مزایا و معایب پول‌های فیات

در گذشته نوشته روی دلار آمریکا به این صورت بود:دلار پولی قانونی است که تمام بدهی‌های عمومی و خصوصی دولت با آن پرداخت می‌شود. اما در خزانه‌داری ایالات متحده یا شعب بانک فدرال رزرو، نمی‌توان آن را به پول مشروع تبدیل کرد.

ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟

برای توضیح ارز فیات در یک خط می توان به طور خلاصه گفت که ارز فیات، ارز قانونی و دولتی یک کشور است. این پول توسط دولت پشتیبانی می شود. دارای پشتوانه فیزیکی مانند طلا و نقره نمی باشد. ارزش پول فیات از طریق رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادر کننده حاصل می شود. این ارز نقطه مقابل ارز کالایی است. تفاوت بین پول فیات و پول کالا به ارزش ذاتی آنها مربوط می شود. پول کالا دارای ارزش ذاتی است که این ارزش از موادی که از آن ساخته شده اند، مانند سکه های طلا و نقره، حاصل می شود. در مقابل، پول فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد و قابل تبدیل یا بازخرید نیست. بیشتر ارزهای کاغذی مدرن، ارزهای فیات هستند؛ از جمله دلار آمریکا، یورو، ریال و سایر ارزهای مهم جهانی.

ارز فیات چگونه کار می کند؟

پول فیات فقط به این دلیل ارزش دارد که دولت از ارزش آن حفاظت می کند. همچنین اینکه دو طرف در یک معامله در مورد ارزش آن توافق می کنند.

از نظر تاریخی، در گذشته دولت ها از یک کالای فیزیکی ارزشمند مانند طلا یا نقره، سکه ضرب می کردند یا پول کاغذی چاپ می کردند که می توانست برای خرید مقدار مشخصی از کالاهای فیزیکی استفاده شود. به این نوع ارز “ commodity money ” گفته می شد که با “ fiat money ” متفاوت است.

به دلیل این که ارز فیات با منابع فیزیکی مانند طلا یا نقره ارتباطی ندارد، امکان دارد به دلیل تورم ارزشش پایین بیاید. حتی ممکن است در صورت تورم حاد، ارزش خود را کاملا از دست بدهد.

گر مردم یک کشور اعتقادی به پول ملی شان نداشته باشند و دید منفی نسبت به آن پیدا کنند، آن پول دیگر ارزش ندارد. به عنوان مثال، این ارز با ارزی که پشتوانه ی آن طلا است، متفاوت می باشد. ارزش ذاتی آن ارز مبتنی بر تقاضای طلا در جواهرات و تزئینات و همچنین تولید دستگاه های الکترونیکی، رایانه و وسایل نقلیه هوافضا است.

پول فیات چگونه به وجود آمد؟

کلمه “فیات” از زبان لاتین آمده و “اجازه دهید انجام شود” ترجمه می شود. حدود سال 1000 میلادی، چین اولین کشوری بود که از ارز فیات استفاده کرد و سپس این ارز به سایر کشورهای جهان گسترش یافت. پول فیات در قرن بیستم وقتی ریچارد نیکسون رئیس جمهور ایالات متحده قانونی را مبنی بر لغو تبدیل مستقیم دلار آمریکا به طلا را تصویب کرد، از محبوبیت خوبی برخوردار شد.

در تاریخ آمریکا، ارز این کشور دارای پشتوانه طلا و بعضا نقره بود. دولت فدرال هنگام تصویب و ثبت قانون بانکداری اضطراری در سال 1933، همچنین اجازه نامه ی شهروندان در معامله ارز با طلای دولت را لغو کرد.

زمانی که آمریکا اختیار دادن طلا به دیگر کشور ها در ازای گرفتن دلار آمریکا را لغو کرد، پشتوانه این ارز در سال 1971 کاملا برداشته شد. از آن تاریخ تا به الان همانطور که بر روی دلار آمریکا چاپ شده است، تنها پشتوانه ای که دارد “ایمان و اعتبار دولت آمریکا” است.

مزایا و معایب ارز فیات

به طور کلی ارز فیات جزو ارزهای خوب و قابل قبول به شمار می آید اما در صورتی که قادر باشد نقشه ها و برنامه هایی را که اقتصاد یک کشور در واحد پولی خود نیازمند آن است را اعمال کند. علاوه بر این پول فیات، دارای مزایایی نیز میباشد که منجر به ایجاد ارزش حبابی برای دولت ها میشود.

در ادامه به طور جداگانه به بررسی مزایا و معایب این نوع ارز میپردازیم.

مزایا

از آنجا که ارز فیات یک منبع کمیاب یا ثابت نیست (مانند طلا)، بانک مرکزی یک کشور کنترل بیشتری بر عرضه و ارزش آن دارد. این بدان مزایا و معایب پول‌های فیات معناست که دولت ها می توانند عرضه اعتباری، نقدینگی و نرخ بهره را با اطمینان بیشتری مدیریت کنند.

یکی دیگر از مزایای این ارز ها این است که از نظر اقتصادی تولید آن ها نسبت به ارز کالایی به صرفه تر است. برخلاف ارزهای کالایی که می توانند با کشف یک معدن طلای جدید تحت تاثیر قرار گیرند، عرضه ارزهای فیات توسط دولت مربوطه تنظیم و کنترل می شود. خطر کاهش ارزش غیرمنتظره ناشی از تأمین ارزهای فیات کمتر است، زیرا هرگونه افزایش عرضه، تصمیمی است که پیش از این توسط دولت واحد پول فیات گرفته شده است.

معایب

از آنجا که به منبع فیزیکی وابسته نیست، ارزش پول فیات به سیاست مالی و تنظیم آن توسط دولت بستگی دارد و این امر به دولت امکان این را می دهد که از هیچ چیز پول خلق کند که میتواند به تورم منجر شود. همچنین بر اساس نمونه سابقه تاریخی، پیاده سازی این نوع سیستم مالی بار ها به سقوط نظام های مالی ختم شده مزایا و معایب پول‌های فیات است.

مقایسه ارز فیات و ارز دیجیتال

در ابتدا می خواهیم به شباهت های ارز فیات با ارزهای دیجیتال بپردازیم. اولین شباهت اینکه از هر دوی این ارز ها می توان برای مبادله مالی استفاده کرد. دومین شباهت این دو نوع ارز این است که باید مشتریان به آنها اعتماد کنند تا بتوانند به عنوان یک وسیله مبادله مالی عمل استفاده شوند.

و حالا در ادامه قصد داریم تفاوت این دو نوع ارز را بررسی کنیم:

مطابقت با قانون

دولت ها ارز فیات را صادر می کنند که این ارزها توسط بانک مرکزی تنظیم می شود. این ارز از آن جهت قانونی است که اغلب برای نهایی کردن معاملات از آن استفاده می شود. دولت ها هر از چند گاهی عرضه پول را کنترل می کنند و سیاست هایی صادر می کنند که بر ارزش آنها تأثیر بگذارد.

از طرف دیگر ارزهای دیجیتال صرفاً دارایی های دیجیتالی هستند که به عنوان وسیله مبادله ای عمل می کنند که دولت ها هیچ کنترلی بر آنها ندارند. جنبه غیر متمرکز به این معنی است که هیچ نهاد مرکزی نمی تواند ارزش آنها را کنترل یا تحت تاثیر قرار دهد.

ملموس بودن

غیر ممکن است که ارز دیجیتال را به صورت فیزیکی در دسترس داشته باشیم زیرا آنها بصورت آنلاین و به عنوان سکه مجازی عمل میکنند. این در حالی است که ارز فیات ملموس و دارای جنبه فیزیکی هستند. این جنبه فیزیکی ارز های فیات می توانند در بعضی موارد کمی چالش برانگیز باشند زیرا جابجایی با مقدار هنگفتی پول می تواند آزار دهنده باشد.

تبادل

از آنجایی که ارز های دیجیتال توسط کامپیوتر به وجود می آیند، دیجیتالی هستند و به عنوان کد خصوصی عمل می کنند. بنابراین تبادل آنها کاملا به صورت دیجیتال می باشد. اما ارز های فیات می توانند به هر دو صورت وجود داشته باشند. سرویس های پرداخت وجه الکترونیکی به مردم این اجازه را می دهند تا ارز فیات را به صورت دیجیتال تبادل کنند. علاوه بر این مردم می توانند ارز فیات را مزایا و معایب پول‌های فیات به صورت فیزیکی نیز با هم مبادله کنند.

یکی از بزرگترین تفاوت های ارز های فیات با ارز های دیجیتال در عرضه آنهاست. ارز فیات عرضه نامحدودی دارد. به این معنی که مقامات مرکزی هیچ محدودیتی در میزان تولید پول ندارند. این در حالی است که ارز های دیجیتال اکثرا عرضه محدودی دارند. به طور مثال کلا تعداد بیت کوین هایی که عرضه شده است ۲۱ میلیون است. با پول فیات، نمی توان در هر زمان مقدار پول در گردش را تشخیص داد، اما با ارزهای دیجیتال این امکان وجود دارد.

ذخیره سازی و نگهداری

جنبه مجازی ارزهای دیجیتال به این معنی است که آنها فقط می توانند به صورت مجازی وجود داشته باشند و از این طریق در کیف پول های دیجیتالی ذخیره می شوند. به این کیف پول ها، کیف پول ارزهای دیجیتال نیز گفته می شود. در حالی که اکثر کیف پول های دیجیتال ادعا می کنند فضای ذخیره سازی امنی را ارائه می دهند، برخی از آنها هک شده اند و در نتیجه افراد مقدار قابل توجهی دارایی خود را از دست می دهند. از طرف دیگر ارز فیات قابلیت ذخیره شدن به شکل های مختلفی دارد. به عنوان مثال، ارائه دهندگان پرداخت مانند پی پل (PayPal) وجود دارد که به مردم امکان می دهد پول فیات را به صورت دیجیتال ذخیره کنند. بانک ها نیز در حفظ ارز های فیات نقش بسیار مهمی دارند.

مزایای ارزهای دیجیتال نسبت به ارز های فیات بسیار بیشتر است. اما با این حال به نظر می رسد ارزهای دیجیتال هنوز کاملا بالغ نشده اند تا جایگزین روش پرداخت استاندارد فعلی شوند. در آینده نزدیک شاید بتوانیم شاهد این باشیم که این ارز های دیجیتال جایگزین ارز های فیات شوند.

ارز فیات چیست ؟ هرآنچه باید در مورد پول‌های فیات بدانید

همه ما در روز برای خریدوفروش کالاهای مختلف از پول‌های کاغذی یا کارت‌های بانکی استفاده می‌کنیم. اما برای کمتر کسی از ما این سوال پیش می‌آید که منشا این پول‌ها کجاست؟ درکی که شما از ارزهای فیات و انواع آن دارید (منظور همین پول‌هایی است که در طول روز از آن‌ها استفاده می‌کنیم)، می‌تواند در درک درست از پدیده‌های اقتصادی مانند تورم نیز کارساز باشد. به همین دلیل ما در این مقاله قصد داریم تا به این سوال پاسخ دهیم که منظور از ارز فیات چیست و تفاوت ارز دیجیتال و فیات کدامند؛ با ما همراه باشید.

با خرید سرور مجازی بورس ایران ،‌ برنده‌ی معاملات بورسی خود باشید و درست در لحظه‌ی طلایی با بیشترین سرعت ممکن به خرید و فروش سهام خود بپردازید.

ارز فیات چیست ؟

اصطلاح پول فیات برای توصیف ارزهایی استفاده می‌شود که توسط دولت صادرکننده آن حمایت می‌شوند. این نوع پول‌ها بدون پشتوانه‌اند؛ یعنی به ارزش یک کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره وابسته نیستند. در واقع آن‌ها ارزش خود را از طریق اعتماد عمومی به ناشران به دست می‌آورند.

در میان عموم مردم، همچنان این باور وجود دارد که پول‌های ملی پشتوانه‌ای از طلا یا دیگر فلزات ارزشمند دارند. اما این باور کاملاً اشتباه است. امروزه اکثر ارزهای موجود در جهان، پول فیات هستند. تا اواخر قرن بیستم، پول‌ها پشتوانه‌ای مثل طلا یا نقره داشتند. برای مثال اگر ۱۰۰۰ واحد از یک ارز در اختیار مردم قرار می‌گرفت، به همان اندازه طلا در بانک نگه‌داری می‌شد تا پشتوانه‌ای برای آن پول باشد. اوایل قرن بیستم، نظام استاندارد طلا، دولت‌ها را با مشکل کمبود نقدینگی مواجه کرد. در قرن بیستم، زمانی که دلار آمریکا از قیمت طلا جدا شد، استفاده گسترده از آن آغاز شد.

اواخر جنگ جهانی دوم، نمایندگانی از چند کشور جهان، طی توافق‌نامه‌ای تصمیم گرفتند به‌جای طلا، دلار ذخیره کنند و آمریکا به میزان دلارهای صادرشده، در خزانه خود طلا نگه دارد. اکتبر ۱۹۷۲ ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دریافت طلا در ازای دلار را لغو کرد. او به صورت غیررسمی، پایان عصر استاندارد طلا را اعلام کرد. ارزشمندی تمام ارزهای فیات، به عرضه و تقاضا و اعتماد مردم به حکومت بستگی دارد.

با ظهور ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، بحث هایی در مورد این‌که آیا چنین دارایی‌های دیجیتالی می‌توانند در نهایت جایگزین پول فیات به عنوان رسانه ترجیحی مبادله شوند یا حداقل یک جایگزین ارائه کنند، وجود دارد.

آشنایی با تاریخچه ارز فیات

پول فیات در قرن دهم از چین سرچشمه گرفت؛ زمانی که سلسله‌های یوان، تانگ، سونگ و مینگ در آن سرزمین حاکم بودند. در دوره حاکمیت سلسله تانگ (907-618)، تقاضای زیادی برای پول فلزی (سکه) وجود داشت که بیش از عرضه فلزات گرانبها بود. بنابراین مردم با کاربرد پول کاغذی (اسکناس) آشنا شدند و به‌راحتی تکه‌های کاغذ اعتباری را به رسمیت می شناختند. در واقع، کمبود سکه مردم را مجبور کرد پول را از سکه به اسکناس تبدیل کنند.

در طول سلسله سونگ (1276-960)، تجارت پررونقی در منطقه سیچوان وجود داشت که منجر به کمبود سکه مسی شد. بازرگانان شروع به انتشار اسکناس‌های اختصاصی کردند و این اولین ارز قانونی محسوب می‌شد. پول کاغذی همچنین تنها ارز قانونی در سلسله یوان (1367-1276) بود. در دوران حکومت سلسله مینگ (1644-1368)، صدور اسکناس به وزارت دارایی واگذار شد.

غرب در قرن 18 شروع به استفاده از پول کاغذی کرد. مستعمرات آمریکا و فرانسه، شروع به صدور اسناد اعتباری کردند که برای پرداخت استفاده می‌شد. در این زمان، صدور بیش از حد اوراق بهادار، تورمی جنجالی ایجاد کرد.

در برخی مناطق از جمله نیوانگلند و کارولینای آمریکا، با کاهش ارزش اسکناس‌ها، قیمت کالاها به‌صورت سرسام‌آوری افزایش یافت. در طول جنگ، کشورها برای حفظ ارزش فلزات گرانبها مانند طلا و نقره، به ارزهای فیات روی می‌آورند. به‌عنوان‌مثال، دولت فدرال ایالات متحده در طول جنگ داخلی آمریکا، نوعی ارز فیات به نام Greenbacks منتشر کرد. در این جنگ، دولت تبدیل پول کاغذی خود به طلا یا نقره را متوقف کرد.

روش کار ارز فیات چیست ؟

پول فیات ارزش ذاتی ندارد. به‌عنوان مثال، طلا به‌طور ذاتی باارزش و کمیاب است؛ اما ارزهای فیات به‌خودی‌خود فقط یک‌تکه کاغذ بی‌ارزش هستند. این ارزها به دستور دولت و قانون، به ارز رایج کشور تبدیل می‌شوند. احتمالاً عبارت «با حمایت کامل از ایمان و اعتبار دولت ایالات متحده» را در مورد دلار شنیده‌اید. این اصل بنیادین پول فیات است. از سوی دیگر، ارزهای دارای پشتوانه کالا، ارزش خود را از قیمت پایه طلا، نقره یا سایر موادی که با آن‌ها مرتبط هستند، به‌دست می‌آورند.

پول کاغذی به‌عنوان یک وسیله برای ذخیره‌سازی قدرت خرید و جایگزینی برای سیستم تبادل عمل می‌کند. این به مردم اجازه می‌دهد تا محصولات و خدمات را همان‌طور که نیاز دارند، بدون نیاز به مبادله کالا به کالا خریداری کنند. همان‌طور که در مورد تجارت مبادله‌ای وجود داشت.

با توجه به قابلیت ذخیره‌سازی قدرت خرید، افراد می‌توانند با خیالی آسوده برنامه‌ریزی کنند و فعالیت‌های اقتصادی‌شان را به انجام برسانند. به‌عنوان مثال، یک کسب‌و‌کار که با مونتاژ تلفن همراه سر‌و‌کار دارد، می‌تواند تجهیزات جدید بخرد، کارکنان موردنظر را استخدام کند و شعب خود را در مناطق دیگر گسترش دهد.

ارزش پول فیات بستگی به نحوه عملکرد اقتصاد یک کشور، نحوه اداره کشور و تأثیر این عوامل بر نرخ بهره دارد. کشوری که بی‌ثباتی اقتصادی را تجربه می‌کند، به احتمال زیاد دارای یک ارز ضعیف و قیمت‌های متورم کالاها خواهد بود، که خرید محصولات مورد نیاز را برای مردم دشوار می‌کند.

یک ارز فیات زمانی به‌خوبی کار می‌کند که عموم مردم به توانایی آن برای حفظ قدرت خرید، اعتماد کافی داشته باشند.

دلیل اهمیت ارزهای فیات چیست ؟

استفاده از پول-کالا در طول تاریخ رایج بوده است. سکه‌های ساخته شده از فلزات گرانبها مانند نقره و طلا برای هزاران سال به‌عنوان استاندارد شناخته می‌شدند. در قرن 18 و 19، ارزهای کاغذی شروع‌به‌کار کردند؛ اگرچه بسیاری از آنها به‌عنوان نوعی سفته برای پرداخت مقدار مشخصی از طلا و نقره به‌کار می‌رفت.

کشورهایی مانند بریتانیا و ایالات متحده، استاندارد طلا را پذیرفتند. یک سیستم پولی که یک واحد پول استاندارد را به ارزش مقدار معینی طلا گره می‌زند. زمانی که رکود بزرگ و دو جنگ جهانی به شدت اقتصاد جهانی را تحت تأثیر قرار داد، رهبران جهان یک سیستم پولی بین‌المللی ایجاد کردند که دلار آمریکا را به‌عنوان یک ارز جهانی و مرجع مورد استفاده قرار می‌داد.

موجودی‌های بین المللی به دلار تسویه و با نرخ تبادل ثابت به طلا تبدیل می‌شد. استاندارد طلا تا سال 1971 برقرار بود؛ زمانی که ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور آمریکا، در مواجهه با تورم فزاینده و بیکاری بالا، به آن پایان داد. زیرا مقدار دلارهای خارجی از مقدار طلای موجود در ذخایر ایالات متحده فراتر رفت.

بزرگ‌ترین دلیل این‌که کشورها استفاده از استاندارد طلا را متوقف کردند، این است که توان‌مندی دولت‌ها را برای واکنش به رویدادهای اقتصادی محدود می کند. با پذیرش استاندارد طلا، عرضه پول به عرضه طلای موجود گره می‌خورد؛ در‌حالی‌که تقاضای پول در کشورها بر اساس رشد جمعیت و اقتصاد آن‌ها تغییر می کند.

اگر ایالات متحده و سایر کشورها همچنان روی استاندارد طلا باقی مانده بودند، عرضه پول جهان به طلای موجود محدود می شد؛ در‌حالی‌که مقدار طلا روی کره زمین در طی میلیاردها سال افزایش چندانی نداشته است. اما بدیهی است جمعیت انسانی، بازده اقتصادی آن و تقاضا برای پول با سیب تندی افزایش یافته است.

مزایا و معایب ارز دیجیتال فیات چیست ؟

ثبات نسبی پول فیات و توانایی بانک‌های مرکزی برای کنترل عرضه و مدیریت اقتصاد، یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های آن است. با این حال، این تلاش‌ها همیشه موفقیت‌آمیز نیستند. برخی از منتقدان استدلال می‌کنند که در صورت چاپ بیش از حد پول توسط سیاست‌گذاران، ارزهای فیات به جای ایجاد مانع در برابر شوک‌های اقتصادی، گاهی اوقات حتی می‌توانند آن‌ها را تشدید کنند.

مزایا استفاده از انواع ارز فیات

– به ناشران کنترل بیشتری بر عرضه پول می‌دهد و به آن‌ها در مدیریت اقتصاد کمک می‌کند.

– برخلاف ارزهای دارای پشتوانه، نسبتاً پایدار است ارزش خود را حفظ می‌کند. با استفاده از آن، قیمت کالاها معمولاً در کوتاه‌مدت نوسان ندارد.

– به طور گسترده در جهان پذیرفته شده است و می‌تواند به‌عنوان ابزار قانونی در معاملات مختلف استفاده شود.

معایب ارز فیات کدام است ؟

– چاپ بیش‌از‌حد پول، می‌تواند باعث افزایش تورم شود.

– عرضه بالقوه نامحدود، می‌تواند ارزش آن را از بین ببرد و حباب ایجاد کند.

– با توجه به وابستگی کامل آن به دولت، اگر صادرکننده با مشکل مواجه شود، ارزش ارز فیات نیز به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.

چند نمونه از فیات و موردهای ناموفق آن

یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های پول فیات، اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی در کشور زیمبابوه در جنوب آفریقا روی داد. زمانی که این کشور درگیر مشکلات اقتصادی جدی بود، بانک مرکزی زیمبابوه بی‌محابا شروع به چاپ پول‌ کرد. نتیجه، قابل پیش بینی بود. این انتشار گسترده و سریع پول، منجر به تورم شدید شد. نرخ این تورم این کشور در سال ۲۰۰۸ به ۲۳۰ تا ۵۰۰ میلیارد درصد رسید! قیمت‌ها به قدری بالا رفت که مردم برای خرید کالاهای اساسی و روزمره، مجبور به حمل مداوم مقدار زیادی پول‌ در کیف‌های متعدد بودند.

ونزوئلا، جدیدترین نمونه چنین بحران پولی است. این کشور دچار رکود اقتصادی شدیدی شد که تورم سنگینی بر اقتصاد آن تحمیل کرد. اکنون بولیوار، واحد پول ونزوئلا، به‌عنوان کم‌ارزش‌ترین ارز دنیا شناخته می‌شود. گرچه این کشور تلاش کرد با معرفی رمزارز «پترو» بخشی از مشکلات پول فیات خود را حل کند؛ اما این اقدام نیز تاکنون، نتیجه قابل‌توجهی نداشته است.

بررسی تفاوت فیات و ارز دیجیتال

ظهور ارزهای دیجیتال، تردید‌های جدی را در مورد آینده ارزهای فیات و این‌که آیا در نهایت جای خود را به سکه‌های رمزارز خواهند داد یا نه، برانگیخته است. ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، پول واقعی نیستند. زیرا از سوی هیچ مرجع قانونی صادر، کنترل یا پشتیبانی نمی‌شوند. در بیشتر موارد هم، مجموع عرضه آن‌ها با سقف معینی برنامه‌ریزی می‌شود.

ارزهای دیجیتال و پول فیات، شباهت‌های زیادی به هم دارند. هر دو نوع دارایی (رمزارزها و ارز فیات) ارزش ذاتی ندارند. برای مثال مانند طلا یا نقره نیستند که به‌خاطر کمیابی، سختی استخراج و موارد دیگر، به‌تنهایی ارزش بالایی داشته باشند. ارزش پول فیات و رمزارزها را، استقبال مردم در کشورهای مختلف تعیین می‌کند. همچنین این هر دو گونه دارایی‌ها، قابل تقسیم هستند. یعنی همان‌طور که می‌توان هر دلار را به ۱۰۰ سنت تقسیم کرد، یک بیت کوین را هم می‌توان به ۱۰۰۰ میلی بیت کوین تقسیم کرد.

همانند پول‌های فیات، ارزهای دیجیتال را نیز می‌توانیم جابه‌جا کنیم. یعنی از کسی رمزارز بگیریم یا برای او ارسال کنیم. امروز می‌شود ارزهای دیجیتال را، خیلی جاها به‌عنوان روش پرداخت استفاده کرد. هرچند هنوز فراگیری آن‌ها، قابل قیاس با پول‌های فیات نیست.

اما تفاوت این دو نوع دارایی‌ چیست؟ صاحب‌نظران بدبین معتقدند که بعید است ارزهای رمزپایه جایگزین پول فیات به عنوان رسانه غالب مبادله شود. اما محبوبیت کریپتو در حال افزایش است. به‌عنوان مثال، پارسال السالوادور به نخستین کشوری تبدیل شد که بیت کوین را به‌صورت قانونی برای معامله‌های رسمی پذیرفت. سامانه پی پال هم به بعضی از کاربران خود اجازه می‌دهد تا در خریدهایشان از بیت کوین برای پرداخت استفاده کنند. مؤسسه اعتباری ویزا نیز با پلتفرم های کریپتو در تبادلات کارتی شریک شده است.

سخن پایانی

امیدواریم که در این مقاله توانسته باشیم به طور کامل به این سوال پاسخ دهیم که رمز ارز فیات چیست و استفاده از آن چه مزایایی را برای شما به همراه دارد. اما اگر در این خصوص به مشکلی برخوردید، سوالات خود را با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن به آنها پاسخ دهیم. علاوه بر آن ما در پیج اینستاگرامی خود، پیرامون جدیدترین و تازه‌ترین اخبار حوزه‌ی تکنولوژی و فناوری صحبت خواهیم کرد. ما را در اینستاگرام دنبال کنید.

مزایا و معایب بیت کوین

ارز بیت کوین که به رهبر ارزهای دیجیتال معروف هست و در بین کاربران حوزه کریپتوکارنسی بسیار محبوب است و افراد زیادی در سراسر دنیا پول خود را در ارز شبکه بیت کوین سرمایه گذاری می کنند. دانستن مزایا و معایب بیت کوین به شما در تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری کمک می کند. در ادامه مزایا و معایب بیت کوین را مورد بررسی قرار می دهیم.

بدون واسطه

سازمان های مالی و بانک ها واسطه هایی که به منظور ایجاد تسهیلات ایجاد شده اند. ارز محبوب بیت کوین که بر بستر بلاک چین ایجاد شده است، امکان انجام معاملات ارزی را برای کاربران فراهم کرده است. بلاک چین همانند یک پایگاه داده، تمامی تراکنش ها را در خود ذخیره می کند. زمانی که یک معامله در شبکه بلاک چین انجام می شود، اطلاعات مربوط به تراکنش آن معامله در بلوک های مخصوص با استفاده از فناوری رمزنگاری ذخیره می شود. بلاک چین بیت کوین توسط هیچ سازمان یا دولتی اداره نمی شود، پس برای انجام معاملات نیاز به حضور شخص دیگری نیست و این تایید تراکنش ها توسط ماینر صورت میگیرد. انجام بعضی معاملات در برخی از سازمان ها یا نهاد دوبتی ممکن است چند روزی طول بکشد. شبکه بیت کوین انجام معاملات را بدون واسطه انجام می دهد و به همین دلیل زمان انجام معاملات به شدت کاهش پیدا می کند.

کارمزد پایین

کارمزد پایین در معامله های ارزهای دیجیتال مهم مزیت بیت کوین می باشد. زمانی که پرداخت ها در شبکه از طریق بیت کوین پرداخت شود، کارمزد بسیار کمی را به همراه خواهد داشت، در ضمن بدانید بیت کوین در بین ارزهای دیجیتال از نظر کارمزد، پایین ترین نرخ را دارا می باشد. اما در صورتی که تصمیم دارید معامله در زمان کوتاه تری انجام شود، باید میزان هزینه ی بیشتری را برای کارمزد پرداخت کنید.

امنیت زیاد

شبکه بین کوین که بر بستر بلاک چین می باشد، دارای امنیت بسیار زیادی است که اطلاعات تراکنش های مالی افراد را با استفاده از رمزنگاری حفظ می کند. برخلاف سایت های خرید آنلاین که اطلاعات پرداخت افراد را که شامل مواردی از جمله شماره کارت، تاریخ انقضا و غیره می باشد را در سایت خود ذخیره می کنند که امنیت این روش با استفاده از فیشینگ به احتمال زیاد قابل هک می باشد. در انجام تراکنش های بیت کوین، تمامی اطلاعات محرمانه باقی می ماند. هر کیف پول بیت کوین دارای کلید خصوصی و عمومی است که کلید عمومی همانند شماره کارت بانکی است که می توانند هر کسی به آن دسترسی داشته باشد، مزایا و معایب پول‌های فیات کلید خصوصی همانند اثر انگشت یا رمز عبور هرکس برای ورود به حساب از طریق اپلیکیشن های بانکی می باشد. زمانی اگر شما برای شخصی بیت کوین ارسال کنید، کلیدهای خصوصی و کلید های عمومی باهم ترکیب می شوند و تراکنش را امضا می کنند.

سرعت بالا

شبکه بیت کوین می‌تواند معاملات را بسیار سریعتر از شبکه بانکی پردازش کند. در حال حاضر هر تراکنش بر روی شبکه اصلی بیت کوین ظرف ۱۰ دقیقه پردازش می‌شود، با استفاده از شبکه لایتنینگ این مقدار می‌تواند به ۲۵ میلیون تراکنش در ثانیه افزایش یابد. همچنین با استفاده از ویژگی تراکنش بدون تأیید می‌توانید تراکنش‌های خود را فوراً پردازش کنید. انجام تراکنش‌های بدون تأیید، به معنی پذیرش ریسک معامله‌ای است که بلاک چین هنوز توسط بلاک چین تأیید نشده است. البته شرکت‌های خدمات مالی نیز وجود دارند که در قبال دریافت کارمزد‌های بالا، امکان انجام معاملات فوری را فراهم می‌کنند. با این وجود، پایین بودن کارمزد معاملات حتی در تراکنش‌هایی که با سرعت بالا انجام می‌شود، یکی دیگر از مزیت‌های بیت کوین است.

ساختار غیرحاکمیتی

ارزش ارز‌های فیات یا پول‌های بدون پشتوانه به شکل دستوری و توسط دولت‌ها تعیین می‌شود، در نتیجه این پول‌ها دارای ارزش ذاتی نیستند و قدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی کشور‌ها است که اعتبار این پول‌های فیات را مشخص می‌کند. افزایش تورم، بزرگترین مشکل ساختار‌ها مالی متمرکز حاکمیتی است. علاوه بر این، با ارزش پول‌های فیات به دلیل وابسته بودن به حکومت‌ها با از بین رفتن آن‌ها، سقوط می‌کند. وجود ساختار غیر حاکمیتی یک مزیت مزایا و معایب پول‌های فیات مهم دیگر برای بیت کوین و تمامی رمز ارز‌های دیجیتال است. غیر متمرکز بود ساختار بلاک چین باعث می‌شود تا دولت‌ها نتوانند، بیت کوین‌های شما را پس بگیرند یا آدرس کیف پول شما را مسدود کنند. در بهترین حالت، حکومت‌ها با وضع قوانین می‌توانند خرید و فروش بیت کوین و دیگر ارز‌های دیجیتال را در مناطق مشخصی ممنوع کنند.

استفاده غیرقانونی از بیت کوین

در شبکه بیت کوین زمانی که معامله صورت می گیرد، طرفین معامله کاملا ناشناس بوده که همین مورد امکان کلاه برداری و پولشویی و انتقال پول را افزایش می دهد.

امکان از دست دادن کل سرمایه

زمانی که بیت کوین خود را درکیف پول های نرم افزاری نگهداری کنید، در صورتی که اقدام به پاک کردن کیف پول خود کنید و رمز عبور خود را به یاد نداشته باشید، امکان بازیابی دارایی های شما وجود ندارد، برای جلوگیری از این اتفاق باید یک کد از نسخه پشتیبان تهیه کنید. اما در صورت استفاده از کارت های اعتباری این موضوع برعکس می باشد و در صورت مفقودی کارت خود، امکان درخواست صدور مجدد کارت اعتباری وجود دارد.

لازم است سرمایه گذاران با توجه به شرایط بازار و نحوه تأثیرگذاری عوامل مختلف بر آن، جهت آینده بیت کوین را تصمیم بگیرند. از آنجایی که پیش بینی دقیق جهت قیمت آتی این ارز دیجیتال با توجه به موارد فوق بسیار دشوار است، توصیه می شود در تصمیم گیری های خود به نظرات سایر سرمایه گذاران توجه نکنید و تنها بر دانش خود تکیه کنید و همچنین از کارشناسان متخصص در این زمینه مشاوره بگیرید. در این زمینه و در مورد آینده سرمایه گذاری خود تصمیم گیری کنید. در نظر گرفتن این نکته به ویژه برای تازه واردان به بازار ارزهای دیجیتال بسیار مهم است و می تواند از متحمل شدن ضررهای قابل توجه آنها جلوگیری کند و همچنین از سوء استفاده افراد سودجو که قصد کلاهبرداری از تازه واردان را دارند، جلوگیری کند. این بازار در برابر کسانی که تجربه کافی برای سرمایه گذاری در بیت کوین را ندارند مصون است. در ضمن می توان اقدام به استخراج بیت کوین کرد که با استفاده از این روش می توان سرمایه گذاری کم ریسک را در بازار ارزهای دیجیتال تجربه کرد. شما می توانید با خرید ماینرهای بیت کوین اقدام به استخراج بیت کوین کنید و درآمد دلاری را تجربه کنید.

5 1 0 0.0

ارز یا پول فیات چیست؟ پولی که ارزش آن را دولت تعیین می‌کند

در اخبار و مقالات اقتصادی یکی از مفاهیم پایه‌ای که همیشه تکرار می‌شود و شاید مفهوم آن برای همه آشنا نباشد، پول فیات یا پول بدون پشتوانه است. مسئله مهم و ابتدایی در درک این مفهوم، تعریف پول و تفاوت آن با ارز است. با درک صحیحی از این اصطلاحات، می‌توان به توضیح مفهوم و کارکرد پول فیات پرداخت؛ این که منظور از آن چیست و چرا بدون پشتوانه است؟ اعتبار این پول از کجا تامین می‌شود؟ آیا بدون پشتوانه بودن آن موجب بی‌اعتباری‌اش نخواهد شد؟

تعریف پول و ارز

همان طور که در ابتدای مقاله اشاره شد، بهتر است همین ابتدا و پیش از آن‌ که بگوییم ارز یا پول فیات چیست، به تفاوت پول و ارز اشاره کنیم. چرا که بسیاری از ما معمولا این دو واژه را به صورت نادرست به جای یک‌دیگر استفاده می‌کنیم.

پول واسطه‌ای برای انجام مبادلات و ذخیره ارزش است و در گذر زمان ارزش خود را حفظ می‌کند. هم‌چنین از پول به عنوان واحد محاسبه نیز یاد می‌شود؛ یعنی می‌توان به کمک آن برای کالاها و خدمات مختلف ارزشی تعریف کرد. پول ارزشی ذاتی دارد و همیشه ارزشمند است. فلزات گران‌بهایی نظیر طلا و نقره که در گذشته به عنوان واسطه مبادلاتی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، پول به شمار می‌روند.

در سمت مقابل اسکناس‌ها و سکه‌هایی که نزد خود دارید و در مبادلات روزمره از آن استفاده می‌کنید، ارز هستند. ارز نیز یک واسطه مبادلاتی و مقیاس محاسباتی است. می‌توان گفت ارز همان تکه کاغذ بهاداری است که ارزش آن توسط دولت‌ها مشخص می‌شود. در واقع ارزش ارز به پذیرش قراردادی آن مربوط است. این کاغذ بهادار نوعی از دارایی است که شهروندان یک جامعه بر سر آن و ارزشمندی‌اش توافق دارند. پس ارز یا همان اسکناس فاقد ارزش ذاتی است ولی با استناد به اعتبار دولت‌ از آن به عنوان ابزاری برای ذخیره ارزش استفاده می‌شود.

می‌توان گفت زمانی که ارز (یک کاغذ که به صورت قراردادی بهادار است) را در بانک سپرده‌گذاری می‌کنید، آن را به پول تبدیل کرده‌اید.

در جدول زیر می‌توانید تفاوت‌ها و شباهت‌های دو مفهوم پول و ارز را به صورت مقایسه‌ای مشاهده کنید:

موارد مقایسه	پول	ارز
تعریف پایه	غیرقابل لمس و فاقد بو است	قابل لمس است
شکل	با اعداد نشان داده می‌شود	به صورت اسکناس (کاغذ)، سکه یا پلاستیک است
پشتوانه	متنوع است. مثلا پول موجود در یک حساب بانکی در زمان صدور چک به عنوان پشتوانه در نظر گرفته می‌شود	توسط دولت پشتیبانی می‌شود
مصادیق	حساب بانکی یا چک، حساب آنلاین	سکه و اسکناس
ارزش ذاتی	دارد	ندارد
حالت انتقال	به صورت آنلاین و غیرفیزیکی	به صورت دستی و فیزیکی
قابلیت حمل	دارد	دارد
قابلیت معاوضه	دارد	دارد
تقسیم‌پذیری	دارد	دارد

ارز یا پول فیات چیست؟

ارز فیات، پولی قانونی به شمار می‌رود. ارزش این پول به نهاد صادرکننده آن یعنی دولت مربوط است. یعنی زمانی که می‌گوییم این پول بدون پشتوانه است، منظور این است که به یک کالای فیزیکی هم‌چون طلا یا نقره وابسته نیست و ارزش آن به میزان عرضه و تقاضا بستگی دارد. واژه فیات در زبان لاتین به معنای بگذارید انجام شود ترجمه شده است.

اکثر کشورها در سراسر دنیا از ارز فیات به منظور خرید کالا و خدمات و پرداخت مالیات استفاده می‌کنند. این ارز هم‌چنین گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاران و کسانی که قصد پس‌انداز دارند به شمار می‌رود.

پس از ایجاد سیستم فیات که ارزشی برای پول قانونی ایجاد می‌کرد، جایگزین مناسبی برای استاندارد طلا و سایر سیستم‌هایی پیدا شد که بر مبنای کالا فعالیت می‌کردند. اکنون بیشتر پول‌های کاغذی هم‌چون دلار و یورو در دسته پول فیات یا بدون پشتوانه قرار می‌گیرند.

افزون بر پول بدون پشتوانه، ارز فیات را با اسامی دیگری نیز می‌شناسند. از جمله این نام‌ها می‌توان به پول حکمی، پول دستوری و پول مزایا و معایب پول‌های فیات اعتباری هم اشاره کرد.

مفهوم ارزش‌گذاری در اقتصاد برای ایجاد ارز فیات

پول فیات تماماً بر پایه‌ی یک بهای قراردادی است و خود آن به تنهایی ارزشی ندارد. این بهای قراردادی در اقتصاد، به واسطه‌ی سازوکاری به نام ارزش‌گذاری انجام می‌شود. در گذشته‌های دور که مبادلات به کمک طلا، نقره و برنز انجام می‌شد، ارزش‌گذاری سیستمی کاملا مشخص داشت. یعنی ارزش دارایی‌ها به ارزش ذاتی همین فلزات گران‌بها مربوط بود. با کمیاب‌ شدن طلا، ارزش آن نیز به مراتب افزایش پیدا کرد. همین مسئله موجب ایجاد نخستین انقلاب در اقتصاد شد. پس از آن بود که استفاده از کاغذهایی با عنوان اسکناس و به نمایندگی از طلا و نقره رواج پیدا کرد.

با پیدایش این سیستم، اسکناس به منزله یک سند قرضی تلقی می‌شد. یعنی به کمک آن می‌شد دریافت که یک نفر چه میزان طلا به شخصی دیگر بدهکار است. با افزایش ارزش طلا و به منظور سهولت معاملات و پایین‌ نگه داشتن تورم، اسکناس‌ها رفته‌رفته کوچک‌تر شدند.

مزیت چنین شیوه ارزش‌گذاری آن است که قیمت‌ها می‌توانند ثابت بمانند. زیرا طلا نوسان کمی دارد و اگر مبنای ارزش‌گذاری در سیستمی دیگر باشد، آن سیستم نیز به تبعیت از همین مسئله نوسان کمی را تجربه می‌کند.

از آن جا که که ارز فیات یک پول بدون پشتوانه فیزیکی است، به دلیل تورم با خطر کاهش ارزش روبرو می‌شود. حتی در شرایطی که ابرتورم در جامعه وجود دارد، ممکن است ارزشش را به صورت کامل از دست بدهد.

بررسی تاریخچه ارز فیات

اگر بخواهیم به زادگاه اولیه پول فیات اشاره کنیم باید از استان سیچوان در کشور چین شروع کنیم. این استان نخستین بار در قرن یازدهم میلادی صدور پول کاغذی را در دستور کار قرار داد. در ابتدا پول کاغذی را می‌شد به ابریشم،‌ طلا یا نقره تبدیل کرد ولی پس از این‌ که در قرن سیزدهم قوبلای خان به قدرت رسید، سیستم ارز فیات ایجاد شد. مورخان می‌گویند این سیستم پولی نقشی پررنگ و اساسی در سقوط امپراتوری مغول به عهده داشت. به باور این افراد، هزینه‌های بیش‌ از اندازه و ابرتورم، مسائلی بودند که تیشه به ریشه امپراتوری مغول زدند.

در قرن ۱۷ میلادی در اروپا هم سر و کله این پول در کشورهای اسپانیا، سوئد و هلند پیدا شد. البته در کشور سوئد این سیستم با شکست مواجه شد و دولت به ناچار آن را کنار گذاشت. در طی دو قرن آینده، فرانسه نو در کشور کانادا و مستعمرات آمریکا و پس از آن دولت فدرال ایالات متحده به استفاده از ارز فیات روی آوردند. در آمریکا و طی سال ۱۹۳۳، دولت دیگر اجازه تبدیل پول کاغذی به طلا را صادر نکرد.

سرانجام در سال ۱۹۷۲ و در زمان ریاست جمهوری نیکسون، کشور آمریکا با استفاده از سیستم ارز فیات، استاندارد طلا را به صورت کامل کنار گذاشت. کشورهای مختلف نیز به تبعیت از آمریکا به استفاده از ارز فیات روی آوردند. از آن تاریخ تا به حال، پول آمریکا بدون پشتوانه است و پشتوانه آن اعتبار دولت و اعتماد مردم به آن است.

از آن‌ جا که ارزش پول فیات یا بدون پشتوانه به دولت صادرکننده آن محدود است، چنانچه این دولت از بین برود، پولش هم بی‌ارزش می‌شود. این اتفاق در کشور عراق پس از حمله نیروهای بین‌المللی رخ داد و پول این کشور با سقوط بسیار شدیدی مواجه شد.

بیشتر بخوانید

ویژگی‌های پول فیات چیست؟

برای پول بدون پشتوانه می‌توان چند ویژگی عمده را نام برد که به شرح زیر هستند:

• دولت این ارز را صادر و آن را قانونی می‌کند.
• ارزش مشخصی دارد.
• نمی‌توان آن را به کالای مشخص دیگری تبدیل کرد.
• فاقد ارزش ذاتی است و تنها به دلیل دستور دولت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ساز و کار ارز فیات

ارزش ارز فیات می‌تواند به دو عامل بستگی داشته باشد. یا دولتی که آن را صادر می‌کند در حفظ ارزش آن می‌کوشد یا طرفین یک تراکنش بر سر ارزش آن با هم توافق می‌کنند. اگر به تاریخچه پول نگاهی بیندازیم، می‌بینیم که در طول تاریخ دولت‌های مختلف با کمک فلزات گران‌بهایی نظیر طلا و نقره به ساخت سکه روی می‌آوردند. یا پولی را چاپ می‌کردند که می‌شد آن را به یک کالای ارزشمند تبدیل کرد. اما ویژگی ارز فیات غیرقابل تبدیل بودن آن است.

دلار آمریکا پول فیات است. هم‌چنین پولی قانونی است که به کمک آن می‌توان بدهی‌های عمومی و خصوصی را پرداخت کرد. در بسیاری از مواقع دولت‌ها ابتدا اقدام به صدور پول فیات می‌کنند و پس از آن پول صادرشده را به استانداردی برای پرداخت بدهی تبدیل می‌کنند. این مسئله موجب می‌شود مزایا و معایب پول‌های فیات فیات به عنوان پول قانونی در نظر گرفته شود.

در گذشته نوشته روی دلار آمریکا به این صورت بود:

دلار پولی قانونی است که تمام بدهی‌های عمومی و خصوصی دولت با آن پرداخت می‌شود. اما در خزانه‌داری ایالات متحده یا شعب بانک فدرال رزرو، نمی‌توان آن را به پول مشروع تبدیل کرد.

مزایا و معایب پول فیات چیست؟

پول بدون پشتوانه همان ‌طور که مزایای زیادی دارد، با معایبی نیز همراه است. طرفداران و منتقدان این ارز در دفاع از عقاید خود به مسائلی اشاره می‌کنند که‌ هر یک از منظری می‌تواند صحیح باشد.

• درآمد حاصل از چاپ و انتشار ارز فیات بسیار عالی است و این مسئله یکی از ویژگی‌های مثبت این ارز به شمار می‌رود.
• در ارز فیات خبری از محدودیت سیستم ارزی کالامحور نیست زیرا کمیابی کالای فیزیکی نظیر طلا اثری روی صدور ارز فیات ندارد.
• پول‌های کالامحور در مقایسه با ارز فیات هزینه‌های تولید بیشتری می‌طلبند.
• ارز فیات به سبب امکاناتی که در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار می‌دهد، در مواجهه با شرایط نامطلوب و بحران‌های اقتصادی عملکرد بهتر و منعطف‌تری از خود نشان می‌دهد.
• ارز فیات در کشورهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد و از این منظر به لحاظ بین‌المللی مناسب است.
• ارزی که پشتوانه طلا دارد، نیازمند ذخایر فیزیکی است. در نظر بگیرید که نگهداری، حفاظت و نظارت بر این ذخایر تا چه میزان هزینه‌بر است. این در حالی است که ارز فیات به چنین ذخایری نیاز ندارد و این مسئله به لحاظ اقتصادی مقرون‌به‌صرفه است.
• درست است که دولت‌ها به سبب آن ‌که پول فیات فاقد ارزش ذاتی است، می‌توانند بدون هیچ محدودیت و یا پیش‌نیازی آن را تولید کنند؛ اما این مسئله موجب تورم و فروپاشی اقتصاد کشور خواهد شد. این مسئله بارها در تاریخ مشاهده شده است و به عنوان بزرگ‌ترین عیب ارز فیات از آن یاد می‌شود.

تفاوت ارز فیات با استاندارد طلا چیست؟

در استاندارد طلا امکان تبدیل اسکناس‌های کاغذی به طلا وجود دارد. در سیستمی بر پایه این استاندارد، مقدار مشخصی از طلا به عنوان پشتوانه پول‌های کاغذی توسط دولت نگهداری می‌شود. در یک سیستم ارزی کالامحور، دولت در شرایطی قادر به تزریق ارز جدید به چرخه اقتصاد خواهد بود که ذخایر طلای آن به اندازه کافی باشد. این سیستم موجب می‌شود که توانایی تولید پول و افزایش ارزش آن از جانب دولت با محدودیت‌هایی مواجه شود.

اما در سیستم پول فیات یا بدون پشتوانه امکان تبدیل وجود ندارد. مسئولین در چنین سیستمی می‌توانند به شکلی مستقیم در تعیین ارزش پول اثرگذار باشند و تغییرات قیمت آن را به شرایط اقتصادی مرتبط کنند. به این ترتیب دایره اختیارات دولت‌ها و بانک‌های مرکزی در هر کشور افزایش پیدا خواهد کرد و مسئولین با استفاده از ابزارهای مختلف واکنش‌های مناسبی در شرایط بحرانی انجام خواهند داد. اگر بخواهیم به نمونه‌ای از این ابزار اشاره کنیم، باید از بانک‌داری ذخیره کسری (Fractional Reserve Banking) و تسهیل کمّی (Quantitative Easing) نام ببریم.

در سیستم‌های پول بدون پشتوانه، امکان شکل‌گیری حباب وجود دارد که این مسئله به دلیل محدودیت در عرضه اتفاق می‌افتد. در طرف مقابل، سیستم‌هایی با پشتوانه طلا به دلیل عرضه محدود طلا، از ثبات بیشتری برخوردار هستند. افرادی که با استاندارد طلا موافق‌اند، معتقدند پشتوانه فیزیکی و ارزش‌مند یک سیستم ارزی کالامحور عاملی است که موجب ثبات بیشتر آن می‌شود. طرفداران ارز فیات نیز در پاسخ بیان می‌کنند که قیمت طلا هم دچار نوسان بوده و ثباتی در آن مشاهده نمی‌شود. پس این نقد وارد نیست؛‌ چرا که نوسان و افزایش و کاهش مزایا و معایب پول‌های فیات ارزش هم در ارزهای کالامحور و هم در ارزهای فیات دیده می‌شود. در عوض در سیستم ارز فیات، زمانی که شرایط خطرناک و بحرانی است دولت می‌تواند با آزادی و اختیار عمل بیشتری اقدامات لازم را انجام دهد.

بیشتر بخوانید

تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟

اگر بخواهیم به تنها شباهت و ارتباط بین پول فیات و بیت کوین اشاره کنیم، باید بگوییم هر دو ارز مذکور بدون پشتوانه هستند و این مسئله نقطه اشتراک میان این دو ارز است. اما تفاوت آن‌ها چیست؟

• برخلاف ارز فیات، ارز دیجیتال از طرف بانک‌ها و دولت‌ها پشتیبانی نمی‌شود. رمزارز به دلیل ماهیت غیرمتمرکز آن، نمی‌تواند مانند ارز فیات به صورت مستقیم توسط دولت‌ها و بانک مرکزی کنترل شود.
• نحوه تولید این دو ارز با هم تفاوت دارد. تولید اکثر رمزارزها مانند بیت کوین محدود بوده و مقدار مشخصی از آن‌ها به وجود می‌آید، اما ارزهای فیات بدون محدودیت و از طریق چاپ اسکناس تولید می‌شوند و به عبارتی نقطه‌ی اتمام ندارند.
• برای رمزارزها معادل و همتای فیزیکی تعریف نشده است و حد و مرزی ندارند. به همین دلیل در مقایسه با پول فیات در تراکنش‌های بین‌المللی با محدودیت‌های کمتری مواجه‌اند.
• تراکنش‌های ارز دیجیتال برگشت‌ناپذیر هستند ولی در ارز فیات چنین نیست.
• ویژگی غیرمتمرکز بودن رمزازها باعث می‌شود که دنبال کردن و پیگیری امور مالی مرتبط با آن‌ها در مقایسه با ارز فیات امری دشوارتر و حتی در شرایطی غیرممکن باشد.

اکنون بازار ارز دیجیتال از بازارهای سنتی کوچک‌تر است و نوسان بیشتری دارد. احتمالا به دلیل همین نوسان زیاد است که رمزارزها تا کنون در بخش‌های اصلی اقتصاد پذیرفته نشده‌اند. هر چند احتمال می‌رود که با ادامه رشد این بازار و فعالیت افراد زیادی در این بستر، این نوسان به مرور کاهش پیدا کند.

جمع‌بندی

پول بدون پشتوانه یا ارز فیات به پولی گفته می‌شود که دولت آن را صادر می‌کند و همین مسئله موجب ارزش‌مندی آن می‌شود؛ یعنی به جای دارایی‌های ارزشمندی مثل طلا، عرضه و تقاضای مردم یک جامعه پشتوانه این پول است و ارزش آن را تعیین می‌کند. در کشورهایی که سیستم اقتصادی قدرت‌مندی دارند و ارز آن‌ها در تمام دنیا مطرح است، این شیوه‌ ارزش‌گذاری موجب نوسان کمتری خواهد شد اما در سمت مقابل، در کشورهای بحران‌زده چنین شرایطی حکم‌فرما نیست و اثرات منفی این سیستم پولی، فلج‌کننده خواهد بود.

ارز فیات(Fiat) چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟

ارز فیات در واقع همان ارز یا پول رایج یک کشور فاقد پشتوانه بوده و دارای ارزشی مشخص است و ارزش خود را از دولت صادر کننده خود می گیرد.

پول فیات یا ارز فیات در واقع پول رایج هر کشور است که دارای یک ارزش مشخص بوده و این ارزش را از دولت خود می گیرد. ارزش ارز فیات وابسته به یک کالای فیزیکی نیست. در واقع همان دولتی که ارز فیات را چاپ می کند ارزش آن را تعیین می کند. در دنیای کنونی اکثر کشورها به منظور خرید کالا، خدمات، سرمایه گذاری و سپرده گذاری از سیستم ارز فیات استفاده می کنند. این مزایا و معایب پول‌های فیات سیستم به عنوان یک روش جایگزین برای طلا و کالا مورد استفاده قرار می گیرد.

تاریخچه پیدایش ارز فیات

ظهور پول فیات به قرن 11 در کشور چین برمی گردد. زمانی که استان سیچوآن تصمیم به چاپ پول کاغذی گرفت. اوایل این پول قابل تبدیل به طلا، نقره یا ابریشم بود. پس از روی کار آمدن قوبلای خان سیستم ارز فیات در قرن 13 راه اندازی شد. روی کار آمدن این سیستم ارزی به دلیل هزینه کردن های بی رویه و تورم های شدید ناشی از آن منجر به سقوط امپراطوری مغول شد.

پس از گذشت مدت ها در قرن 17 ام استفاده از سیستم ارز فیات در قاره اروپا و کشورهای هلند، سوئد و اسپانیا به کار گرفته شد. این سیستم در کشور سوئد دچار شکست شد و دولت آن کشور آن را با نقره جایگزین کرد. در قرن های بعدی کشور فرانسه و مستعمرات سیزده گانه در آمریکای شمالی و پس از آن دولت فدرال ایالات متحده از این سیستم استفاده کردند. مجددا در قرن 20 میلادی ایالات متحده دوباره به سیستم پول کالایی روی آورد. همچنین از سال 1993 به بعد اقدام به توقف تبادل پول کاغذی با طلا نمود. در سال 1972 نیز توسط دستور رئیس جمهور وقت، ریچارد نیکسون استفاده از استاندارد طلا را کنار گذاشته و پول فیات را جایگزین سیستم پولی با پشتوانه نمود.

تعریف ارز فیات

واژه فیات به لاتین به معنی "باید بشود" یا "بگذار بشود" است. به واحد پولی کشورها ارز فیات یا پول بدون پشتوانه می گویند. این ارز هیچ پشتوانه ای ندارد. میزان اعتبار این ارز به میزان عرضه و تقاضای مردم و ثبات اقتصادی آن کشور وابسته است. بنابراین اعتبار ارزهای فیات از دولت صادر کننده آنها گرفته می شود.

می توان گفت ارزهای فیات دارای هیچ ارزش فیزیکی نبوده و تنها یک تکه کاغذ یا سکه هستند. در واقع همان اسکناس ها و سکه های رایج امروزی هستند که به منظور انجام مبادلات تجاری و خرید و فروش کالا در سراسر جهان استفاده می گردد. در حال حاضر ارزهای فیات به عنوان یک جایگزین برای پول کالایی و استاندارد طلا محسوب می گردند. مشکل اصلی ارزهای فیات امکان چاپ آنها بدون محدودیت است که منجر به افزایش تورم می شود.

ارز فیات یا پول بدون پشتوانه چگونه کار می کند؟

دولت صادر کننده ارز فیات برای حفظ ارزش آن تلاش زیادی می کند. در دهه های قبلی دولت ها از یک کالای فیزیکی با ارزش مانند طلا یا نقره استفاده می کردند و سکه ضرب می کردند. اسکناس های کاغذی به عنوان یک روش جایگزین ضرب سکه بود که برای مقدار مشخصی از کالاهای فیزیکی بازخرید میشد. ارزهای فیات اما به عنوان یک پول بدون پشتوانه بوده که هیچ پشتوانه فیزیکی با ارزشی ندارند. ارز فیات قابل تبدیل نبوده و غیرقابل بازخرید است.

در صورت رخداد تورم امکان کاهش ارزش ارزهای فیات وجود دارد. حتی ممکن است با وقوع ابرتورم در یک جامعه کاملا بی ارزش شود.

اکثر ارزهای مهم دنیا نظیر دلار آمریکا یک پول فیات به شمار می روند.

مزایای ارز فیات

استفاده از سیستم ارز فیات مزایایی را به همراه دارد:

• کم هزینه: چاپ کردن پول های کاغذی یا همان ارز فیات در مقایسه با ذخیره طلا هزینه بسیار کمتری دارد.
• کمیابی: طلا و پول های کالایی چون به صورت کالا و شیء هستند ممکن است در یک زمانی کمیاب شوند. اما امکان تولید پول های فیات بدون محدودیت وجود دارد.
• مبادلات بین المللی: به رسمیت شناخته شدن ارزهای فیات توسط اکثر کشورهای دنیا امکان انجام مبادلات بین المللی را به راحتی فراهم کرده است.
• ذخیره آسان: نگهداری طلا و پول های کالایی نیاز به مکانی امن و مطمئن دارد. این در حالی است که نگهداری پول های کاغذی و ارزهای فیات به فضا و هزینه کمتر نیاز خواهند داشت.
• انعطاف پذیری: در یک سری شرایط و بحران های اقتصادی ممکن است دولت ها و بانک ها روی ارزش پول فیات تاثیر بگذارند.

معایب ارزهای فیات

استفاده از ارزهای فیات در بازار و اقتصاد مشکلات و چالش هایی را به همراه دارد:

• تورم: با توجه به امکان تولید ارزهای فیات بدون محدودیت امکان ایجاد تورم وجود دارد.
• پیشینه بد: تا به حال بسیاری از دولت ها به دلیل تولید بیش از حد ارزهای فیات و اتکا به آنها دچار ورشکستگی اقتصادی شدند.

مثالی از سقوط ارزش پول فیات

در اوایل قرن بیست و یکم کشور زیمباوه با مشکلات اقتصادی زیادی مواجه شد. بانک مرکزی این کشور تصمیم مزایا و معایب پول‌های فیات مزایا و معایب پول‌های فیات به افزایش چاپ ارز فیات خود گرفت. این تصمیم اشتباه منجر به افزایش نرخ تورم این کشور از 230 تا 500 میلیارد درصد شد.

نتیجه این اتفاق افزایش سریع قیمت ها و به وجود آمدن شرایط بسیار دشوار بود. به اندازه ای که مردم به منظور خرید یک خوراک ساده نیاز به حمل کیسه های پر از پول پیدا کردند. در چنین وضعیت و بحران اقتصادی به وجود آمده برای این کشور، هر 100 تریلیون دلار زیمباوه برابر با 40 سنت آمریکا بود.

تفاوت ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال

ارزهای فیات تفاوت عمده ای با ارزهای دیجیتال دارند. در ادامه به بررسی این تفاوت ها می پردازیم:

• اکثر رمزارزها مقدار محدود و مشخصی تولید می گردند. دیگر رمزارزها نیز دارای پروتکل هایی برای جلوگیری از ایجاد تورم هستند. در حالی که ارزهای فیات در تولید هیچ محدودیتی ندارند.
• ارزهای فیات تحت کنترل دولت مردان و بانک های مرکزی هستند. اما ارزهای دیجیتال با هدف تمرکززدایی به وجود آمده اند.
• پول های فیات برای استفاده وابسته به مرزهای جغرافیایی و پذیرش در کشورهای دیگر هستند. اما ارزهای دیجیتال بدون محدودیت مرزی در کل جهان قابل استفاده اند.
• امنیت ارزهای دیجیتال به دلیل سیستم رمزنگاری بسیار بالاست. بنابراین نمی توان آنها را هک یا جعل نمود و امکان سرقت آنها بسیار کم است. اما امکان جعل ارزهای فیات به راحتی وجود دارد. قابلیت هک شدن حساب های بانکی که در آنها پول فیات نگهداری می شود وجود دارد. همچنین این ارزهای فیات به راحتی قابل سرقت هستند.
• پذیرش ارزهای فیات در مقایسه با ارزهای دیجیتال در میان عموم مردم بیشتر بوده است. این در حالی است که ارزهای دیجیتال هنوز توسط افکار عمومی به رسمیت شناخته نمی شود. بنابراین پول فیات دارای مقبولیت بیشتری است.
• ارزهای فیات در مقایسه با ارزهای دیجیتال دارای نوسانات بسیار کمتری هستند. اما ارزهای دیجیتال دنیای پر نوسانی دارند. بنابراین میزان اطمینان مردم برای سرمایه گذاری در این بازار کمتر است.

می توان گفت تنها وجه اشتراک ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال نداشتن پشتوانه فیزیکی این دو سیستم پولی است.

بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟

سوالات متداول درباره ارز فیات

• آیا ارز فیات قابلیت استخراج دارد؟
  این ارز به عنوان ارز ملی هر کشور توسط بانک های مرکزی تولید می گردد. به طور نمونه ارز فیات ایران ریال است. به همین خاطر استخراج این ارز معنی نداشته و توسط دولت ها در هر زمانی قابل تولید است.
• بزرگ ترین مشکل ارزهای فیات چیست؟
  امکان تولید ارزهای فیات بدون هیچ محدودیتی مهم ترین عیب این ارزهاست که منجر به کاهش ارزش دارایی افراد و افزایش تورم می شود.
• معایب ارزهای فیات نسبت به ارزهای دیجیتال کدام است؟
  تولید بدون محدویت آنها که منجر به ایجاد تورم و کاهش ارزش ارزهای فیات می شود.
  استفاده از ارزهای فیات محدود به مناطق جغرافیایی مختلف و پذیرش آن توسط کشورهاست.
  ارزهای فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل و نظارت می گردند.
  قابلیت جهل ارزهای فیات، هک شدن حساب های بانکی نگهدارنده ارزهای فیات و سرقت این ارزها وجود دارد. در حالی که ارزهای دیجیتال به دلیل استفاده از سیستم رمزنگاری امنیت بالایی دارند.
• مزیت های ارز فیات نسبت به ارز دیجیتال چیست؟
  ارزهای فیات در مقایسه با رمزارزها نوسانات بسیار کمتری دارند.
  نگهداری ارزهای فیات کم هزینه تر و راحت تر است.
  ارزهای فیات نسبت به ارزهای دیجیتال مورد پذیرش بیشتری از عموم مردم قرار گرفته اند.

جمع بندی

با وجود پیدایش ارزهای دیجیتال اما همچنان رایج ترین سیستم مالی دنیا ارزهای فیات نظیر دلار، پوند و یورو هستند. این ارزها به عنوان رکن اصلی فعالیت های اقتصادی در کل دنیا مورد استفاده قرار می گیرند. پول فیات با وجود تاریخچه و پیشینه نه چندان خوب و مشکلات فراوان اما همچنان نسبت به ارزهای دیجیتال مورد پذیرش عمومی بیشتری قرار گرفته اند. همانطور که گفتیم ارزهای فیات هیچ پشتوانه فیزیکی نداشته و توسط دولت هر کشور صادر می شوند. ارزش پول فیات هر کشور وابسته به وضعیت اقتصادی آن کشور داشته و متغیر است.