سرمایه چیست و چرا مهم است؟

سوالات درس هفتم مطالعات هفتم با جواب

ارزش گذاری چیست؟ با مفهوم دقیق ارزشگذاری بیش‌تر آشنا شویم

ارزش گذاری (Valuation) به فرایند تعیین ارزش فعلی (Present value) یک دارایی، شرکت یا کسب و کار گفته می‌شود. ارزش فعلی دارایی یا شرکت می‌تواند بر اساس روش به کار گرفته شده، برابر با ارزش ذاتی (Intrinsic value) یا ارزش اقتصادی (Economic value) آن باشد. در یک کلام، ارزش گذاری برای پاسخ به این سوال است که «دارایی یا شرکت چقدر می‌ارزد؟».

ارزشگذاری یکی از مهم‌ترین ارکان علم مالی است، به همین دلیل روش‌های زیادی برای ارزش گذاری دارایی‌ها و شرکت‌ها در طول زمان به وجود آمده است.

برای ارزشگذاری دارایی‌ها باید پتانسیل کسب درآمد، هزینه‌ی صرف شده، ارزش بازار و موارد مشابه دیگر مربوط به آن دارایی را بررسی کرد. ارزش گذاری شرکت‌ها نیز معمولاً بر اساس معیارهایی مانند پتانسیل رشد و گسترش، مدت زمان فعالیت، توانمندی تیم مدیریت، میزان درآمد فعلی و آتی و … انجام می‌شود.

مفهوم ارزش گذاری

برخی مفاهیم – مثل مفهوم زمان – به دلیل استفاده‌ی روزمره و گاهی بیش از حد، معنای واقعی خود را از دست می‌دهند. در رابطه با عبارت ارزش گذاری نیز که به خصوص در ارتباط با استارتاپ‌ها به فراوانی استفاده می‌شود، قبل از آن که به جزییات روش‌های آن بپردازیم، بهتر است با مفهوم دقیق ارزش گذاری بیش‌تر آشنا شویم.

در علوم مختلف تعاریف زیادی برای مفهوم «ارزش» وجود دارد. اما هنگامی که در علوم مالی و اقتصادی از ارزش سخن می‌گوییم، منظور ارزش فعلی یک دارایی یا کسب و کار است. ارزش فعلی می‌تواند نشان دهنده‌ی ارزش ذاتی، ارزش اقتصادی، ارزش منصفانه (Fair value) یا ارزش بازار (Market value) باشد. هر یک از این عبارات در علوم مالی معنای دقیق خود را دارند:

• ارزش ذاتی به معنای ارزش واقعی یک شرکت، با در نظر گرفتن ارزش تمام دارایی‌های مشهود و نامشهود آن است که از طریق تحلیل بنیادین (Fundamental analysis) به دست می‌آید.
• ارزش اقتصادی حداکثر ارزش یا قیمتی است که خریداران یا سرمایه‌گذاران برای یک دارایی یا شرکت قائل می‌شوند و حاضر به پرداخت آن هستند.
• ارزش منصفانه گاهی اوقات با عبارت ارزش بازار سرمایه چیست و چرا مهم است؟ جایگزین می‌شود. این دو عبارت مفاهیم بسیار نزدیکی به هم دارند اما تفاوت‌هایی جزئی میان آن دو وجود دارد. ارزش منصفانه، قیمتی منطقی از دیدگاه فعالان بازار و مورد توافق فروشنده و خریدار است، به شرطی که هر دو طرف با تمایل و آگاهی کامل حاضر به معامله شده باشند.
• ارزش بازار قیمتی است که در بازار بر اساس میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.

هنگامی که از ارزش گذاری سخن می‌گوییم، منظور ما دقیقاً کدام ارزش است؟ پاسخِ این سوال به عوامل زیادی بستگی دارد: به نوع دارایی یا شرکتی که ارزشگذاری می‌کنیم، به اطلاعات در دسترس، به روش استفاده شده برای ارزشگذاری و غیره. برای مثال برای ارزش گذاری شرکت‌های بورسی عموماً با استفاده از تحلیل بنیادین، ارزش فعلی تمام جریان‌های نقدی آینده شرکت را محاسبه کرده تا در نهایت ارزش ذاتی آن به دست آید.

ارزش ذاتی یک شرکت ممکن است با ارزش بازار یا ارزش منصفانه آن برابر نباشد. ارزش منصفانه‌ی بسیاری از دارایی‌های مالی، مانند سهام، توسط عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. اما چطور می‌توان ارزش منصفانه‌ی یک شرکت یا استارتاپ را به دست آورد؟ به دلیل آن که بازارِ مشخصی برای معامله‌ی شرکت‌ها وجود ندارد، باید از راه‌های دیگری ارزش منصفانه‌ی آن‌ها را محاسبه کرد. در اینجاست که مفهوم ارزش گذاری به عنوان راهی برای یافتن ارزش منصفانه‌ی یک کسب وکار مطرح می‌شود.

هدف از ارزشگذاری

هدف اصلیِ ارزش گذاری، تعیین ارزش فعلی یک شرکت یا استارتاپ است.

همانطور که گفتیم، ارزش فعلی شرکت می‌تواند برابر با ارزش ذاتی، ارزش اقتصادی، ارزش بازار یا ارزش منصفانه آن باشد. حال این سوال پیش می‌آید که تعیین ارزش فعلی یک کسب و کار چه کاربردی دارد؟

دلایل ارزش گذاری کسب و کارها

شرکت‌ها در مراحل مختلف فعالیت خود نیازمند ارزش گذاری دقیق هستند. برخی کسب و کارهای نوپا در ابتدای فعالیت خود برای جذب سرمایه و برخی شرکت‌های متوسط و بزرگ در هنگام ادغام و یا تملیک باید ارزشگذاری شوند. برخی از مهم‌ترین دلایل ارزش گذاری شرکت‌ها به شرح زیر است:

یافتن ارزش معامله

هنگامی که فرد یا نهادی قصد خرید شرکتی را داشته باشد، باید ارزش منصفانه یا همان ارزش معامله‌ی آن تعیین شود. ارزش معامله در واقع قیمتی است که هر دو طرف معامله بر سر آن توافق دارند. ارزش معامله‌ی شرکت می‌تواند کم‌تر یا بیش‌تر از ارزش ذاتی آن باشد که به کمک ارزش گذاری دقیق می‌توان آن را تعیین کرد.

جذب سرمایه

شرکت‌ها در زمان جذب سرمایه، برای تعیین سهم سرمایه‌گذار باید ارزش گذاری شوند. زیرا سهم سرمایه‌گذار بر اساس نسبت سرمایه‌ی وارد شده به شرکت تقسیم بر ارزش پس از جذب سرمایه شرکت تعیین می‌شود. برای مثال فرض کنید ارزش یک استارتاپ پیش از جذب سرمایه برابر با 8 میلیارد تومان باشد. در صورتی که یک سرمایه‌گذار به میزان 2 میلیارد تومان در استارتاپ سرمایه‌گذاری کند، ارزش پس از جذب سرمایه‌ی استارتاپ برابر با 10 میلیارد تومان خواهد شد. در نتیجه سرمایه‌گذار به نسبت سرمایه‌ای که به استارتاپ تزریق کرده (2 میلیارد تومان) تقسیم بر ارزش استارتاپ پس از جذب سرمایه (10 میلیارد تومان) صاحب 20% از سهام استارتاپ خواهد شد.

ادغام و تملیک

ادغام زمانی رخ می‌دهد که دو شرکت، به دلیل هم‌افزایی از منظر گسترش فعالیت‌ها، کاهش هزینه‌ها و دلایل دیگر به یک شرکت تبدیل شوند. تملیک به حالتی گفته می‌شود که یک شرکت، اکثر یا تمام سهام شرکت دیگری را خریداری کرده تا کنترل آن شرکت را بر عهده بگیرد. در زمان ادغام و تملیک شرکت‌ها، برای مشخص شدن ارزش معامله یا سهم دو طرف، لازم است شرکت‌ها ارزش گذاری شوند. گاهی اوقات در زمان ادغام و تملیک شرکت‌ها، طرفین برای پرداخت بهای معامله به جای پرداخت پول نقد از واگذاری سهام استفاده می‌کنند. در این حالت برای آن که بتوان ارزش دقیق سهم هر شرکت را حساب کرد، باید شرکت‌ها را ارزش گذاری کرد.

همکاری مشترک

در زمانی که دو یا چند شرکت با هدف هم‌افزایی برای به اشتراک گذاری منابع خود با هم توافق می‌کنند، ارزش گذاری شرکت‌ها پیش‌نیاز فرایند تعیین سهم و میزان مشارکت طرفین است.

چالش‌های موجود برای ارزش گذاری

ارزش گذاری فرایندی پیچیده و همراه با چالش ‌است. همان‌طور که گفتیم، هدف از ارزشگذاری یافتن ارزش ذاتی یک شرکت است. برای تعیین ارزش ذاتی یک شرکت نیازمند دانستن تمام اطلاعات مربوط به آن شرکت هستیم؛ از جریان‌های درآمدی فعلی و بالقوه، صورت‌های مالی و وضعیت فروش قبلی و پیش‌بینی شده گرفته تا اندازه بازار و سهم از بازار، ارزش برند، عملکرد مدیران و غیره. بنابراین بدیهی است که دسترسی به تمام این اطلاعات چندان آسان نباشد. می‌توان دو چالش اصلی برای ارزش گذاری کسب و کارها را در دو مورد زیر خلاصه کرد:

عدم دسترسی به اطلاعات شرکت‌ها

دسترسی به تمام اطلاعات یک شرکت، حتی در خصوص شرکت‌های بورسی که صورت‌های مالی آن‌ها به طور منظم در دسترس عموم قرار می‌گیرد، بسیار سخت است.

نبود اتفاق نظر بر سر انواع روش‌های ارزش گذاری

روش‌های متعددی برای ارزش گذاری شرکت‌ها وجود دارد. هر یک از این روش‌ها بر اساس میزان تناسب با نوع شرکت، میزان بلوغ و شرایط آن می‌تواند بکارگرفته شود. از طرفی به دلیل تفاوت‌های عمیق میان شرکت‌ها، بر سر روش‌های ارزش گذاری قابل بکارگیری اتفاق نظر وجود ندارد.

این دو چالش اصلی موجب می‌شود که تحلیل‌گران دائماً به دنبال یافتن دقیق‌ترین تخمین از ارزش گذاری یک کسب و کار باشند. یکی از انواع کسب و کارهایی که نیازمند ارزشگذاری دقیق است، استارتاپ‌ها هستند. می‌توان گفت ارزش گذاری دقیق یک استارتاپ‌، جذب سرمایه را به یک معامله‌ی بُرد-بُرد، برای سرمایه‌گذاران و موسسان تبدیل می‌کند. در ادامه به اختصار به بررسی فرایند ارزش گذاری استارتاپ‌ها می‌پردازیم.

ارزش گذاری استارتاپ

موسسان یک استارتاپ پیش از جذب سرمایه باید با سرمایه‌گذار بر سر ارزش استارتاپ به توافق برسند. ارزش گذاری استارتاپ عاملی مهم برای تعیین میزان سهام سرمایه‌گذار و معیاری اساسی در چگونگی پیشبرد مذاکرات بین طرفین است. هنگامی که عبارت ارزش گذاری را برای استارتاپ‌ها به کار می‌بریم، منظور رقمی است که سرمایه‌گذاران و موسسان استارتاپ مذکرات خود را بر پایه‌ی آن انجام می‌دهند.

ارزش گذاری یک استارتاپ به هیچ وجه کار ساده‌ای نیست؛ به خصوص ارزش گذاری استارتاپ‌هایی که در مراحل اولیه فعالیت هستند.

به همین دلیل عموماً گفته می‌شود که ارزش گذاری استارتاپ بیش از آن که علم باشد، هنر است.

از دلایل دشواری ارزش گذاری استارتاپ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استارتاپ در مراحل اولیه اطلاعات تاریخی کم و غیرقابل اتکایی از عملکرد خود دارد.
• استارتاپ به نسبت کسب و کارهای سنتی، دارایی‌های فیزیکی کم‌تری دارد.
• استارتاپ، به خصوص در مراحل آغازین فعالیت، مدل کسب و کار مستحکمی ندارد.
• ممکن است استارتاپ به درآمدزایی پایدار نرسیده باشد.

در مواردی که نمی‌توان به داده‌های موجود اکتفا کرد، برای ارزشگذاری استارتاپ باید فرضیات و احتمالات بسیاری را درباره آینده و پتانسیل موفقیت و رشد آن دخیل کرد. به همین سبب فرایند ارزش گذاری استارتاپ نسبت به کسب و کارهای سنتی پیچیده‌تر و دارای ظرافت‌های بیش‌تری خواهد بود.

روش‌های ارزش گذاری استارتاپ

مهم‌ترین عامل اثرگذار بر ارزش گذاری یک استارتاپ، پتانسیل رشد آن در آینده است. پتانسیل رشد یک استارتاپ تحت تأثیر ارزش پیشنهادی، حوزه فعالیت، اندازه بازار، سهم بازار، قدرت تیم و بسیاری عوامل دیگر است. برای ارزش گذاری استارتاپ‌ها روش‌های زیادی وجود دارد که برخی از مهم‌ترین روش‌ها شامل موارد زیر است:

روش‌های ارزش گذاری به ما کمک می‌کنند تا مقدار حدودی ارزش یک استارتاپ را تعیین کنیم تا مذاکرات با سرمایه‌گذار را در فرآیند جذب سرمایه بر اساس آن پیش ببریم. ارزشگذاری هر استارتاپ بسته به روش استفاده شده می‌تواند متفاوت باشد. برای مثال ممکن است ارزش یک استارتاپ با روش ارزشگذاری «جریان‌های نقد تنزیل شده» برابر با 10 میلیارد تومان و با روش ارزش گذاری «ضرایب» برابر با 5 میلیارد تومان به دست آید.

کدام ارزش گذاری دقیق‌تر است؟ جواب این سوال به فرضیات در نظر گرفته شده در هر روش وابسته است. بنابراین در نهایت، ارزشگذاری یک استارتاپ به صورت توافقی در جلسات مذاکره با سرمایه‌گذار مشخص می‌شود.

صکوک چیست و چه تفاوتهایی با اوراق قرضه دارد؟

اصطلاح صکوک برگرفته از واژه عربی " صک " به معنای چک، نوشته بدهکار، سفته و قبض بدهی است و به طور معمول، به عنوان اوراق قرضه اسلامی تعریف می شود. تمایزی که میان این دو تعریف از صکوک وجود دارد، اساسی و مهم است، چرا که با تاکید بر این تفاوت، هدف از بکارگیری " صکوک " به عنوان ابزاری جدید در بانکداری اسلامی، تقلید از " اوراق قرضه مبتنی بر بهره " در بانکداری معمول نیست.

" صکوک " ابزاری ابتکاری منطبق بر قوانین شریعت اسلام است و به عنوان اوراق بهادار با پشتوانه مالی تعریف می شود که باید خود دارای ارزش باشد و نمی تواند براساس فعالیت های سفته بازی و سوداگرانه (در واقع فعالیت هایی که بدون خلق ارزش و کار صورت می گیرند) سودآوری داشته باشد.

انواع صکوک:

استفاده از لفظ " صکوک " جهت ابزارهای مالی اسلامی برای نخستین بار در سال 2002 در جلسه فقهی بانک توسعه اسلامی پیشنهاد شد. بعد از آن سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی اقدام به معرفی انواع صکوک نمود که عبارتند از:
- صکوک مالکیت داراییهایی که در آینده ساخته می شود
- صکوک مالکیت منافع داراییهای موجود
- صکوک مالکیت منافع داراییهایی که در آینده ساخته می شود
- صکوک صلم
- صکوک استصناع
- صکوک مرابحه
- صکوک مشارکت
- صکوک مضاربه
- صکوک نماینده سرمایه گذاری
- صکوک مزارعه
- صکوک مساقات
- صکوک ارائه خدمات
- صکوک حق الامتیاز

شایان ذکر است از بین صکوک بالا تنها استفاده از صکوک اجاره، سلم و استصناع و تا حدی صکوک مرابحه، مشارکت، و مضاربه معمول است.

در یک تقسیم بندی دیگر می توان صکوک را به دو گروه زیر تقسیم نمود:
1- ابزار حقوق صاحبان سهام (شامل: صکوک مشارکت و مضاربه)
2- ابزار بدهی (شامل: صکوک اجاره، سلم، استصناع و مرابحه)

*** یکی از مهمترین انواع صکوک معرفی شده " صکوک اجاره " می باشد. صکوک اجاره در حقیقت اوراق بهاداری است که دارنده آن به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف کننده یا بانی واگذار شده است.

نهادهای مالی ضروری برای انتشار اوراق صکوک اجاره:
جهت انتشار اوراق اجاره وجود حداقل سه نهاد مالی که عبارتند از "بانی"، "واسط" و "امین" ضروری می باشد.

- بانی: شخصی حقوقی است که صکوک اجاره با هدف تامین مالی، آن را منتشر می کند و می تواند اقدام به اجاره نمودن دارایی مبنای انتشار صکوک اجاره از واسط به نمایندگی از سرمایه گذاران نماید.
- واسط: نهاد مالی است که صرفا به منظور نقل و انتقال دارایی به وکالت از دارندگان صکوک اجاره و انتشار صکوک اجاره تشکیل می شود.
- امین: نیز شخص حقوقی است که به نمایندگی از سرمایه گذاران و به منظور حفظ منافع آنان در چارچوب ضوابط اجرایی انتشار صکوک اجاره، مسئولیت نظارت برکل فرآیند عملیاتی صکوک اجاره را بر عهده دارد.

ریسک ها و مزایای اوراق صکوک:
ریسکهای اوراق صکوک:
1- ریسک از بین رفتن داراییها
2- ریسک نرخ سود
3- ریسک کاهش قیمت دارایی

مزایای اوراق صکوک:
1- صکوک، نقدینگی بانی را افزایش می دهد
2- داراییهایی که نقدینگی پایینی دارند و یا غیرنقد هستند از ترازنامه خارج شده و وجوه نقد جایگزین آن می شود.
3- با اینکه قسمتی از داراییها از شرکت بانی جدا می شود اما با این حال باز هم بانی می تواند از داراییها استفاده کند.
4- از آنجا که صکوک با پشتوانه دارایی منتشر می شود، لذا دارای ریسک کمتر است و هزینه تامین مالی را نیز کاهش می دهد. یک راه دیگر کاهش هزینه تامین مالی استفاده از افزایش اعتبار است.
5- صکوک با فراهم کردن امکان تبدیل داراییها به اوراق بهادار به توسعه " بازار سرمایه " کمک می کند.
6- چنانچه برای داد و ستد اوراق صکوک یک بازار ثانویه فراهم شود، آنگاه قابلیت نقد شوندگی این اوراق هم افزایش می یابد.

تفاوت اساسی صکوک با اوراق قرضه مرسوم در بازارهای مالی:
1- "صکوک" بیانگر مالکیت یک دارایی مشخص است، در حالی که "اوراق قرضه" فقط حاکی از تعهد بدهی هستند. یعنی رابطه بین صادرکننده و خریدار اوراق قرضه رابطه وام دهنده و وام گیرنده است که نرخ بهره وام هم ثابت است و این موجب ربا می شود.
2- دارایی موضوع اوراق صکوک از نظر شرعی باید مجاز و صحیح باشد، در حالی که در اوراق قرضه داراییهایی که از نظر اسلام پذیرفته نیست نیز می تواند پشتوانه اوراق قرار بگیرد.
3- اعتبار اوراق قرضه به اعتبار صادرکننده یا ناشر آن وابسته است و با آن سنجیده می شود، در حالی که اعتبار صکوک به ناشر بستگی ندارد بلکه به ارزش دارایی پشتوانه بستگی دارد.
4- فروش صکوک در بازار ثانویه، فروش مالکیت یک دارایی است؛ اما فروش اوراق قرضه فروش بدهی است.
5- در صکوک امکان افزایش اصل دارایی و در نتیجه ارزش خود ورقه صکوک وجود دارد در حالی که اصل بدهی در اوراق قرضه قابلیت افزایش ندارد.

مدیریت سرمایه چیست

خیلی از افراد گمان می‌کنند که ریسک همان زیان یا خطر است، اما ریسک در حقیقت موقعیتی می‌باشد که از ترکیب خطر و فرصت به دست می‌آید.

در واقع زمانی که شما ریسک می‌کنید، خطری را قبول می‌کنید، به امید آن‌که فرصتی برای پیشرفت به دست بیاورید حال شما با توجه به میزان توانایی‌های خود در کنار شناخت کامل از خطرات احتمالی، می‌توانید از این فرصت‌ها استفاده کنید تا به اهداف خود برسید.

می‌توان گفت که بیشتر روش‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی با ریسک همراه هستند که میزان آن با توجه به نوع بازار متفاوت می‌باشد به عنوان مثال ریسک در بازارهای فارکس و معاملات فیوچرز ارزهای دیجیتال ریسک بالاتری نسبت به بازار بورس تهران و معاملات اسپات ارزها دارد.

تعریف مدیریت سرمایه

برخی از افراد نام دیگر مدیریت سرمایه را مدیریت ریسک نیز نامیده‌اند، به هر حال تعریف کلی که از این مفهوم می‌توان داشت به صورت زیر می‌باشد:

داشتن مهارت و دانش کافی به منظور سرمایه‌گذاری با حداقل ریسک جهت کسب بشترین بازده می‌باشد.هدف اصلی در مدیریت سرمایه ابتدا حفظ و نگهداری دارایی اولیه و کنترل ریسک و سپس کسب سود است.

درحقیقت مدیریت سرمایه با زبان بی زبانی بیان می‌کند که سرمایه‌گذاری برای اینکه به سود مورد نظر خودش برسد باید یک مقدار ریسک کند، ولی برای اینکه در مقابل سود مورد انتظار بیش از حد ضرر نکند باید میزان ریسک منطقی و معقولی داشته باشد و بهتر است قبل از انجام هر نوع معامله‌ای از کالا تا ترید کردن ریسک و میزان بازده‌ای آن معامله را بررسی و تحلیل کند.

مدیریت سرمایه امریست کاملا شخصی و با توجه به شخصیت، روحیات و اهداف شخص می‌تواند متفاوت باشد. قبل از اینکه افراد به دنبال مدیریت سرمایه باشند بهتر است به خود شناسی کامل رسیده باشند، که از جمله سوالاتی که باید از خود بپرسند از قبیل زیر می‌باشد:

در چه سنی هستید؟

روحیات شما چیست؟آیا صبور هستید یا نه؟ و …

هدف شما در آینده چیست؟

در چه زمانی به چه هدفی می‌خواهید برسید؟

بعد از اینکه مشا به خودشناسی رسیدید حالا نوبت آن رسیده که با توجه به خصوصیا شخصی و روحی خود، مدیریت سرمایه را اجرا کرده و در ابتدا سرمایه خود را حفظ کنید و سپس کسب سود نماید.

همانطور که تا اینجا بارها گفته شده است اولویت سرمایه چیست و چرا مهم است؟ اصلی مدیریت سرمایه با بقای سرمایه می‌باشد، سپس کسب سود از محل سرمایه گذاری و اگر افراد به هر دلیل به این اولویت توجه نکنند و در اجرای مدیریت سرمایه کوتاهی کنند قطعا در دراز مدت زیان خواهند کرد.

از این رو یک نوع از روش‌های سرمایه گذار را بررسی می‌کنیم تا بتوانید با به حداقل رساندن خطر از دست دادن سرمایه و با توجه به هدف و شخصیت سرمایه چیست و چرا مهم است؟ خود بهترین سودآوری از سرمایه خود را داشته باشید.

در این روش قرار است سرمایه خود را درون سه جعبه مختلف قرار دهید به صورت زیر:

جعبه اول: جعبه امنیت سرمایه

جعبه دوم: جعبه رشد سرمایه

جعبه سوم: جعبه رویا

در حقیقت سرمایه‌ای را که در جعبه امنیت گذاشتید، آن دسته از سرمایه‌گذاری‌ها هستند که سود کمی دارند ولی امنیت سرمایه‌گذاری بالایی دارند مانند سرمایه‌گذاری روی طلا، ملک و سپرده‌های بانکی و … .

سرمایه ای را که در جعبه رشد قرار دادید سرمایه گذاری است که ریسک بیشتری داشته و در این صورت می‌تواند سود بیستری هم نصیب شما کند مانند شروع یه کسب و کار جدید، خرید سهام و … افرادی که ریسک پذیر هستن بهتر است بخشی از سرمایه خود را در جعبه رشد قرار دهند و مابقی را در جعبه امنیت چرا که در این صورت همیشه پشتوانه مالی خواهید داشت و اگر سرمایه موجود شما در جعبه رشد دچار زیان شود شما تمام سرمایه خود را از دست نمی‌دهید چرا که جعبه امنیت شما پر است.

خب شما با توجه به نوع شخصیتی که دارید سرمایه خود را در دو جعبه اول و دوم تقسیم نموده‌اید و فرض کنید اکنون جعبه دوم (جعبه رشد) شما به سود دهی رسیده باشد حالا کافی است مقداری از سرمایه چیست و چرا مهم است؟ سود را بردارید و به جعبه سوم(جعبه رویا) انتقال دهید، جعبه رویا در حقیقت جایی است که شما می‌توانید بی‌مهبا ریسک کنید و لذت ببرید همانند یک حساب بانکی که شما پول را در آن نگهداری کرده و صرف لذت و خوش گذارنی خود می‌کنید این حرکت موجب ایجاد انگیزه و شور و اشتیاق در شما می‌شود.

اما نکته مهم این است که، اگر شما فقط به سود کردن فکر کنید و تمام سرمایه خود را در جعبه رویا و یا حتی در جعبه رشد قرار دهید در بلند مدت سرمایه خود را به نابودی خواهید کشاند، به طوری سرمایه گذاری با مدیریت سرمایه به شما نشان می‌دهد که کسب سود مستمر واهی و دور از انتظار نیست و با مدیریت سرمایه علاوه بر حفط دارایی‌های خود در دراز مدت به سود بالایی هم دست پیدا می‌کنید.

اما قابل ذکر است که به طوری کلی نمی‌توان برای همه سرمایه گذارن قواعد یکسان را بیان کرد و معامله‌گران باید با توجه به خودشناسی و تیپ شخصیتی و روحی خود مدیریت سرمایه مناسب را پیدا کرده و مطابق با آن عمل کنند.

بطور مثال، افرادی که دارای دید کوتاه مدت هستند با میزان ریسک پذیری افراد با دیدگاه بلند مدت بسیار متفاوت می‌باشد.

اهمیت رعایت مدیریت سرمایه

تفاوت اصلی معامله‌گرانی موفق با دیگر معامله‌گران، رعایت مدیریت سرمایه در هر شرایط می‌باشد.

روش‌های مختلفی برای مدیریت سرمایه بیان شده، روش‌های کلاسیک اغلب تئوری و شامل محاسبات ساده هستند و مدل‌های جدید که بر مبنای جداول و فرمول‌های پیچیده ریاضی شکل گرفته‌اند، در تمامی این روش‌ها به ارزیابی ریسک در موقعیت‌های معاملاتی و متناسب با روحیات هر شخص پرداخته شده است.

باتوجه به رشد چشم‌گیر شاخص‌های بازار سهام طی سالیان اخیر، صاحبان سرمایه چیست و چرا مهم است؟ سرمایه‌های خرد و کلان از اقشار مختلف و با هر میزان تخصص مالی، وارد بازار سرمایه شده‌اند. هرچند گزینه‌های مطمئن‌تری نظیر صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم وجود دارند اما، بسیاری از افراد به دلایل مختلف ترجیح می‌دهند که خودشان مستقیماً در بازار به خرید و فروش سهام بپردازند.

برای یک سرمایه‌گذاری آگاهانه، هر یک از افراد باید قبل از ورود به بازارهای مالی آموزش ببینند و این آموزش شامل موارد زیر می‌باشد:

تحلیل

روانشناسی

مدیریت ثروت

و مهم‌ترین بخش از موارد فوق مدیریت سرمایه می‌باشد که باید اهمیت ویژه به آن بدهند چرا که مستقیماً با بقای افراد در بازار مرتبط بوده و در واقع این بخش ضامن حفظ و رشد سرمایه معامله‌گران می‌باشد.

علاوه‌ براین مدیریت سرمایه صرفا مخصوص کسانی که قصد سرمایه‌گذاری مستقیم دارند، نیست. افرادی که قصد سرمایه‌گذاری غیر مستقیم نیز دارند بهتر است با مفهوم مدیریت سرمایه آشنا شوند.

لیکویید شدن چیست و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟

لیکویید شدن، کال مارجین شدن یا بسته شدن حساب معاملاتی شاید یکی از تلخ‌ترین اتفاقاتی باشد که برای یک معامله‌گر رخ می‌دهد. لیکوئید شدن (Liquidation) در بازارهای مارجین و فیوچرز و حساب‌های دارای لوریج اتفاق می‌افتد. برای پاسخ به سوال «لیکویید شدن چیست» نگاهی به انواع بازارهای معاملاتی می‌اندازیم و درباره لوریج یا اهرم‌های معاملاتی توضیح می‌دهیم. در انتها نیز به راه‌های جلوگیری از لیکویید شدن اشاره می‌کنیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.

این مقاله در تاریخ ۱۱ فروردین ۱۴۰۱ به‌روزرسانی شده است.

لیکویید شدن چیست؟

یک معامله‌گر زمانی با لیکویید شدن مواجه می‌شود که سرمایه کافی برای باز نگه‌داشتن پوزیشن خود نداشته باشد. در این حالت آن پوزیشن از طرف صرافی بسته و معامله‌گر اصطلاحا لیکویید (Liquidation) می‌شود. لیکویید شدن به عواملی مانند سرمایه و میزان لوریج (Leverage) بستگی دارد؛ بنابراین عدد مشخص و یکسانی برای تمام تریدرها و حساب‌ها نمی‌توان بیان کرد.

در بازار فیوچرز لیکویید یا بسته شدن حساب معاملاتی به معنی صفر شدن سرمایه تریدر در یک معامله است. زمانی که ضرر یک معامله به‌اندازه سرمایه تریدر شود، صرافی پوزیشن را بسته و حساب را تسویه و صفر می‌کند. برای مثال فرض کنید یک معامله‌گر پوزیشنی را با لوریج ۱۰ باز می‌کند. این تریدر وارد معامله فیوچرز کوین اتر می‌شود. اگر قیمت ETH خلاف جهت پوزیشن حرکت کند و ۱۰ درصد تغییر کند، ضرر این پوزیشن به ۱۰۰ درصد می‌رسد و صرافی این پوزیشن را خواهد بست. البته برخی صرافی‌ها قبل از این‌که میزان ضرر به ۱۰۰ درصد برسد، پوزیشن را می‌بندند؛ این به دلیل سازوکار این نوع معاملات و استراتژی‌های صرافی رخ می‌دهد. سود و زیان معاملات زمانی که ار لوریج استفاده می‌کنید، به‌صورت زیر حساب می‌شود:

سود یا زیان = (لوریج × درصد تغییر قیمت) × سرمایه اولیه

در معاملات آتی، اکسچنج صرفا نقش یک واسطه را دارد و تنها از معامله‌گران کارمزد دریافت می‌کند. کسانی که در معاملات سود می‌کنند، سودشان از محل ضرر دیگران پرداخت می‌شود؛ بنابراین کسی که لیکویید می‌شود، سرمایه‌اش برای پرداخت سود فرد یا افراد دیگر استفاده می‌شود. برای مثال سازوکار لیکویید شدن در صرافی بایننس به این شکل است که از محل سرمایه لیکویید شده سرمایه‌گذاران، به کاربران لوریج داده می‌شود. به‌عبارت دیگر بایننس سرمایه لیکویید شده تریدرها را وارد یک صندوق می‌کند و سود سرمایه‌گذاران دیگر را از محل همان صندوق پرداخت می‌کند.

تریدرهایی را فرض کنید که پوزیشن لانگ (Long) یا خرید استقراضی باز می‌کنند و بازار نیز در جهت آنها حرکت می‌کند؛ بنابراین تریدرهایی که پوزیشن شورت (Short) یا فروش استقراضی باز کرده‌اند، دچار ضرر می‌شوند؛ زیرا بازار بر خلاف جهت آنها حرکت کرده است. صرافی از محل ضرر پوزیشن‌های شورت، سود پوزیشن‌های لانگ را پرداخت می‌کند.

برای این که بهتر بدانیم لیکویید شدن چیست و لوریج چه نقشی در آن دارد، بهتر است در ابتدا با انواع بازارهای مالی آشنا شویم.

انواع بازار و معاملات در بازارهای مالی

سه بازار اصلی در بازارهای مالی بازار اسپات (Spot)، مارجین (Margin) و آتی یا فیوچرز (Futures) هستند. در معاملات اسپات مالکیت یک دارایی بین دو تریدر جابه‌جا می‌شود. برای مثال اگر کسی یک بیت کوین بخرد، مالکیت آن از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود. بازار مارجین، همان بازار اسپات است و معاملات آن در بازار اسپات انجام می‌شود. تنها تفاوت در اینجاست که تریدر بخشی از سرمایه معامله را از صرافی قرض گرفته یا اصطلاحا از Leverage استفاده کرده است.

بازار فیوچرز نیز به‌صورت قراردادی عمل می‌کند و چیز واقعی منتقل نمی‌شود. یعنی تریدرها روی تغییرات قیمت در آینده پیش‌بینی و معامله می‌کنند. تریدرهای فیوچرز نیز از اهرم استفاده می‌کنند و این نوع بازار، این امکان را برای تریدرها فراهم می‌کند که بدون داشتن سرمایه کافی، وارد معامله شوند.

هرچند بازار مارجین و بازار فیوچرز شباهت‌های زیادی دارند، اما این دو بازار کاملا متفاوت بوده و دو بازار مجزا هستند. زمانی که در بازار مارجین بیت کوین خریداری می‌کنید، این مقدار واقعا از یک فروشنده به حساب شما منتقل می‌شود؛ اما در بازار فیوچرز، این قراردادی است که میان شما و صرافی منعقد شده و در آن لحظه هیچ بیتکوینی منتقل نمی‌شود.

سرمایه شما در بازار اسپات زمانی از بین می‌رود که قیمت دارایی‌تان صفر شود؛ اما در معاملات مارجین و فیوچرز به‌دلیل اینکه شما علاوه بر سرمایه خودتان، با استفاده از لوریج یا قرض از سرمایه بیشتری در معاملات خود استفاده می‌کنید، صرافی‌ها به منظور مدیریت ریسک، از ابزار مختلفی مانند لیکوئید شدن استفاده می‌کنند. در صورتی که میزان زیان از مقدار سرمایه اصلی شما بیشتر شود، صرافی به صورت خودکار پوزیشن شما را خواهد بست و اصل سرمایه را به‌عنوان ضرر در نظر می‌گیرد؛ در نتیجه سرمایه تریدر صفر خواهد شد.

قدم بعدی برای پاسخ بهتر به سوال لیکویید شدن چیست، شناخت لوریج یا اهرم‌ها در قراردادهای آتی است؛ بنابراین در ادامه به توضیح مختصری درباره Leverage می‌پردازیم.

نقش لوریج در معاملات فیوچرز

لوریج یا اهرم معاملاتی، ابزاری برای چند برابر کردن سرمایه در معاملات آتی است که صرافی‌های مختلف، بر اساس میزان نقدینگی و سیاست‌های داخلی خود، مقادیر مختلفی از لوریج را ارائه می‌دهند.

استفاده لوریج برای بسیاری از افراد (با توجه به خصلت طمع در انسان) خوشایند است؛ زیرا با سرمایه کم و در زمان کوتاه، می‌توانند به سود بیشتری دست پیدا کنند. البته یک نکته را نباید فراموش کرد؛ هر چقدر میزان سود در استفاده از لوریج افزایش پیدا کند، در صورت اشتباه بودن تحلیل یا تغییر روند ناگهانی بازار، ضرر و زیانی ناشی از آن نیز چند برابر خواهد بود.

اگر فردی بخواهد یک BTC بخرد، باید برابر با ارزش یک بیت کوین در حساب کارگزاری یا صرافی خود سرمایه داشته باشد. اگر این فرد بخشی از آن را داشته باشد، نمی‌تواند در بازار اسپات یک بیت کوین بخرد؛ زیرا باید تمام قیمت بیت کوین را بپردازد؛ اما با ورود به بازار فیوچرز، می‌تواند بخشی از قیمت را از سرمایه خود بپردازد و مابقی را از طریق لوریج پرداخت کند. برای مثال قیمت بیت کوین را ۵۰ هزار دلار در نظر بگیریم. معامله‌گری تنها ۱۰ هزار دلار دارد. اگر سرمایه چیست و چرا مهم است؟ با اهرم ۱:۱۰ (یک به ۱۰) حساب باز کند، می‌تواند به اندازه ۱۰۰ هزار دلار معامله کند. بدون لوریج او قادر نبود که حتی یک بیت کوین خریداری کند، اما با لوریج می‌تواند به ارزش ۲ بیت کوین معامله کند.
اکنون که با مفهوم لوریج و کاربرد آن در بازار معاملات فیوچرز آشنا شدیم، به سراغ مفهوم کال‌مارجین یا لیکوئید شدن می‌رویم.

چه زمانی لیکویید می‌شویم؟

قیمتی که باعث لیکویید شدن می‌شود، به نوع پوزیشن ما بستگی دارد. اگر پوزیشن خرید استقراضی یا لانگ باشد، زمانی که قیمت دارایی مورد معامله از قیمت ورودی کمتر شود، ابتدا وارد محدوده ضرر و سپس به قیمت تسویه نزدیک می‌شود. فرض کنید با تصور این که قیمت بیت کوین در آینده افزایش می‌یابد، در قیمت ۵۰ هزار دلار وارد پوزیشن Long این رمزارز شده‌اید و لوریج حساب شما نیز ۵ است؛ اگر به هر دلیلی روند قیمتی BTC برگردد و نزولی شود، در صورتی که قیمت این ارز دیجیتال ۲۰ درصد افت کند (یعنی به قیمت ۴۰ هزار دلار برسد) شما لیکویید خواهید شد.

برای پوزیشن فروش استقراضی یا شورت، عکس این قضیه رخ می‌دهد. اگر شما در قیمت گفته شده و با تصور افت قیمت بیت کوین وارد پوزیشن Short شوید، در صورت افزایش قیمت ۲۰ درصدی و رسیدن به ۶۰ هزار دلار، لیکویید خواهید شد.

نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که هرچه لوریجی که انتخاب می کنید بالاتر باشد، احتمال Liquidation شما بیشتر می‌شود و درصد کمتری از تغییر قیمت منجر به لیکوئید شدن حساب شما خواهد شد.

لیکوئید شدن در سیستم وام‌دهی (Lending) پروژه‌های دیفای

سیستم وام دهی یا همان لندینگ یکی از روش‌های کسب درآمد در پروژه‌های دیفای است. در پروتکل‌های Lending، افراد برای این که از هولد ارزهای دیجیتال خود علاوه بر افزایش قیمت توکن‌ها سود به‌دست آورند، آن‌ها را در پروتکل‌های وام‌دهی و وام‌گیری مانند آوه (Aave)، کامپوند (Compound)، و Maker سپرده‌گذاری می‌کنند و با قرض دادن دارایی‌شان، سود به‌دست می‌آورند؛ در طرف دیگر گروهی وجود دارد که نمی‌خواهند ارز دیجیتال خود را با تصور این که در آینده قیمت آن افزایش می‌یابد، بفروشند، اما نیاز به نقدینگی دارند. بنابراین از این پلتفرم‌ها وام دریافت می‌کنند.

افراد برای وام گرفتن، باید مقداری رمز ارز را به عنوان وثیقه در پلتفرم‌های Lending قرار دهند و تا سقف مشخصی (معمولا کمتر از وثیقه‌شان) وام بگیرند. لیکویید شدن در این بازار زمانی رخ می‌دهد که ارزش وام دریافتی از ارزش وثیقه بیشتر شود. در برخی از پلتفرم‌ها مانند Maker، بعد از لیکویید شدن حساب، دارایی‌های معامله‌گر با تخفیف به مزایده گذاشته می‌شوند.

در پلتفرم میکر می‌توانید تا دو سوم وثیقه‌تان را به‌عنوان وام دریافت کنید. برای مثال اگر ۱۰ اتر در این پلتفرم به‌عنوان وثیقه قرار دهید و قیمت هر اتر را ۲۰۰ دلار فرض کنیم، می‌توانید به اندازه ۱۳۳۳ توکن DAI وام بگیرید. اگر قیمت اتر به ۱۰۰ دلار کاهش یابد، در این حالت تنها می‌توانید ۶۶۶ دای وام بگیرید؛ اگر شما قبل از تغییر قیمت، ۱۰۰۰ دای وام گرفته باشید، میزان وام دریافتی شما از وثیقه‌تان بیشتر خواهد شد؛ بنابراین Maker حساب شما را لیکویید خواهد شد.

یک حالت دیگر در بازارهای وام‌دهی وجود دارد. زمانی که یک حساب نزدیک به لیکویید شدن است، نودهای شبکه با فرانت ران کردن تراکنش پس دادن وام یا افزایش وثیقه گیرنده وام یا تراکنش دیگر نقدسازها (Liquidators)، آن را لیکویید کرده و وثیقه وام را با تخفیف از پلتفرم خریداری کنند.

روش های جلوگیری از لیکویید شدن چیست؟

برای جلوگیری از Liquidation حساب، باید به نکاتی درباره مدیریت حساب و مدیریت سرمایه توجه کنیم. برخی از این نکات نیازمند تمرین و تکرار هستند و برخی دیگر، قبل از شروع هر معامله یا باز کردن پوزیشن مورد توجه قرار گیرد. در ادامه چند مورد از نکات مهم برای جلوگیری از کال مارجین شدن حساب معاملاتی را معرفی خواهیم کرد.

حساب‌هایی با لوریج کم باز کنید

هرچه میزان Leverage یا اهرم حساب معاملاتی شما بیشتر باشد، احتمال از دست دادن سرمایه یا لیکوئید شدن حساب شما بیشتر می‌شود. به‌فرض مثال اگر یک حساب با لوریج ۵ باز کنید، در صورت نوسان قیمت به‌میزان ۲۰ درصد، حساب شما لیکویید خواهد شد. حال اگر همان حساب را با لوریج ۱۰ باز کنید، تنها با ۱۰ درصد تغییر قیمت، حساب شما بسته و لیکویید خواهد شد. با توجه به پرنوسان بودن بازار ارزهای دیجیتال، انتخاب یک حساب معاملاتی با لوریج کم منطقی‌تر به‌نظر می‌آید.

استراتژی معاملاتی داشته باشید

یکی از نکات بسیار مهم، سنجیده و با برنامه عمل کردن است؛ استراتژی معاملاتی به ترید شما نظم و برنامه می‌دهد و باعث می‌شود شما در مسیر مشخص و معینی حرکت کنید. داشتن استراتژی یا سیستم معاملاتی به شما دید بهتری برای رصد بازار می‌دهد و باعث می‌شود نقاط بهینه ورود و خروج را بهتر شناسایی کنند.

علاوه بر این، معاملاتی که با استراتژی مشخص انجام شده‌اند، به‌راحتی قابل تجزیه‌وتحلیل هستند؛ بررسی روندهای گذشته، ایرادات معامله‌گری شما را مشخص می‌کند و می‌توانید با رفع آن‌ها، سرمایه خود را دربرابر ریسک‌های احتمالی حفظ کنید.

با سرمایه کم شروع کنید

در ابتدا اندکی از سرمایه خود را وارد معاملات کنید که با سازوکار این نوع از معاملات آشنا شوید، تا در سرمایه چیست و چرا مهم است؟ صورت اشتباه بودن محاسبات و تحلیل‌ها، متحمل ضرر و زیان شدید نشوید؛ همچنین برای این که سرمایه‌تان از خطر لیکویید شدن در امان باشد، بهتر است قبل از هر معامله، مقدار سرمایه‌ای را که قصد دارید وارد آن پوزیشن کنید را مشخص کنید. همچنین با استفاده از لوریج و چند برابر شدن سرمایه قابل معامله، نیازی نیست تمام سرمایه‌تان را استفاده کنید؛ زیرا این کار ریسک بسیاری به همراه دارد.

حد سود و حد ضرر مشخص کنید

بهترین راه برای جلوگیری از لیکویید شدن، استفاده از ابزارهایی مانند حد ضرر (Stop loss) و حد سود (Take Profit) است. تعیین Take Profit و Stop Loss به مدیریت ریسک افراد بستگی دارد. حالتی که در بین اکثر تریدرها مرسوم است، تعیین نسبت ریسک به ریوارد یک به دو است؛ یعنی معامله‌گر حاضر است به‌ازای دو واحد سود، یک واحد ضرر کند. نکته‌ای که باید به آن دقت کرد تغییر ندادن مقدار حد سود و حد ضرر، بعد از تعیین آن است. در لینک زیر، می‌توانید با نکات مهم درباره نحوه مدیریت ریسک آشنا شوید.

بازار معاملاتی، جایی برای جبران نیست!

باید قبول کرد که ضرر بخشی از معامله است و نمی‌توان در تمام پوزیشن‌ها و تریدها با سود خارج شد. برخی از معامله‌گران پس از اینکه در یکی از تریدهای خود با زیان مواجه می‌شوند، به‌سرعت وارد پوزیشن بعدی می‌شوند و با افزایش سرمایه یا تغییر حد سود و ضرر، می‌خواهند ضرر وارد شده را جبران کنند؛ اما در بیشتر مواقع این کار به کاهش یافتن سرمایه و در نهایت، لیکوئید شدن منجر می‌شود. بهتر است در این مواقع، از ترید کردن خودداری کنید و معاملات خود را برای پیدا کردن مشکل بررسی کنید.

سراغ رمزارزهای ناشناس نروید

بازار ارزهای دیجیتال نوسان بیشتری نسبت به بازارهای مالی دیگر دارد. در این میان برخی از پروژه‌ها و رمزارزها ارزش واقعی ندارند و صرفا به‌صورت مقطعی ظهور و افول می‌کنند. ممکن است برخی از آن‌ها در یک بازه کم سود نجومی دهند، اما به‌یکباره روندشان تغییر می‌کند. نوسان این دسته از رمزارزها که بعضا میم‌کوین‌ها هم شامل آن‌ها می‌شوند، نسبت به ارزهای دیجیتال دیگر بیشتر است؛ بنابراین می‌توانند باعث لیکویید شدن حساب معاملاتی شوند.

پرسش و پاسخ (FAQ)

لیکویید شدن یک معنای واحد در تمام بازارهای مالی دارد. زمانی که نسبت ضرر حساب معاملاتی شما به مارجین سرمایه‌تان بیشتر باشد، صرافی حساب شما را می‌بندد و به اصطلاح شما لیکویید می‌شوید. لیکویید شدن در بازار ارزهای دیجیتال به‌دلیل نوسان بیشتر این بازار نسبت به بازارهای مالی دیگر، ممکن است بیشتر رخ دهد.

• لیکویید شدن در بایننس چگونه اتفاق می‌افتد؟

هر صرافی سازوکار مشخصی برای لیکویید کردن حساب‌های معاملاتی دارد. مکانیسم لیکویید شدن در صرافی بایننس به این صورت است که لوریج کاربران از محل لیکویید شدن سرمایه‌گذاران متضرر تامین می‌شود؛ بنابراین حساب لیکویید شده یک کاربر، به داخل یک صندوق انتقال می‌یابد.

• چگونه از لیکویید شدن جلوگیری کنیم؟

برای جلوگیری از لیکویید شدن، باید استراتژی معاملاتی داشت. علاوه‌بر این، نکاتی مانند تعیین حد سود و حد ضرر و انتخاب لوریج کم نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.

حساب‌هایی که از لوریج استفاده کنند و در بازارهای مارجین و فیوچرز معامله می‌کنند، با خطر لیکویید شدن روبه‌رو هستند.

جمع‌بندی

لیکوئید شدن حساب معاملاتی شاید یکی از تلخ‌ترین اتفاقاتی باشد که برای یک معامله‌گر رخ می‌دهد. Liquidation در بازارهای مارجین و فیوچرز و حساب‌های دارای لوریج اتفاق می‌افتد. در این مقاله درباره لیکوییدن شدن چیست، انواع بازارهای مالی، لوریج و راه‌های جلوگیری از لیکویید شدن صحبت کردیم. شما سرمایه چیست و چرا مهم است؟ برای جلوگیری از لیکویید شدن از چه روشی استفاده می‌کنید؟

سوالات درس هفتم مطالعات هفتم با جواب

گام به گام نمونه سوالات و پرسش های تشریحی و تعریف کنید و نقطه چین و چهار گزینه ای درس 7 هفت کتاب مطالعات اجتماعی پایه هفتم متوسطه اول

سوالات درس هفتم مطالعات هفتم با جواب ؛ در این مقاله پاسخ و جواب نمونه سوال های تشریحی و تعریف کنید و جای خالی و تستی چهار گزینه ای متن درس ۷ هفتم تولید و توزیع کتاب مطالعات اجتماعی هفتم متوسطه اول را قرار داده ایم. در ادامه با بخش آموزش و پرورش ماگرتا همراه ما باشید.

سوالات درس هفتم مطالعات هفتم با جواب

نمونه سوال های متن درس 7 هفتم مطالعات اجتماعی هفتم

۱) انواع محصولات تولیدی را نام ببرید.

پاسخ: کالایی – خدماتی

۲) چرا انسان تولید می کند؟

پاسخ: برای آنکه از منابع طبیعی استفاده و آن ها را به کالا تبدیل کند به ابزار و تجهیزاتی نیاز دارد. این تجهیزات سرمایه نام دارد. منابع مالی، ماشین آلات، ابزار کار و زمین یا ساختمانی که تولید در آنها صورت می گیرد و نظایر آن، سرمایه هستند.

۳) محصولات به چند صورت ممکن است تولید شوند؟ مثال بزنید.

پاسخ: محصولی که تولید می شود ممکن است کالا باشد مانند کفش، کیف، دفتر، یخچال، تلویزیون و …
و یا ممکن است خدمات باشد مانند خدمات پزشکی، آموزش، بیمه، حمل و نقل و …

۴) کالاهای تولیدی را نام ببرید.

پاسخ: کفش – کیف – دفتر – یخچال – تلویزیون

۵) کالاهای خدماتی را نام ببرید.

پاسخ: خدمات پزشکی – آموزش – بیمه – حمل و نقل

۶) به طور کلی عوامل لازم برای تولید را به چند دسته می توان تقسیم کرد؟

سرمایه چیست و چرا مهم است؟ پاسخ: الف) منابع طبیعی ب) سرمایه انسان ج) نیروی انسانی

۷) منظور از منابع طبیعی چیست و چرا از عوامل لازم برای تولید می باشد؟

پاسخ: آنچه در طبیعت وجود دارد مانند آب، خاک، جانوران، جنگل ها، معادن (نفت، گاز، زغال سنگ، آهن و…) منابع طبیعی هستند. برای آنکه انسان بتواند کالاها و وسایل مورد نیاز خود را تولید کند باید از امکانات و منابع طبیعی که خداوند در اختیار بشر قرار داده استفاده کند.

۸) چرا نیروی انسانی از عوامل لازم برای تولید است؟

پاسخ: اگر کار و تلاش انسان نبود، چیزی تولید نمی شد و آدمیان نمی توانستند به زندگی ادامه بدهند. به همین دلیل نقش نیروی انسانی در تولید بسیار مهم است. برای تولید هر محصولی، نیروی انسانی باید دانش و مهارت لازم را داشته باشد.

پاسخ: انسان برای آنکه از منابع سرمایه چیست و چرا مهم است؟ طبیعی استفاده و آن ها را به کالا تبدیل کند، به ابزار و تجهیزاتی نیاز دارد.

۱۰) چند نمونه سرمایه نام ببرید.

پاسخ: منابع مالی – ماشین آلات – ابزار کار و زمین یا ساختمانی

۱۱) شغل چگونه پدید آمدند؟

پاسخ: در گذشته های دور با رونق کار کشاورزی تولید محصول زیاد شد. با تولید غذای کافی دیگر همه مجبور به کار کشاورزی نبودند و به تدریج افراد دیگر توانستند به کارهای دیگر بپردازند و در برخی کارها مهارت پیدا کنند. بدین ترتیب تقسیم کار در جامعه به وجود آمد. هر کس تولید یک یا چند کالا را برعهده گرفت و شغل های گوناگون پدید آمد.

۱۲) چرا امروزه هیچ کس توانایی تأمین همه ی نیازهای خود را ندارند؟

پاسخ: فرض کنید یک فرد بخواهد خودش گندم بکارد، آن را آرد کند، نان بپزد، درختان میوه بکارد، دامپروری کند، برای خود و خانواده پشم بریسد و لباس تهیه کند، کفش بدوزد، برای نظافت و شست و شو صابون تولید کند، وسایل تحصیل و آموزش خود را تولید کند و …

۱۳) مشاغل و فعالیت های اقتصادی به چه گروه هایی تقسیم می شوند؟

پاسخ: کشاورزی – صنعت و خدمات

پاسخ: توزیع یعنی پخش کردن و فعالیتی است که بین تولید کننده و مصرف کننده رابطه برقرار می کند.

۱۵) تولید کنندگان چگونه محصولات خود را به دست مشتریان می رسانند؟

پاسخ: الف) با پیدا کردن بازار مصرف ب) تبلیغ کالای خود ج) کمک گرفتن از افراد یا مؤسسات برای پخش

۱۶) بازار ایران در گذشته چه ویژگی هایی داشت؟

پاسخ: الف) یکی از مکان های مهم شهر بود
ب) در مکان های پر جنب و جوش بود ساخته می شد
ج) برخی از بازار ها دارای سقف بود
د) بازار ها در امور اجتماعی مانند جشن ها و ایام عزاداری نقش داشتند.

۱۷) چه سوره ای در مورد کم فروشان است؟

پاسخ: سوره مطففین

۱۸) کم فروشی به چه معنی است؟

پاسخ: یعنی که وقتی چیزی را با پیمانه یا وزن از مردم می گیرند کاملا حق خود را می گیرند ولی وقتی چیزی را تحویل مردم می دهند در پیمانه و وزن کمتر می دهند.

۱۹) فروشندگان چگونه باید کسب حلال داشته باشند و نظر دین اسلام درباره ی آن چیست؟

پاسخ: فروشنده ای که می خواهد کسب حلال داشته باشد باید از کم فروشی و گران فروشی پرهیز کند. درآمد حاصل از کم فروشی و حرام است. از این آیات قرآن کریم پی می بریم کم کردن از حق مردم در هر صورت، گناه و موجب عذاب الهی می باشد گران فروشی پرهیز کند. درآمد حاصل از کم فروشی و حرام است. از این آیات قرآن کریم پی می بریم کم کردن از حق مردم در هر صورت، گناه و موجب عذاب الهی می باشد.

۲۰) به طور کلی مشاغل و فعالیت های اقتصادی به چند گروه تقسیم می شوند؟

الف) کشاورزی – تولیدی – خدمات ب) تولیدی – کشاورزی – صنعتی
ج) خدمات – صنعتی – تولیدی د) کشاورزی – صنعتی – خدمات

پاسخ: د) کشاورزی – صنعتی – خدمات

۲۱) نقش کدام یک از عوامل زیر در تولید بسیار مهم است؟

الف) منابع طبیعی ب)‌ سرمایه انسان ج) نیروی انسانی د)‌ امکانات

پاسخ: ج) نیروی انسانی

۲۲) کدام یک از موارد زیر، سرمایه محسوب نمی شود؟

الف) ماشین آلات ب) ابزار کار ج) زمین یا ساختمان د) معادن

پاسخ: د) معادن

۲۳) نیروی انسانی برای تولید هر محصولی باید آن را داشته باشد.

الف) تجربه و دانش ب) مهارت و دانش
ج) مهارت و تجربه د) تجربه و وسایل مورد نیاز

پاسخ: ب) مهارت و دانش

۲۴) تولید محصول به منظور رفع نیاز ها و خواسته های انسان صورت می گیرد.

۲۵) برای تولید هر محصولی، نیروی انسانی باید دانش و مهارت لازم را داشته باشد.

نکته مهم: دانش آموزان عزیز، تنها به خواندن این سوالات اکتفا نکنید و حتما متن درس را هم به دقت مطالعه کنید.

سوالات متن درس 7 هفتم کتاب مطالعات اجتماعی پایه هفتم با جواب را در این مقاله مشاهده کردید. امیدوارم از آن استفاده کرده باشید و از صفحات دیگر ماگرتا دیدن نمایید. برای بهتر پیدا کردن جواب ها در آخر کلمات جستجو شده داخل گوگل کلمه ماگرتا را قرار دهید. همچنین سوالات خود را در بخش دیدگاه بنویسید. 😊