همانطور که در تصویر بالا میبینید با برگشت از سمت اشباع فروش (قسمت سبز رنگ ) سیگنال خرید و با برگشت از سمت اشباع خرید(قسمت قرمز ) سیگنال فروش صادر میشود.روش گفته شده،سادهترین راه استفاده از RSI میباشد. شما همچنین میتوانید از واگرایی RSI برای دریافت تایید سیگنال استفاده کنید. واگرایی در بازارهای مالی، به این معنی است که قیمت یک آموزش rsi و نحوه محاسبه آن دارایی، در خلاف جهت یک اندیکاتور نظیر RSI حرکت کند. واگرایی به معاملهگر هشدار میدهد که روند فعلی در حال تضعیف است و جهت روند، هر لحظه ممکن است تغییر کند.
استراتژی RSI (بخش اول)
اندیکاتور RSI مخفف عبارت Relative Strength Index و به معنی شاخص قدرت نسبی در نمودارهای قیمتی شناخته میشود. یکی از سادهترین و پرکاربردترین مفاهیم ابتدایی که هر معاملهگری، در دنیای بازارهای مالی با آن آشنا میشود، همین مفهوم RSI است. در واقع بهتر است بگوییم که بیشتر معاملهگران در بازار، حتی آنها که خود بهصورت حرفهای ترید میکنند، خیلی از مواقع درک درستی از استراتژی RSI ندارند.
در این مقاله سعی میکنیم قوانین و استراتژیهای معاملاتی که بر مبنای RSI در بازار تعریف و مورد استفاده قرار میگیرند را برای شما توضیح دهیم.
تاریخچه RSI
فرمول اندیکاتور RSI حدود پنچاه سال قبل توسط یک مهندس هوافضا به نام آقای ویدلر (J. Welles Wilder)، ابداع شد. این اندیکاتور درواقع به ما مومنتوم قیمت (قدرت و جهت قیمت) را نشان میدهد.
مفاهیمی که امروزه در ادبیات کلاسیک بیان میشود، آموزههایی نیست که آقای ویدلر منتقل کرده باشند. امروزه شاهد بهوجود آمدن استراتژیهای معاملاتی عجیب و غریب بر مبنای مفهوم RSI هستیم که حتی بسیاری از معاملهگران حرفهای در بازار نیز آن اشتباهات را تکرار میکنند. در ادامه مقاله، چند مورد از استفادههای ناکارامد از مفهوم RSI را با هم مرور میکنیم.
نحوه محاسبه RSI
ابتدا باید ببینیم که فرمول RSI چطور بهدست میآید و اصلا چگونه عمل میکند:
شاخص قدرت نسبی (RSI) با استفاده از یک محاسبه دو بخشی بهدست میآید که فرمول بخش اول آن بهاینصورت است:
میانگین سود یا زیان استفاده شده در محاسبه، درصد متوسط سود (Gain) یا زیان (Loss) در یک بازه زمانی، در گذشته است. فرمول از مقادیر مثبت برای میانگین زیان استفاده میکند. این فرمول برای اولینبار در بازه ۱۴ دورهای، برای محاسبه ارزش اولیه مقدار RSI استفاده شد، که امروزه آنرا بهصورت یک استاندارد تعریف میکنند. بهعنوان مثال، تصور کنید که بازار هفت روز از ۱۴ روز گذشته را با افزایش سود با میانگین یک درصد گذرانده باشد. هفت روز انتهایی را نیز با متوسط زیان ۰/۸ درصد بسته شده است. دراین حالت، بخش اول RSI به صورت زیر محاسبه میشود:
حال که دادههای دوره ۱۴ روزه را داریم، میتوانیم بخش دوم فرمول را نیز بهصورت زیر محاسبه کنیم:
بررسی استراتژی RSI: نزدیک شدن به کف و سقف (اشباع خرید و فروش)
همانطور که در فرمول محاسبه پیداست، RSI همراه با افزایش تعداد و اندازه دورههای صعودی بالا میرود و همراه با افزایش تعداد و اندازه دورههای نزولی کاهش مییابد. همچنین بخاطر نوع فرمول، RSI همواره بین بازه صفر تا ۱۰۰ حرکت میکند.
بعضا بعضی از افراد کم اطلاع در بازار، بدون اینکه مفهوم RSI را درک کرده باشند، این نوسانات را بین دو عدد ۳۰ و۷۰ دستهبندی کردند و زمانی که مقدار RSI به سمت 30 میل میکرد آن را "ناحیه اشباع فروش" و همچنین زمانیکه به سمت ۷۰ میل میکرد را "ناحیه اشباع خرید" نامیدند!
بسیاری از معاملهگران مبتدی بازار هم که گول این اسامی را خوردند، در ابتدا به دنبال خرید در ناحیه ۳۰ و فروش در ناحیه ۷۰ رفتند و به اصطلاح در ناحیه ۳۰-۷۰ گرفتار شدند. این دسته از معاملهگران هیچگاه سودی نکردند و در آخر همه تقصیرهای آن را نیز بر سر بازارهای مالی خرد کردند.
اما افرادی که کمی با تجربهتر بودند، برای اینکه در دام ناحیه ۳۰-۷۰ گیر نیافتند، با جابجایی مرزهای علمی ناحیه خرید خود را به ۲۰ و همچنین ناحیه فروش خود را نیز به ۸۰ تغییر دادند. احتمالا این دسته از افراد هم، هماکنون به شغلهای دیگری در دنیا مشغول هستند.
اما رده پیشرفتهتر از معاملهگران مبتدی در بازار گزینههای دیگری را نیز با موارد بالا ترکیب کردند. این دسته از معاملهگران صبر میکردند تا اندیکاتور به بالا و یا پایین ناحیه خرید و فروش نفوذ کند، بهعنوان مثال پس از ورود اندیکاتور به ناحیه بالای ۷۰ ، صبر میکردند تا در روز بعد مقدار آن به زیر این ناحیه نفوذ کند، در آن زمان با اعتماد به نفس کامل که هیچکس جلودارشان نیست، وارد معامله میشدند و در نهایت بازهم ضرر میکردند.
این داستان همچنان ادامه داشت و انواع و اقسام معاملهگران مختلفی در بازار این اشتباهات را تکرار کردند. نکته مهمی که همه اینگونه معاملهگران به آن توجه نداشتند، این بود که مفهوم RSI را درست درک نکرده بودند. زیرا در RSI همواره مومنتوم قبل از قیمت به ناحیه فروش و یا خرید آنها میرسد. بهعبارتی دیگر توانایی عزم مومنتوم برای عبور از ناحیه ۷۰ یا ۳۰ نشان از قدرت خرید یا فروش در آن ناحیه را دارد و نه ضعف!
اشتباه آنها این بود که همواره در نقطهای که به اصطلاح موتور قیمت برای حرکت روشن میشد، وارد معاملهای غیر منطقی میشدند!
همواره بهیاد داشته باشید که معاملهگری با اتکا بر اندیکاتورها ممکن است در مواقعی سودآور باشد، اما اگر آن را ادامه دهید در نهایت چیزی بدست نخواهید آورد!
بیایید جز دسته معاملهگران منقرض شونده نباشیم
بررسی استراتژی RSI: واگراییها
واگراییها یکی از معروفترین و محبوبترین تکنیکها در استفاده از اندیکاتور RSI هستند. درواقع واگراییها زمانی رخ میدهند که قدرت حرکات قیمتی در بازار، از سوی RSI تائید نشوند. به عبارتی دیگر با توجه به نوع فرمول، همواره افزایش قیمت منجر به زیاد شدن مقدار RSI نمیشود. بهعنوان مثال زمانیکه قیمت درحال تشکیل سقفهای بالاتر قیمتی است، اندیکاتور RSI در حال کاهش و تشکیل کفهای جدید است.
انواع واگراییها:
واگراییها بهطور کلی به دو دسته تقسیمبندی میشوند:
- واگراییهای صعودی
- واگراییهای نزولی
واگراییهای صعودی
این نوع از واگراییها زمانی اتفاق میافتد که اولا نموادر قیمت، در حالت نزولی باشد. در این حالت، قیمت در حال کشف کفهای پایینتر بوده، اما در اندیکاتور RSI مقدار آن معکوس قیمت و درحال افزایش است. این موضوع به معنی ضعف، در قدرت فروشندگان بهحساب میآید. عکس شماره(۵)
عکس شماره (۵) نمونهای از واگراییهای صعودی را به وضوح نشان میدهد.
واگراییهای نزولی
همانطور که مشخص است، این نوع واگراییها دقیقا نقطه مقابل واگراییهای صعودی هستند. یعنی زمانی اتفاق میافتد که نمودار قیمت، در حالت صعودی باشد. در این حالت قیمت در حال تشکیل قلههای بالاتر است، اما در اندیکاتور RSI مقدار آن معکوس قیمت و در حال کاهش است. دوراقع RSI سقفهای قیمتی را تائید نمیکند. این موضوع نیز، به معنی ضعف در قدرت خریداران بهحساب میآید. عکس شماره (۶)
عکس شماره (۶) نمونهای از واگراییهای نزولی را به وضوح نشان میدهد.
بعد از این کشف تاریخی از مفهوم RSI، معاملهگران زیادی بر این باور رسیدند که میتوانند تنها با تکا به این موضوع معامله کنند. بهاینترتیب که هرگاه در نمودار واگرایی صعودی دیدیم، وارد معاملات فروش شویم و هرگاه نیز واگرایی نزولی دیدیم، پس این یک کف قیمتی مطمئن است و ما میتوانیم با خیال راحت خرید کنیم و به این ترتیب پولدار شویم!
همانطور که در شکلهای قبل دیدیم، بسیار ساده است که به گذشته نمودار نگاه کنید و بگویید که مثلا اینجا واگرایی رخ داده و بعد از آن جهت قیمت تغییر کرده. اما نکتهای که وجود دارد این است که وقتی نمودار در لحظه درحال نشاندادن واگرایی است، معاملهگران هیچگاه نمیدانند که این واگراییها تا کجا ادامه خواهد یافت. همین نکته، به تنهایی دلیل کافی برای منقرض شدن این نسل از معمالهگران واگرایی در اندیکاتور RSI شد.
زیرا وقتی واگرایی رخ میداد و آنها وارد معماله خلاف جهت روند میشدند، معمولا همچنان واگرایی ادامهدار میشد، تا اینکه حساب معاملهگر، کال مارجین (Call Margin) میشد. گروه دیگری هم که زرنگتر از نوع اول بودند نیز، حد ضرر معامله برایشان فعال میشد و باز هم ضرر میکردند.
بهطورکلی نظریههای دانشمندان منقرض شده، در باب معامله و ترید با اتکا به واگرایی زیاد است، که برای رسیدن به مطالب مهمتر در این مقاله، اکتشاف این دانشمندان عزیز را بهعهده شما واگزار میکنیم.
دقت کنید در اینجا گفتیم که واگراییها در مفهوم RSI، به ما اطلاعات بسیار مفید و قابل توجهی نظیر کاهش قدرت خریداران و فروشندگان را میدهد. اما برای معاملهگری به تنهایی، یکی از بهترین استراتژیها برای بدست آوردن سود کم و ضررهای بزرگ است!
نقض واگراییها در نمودار پوند/دلار بیش از یک ماه نیز ادامه داشت!
در عکس فوق نمونهای از نقض در واگراییهای نزولی را میبینیم. اگر شما بهعنوان معاملهگر بودید، کدام یک از نقاط واگرایی را برای وارد شدن در جهت خلاف روند اصلی انتخاب میکردید؟
بررسی تکنیک FAILURE SWINGS (نوسانات شکست)
یکی از تکنیکهای کلاسیک، در معاملهگری با استفاده از استراتژی RSI است. این روش بهعنوان یکی از برترین ترکیبیهای (شاخ غول) زمان خود شناخته میشد، که به دلیل عدم وجود امکاناتی نظیر شبکههای اجتماعی، درحقش ظلم شد و خیلی دیده نشد.
این تکنیک در راستای واگراییها بهوجود آمد. همانطورکه در عکس بالا مشخص است بعد از واگرایی در نمودار، معاملهگران منتظر میشدند تا اولین موج برگشتی در RSI را ببینند. کف این نقطه، به عنوان نقطه شکست شناخته میشود. سپس صبر میکردند تا در موج ریزشی بعدی، مقدار RSI از کف نقطه شکست، پایینتر برود. در این حالت معاملهگران انتظار داشتند که واگرایی عمل کرده و قیمت نیز به سرعت کاهش یابد.
برعکس حالت فوق نیز درحالت نزولی قیمت اتفاق میافتد. معاملهگر بعد از رد شدن مقدار RSI از نقطه شکست، وارد معامله خرید میشدند.
نکتهای که باعث شکست این تکنیک شد، این بود که معاملهگران اولین نکته مهمی که در این مقاله به آن اشاره کردیم را درست درک نکرده بودند. زیرا همواره زمانی که مقدار RSI در حال کاهش است، قیمت در نمودار میتواند افزایش یابد/ یا برعکس (تعریف واگرایی). به همین دلیل باز هم در دام واگراییها گیر میافتادند. زیرا زمانی که مقدار RSI از نقطه شکست عبور میکرد، قیمت همچنان خلاف جهت RSI درحال حرکت بود.
نقض سیستم شکست نوسانات
دلیل نقض سیستم شکست نوسانات، را در عکس فوق میتوانید مشاهده کنید.
استراتژی سطوح حمایت و مقاومت RSI
برخی از اساتید و کتابهای تحلیل تکنیکال، دیده شده که برای RSI سطوح حمایت و یا مقاومت تعیین کردهاند. وقتی دقیقتر پای حرفشان مینشینیم، میبینیم که سطح ۵۰ را برای مقدار RSI، به عنوان نقطه عطف این حمایت و مقاومت تعیین میکنند. بهاینترتیب که، وقتی مقدار RSI از زیر ۵۰ به بالای آن نفوذ میکند، یعنی قیمت دارای قدرت لازم برای صعودهای بیشتر است. وقتی هم که از بالای ۵۰ به زیر آن نفوذ میکند، یعنی قیمت نزولی است.
اما به کسی این نکته اشارهای نمیکند که سطح ۵۰ تنها یک خط فرضی است که هر لحظه ممکن است قیمت به آن نفوذ و یا مجددا از آن برگردد. در واقع قیمت به آن سطح هیچ واکنشی نشان نمیدهد. تنها خاصیت سطح ۵۰ در مفهوم RSI این است که، به شما میگوید در آن لحظه مقدار قدرت خریداران بیشتر/کمتر از قدرت فروشندگان است. البته این نکته را هم باید اضافه کنم که این برتری لحظهای است و هر لحظه امکان تغییر آن وجود دارد.
تا اینجا با چند مورد آموزش rsi و نحوه محاسبه آن از موارد اشتباهی که اکثر معاملهگران در برخورد با RSI از آن برداشت میکنند، آشنا شدیم. در قسمت دوم موارد بیشتری از این اشتباهات در معاملهگری با استراتژی RSI را به شما توضیح میدهیم و درک میکنیم که از استراتژی RSI چگونه بهصورت صحیح استفاده کنیم.
اگر مطلب فوق برایتان مفید بوده لطفا آنرا با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
همچنین سوالات خود را میتوانید در زیر همین مقاله طرح نمایید.
میتوانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.
آموزش صفر تا صد اندیکاتور MFI
اندیکاتور MFI یا شاخص جریان نقدینگی یک اندیکاتور از گروه نوسانگرهاست که میتواند جریان ورود و خروج نقدینگی به بازار را به فرم یک شاخص به نمایش بگذارد؛ بنابراین برای درک آموزش rsi و نحوه محاسبه آن بهتر اندیکاتور MFI بهتر است به اهمیت جریان ورود و خروج نقدینگی به بازار سرمایه پی ببریم تا درک بهتری از کاربرد این اندیکاتور به دست بیاوریم.
اگر بخواهیم جریان ورود و خروج نقدینگی به بازار را توضیح دهیم، باید بگوییم که هنگامی که حجم پول در بازار زیاد میشود، نشان دهنده قدرت بالای خرید خریداران است که در نتیجه آن، فروشندگان هم تمایل چندانی به فروش در قیمت پایین نخواهند داشت به همین دلیل فروشندگان از عرضه اجتناب میکنند تا قیمتها افزایش پیدا کند. این افزایش قیمت تا آنجا ادامه پیدا میکند که قیمتها به اندازهای افزایش یابند که فروشندگان ترغیب به عرضه شوند. البته این مورد ممکن است به صورت وارونه هم اتفاق بیفتد و قیمتها با کاهش رو به رو شوند.
در بازار بورس در ایران هم وقتی سهام یک شرکت از سوی فعالان بازار مورد توجه قرار میگیرد، حجم زیادی از پول وارد شرکت میشود و قیمت سهام آن شرکت افزایش پیدا میکند. به همین دلیل تشخیص ورود نقدینگی به سهام یکی از روشهایی است که معامله گران میتوانند به کمک آن اقدام به خرید سهام کنند.
به دلیل اهمیت استفاده از اندیکاتور MFI آموزش rsi و نحوه محاسبه آن برای نمایش جریان ورود و خروج نقدینگی، تصمیم گرفتیم تا در این مقاله درباره این اندیکاتور، بررسی سیگنالهای آن و تحلیل فرمولهای آن مطالبی را ارائه دهیم، پس با ما همراه باشید.
فهرست عناوین مقاله:
اندیکاتور MFI چیست؟
اندیکاتور MFI یا شاخص جریان نقدینگی (Money Flow Index) ورود و خروج نقدینگی را به بازار نشان میدهد. نکته جالب درباره اندیکاتور MFI این است که این اندیکاتور به اندیکاتور RSI شباهت دارد و تنها تفاوت آنها به چگونگی انجام محاسبات حجم در فرمول باز میگردد؛ به این شکل که در اندیکاتور RSI زمانی که اعداد به بالای مرز ۷۰ میرسند، اشباع خرید رخ میدهد و زمانی که اندیکاتور به زیر مرز ۳۰ میرسد، اشباع فروش اتفاق میافتد ولی در اندیکاتور MFI به این صورت است که زمانی که اندیکاتور به بالای ۸۰ برسد، اشباع خرید و زمانی که به عدد ۲۰ یا زیر آن برسد، اشباع فروش به وجود میآید.
کاربرد اندیکاتور MFI
خط روند در اندیکاتور MFI: در اندیکاتور MFI میتوانید از بعضی الگوهای قیمتی، برخی استراتژیها و هم چنین ابزارهایی که در نمودار قیمت وجود دارد، استفاده کنید. در این اندیکاتور از خط روند هم میتوان بهره برد و هنگامی که اندیکاتور MFI خط روند را میشکند، معامله گران بازار موفق به دریافت سیگنالهای ورود و خروج از سهم میشوند. چگونگی ترسیم این خط روند نیز مانند روش ترسیم خط روند در نمودار قیمت است.
توجه به این نکته ضروری است که از این متد بیشتر به منظور تأیید سیگنالها استفاده میشود و استفاده از آن به صورت هم زمان با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال میتواند توانایی شما را در انتخاب ناحیههای ورود و خروج به سهمها به شدت بالا ببرد.
واگرایی در اندیکاتور MFI: به جرأت میتوان گفت که مهمترین و اصلیترین کاربرد اندیکاتور MFI در نمایش واگراییها است. این واگراییها درباره تغییر روند هم هشدار میدهند و پدیدار شدن واگرایی در روندها و نمودارها نشانگر احتمال تغییر در روند موجود یا تضعیف روند است.
در برخی مواقع برخلاف اینکه اندیکاتور MFI سیگنالی مبتنی بر خرید یا فروش صادر کند، قیمت سهام رشد چندانی ندارد یا شاهد کاهش قیمت آن نیستیم. به همین دلیل صرفاً با استفاده از اندیکاتور MFI نمیتوان برای خرید یا فروش سهام اقدام کرد؛ این اندیکاتور هم نظیر دیگر اندیکاتورها فقط یک ابزار تحلیل تکنیکال است و بهتر است در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی به کار رود تا در نتیجه آن بتوان به یک سود بالا با ریسک پایین دست یافت.
پیشنهاد میکنیم مقاله چگونه در فارکس معامله کنیم را مطالعه کنید.
چگونگی محاسبه اندیکاتور MFI
به طور کلی برای یادگیری انواع اندیکاتورها، دانستن فرمول محاسبه آنها اهمیت چندانی ندارد اما بعضی از افراد مایل هستند تا به طور دقیق و کامل نحوه محاسبه اندیکاتورها را فرا بگیرند. همان طور که قبلاً به آن اشاره کردیم، اندیکاتور MFI به اندیکاتور RSI بسیار شبیه است و تفاوت این دو اندیکاتور در حجم معاملات است. بسیاری از تحلیل گران بر این باور هستند که اندیکاتور MFI در واقع همان اندیکاتور RSI است. لازم به ذکر است که محاسبات اندیکاتور MFI بسیار راحت و آسان است.
چگونگی محاسبه اندیکاتور MFI به این صورت است که در مرحله اول قیمت بسته با بیشترین و کمترین قیمت جمع شده و عدد به دست آمده بر ۳ تقسیم میشود؛ به عددی که در این محاسبه به دست میآید، قیمت تایپیکالی گفته میشود.
قیمت تایپیکالی = ۳/(بیشترین قیمت + کمترین قیمت + قیمت بسته)
در مرحله دوم، جریان نقدینگی محاسبه میشود. لازم به ذکر است که این جریان به سه دسته جریان مثبت و جریان منفی و جریان خنثی تقسیمبندی میشود. در ادامه این مطلب هر یک از این جریانها را به طور جداگانه مورد بررسی قرار میدهیم تا با مفهوم کلی آنها بیشتر آشنا شوید.
جریان نقدینگی مثبت: زمانی که قیمت تایپیکالی یک سهم از قیمت روز گذشته همان سهم بالاتر رود، در این صورت جریان نقدینگی را مثبت میگویند.
جریان نقدینگی منفی: زمانی که قیمت تایپیکالی یک سهم از قیمت روز گذشته همان سهم پایینتر رود و یا کمتر شود، در این صورت جریان نقدینگی را منفی میدانند.
جریان نقدینگی خنثی: زمانی که در قیمت تایپیکالی یک سهم نسبت به قیمت روز گذشته همان سهم هیچ گونه تغییری حاصل نشود، در این صورت به این وضعیت جریان نقدینگی خنثی میگویند.
جریان نقدینگی = قیمت تایپیکالی * حجم
در مرحله سوم نوبت به محاسبه نسبت نقدینگی میرسد و این نسبت از تقسیم جریان نقدینگی مثبت بر منفی به دست میآید:
نسبت نقدینگی = جریان نقدینگی منفی / جریان نقدینگی مثبت
با انجام محاسبات بالا، تمام دادههای مورد نیاز برای محاسبه اندیکاتور MFI تکمیل شده است و به راحتی میتوان شاخص جریان نقدینگی را محاسبه کنیم. البته لازم به ذکر است که تحلیل گران تکنیکال معمولاً نیازی به محاسبه اندیکاتور MFI ندارند و تنها به منظور آموزش و درک هرچه بهتر موضوع، نحوه محاسبه آن آموزش داده میشود.
((نسبت نقدینگی-۱)/۱۰۰) – MFI = 100
مطالعه مقاله آموزش اندیکاتور Envelope از دست ندهید.
روش کار با اندیکاتور
همان طور که پیشتر هم اشاره کردیم، اندیکاتور MFI شباهت زیادی به اندیکاتور RSI دارد. به این صورت که اندیکاتور MFI هم مانند اندیکاتور RSI نوسانات خود را در محدوده ۰ تا ۱۰۰ برقرار میکند و اگر بخواهیم به سطوح پر اهمیت در این اندیکاتور بپردازیم، باید به سطوح ۲۰ و ۸۰ اشاره کنیم. در واقع ناحیه ۸۰ در این اندیکاتور، ناحیه اشباع ورود نقدینگی است و ناحیه زیر ۲۰ ناحیه خروج نقدینگی محسوب میشود.
از سوی دیگر یکی از مواقع مناسب برای دریافت سیگنال از اندیکاتور MFI زمانی است که شاهد واگرایی در نمودار قیمت هستیم، واگرایی هم زمانی روی میدهد که روند معکوس نوسانگر نسبت به روند قیمت در نمودار را شاهد باشیم . علاوه بر این، اندیکاتور MFI با رسیدن به ناحیههای اشباع خرید و اشباع فروش، سیگنالهای واضحی میفرستد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
سیگنال فروش اندیکاتور MFI
هنگامی که شاخص نمودار MFI رشد خود را آغاز کند از سطح ۸۰ وارد ناحیه اشباع ورود نقدینگی میشود؛ در این حالت مشخص میشود که جریان نقدی پول وارد بازار شده است.
با گذشت زمان، قیمتها افزایش پیدا میکنند و در نتیجه عرضهکنندگان انگیزه بیشتری پیدا میکنند و پس از مدت زمانی، افزایش فروش و خروج نقدینگی از بازار حاصل میشود. در این میان، یک تحلیلگر باید با نشانههای فروش آشنا باشد. زمانی این نشانهها بیشتر میشوند که نمودار MFI از ناحیه اشباع ورود نقدینگی خارج شود. در این صورت این نمودار از بالا به پایین سطح ۸۰ را میشکند. این موضوع نشان میدهد که با توجه به خروج نقدینگی به احتمال زیاد قیمت سهم ریزش خواهد داشت.
هم چنین یکی از مهمترین موارد در اندیکاتور MFI، واگرایی است. فرآیند واگرایی زمانی اتفاق میافتد که حرکت نوسانگر اندیکاتور و روند قیمت در خلاف جهت یکدیگر باشد. به عنوان مثال، فرض کنید شما یک ارز دیجیتال را به قیمت ۱۵ دلار خریداری کردهاید، پس از مدتی با مراجعه به نمودار قیمت در مییابید که قیمت این ارز دیجیتال رو به کاهش گذاشته است، ولی نوسانگر اندیکاتور با خطهای روند، در حال افزایش است، در این صورت میتوانیم بگوییم که واگرایی در حال انجام است و میتوان آن را به کمک اندیکاتور MFI تشخیص داد.
سیگنال خرید اندیکاتور MFI
به طور کلی فروش مداوم به همراه خروج نقدینگی از بازار موجب کاهش قیمت سهمها میشود و در نتیجه آن، با توجه به افزایش ارزش و افت قیمتها، باز هم در بین سرمایهداران شاهد ایجاد انگیزه برای خرید خواهیم بود و با گذشت زمان ورود نقدینگی به بازار را شاهد خواهیم بود. همین موضوع سبب میشود که نمودار MFI حرکت خود را آغاز کند و از ناحیه خروج نقدینگی به حالت عادی خود برگردد. ولی برای اینکه متوجه شوید که چه زمانی سیگنال خرید ارسال میشود، باید به این موضوع دقت کنید که هر زمان که سطح ۲۰ به دلیل خط MFI از پایین به بالا شکسته شود، در واقع سیگنال خرید ایجاد شده است و بهترین فرصت است که از موقعیت استفاده کنید و خرید خود را انجام دهید.
به عبارت دیگر، سیگنال خرید در ناحیه اشباع فروش برای شما ارسال میشود. معمولاً در این ناحیه ما شاهد عددی زیر ۲۰ برای اندیکاتور MFI خواهیم بود که پس از مراجعه به نمودار قیمت ریزش آن را خواهیم دید. در این حالت فشار فروش از سوی معامله گران افزایش پیدا میکند و در نهایت با تضعیف این روند، بازار رشد میکند.
آموزش اندیکاتور RSI + تصاویر
معامله در خلاف جهت بازار، روشی است که خیلی از معاملهگران نامدار، به آن علاقهمند هستند.هرچند کسب سود به این روش، نیازمند مهارتهای تکنیکال و بنیادی است. یکی از ابزارهایی که به این منظور استفاده میشود، اندیکاتور RSI است.
در این مقاله، تمام مواردی که باید در مورد RSI بدانید را پوشش میدهیم:
- اندیکاتور (RSI) چیست؟
- چگونه بدانیم که بازار در محدوده اشباع فروش و یا اشباع خرید قرار دارد؟
- اندیکاتور RSI چه چیزی را نشان میدهد؟
- چرا معاملهگران از RSI استفاده میکنند؟
- چگونه از RSI استفاده کنیم؟
- تنظیمات RSI
- RSI چقدر خوب است؟
- جمعبندی
اندیکاتور RSI چیست؟
اندیکاتور RSI نوعی اندیکاتور مومنتوم است. این اندیکاتور، سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازهگیری میکند که از آن به عنوان شاخص قیمت نسبی نیز یاد میشود. شاخص RSI بین 0 تا 100 حرکت میکند و به معاملهگران سیگنالهایی در مورد مومنتوم قیمت صعودی یا نزولی میدهد.
امروزه شاخص RSI توسط میلیونها معاملهگر استفاده میشود و اساس بسیاری از استراتژیها است. یکی از مهمترین دلایل محبوبیت آن، پیوستگی و قابل اطمینان بودن آن است.
چگونه بدانیم که یک بازار در محدوده اشباع فروش و یا اشباع خرید قرار دارد؟
برای پاسخ به این سوال، ابتدا نیاز داریم تا مشخص کنیم که اشباع فروش و اشباع خرید، دقیقا چه چیزی هستند:
اشباع خرید، دورهای از بازار را نشان میدهد که قیمت بدون اصلاح نزولی، به حرکات صعودی ادامه داده است. این حرکت صعودی، یک سویه و افراطی است و از این رو، هر لحظه امکان برعکس شدن بازار وجود دارد.اصطلاح متضاد اشباع خرید، اشباع فروش است که نشانگر دورهای از بازار است که قیمت با شیب تند و بدون اصلاح، سقوط کرده است.
اندیکاتور RSI چه چیزی را نشان میدهد؟
همانند هر اندیکاتور دیگری، شاخص RSI ساخته شده است تا به معاملهگران بگوید چه زمانی اقدام به خرید یا فروش کنند.
به طور سنتی، شاخص RSI در بالای سطح 70، اشباع خرید، و در زیر سطح 30, اشباع فروش در نظر گرفته میشود. سیگنالها میتوانند به دنبال واگراییها و یا نوسانات ناقص تولید شوند. RSI همچنین میتواند روند عمومی را مشخص کند.
سطوح سنتی 30 و 70 میتوانند در صورت نیاز تنظیم شوند . برای مثال اگر قیمت به طور مکرر به محدوده 70 میرسد، میتوانید این سطح را به 80 تغییر دهید.زمانی که قیمت در محدوده اشباع خرید قرار دارد، معاملهگر منتظر شکست این سطح و فرصت فروش خواهد بود و بالعکس.این سطوح در ادامه بیشتر توضیح داده میشوند.
چرا معاملهگران از RSI استفاده میکنند؟
همانطور که گفته شد، اندیکاتور RSI به دلیل اعتبار و قابلیت اطمینان آن، محبوب است. اما این تنها ویژگی مثبت RSI نیست. RSI برای موقعیتها و استراتژیهای مختلف، به شدت قابل تنظیم است در ترکیب با سایر اندیکاتور ها هم میتوانید از این اندیکاتور به عنوان تاییدی برای سییگنال های خود استفاده کنید.
سطوح 30 و 70،سطوح توصیه شدهاند. هرچند هر بازار با بازار دیگر، و هر معاملهگر با معاملهگر دیگر تفاوت دارد. معاملهگرانی با میل به ریسکهای بزرگ، ممکن است حتی سطوح RSI را به 40 و 60 تغییر دهند.
چگونه از اندیکاتور RSI استفاده کنیم؟
روش سنتی استفاده از اندیکاتور RSI، انتظار برای ورود شاخص آن به محدودههای اشباع خرید یا فروش است. سپس، بعد از برگشت شاخص RSI از سطح اشباع خرید، سیگنال فروش، و بعد از برگشت این شاخص از سطح اشباع فروش، سیگنال خرید دریافت میکنید.تصویر زیر را در نظر بگیرید:
همانطور که در تصویر بالا میبینید با برگشت از سمت اشباع فروش (قسمت سبز رنگ ) سیگنال خرید و با برگشت از سمت اشباع خرید(قسمت قرمز ) سیگنال فروش صادر میشود.روش گفته شده،سادهترین راه استفاده از RSI میباشد. شما همچنین میتوانید از واگرایی RSI برای دریافت تایید سیگنال استفاده کنید. واگرایی در بازارهای مالی، به این معنی است که قیمت یک دارایی، در خلاف جهت یک اندیکاتور نظیر RSI حرکت کند. واگرایی به معاملهگر هشدار میدهد که روند فعلی در حال تضعیف است و جهت روند، هر لحظه ممکن است تغییر کند.
.در شکل بالا یک نمونه از واگرایی با اندیکاتور RSI را مشاهده میکنید.در این شکل نمودار قیمت قله بالاتر میزند اما نمودار RSI قله پایین تر میزند و هشدار کاذب بودن قله بالاتر در نمودار قیمت را به معامله گر بیان میکند.
البته میتوان با اندیکاتور RSI، صدها استراتژی ساخت. گاهی ترکیبی از RSI با یک یا چند اندیکاتور استفاده میشود. شما نیز میتوانید با این اندیکاتور، استراتژی منحصر بفرد خود را بسازید و با تمرین و معامله با اکانت دمو، قابل اعتماد بودن استراتژی خود را بسنجید.
تنظیمات اندیکاتور RSI
در این قسمت نحوه تنظیمات RSI در تریدینگ ویو نشان داده میشود.در سایر پلتفرم های معاملاتی هم این تنظیمات تا حد زیادی مشابه هستند.
تنظیمات RSI به آموزش rsi و نحوه محاسبه آن دو بخش Inputs و Style تقسیم میشوند.
بخش inputs در تنظیمات اندیکاتور RSI:
در بخش Inputs، شما میتوانید Length یا همان تعداد کندلهای مورد محاسبه RSI را تعیین کنید که به صورت پیشفرض، 14 میباشد. همچنین در قسمت Source، میتوانید نوع متغیر مورد محاسبه را انتخاب نمایید که به صورت پیشفرض، close، یعنی قیمت بسته شدن کندل است.همچنین میتوانید در این بخش، قیمت باز شدن کندل، حداکثر و یا حداقل کندل را نیز انتخاب کنید.
در قسمت style امکان تغییرات ظاهری و تغییر سطوح RSI وجود دارد که به صورت پیشفرض، مقادیر 30 و 70 را اختیار میکند.
اندیکاتور RSI چقدر خوب است؟
این که یک اندیکاتور خوب است یا بد، به کلی به شخص معاملهگر و روحیات، تفکرات و اولویتهای او بستگی دارد. شاخص RSI، مدتهای طولانی توسط معاملهگران مورد استفاده قرار گرفته است و به قابل اطمینان بودن شهرت دارد.این اندیکاتور به معاملهگر این امکان را میدهد که تصمیمات بهتری گیرد. اما اینکه چه مقدار سود میتوان با آن به دست آورد، کاملا به معاملهگر بستگی دارد.
به طور قطع، RSI همانند هر اندیکاتور دیگری سیگنالهای درست و غلط خواهد داشت. در بازارهای مالی، هیچ اندیکاتور و استراتژی وجود ندارد که به طور 100% تمام سیگنالهای آن سودده باشند. اما با تمرین، تجربه، بهینهسازی و اصلاح استراتژی خود، میتوانید از RSI برای گرفتن تصمیمات بهتر و منطقیتر استفاده کنید.
امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد. اگر نقطه نظر یا سوالی وجود دارد، آن را کامنت کنید.
شاخص آر اس آی RSI چیست و چه کاربردی آموزش rsi و نحوه محاسبه آن آموزش rsi و نحوه محاسبه آن دارد؟
براي مثال اگر یک دوره 14 روزه براي محاسبه بنابراین براي محاسبه RSI مد نظر باشد کل تغییرات مثبت را در این دوره با یکدیگر جمع و بر عدد 14 تقسیم می کنیم. متوسط تغییرات منفی را نیز در این دوره جمع و بر عدد 14 تقسیم می کنیم. بدین ترتیب RS را می توانیم محاسبه کنیم. سپس با قرار دادن RS در فرمول بالا RSI محاسبه می شود.
آر اس آي عددي را بین 0 تا 100 به ما میدهد. هر چه عدد به 100 نزدیکتر باشد به معنی این است که خرید آن سهم در بازار در یک دوره بیش از حد خرید شده و زمان خوبی براي فروش آن است. وقتی RSI به صفر نزدیک میشود این را میرساند که سهم مورد نظر در بازار در یک دوره بیش از حد فروخته شده 2 و زمان خوبی براي خرید است. معمولاً نقطه برش را 30 و 70 درنظر میگیرند. یعنی اگر به بالاتر از 70 افزایش یابد، احتمال بالا بودن قیمتهاي بازار وجود دارد. تنزل به زیر 30 حاکی از احتمال پدید آمدن قیمتهاي بسیار پایین است.
رفتار گذشته یک سهم تا حد زیادي کمک کننده است و ما میتوانیم بفهمیم که در گذشته بطور متوسط تا چه حد به سمت پایین آمده و تا چه حد به 100 نزدیک شده است. به همین خاطر اطلاعات 14 روز گذشته براي محاسبه RSI کفایت نمیکند و نمیتواند شاخص درستی به ما بدهد. در نتیجه ما باید اطلاعات 6 ماه گذشته و یا حتی یک سال قبل را در آموزش rsi و نحوه محاسبه آن محاسبه RSI منظور کنیم. از آن تاریخ آن را محاسبه کرده و با وارد کردن اطلاعات جدید در هر روز آن را ادامه دهیم.
RSIچیست | آموزش ویدیویی 🎥 معامله گری و کار با اندیکاتور RSI درارزدیجیتال
آموزش اندیکاتور RSI درارزدیجیتال ، Relative Strength Index)RSI)یکی از شاخصهای تکنیکال است که در تحلیل بازارهای مالی استفاده میشود که قدرت و ضعف بازار آموزش rsi و نحوه محاسبه آن را در گذشته و حال حاضر براساس قیمت های بسته شده یک دوره معاملاتی ترسیم میکند.این شاخص توسط ولز وایلدر(J.Welles Wilder) که یک مهندس مکانیک امریکایی بود و به یک تحلیلگر تکنیکال تبدیل شد،به دنیا معرفی شد و امروزه به عنوان یکی از شاخصهای اصلی تحلیل تکنیکال استفاده میشود.
نحوه ی محاسبه
نحوه ی محاسبه این اندیکاتور ساده است ولی با اوردن مثال های متعدد این موضوع بهتر جا میفتد که از حوصله ی بحث خارج است ،انچه حائز اهمیت است چگونگی تحلیل این اندیکاتور و سیگنالهای خرید و فروشی است که میتوان با استفاده از این اندیکاتور به ان دست یافت.در زیر به اوردن فرمول ساده و کلی این اندیکاتور اکتفا شده است:
[((RSI = 100 – [100 / ( 1 + (Average of Upward Price Change / Average of Downward Price Change)]
RSIدر کدام دسته از اندیکاتورها قرار دارد؟
Relative Strength Index)RSI) همانند اندیکاتور MACD وCCI در دسته ی اندیکاتورهای oscillator یا روندشناس قرار دارد.این دسته از اندیکاتورها امکان سه نوع تحلیل را برای تحلیل گران فراهم میکند:
1.سیگنال خرید یا فروش بر اساس خط مرکزی
2.سیگنال خرید و فروش بر آموزش rsi و نحوه محاسبه آن اساس محدوده بیش خرید و بیش فروش Overbought و Oversold
3.سیگنال خرید و فروش بر اساس واگرایی Divergence
دراین اسیلاتور خط مرکزی (centerline)یا خط میانه عدد 50 است(با رنگ نارنجی مشخص شده است)برمبنای عبور شاخص اسیلاتور از خط مرکزی میتوان صعود یا نزولی بودن روند را تعیین کرد،به این صورت که اگر شاخص اسیلاتور از پایین به بالا حرکت کرد و از خط مرکزی عبورکردسیگنال خرید یا صعود ایجاد میشود و اگر از بالا به پایین حرکت کرد و از خط مرکزی عبور کردسیگنال فروش یا نزول ایجاد میشود.
علاوه بر این ،RSI جزو اندیکاتورهای پیشرو (leading) است.در واقع اندیکاتورها از یک منظر به دو دسته پیشرو و تاخیری تقسیم میشوند ،اندیکاتورهای تاخیری حالت پیش بینی که اندیکاتورهای پیشرو مثلRSIبه ما میدهند را ندارند.اندیکاتورRSI نقاط اشباع خرید (over bought)و نقاط اشباع فروش(over sold) را مورد بررسی قرار میدهد در شکل بالا قسمتهایی که با دایره های قرمز رنگ مشخص شده است نقاط اشباع خرید و قسمتهایی که با دایره های سبز رنگ مشخص شده است نقاط اشباع فروش است.
کاربردهای اندیکاتور RSIچیست
این اندیکاتور یک نمودار خطی است که بین اعداد 0و100درنوسان است.دو سطح بسیار مهم در این نمودار،30 و 70 است،در سطح 70 ما با اشباع خرید روبه رو هستیم و در سطح 30،اشباع فروش را داریم.اگر نمودار به طور مداوم بین دو سطح 30 و 70 در نوسان باشد نشانگر یک روند خنثی است.در سطح افقی 70 و بالاتر از ان در واقع نوعی مقاومت ایجاد میشود و با اشباع خرید و کاهش قدرت خرید معامله گران رو به رو میشویم که کاهش قیمت و نزولی شدن نمودار را در پی دارد.سطح 30 نقش یک حمایت کننده بسیار معتبر را دارد که در صورت افقی شدن نمودار در این سطح و یا حتی پایین تراز ان در روزهای فشارشدید فروش،در روزهای اتی نمودار RSIمثبت میشود و بازار برمیگردد.
آموزش ویدیویی کار با اندیکاتور Rsi
ایا میتوانیم در این اندیکاتور،از خط روند استفاده کنیم؟
دراین اندیکاتور میتوانیم از خطوط روند استفاده کنیم و نقاط خرید و فروشی که کشیدن خطوط روند روی این اندیکاتور به ما میدهد(مشخص شده با رنگ سبز) صحیح و کاربردی است.پس همانطور که در شکل زیر مشاهده میکنید میتوانید به راحتی از منوی سمت چپ این ابزار را انتخاب کنید و به نقاط خرید و فروشی که به شما میدهد استناد کنید.با این حال RSI به تنهایی یک اندیکاتور کاملا مطمئن نیست و نباید به تنهایی بر اساس آن اقدام به خرید و فروش کرد.
سیگنال های خرید و فروش در اندیکاتور RSI
به طور کلی این اندیکاتور به تنهایی نمیتواند معیار خرید و فروش ما باشد و باید درکنار سایر اندیکاتورها تصمیم نهایی را برای خرید یا فروش ارز مورد نظر ،گرفت.
در یک بررسی کلی اگر شاخص نمودار بین دو عدد 30و70 باشد و سطح 70 را رد کند ما با اشباع خرید رو به رو هستیم وسیگنالی برای خرید است و اگر بین 30و 70 باشد و سطح 30 را به سمت پایین قطع کند ،اشباع فروش در بازار وجود دارد و سیگنالی برای فروش است.اگر شاخص نمودار بین دو سطح 30 و 70 و بالاتر از سطح 50 باشد ما این شاخص را مثبت در نظر میگیریم و ان را به عنوان سیگنالی برای خرید براورد میکنیم اما بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنیم و روند بازار را دنبال کنیم و در صورت عبور از خط 70 بهترین موقعیت برای خرید را ار دست ندهیم اما هرگز فراموش نکنیم که بررسی یک اندیکاتور به تنهایی سیگنال خرید را به ما نمیدهد و عقل حکم میکند که برای تصمیم قطعی خرید یا فروش فقط به بررسی یک اندیکاتور اکتفا نکنیم.همان طور که پیش تر توضیح دادم کشیدن خط روند در این اندیکاتور از اهمیت بالایی برخوردار است و ما راتا حدودی از روند بازار مطلع میسازد.
واگرایی در اندیکاتورRSI
قبل از اینکه سراغ بررسی واگرایی در اندیکاتور RSIبرویم،یک توضیح کلی راجع به واگرایی موضوع را برای شما روشن تر میکند.واگرایی یکی از مهم ترین مسایلی است که در تحلیل تکنیکال برای یافتن سیگناهای خرید و فروش به ما کمک میکند و تحلیلگران حرفه ای حتما واگرایی در نمودارهارا میبینند و ان را مورد بررسی قرار میدهند.
واگرایی چیست؟
به طور کلی زمانی ما میگوییم در این نمودار واگرایی رخ داده است که عدم هماهنگی بین نمودار قیمت و اندیکاتور مشاهده بشود و حرکت قیمت و اندیکاتور خلاف جهت یکدیگر باشند.درحالت عادی وقتی نمودارقیمت سقف یا کفی میزند،اندیکاتور هم مثل ان عمل میکند ولی اگر نمودارقیمت سقف یا کف جدیدی بزندولی اندیکاتور نتواند بزند و بالعکس،واگرایی رخ داده است.
واگرایی به دو آموزش rsi و نحوه محاسبه آن دسته معمولی و مخفی تقسیم بندی میشود:
- واگرایی معمولی
- واگرایی مخفی
واگرایی معمولی(regural divergence)
این نوع واگرایی در دسته ی سیگنالهای بازگشتی است و زمانی اتفاق میفتد که روند در حال ضعیف شدن است.این واگرایی خود به دودسته مثبت و منفی تقسیم میشود:
واگرایی معمولی مثبت(RD+):
زمانی اتفاق مبفتد که نمودار قیمت کفی پایین تر با کف قبلی میزند اما اندیکاتور کفی بالاتر از کف قبلی خود میسازد.این موضوع به این معنا است که روند نزولی قیمت ضعیف میشود.البته این ضعیف شدن بدین معنانیست که از همان نقطه صعودی میشود بلکه ممکن است این روند نزولی ضعیف شده تا مدت ها ادامه داشته باشد.
واگرایی معمولی منفی(RD-):
زمانی اتفاق میفتد که نمودار قیمت سقفی بالاتر با سقف قبلی میزند اما اندیکاتور سقفی پایین تراز سقف قبلی میزند.این موضوع به این معنا است که روند صعودی قیمت ضعیف میشود البته این ضعیف شدن بدین معنا نیست که از همان نقطه نزولی میشود بلکه ممکن است این روند صعودی ضعیف شده تا مدت ها ادامه داشته باشد.
واگرایی مخفی(hidden divergence)
این واگرایی در دسته سیگنالهای ادامه دهنده است و زمانی اتفاق میفتد که روند در حال تقویت شدن است.معمولا زمانی اتفاق میفتد که قیمت در حال اصلاح خود باشد.این واگرایی خود به دودسته تقسیم میشود.
واگرایی مخفی مثبت(hd+):
زمانی اتفاق میفتد که نمودار قیمت کفی بالاتر از کف قبلی بزند ولی اندیکاتور کفی پایین تر از کف قبلی بزند،این نشاندهنده این است که خوشبختانه روند صعودی قیمت ادامه می یابد.آموزش rsi و نحوه محاسبه آن
واگرایی مخفی منفی(hd-):
زمانی اتفاق میفتد که نمودار قیمت سقفی پایین تر از سقف قبلی بزند ولی اندیکاتور سقفی بالاتر از سقف قبلی بزند این نشاندهنده این است که روند نزولی شدن قیمت ادامه می یابد.
برای فهم بهتر این موضوع به شکل زیر توجه کنید:
این نمودار قیمت بیت کوین و اندیکاتور rsi است.همانطور که در تصویر مشخص است هنگامی که نمودار قیمت کفی پایین تر از کف قبلی زده است ولی اندیکاتور کفی بالاتر از کف قبلی زده است،نزولی بودن قیمت تضعیف شده و روند صعودی را در پیش گرفته است.این واگرایی از نوع معمولی مثبت است
درجمع بندی کلی واگرایی ها به شرح زیر است:
واگرایی معمولی مثبت: قیمت(کف پایینتر) و اندیکاتور(کف بالاتر)
واگرایی معمولی منفی: قیمت(سقف بالاتر) و اندیکاتور(سقف پایینتر)
واگرایی مخفی مثبت: قیمت(کف بالاتر) و اندیکاتور(کف پایینتر)
واگرایی مخفی منفی: قیمت(سقف پایینتر) و اندیکاتور(سقف بالاتر)
نتیجه کلی:
زمانی که واگرایی بالاتر از سطح 70 و یا پایین تراز سطح 30 مشاهده شود یک اخطار بسیار مهم و حیاتی تلقی میشود که حتما باید به ان توجه کرد اگر واگرایی بالاتر از سطح 70 مشاهده شود احتمال نزول قیمت بسیار بالاست همینطور اگر واگرایی پایین تراز سطح 30 دیده شود احتمال صعود قیمت زیاد است.
در اخر باید این نکته را مدنظر داشت که چون واگرایی برخلاف حرکت سهم است،احتمال کامل نشدن ان وجود دارد و نباید خرید را صرفا براساس واگرایی انجام دهیم.
ممنون از اینکه تا پایان “آموزش اندیکاتور RSI درارزدیجیتال “همراه ما بودید.
دیدگاه شما