بازار اولیه و ثانویه در بورس به همراه کاربردها و تفاوت‌ها
اهمیت بازار اولیه و ثانویه چیست؟ چه تفاوت‌هایی دارند؟ ما در این مقاله از شرکت سرمایه‌گذاری سرمایه و دانش، بازار اولیه و ثانویه و ویژگی‌های هر یک را به شما معرفی کرده‌ایم.
ورود به بازار بورس و شروع فعالیت در آن، نیازمند دانستن مطالبی است که بدون آشنایی با آنها امکان ادامه فعالیت در بورس چه به عنوان یک سهامدار و چه به عنوان یک عرضهکننده سهام وجود ندارد. بازار اولیه و بازار ثانویه دو مفهوم ابتدایی و مهم در بازار بورس هستند. آشنایی با این مفاهیم به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند که تصمیم درست‌تری برای سرمایه خود بگیرند. به همین دلیل در این مقاله قصد داریم در خصوص تفاوت بازار اولیه و ثانویه و ویژگی‌های هر یک از آنها توضیح بدهیم.
مفهوم بازار اولیه و بازار ثانویه در بورس
بازار اولیه محل فعالیت شرکت‌هایی است که سهام خود را برای اولین بار در معرض فروش قرار داده‌اند. این شرکت‌ها به تازگی وارد بورس شده‌اند و قصد دارند برای تامین سرمایه مورد نیاز خود بخشی از سهامشان را به فروش برسانند. در بازار اولیه فروش سهام از طریق پذیره‌نویسی انجام می‌شود. به این معنا که بانک یا موسسه مجازی که نماینده شرکت است، اقدام به پذیره‌نویسی اوراق بهادار می‌کند. توجه داشته باشید که در بازار اولیه فروشنده همان شرکتی است که سهام را برای فروش عرضه کرده است. بعد از فروخته شدن اولین سهام‌ها، شما باید از سرمایه‌گذاران قبلی که سهام را خریداری کرده‌بودند، اوراق بهادار هر شرکت را خریداری کنید.
اینجا جایی است که بازار ثانویه شکل می‌گیرد. در بازار ثانویه خریداران و فروشندگان افراد حقیقی هستند؛ یعنی سرمایه‌گذارانی که قبلا در مرحله پذیره‌نویسی سهام شرکت‌ها را خریده‌اند، برای فروش سهام خود باید از طریق این بازار اقدام کنند، تفاوت بازار اولیه و ثانویه در همینجا مشخص می‌شود. در اینجا دیگر شرکت به عنوان فروشنده نقشی ندارد و این سرمایه‌گذاران هستند که برای خرید و فروش سهام با یکدیگر طرف هستند. بر همین اساس می‌توان گفت که همه معاملات به جز پذیره‌نویسی در بازار بورس، در بازار ثانویه انجام می‌شود و افراد برای به دست آوردن سرمایه اولیه یا افزایش آن باید اقدام به معامله سهام خود در این بازار بکنند.
معرفی ویژگی‌ها و کاربردهای بازار اولیه
همان‌طور که گفتیم اصلی‌ترین تفاوت بازار اولیه و بازار ثانویه در فروشندگان سهام و البته قیمت آن است. همین موضوع باعث می‌شود که ویژگی‌ها و کاربردهای این دو بازار نیز با یکدیگر تفاوت داشته باشند. مهمترین ویژگی بازار اولیه این است که سرمایه‌گذاران در آن سهام را بدون واسطه و دقیقا از خود شرکت یا نماینده مجاز آن خریداری می‌کنند. به همین دلیل هم هست که قیمت سهام در این بازار کمتر است. این بازار محل مناسبی برای شرکت‌های تازه وارد به بورس است. این شرکت‌ها اغلب نمی‌دانند که چگونه باید فعالیت خود را در بازار آغاز کرده و قیمت سهام خود را تامین کنند.
سازمان‌های فعال در این بازار در خصوص ساختار مالی بازار بورس دانش کافی دارند و می‌دانند که چه مقداری از سهام را به حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه چه قیمتی بفروشند. به همین دلیل سازمان‌دهی مناسبی بر روی اوراق بهادار عرضه شده انجام می‌شود. علاوه بر این شرکت‌ها با ورود به بازار اولیه مطمئن هستند که بخش مشخصی از سهام آنها با قیمت ثابت به فروش می‌رسد و از تامین سرمایه مورد نیاز خود مطمئن می‌شوند. همچنین اگر قصد عرضه اوراق بهادار جدید را داشته باشند، می‌توانند مجددا از طریق نمایندگان متخصص و آشنا به ساختار بازار، این کار را انجام دهند و بدون ضرر وارد بازار مالی جدید شوند.
نقش بازار اولیه در عرضه سهام
نقش بازار اولیه در عرضه سهام یکی از بخش‌های مهمی است که باعث ایجاد تفاوت در بازار اولیه و بازار ثانویه می‌شود. می‌توان گفت که بازار اولیه دریچه ورود شرکت‌های مختلف به بازار سرمایه است. این بازار را می‌توان منبعی مطمئن برای تامین سرمایه مورد نیاز شرکت ها دانست. در این بازار عموما سرمایه‌گذاران کلان حضور دارند و اوراق به صورت عمده فروخته می‌شود تا سرمایه مورد نیاز شرکت در زمانی کوتاه‌تر تامین شود. بر همین اساس می‌توان گفت که این بازار اولین محل برای ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه و جذب سرمایه‌گذاران است. قیمت سهام در این بازار به صورت اسمی و مستقیما از طریق خود شرکت تعیین می‌شود و به همین دلیل نوسانات بازار تاثیر چندانی بر روی آن نمی‌گذارد.
آشنایی با وظایف و مزایای بازار اولیه
انتشار مستقیم اوراق بهادار توسط شرکت عرضهکننده سهام
کمک به شرکت‌ها برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی و رشد سرمایه برای رسیدن به اهداف تجاری
کمک به سرمایه‌گذاران برای پیدا کردن محلی مطمئن برای سرمایه‌گذاری
کنترل نقدینگی بیش از حد در چرخه اقتصاد
کمک به دولت برای جذب سرمایه از طریق فروش سهام در این بازار
شکل‌گیری سرمایه برای کمک به ادامه فعالیت‌های شرکت
معایب بازار اولیه
ورود به بازار اولیه و انجام تحقیقات کمی زمان‌بر است
برای ورود به این بازار باید تحقیقات میدانی عمیق در حوزه‌های متعدد انجام شود تا بهترین درصد سهام و قیمت آن تعیین شود.
امکان خرید سهام تنها برای سرمایه‌گذاران کلان وجود دارد. چرا که سهام در پذیره‌نویسی به صورت عمده به بازار عرضه می‌شود که برای خرید آن نیازمند سرمایه زیادی خواهید بود.
ساختار بازار ثانویه
ساختار بازار اولیه و بازار ثانویه کمی متفاوت است و این موضوع به دلیل ماهیت اصلی این دو بازار است. در بازارهای اولیه شرکت‌ها به منظور تامین سرمایه و برای اولین‌بار اقدام به عرضه اوراق بهادار می‌کنند. پذیره‌نویسی شرکت‌ها در این بازار از طریق بانک یا شرکت‌های مجاز دیگر تامین می‌شود. به همین دلیل می‌توان گفت که بازار اولیه هنوز بخشی از بازار بورس نیست و بورس جزئی از ساختار بازار ثانویه است. تفاوت بازار اولیه و ثانویه در ساختار به محدودیت معاملات نیز برمی‌گردد. شرکت‌ها در عرضه اولیه سهام تنها مجاز به عرضه بخش محدودی از سهام خود هستند. مقدار این سهام از طریق قانون تعیین می‌شود و قابل تغییر نیست. در روز اول عرضه سهام تنها همین مقدار محدود به فروش می‌رسد. این فروش محدود بازدهی خوبی برای شرکت‌ها دارد و به تامین سرمایه اولیه آنها کمک زیادی می‌کند. از روز دوم همه چیز وارد ساختار بازار ثانویه می‌شود و سرمایه‌گذاران می‌توانند سهام‌های فروخته شده را بدون هیچ محدودیتی معامله کنند.
برای ورود به بازار اولیه شرکت‌ها باید بیانیه‌های عرضه سهام خود، میزان سهام مورد نظر و قیمت پیشنهادی برای هر سهم را به کمیسیون بورس ارائه کنند. شرکت‌ها تا زمان دریافت تاییدیه از این کمیسیون مجاز به انتشار آگهی‌های عرضه عمومی اوراق و پذیره‌نویسی نیستند. پس از دریافت تاییدیه از کمیسیون مربوطه، شرکت‌ها باید آگهی‌های خود را به صورت عمومی منتشر کنند. توجه داشته باشید که شرکت‌ها برای ورود به بازار اولیه و بازار ثانویه باید از تجربیات موسسات تامین سرمایه استفاده کنند تا بهترین زمان برای انتشار اوراق را به آنها پیشنهاد دهند. برخی از این موسسات خود خریدار سهام شرکت هستند و سپس خودشان آنها را به بازارهای ثانویه عرضه می‌کنند. این موسسات همچنین خدمات مشاوره، بازاریابی و تضمین فروش را برای شرکت‌هایی که قصد تامین سرمایه زیادی را دارند، ارائه می‌دهند.
نحوه قیمت‌گذاری در بازار اولیه
بخش مهم دیگر در تفاوت بازار اولیه و ثانویه، نحوه تعیین قیمت سهام است. در بازار اولیه قیمت از قبل مشخص شده است و به صورت اسمی تعیین می‌شود. این قیمت‌ها با توجه به فعالیت‌های شرکت و پیش‌بینی‌هایی که شرکت‌های تامین سرمایه انجام می‌دهند و تخمین اولیه خود شرکت تعیین می‌شوند. توجه داشته باشید که قیمت‌ها در این بازار معمولا ثابت است و نوسانات زیادی ندارد. در واقع اگر شرکت قصد پذیره‌نویسی در چند مرحله با فاصله‌های نزدیک را داشته باشد، قیمت سهام آن تغییر چندانی نخواهد داشت؛ اما در فاصله‌های زمانی طولانی‌تر، قیمت سهام بسته به شرایط روز متفاوت خواهد بود.
نحوه قیمت گذاری در بازار ثانویه
تعیین قیمت سهام در بازار ثانویه بر اساس شرایط بازار بورس و فعالیت‌های شرکت تعیین می‌شود. در مواردی ممکن است وضعیت کلی کشور بر روی قیمت سهام همه شرکت‌ها در بازار بورس تاثیر بگذارد و باعث افزایش یا کاهش ناگهانی آن شود. این شرایط معمولا نادر است و تنها در شرایط خاص اقتصادی به وجود می‌آید. در حالت عادی قیمت سهام در این بازار بر اساس فعالیت‌های خود شرکت و میزان عرضه و تقاضای آن تعیین می‌شود. نوسانات قیمت در بازار ثانویه به صورت روزانه و حتی ساعتی خواهد بود و این موضوع نشان می‌دهد که برای کسب سود در این بازار و جلوگیری از ایجاد زیان، باید به صورت مداوم قیمت‌ها را چک کنید یا این کار را به حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه شخصی کاردان و آگاه بسپارید.
البته رفتار سهامداران فعلی نیز می‌تواند بر روی قیمت سهام شرکت موثر باشد. به عنوان مثال سهامداران احساس می‌کنند که شرایط یک شرکت رو به بهبود است و در آینده ارزش سهام آن بالا خواهد رفت. در نتیجه به صورت گسترده برای خرید سهام آن اقدام می‌کنند. همین اقدام باعث بالا رفتن تقاضای سهام یک شرکت شده و ارزش آن را افزایش می‌دهد. در نقطه مقابل فروش ناگهانی سهام یک شرکت باعث افت قیمت آن شده و بر روی قیمت آن در بازار ثانویه اثر می‌گذارد.
دلایل اهمیت بازار ثانویه چیست؟
اگر نگاهی به ویژگی‌ها و کاربرد بازار اولیه و ثانویه بیندازیم، متوجه می‌شویم که ریسک سرمایه‌گذاری در بازار ثانویه بسیار کمتر است. چرا که در این بازار شما محدود به خرید سهام یک شرکت خاص نیستید و در هر لحظه امکان فروش سهام فعلی و خرید سهام جدید را خواهید داشت. در این بازار حجم نقدینگی در گردش بسیار بیشتر است و به همین دلیل امکان افزایش ارزش دارایی مالی بیشتر خواهد بود. اگر فردی قصد خروج کامل از بازار بورس و تبدیل سهام به نقدینگی را داشته باشد، باید در این بازار اقدام به فروش سهام و اوراق بهادار خود کند و نمی‌تواند از شرکت مبدا برای دریافت سهام خود طلبی داشته باشد.
اصلی‌ترین ویژگی بازار ثانویه قانونی بودن آن است. شما می‌توانید در این بازار با خیال راحت و بدون نگرانی از کلاهبرداری‌ها، سرمایه خود را وارد کرده و فعالیت کنید. در بازار ثانویه می‌توانید بدون هیچ محدودیتی سهام خود را خرید و فروش کنید. یکی از تفاوت‌های اصلی بازار اولیه و بازار ثانویه در این است که در بازار اولیه امکان فروش نرفتن سهام وجود دارد؛ اما در بازار ثانویه این احتمال بسیار کم است. بازار ثانویه کمکی برای افزایش سرمایه شرکت‌های تازه‌کار و جذب سرمایه‌گذار است. این ویژگی کمک زیادی به رشد اقتصادی می‌کند و شرکت‌ها می‌توانند بدون نگرانی از بابت تامین منابع مالی به پیشرفت خود ادامه دهند.
نقش بازار ثانویه در عرضه سهام
می‌توان گفت که بازار ثانویه محل اصلی برای عرضه سهام است. در این بازار افراد با سرمایه‌های خرد وارد می‌شوند و همین موضوع باعث می‌شود که حجم خرید و فروش روزانه در آن بسیار بالا باشد. در بازارهای ثانویه این کارگزاری‌ها هستند که وظیفه انجام معاملات را بر عهده دارند. البته اشخاص با تجربه می‌توانند به صورت شخصی نیز برای انجام معاملات اقدام کنند. در این بازار دیگر با شرکت‌های عرضهکننده سهام طرف نیستید و به نوعی می‌توان گفت که عرضه سهام به صورت شخصی و توسط سرمایه‌گذاران انجام می‌شود. سهام و اوراقی که در این بازار عرضه می‌شود، ممکن است قبلا بارها و بارها معامله شده باشد. قیمت آنها نیز به شدت تحت تاثیر شرایط بازار و کشور بوده و به صورت روزانه تغییر خواهد کرد.
ویژگی‌ها و مزایای بازار ثانویه
امکان ایجاد سرمایه در گردش و نقدینگی در بازار
استمرار معاملات میان سرمایه‌گذاران در بازار
امکان برقراری ارتباط مستقیم میان خریداران و فروشندگان
فروش و خرید سهام در بستری کاملا قانونی و به دور از کلاهبرداری
امکان پس‌انداز پول در بستری ایمن
شاخصی مناسب برای تخمین وضعیت اقتصادی کشور
امکان تبدیل سرمایه به پول نقد از طریق معامله مستقیم سهام
امکان کسب سود از پول ساکن
امکان خرید و فروش سهام برای سرمایه‌گذاران خرد و کلان
معایب بازار ثانویه
تاثیر مستقیم شرایط شرکت و کشور بر روی قیمت سهام شرکت‌ها و سود و زیان سهامداران
تاثیر مستقیم عرضه و تقاضا بر روی قیمت سهام‌ها
تفاوت بین بازار اولیه و بازار ثانویه
تا اینجای کار متوجه شدید که بازار اولیه و بازار ثانویه هر دو محلی برای عرضه سهام هستند؛ اما فروشندگان آنها متفاوت است. هر شخص حقیقی که قصد دارد معاملات خود در بازار بورس را آغاز کند، باید وارد بازار ثانویه شود. مگر اینکه اولین سهام خود را از طریق پذیره‌نویسی شرکت‌های مختلف خریداری کرده باشد. ساختار بازار ثانویه به این صورت است که در آن شرکت‌های عرضه کننده سهام نقشی ندارند و تنها سرمایه‌گذاران برای خرید یا فروش سهام اقدام می‌کنند؛ بنابراین بخش اعظمی از معاملات بورسی در این بازار انجام می‌شود. در بازارهای ثانویه اشخاص باید بر روی میزان رشد سهام مختلف شرکت‌ها مطالعه داشته باشند و بررسی کنند که در حال حاضر خرید یا فروش کدامیک از اوراق فعلی به نفع آن‌هاست و با فروش کدامیک می‌توانند از ضرر خود جلوگیری کنند.
تصویر تابلوی معروف بازار بورس که قیمت شاخص‌های مختلف و میزان رشد یا افت آنها را نشان می‌دهد، در چنین بازاری به کار می‌آید. این بازار امکان نقدشوندگی و معامله سهام را برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده و به تداوم معاملات در بازار بورس کمک می‌کند. شرکت‌ها بعد از گذر از بازار اولیه به طور خودکار وارد بازار ثانویه می‌شوند. در واقع سرمایه‌گذاران بعد از خرید سهام‌های اولیه می‌توانند آنها را به افراد دیگر بفروشند. برای خرید سهام در این بازار باید وارد بازار بورس شوید. می‌توان گفت که کاربرد بازار اولیه و ثانویه تکمیل‌کننده یکدیگر است و تعریف هر بازار بدون حضور دیگری ممکن نیست.
مشخص است که بازار بورس بدون حضور بازار اولیه و بازار ثانویه معنایی نخواهد داشت. می‌توان گفت اصلی‌ترین تفاوت بازار اولیه و ثانویه در عرضه کننده سهم است. در این بازارها، ابتدا شرکت‌ها به عنوان فروشنده وارد کار می‌شوند و سپس سرمایه‌گذاران هستند که با یکدیگر معامله می‌کنند. حضور در هردوی این بازارها به حفظ نقدینگی در بازار بورس و کمک به افزایش سرمایه شرکت‌ها کمک بزرگی خواهد کرد. تاثیر این بازارها در افزایش سرمایه به گونه‌ای است که در بعضی مواقع حتی دولت‌ها نیز برای تامین سرمایه خود از پذیره‌نویسی و فروش سهام در آنها استفاده می‌کنند.
آشنایی با حجم معاملات و کاربرد آن در معامله گری
اکثر تحلیل گران تکنیکال در بازارهای مالی، با دنبال کردن دو عامل قیمت و حجم معاملات از روش های چند بعدی برای تحلیل بازار استفاده می کنند. چارتیست های بازار سرمایه به سادگی حجم معاملات را با قیمت رسم می کنند. اما حجم معاملات چیست و کاربردش در معامله گری چیست؟ پاسخ این سوال در این مقاله ذکر شده است.
حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه
حجم معاملات به میزان معاملات انجام شده در دوره ای از زمان گفته می شود. ما ابتدا به بررسی حجم معاملات روزانه می پردازیم. حجم معاملات روزانه با خط های عمودی در پایین نمودار روزانه قیمت رسم می گردد.
همچنین حجم معاملات می تواند به صورت هفتگی رسم شود. این مقدار کلی برای یک هفته زیر نمودار قیمت هفتگی رسم می شود. به ندرت حجم ماهیانه به کار برده می شود.
تفسیر حجم معاملات در همه بازارهای مالی
میزان حجم معاملات شدت یا فوریت پنهان شده در حرکت قیمت را نشان می دهد. حجم معاملات سنگین تر نشانگر تمایل یا فشار بیشتر است. با بازنگری سطح معاملات همراه با حرکات قیمت تحلیل گران می توانند میزان تمایل یا فشار برای خرید یا فروش را در حرکت بازار بهتر بسنجند. سپس این اطلاعات منی تواند برای تایید حرکت قیمت یا هشدار برای اینکه حرکت قیمت نامطمئن است به کار رود.
بیان مختصر این قانون چنین است: حجم معاملات می بایست در جهت روند قیمت موجود افزایش یافته یا گسترده شود. در روند صعودی حجم معاملات می بایست در جهت روند قیمت موجود افزایش یافته یا گسترده شود.
در روند صعودی حجم معاملات باید همزمان با صعود قیمت بیشتر شود و در هنگام پدید آمدن حفره ها باید کاهش یابد. تا هنگامی که الگو ادامه دارد حجم معاملات باید روند قیمت را تایید کند.
تحلیل گران همچنین به دنبال یافتن علامت واگرایی هستند. واگرایی هنگامی رخ می دهد که نفوذ به بالاتر از نقطه بالایی در یک روند صعودی همراه با کاهش حجم معاملات باشد. این وضعیت هشداری است به معامله گران در مورد کاهش فشار خرید. اگر حجم معاملات تمایل به افزایش در حفره ها داشته باشد، تحلیل گران نگران این موضوع هستند که روند صعودی با اشکال مواجه شده باشد.
حجم معاملات به عنوان عامل تایید کننده در الگوهای قیمت
یکی از علائم وقوع سر و شانه های سقف، زمانی است که در هر موج صعودی حجم معاملات نسبت به موج صعودی قبلی کاهش یابد و حجم معاملات در شانه راست کمتر از شانه چپ باشد. در الگوهای سقف دو قلو و سه قلو، حجم معاملات در هر موج صعودی تا رسیدن به سقف همراه است با حجم معاملات سبک تر نسبت به موج قبلی.
الگوهای ادامه دهنده روند مثل مثلث ها می بایست با افت تدریجی حجم معاملات همراه باشند. به عنوان یک قانون کلی در تمام نقاط شکست اگر اخطار شکست واقعی باشد باید شاهد حجم معاملات سنگینی باشیم.
اندیکاتور حجم متوازن یا OBV
تحلیل گران اندیکاتورهای مختلفی را برای کمک به تشخیص فشار خرید یا فروش تجربه می کنند. ساده ترین و معروف ترین این اندیکاتورها، حجم متوازن یا OBV است که به وسیله جوزف گرانویل در سال 1963 در کتابش معرفی شد. این خط برای تایید کیفیت روند جاری یا هشدار در مواقع بازگشت یا مشخص کردن واگرایی با روند استفاده می شود.
حجم معاملات در بورس و نحوه سیگنا‌ل‌گیری با استفاده از آن
یادگیری تجزیه حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه و تحلیل تکنیکال به‌عنوان شاخصی است که به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با استفاده از آن بتوانند زمان مناسب برای ورود یا خروج به سهم و همچنین اطلاعات قیمتی مهم در رابطه با آن را به دست آورند. به‌علاوه این اطلاعات به سرمایه‌گذاران کمک خواهد کرد که بتوانند خوب یا بد بودن تجارت خود را تعیین کرده و نسبت به آن تصمیم‌گیری بهتری نمایند. بنابراین می‌توان گفت که تحلیل صحیح سهام با استفاده از ابزارها و روش‌های مختلف باید برای تریدرها مهم باشد. در این میان، مبحث حجم معاملات به عنوان یکی از اساسی‌ترین مشخصه‌های تحلیل تکنیکال شناخته می‌شود که بسیاری از افراد تازه‌کار هیچ توجهی به آن ندارند. از این رو بر آن شدیم تا در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ به بررسی مفهوم حجم معاملات در بورس و نحوه سیگنا‌ل‌گیری با استفاده از آن بپردازیم.
حجم معاملات در بورس چیست؟
حجم معاملات در بورس عبارت است از تعداد سهام معامله شده (خرید و فروش) که در یک بازه‌ی زمانی خاص (مثلاً یک روز کاری، یک ماه یا یک هفته) انجام می‌شود. حجم معاملات می‌تواند برای تمام بخش‌های بازار همچون شاخص بورس، شاخص صنعت و یا سهم خاص مورد بررسی قرار گیرد. به اعتقاد چارلز داو:“حجم معاملات به‌عنوان یک اندیکاتور ثانویه و حمایتی با پتانسیل رفتار قیمتی سهم در آینده مرتبط می‌باشد”. به این معنا که ما می‌توانیم از طریق حجم و رفتار نمودار رفتار قیمتی سهم را در آینده پیش‌بینی نماییم. اندیکاتور حجم (volume)، از تعدادی ستون (column) تشکیل شده و هر ستون مربوط به یک کندل می‌باشد.
تعیین روند با استفاده از حجم معاملات در بورس
یکی از نکات قابل توجهی که در مورد حجم معاملات در بورس وجود دارد این است که حجم معاملات باید تایید کننده‌ی روند معاملات باشد و این مهمترین کاربردی است که حجم معاملات می‌تواند در تحلیل سهام داشته باشد. به این صورت که:
- در روند صعودی، حجم باید همزمان با افزایش قیمت، افزایش یابد و در هر روند اصلاحی با کاهش قیمت، کاهش یابد که به این رفتار «Bullish volume action» گفته می‌شود.
- در یک روند نزولی، حجم باید همزمان با کاهش قیمت، افزایش یابد و در هر روند اصلاحی بالارونده با افزایش قیمت کاهش یابد که به این رفتار «Bearish volume action» گفته می‌شود.
👈📖 شاید این مقاله هم برایتان مفید باشد: حجم مبنا در بورس و نحوه محاسبه آن
نحوه تعیین روند با استفاده از حجم معاملات روی نمودار
برای درک عمیق‌تر تعیین روند با استفاده از حجم معاملات در بورس به مثالی که در ادامه آورده‌ایم، توجه نمایید:
همان‌طور که می‌بینید در نمودار زیر یک روند صعودی روبرو هستیم. طبق نمودار همزمان با افزایش قیمت، حجم هم افزایش پیدا می‌کند و در روندهای اصلاحی و نزولی، همزمان با کاهش قیمت، کاهش حجم معاملات در بورس را خواهیم داشت. در نهایت دوباره با افزایش قیمت، افزایش حجم نیز در پی خواهد بود. گفتیم که این رفتار حجم را در اصطلاح «Bullish volume action» می‌نامند.
Bullish volume action
اما در شکل زیر که در یک روند نزولی شاهد این هستیم که بر خلاف کاهش قیمت، حجم معاملات در بورس افزایش پیدا می‌کند. این موضوع نشان‌دهنده‌ی آن است که شرکت‌کننده‌های عمده‌ی بازار بر کاهش قیمت توافق نظر دارند. حتی در روند اصلاحی، شاهد این هستیم که با افزایش قیمت، حجم معاملات کاهش پیدا می‌کند که این خود حاکی از آن است که سرمایه‌گذاران علاقه‌ای به افزایش قیمت ندارند. به این ترتیب، شاهد تداوم روند نزولی در آینده خواهیم بود که به این رفتار حجم را در اصطلاح «Bearish volume action» می‌نامند.
Bearish volume action
همگرایی و واگرایی حجم معاملات در بورس
موضوع دیگری که در رابطه با حجم معاملات در بورس باید مورد توجه قرار داد، همگرایی و واگرایی حجم و قیمت می‌باشد که تاییدکننده‌ی روند هستند. در ادامه‌ی این بخش راجع به این موضوع بیشتر توضیح خواهیم داد.
- همگرایی (Convergence): همگرایی حجم زمانی رخ می‌دهد که حجم افزایش یابد. بدون در نظر گرفتن مسیر قیمت. به‌عبارتی، همگرایی حجم معاملات در بورس وقتی اتفاق می‌افتد که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران تمایل به افزایش یا کاهش قیمت داشته باشند؛ به این معنا که در چنین حالتی کل بازار در مسیر افزایش و یا کاهش قیمت با یکدیگر اتفاق نظر دارند.
- واگرایی (Divergence): واگرایی حجم، صرف نظر از رفتار قیمت، زمانی رخ می‌دهد که حجم معاملات در بورس کاهش یابد. در واقع همزمان با واگرایی حجم، سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در راستای روند قیمتی اتفاق نظر ندارند. به بیانی هیچ یک از آنها علاقه‌ای به افزایش یا کاهش قیمت ندارند و نظرشان خلاف نظر بازار می‌باشد.
بررسی همگرایی و واگرایی حجم معاملات روی نمودار
همان‌طور که می‌بینید، در نمودار زیر شاهد یک روند صعودی هستیم که همزمان با افزایش قیمت، کاهش حجم اتفاق افتاده است. گفتیم که در چنین حالتی معامله‌گران و شرکت‌کننده‌های بازار، علاقه‌ای به افزایش قیمت ندارند. در شکل زیر هم می‌بینید که در روند صعودی همزمان با افزایش قیمت، حجم معاملات کاهش پیدا می‌کند. حتی در زمانی‌که بازار با کاهش قیمت مواجه است، افزایش حجم اتفاق خواهد افتاد. این موضوع حاکی از آن است که بازار بیشتر تمایل به کاهش قیمت دارد تا افزایش قیمت. این حرکت و رفتار حجم را واگرایی منفی (Bearish Divergence) می‌گویند و این سیگنال را به تریدرها می‌دهد که در آینده روند قیمتی می‌تواند به‌صورت نزولی و کاهشی باشد.
بررسی همگرایی و واگرایی حجم معاملات روی نمودار (Bearish Divergence)
در یک روند نزولی، مشاهده می‌کنیم که همزمان با کاهش قیمت، حجم هم کاهش پیدا می‌کند و این برای معامله‌گران نشان‌دهنده‌ی این است که شرکت‌کننده‌های بازار علاقه‌ای به کاهش حجم معاملات در بورس ندارند و بیشتر تمایل به افزایش قیمت دارند. زمانی هم که سهم اصلاح می‌خورد و قیمت آن خلاف جهت و به سمت بالا حرکت می‌کند، همزمان با مشارکت بیشتر بازار و افزایش حجم می‌باشد. این حرکت و رفتار حجم را واگرایی مثبت (Bullish Divergence) می‌گویند و این سیگنال را به تریدرها می‌دهد که در آینده‌ی نزدیک، سهم بیشتر تمایل به افزایش قیمت و صعودی شدن خواهد داشت.
بررسی همگرایی و واگرایی حجم معاملات روی نمودار (Bullish Divergence)
نحوه به‌دست آوردن حجم معاملات در بورس و تحلیل هر سهم
برای مشاهده‌ی حجم معاملات در بورس تنها کافی است تا به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com)، مراجعه نمایید. سپس در قسمت جستجو، نام نماد موردنظر را بنویسید تا اطلاعات مربوط به نماد را مشاهده کنید. در قسمت سمت راست می‌توان علاوه بر حجم معاملات، اطلاعات مهم دیگری نظیر تعداد معاملات، ارزش معاملات و ارزش بازار را مشاهده کرد. لازم به ذکر است که حجم هر معامله به صورت روزانه تعیین شده و برای مشاهده‌ی حجم یک سهم در بازه‌ی زمانی مشخص، نیاز است از نمودار سهم استفاده نمایید. اما سوالی که اینجا پیش می‌آید این است که چگونه از این اطلاعات برای تحلیل هر سهم استفاده کنیم؟
خب فرض کنید که به تازگی اقدام به خرید سهامی در بازار کرده‌اید. بعد از گذشت چند روز متوجه می‌شوید که حجم معاملات سهم به‌صورت روزانه و به‌سرعت افزایش می‌یابد. در چنین حالتی دانش تحلیل حجم معاملات در بورس به کمک شما می‌آید تا به‌راحتی تشخیص دهید که این سیگنال برای آینده‌ی سهم شما مثبت است یا خیر؟ به‌این صورت که اگر حجم معاملات سهم شما در جهت مثبت و ایجاد صف خرید باشد، (تعداد خرید) می‌تواند بیانگر مسیر صعودی و اگر در جهت منفی باشد، سیگنال حرکت نزولی آن را به شما خواهد داد.
انواع شاخص حجم معاملات
اما می‌رسیم به معرفی انواع شاخص حجم معاملات در بورس و نحوه‌ی استفاده از آنها. شاخص‌های حجم معاملات در حقیقت یک سری فرمول‌هایی هستند که به تحلیلگران تکنیکال این امکان را می‌دهند تا روند حرکتی آینده‌ی یک سهم را تخمین بزنند. تعداد شاخص‌های معاملاتی که به تحلیلگران برای تحلیل چارت و تابلو بورس کمک می‌کنند، بسیار زیاد است. اما در این میان On-Balance Volume و Chaikin Money Flow از مهمترین شاخص‌هایی هستند که می‌توان از آنها استفاده کرد.
- شاخص On-Balance Volume: اغلب آن‌را با نام OBV می‌شناسند. جالب است بدانید این شاخص به‌عنوان یکی از ساده‌ترین شاخص‌های حجم معاملات در بورس، شناخته می‌شود. بر اساس شاخص OBV زمانی‌که حجم معاملات سهم در قیمت‌های بالا متوقف شود، افزایشی و زمانی‌که در قیمت‌های پایین متوقف شود، کاهشی خواهد بود.
- شاخص Chaikin Money Flow: این شاخص را CMF می نیز می‌نامند؛ شاخص CMF، نشان می‌دهد که افزایش قیمت سهم‌ها می‌بایست با افزایش حجم معاملات، همراه باشد. بنابراین، هرگاه قیمت در میزان بالایی از خط رنج بسته شود، افزایش حجم و چنانچه قیمت سهم در سطح پایین‌تر از خط رنج متوقف شود، کاهش حجم معاملات را مشاهده خواهیم کرد.
حجم معاملات در بورس و ارتباط آن با ورود و خروج پول هوشمند
اندیکاتورها و بسیاری از شاخص‌های بورسی به کمک میزان حجم معاملات، داده‌های بسیار مهم و اساسی در اختیار تریدرها قرار می‌دهند که از جمله آنها می‌توان به ورود و خروج پول هوشمند در معاملات اشاره کرد. در واقع میان حجم معاملات در بورس و ورود و خروج نقدینگی، ارتباط مستقیم وجود دارد. بسیاری از سرمایه‌گذاران تازه‌وارد، زمانی‌که افزایش حجم در یک یا چند سهم را مشاهده می‌کنند، تصور می‌کنند که این سهم روند مثبتی در آینده‌ی نه چندان دور دارد و قطعاً برایشان سودآور خواهد بود. اما حقیقت ماجرا این است که ورود و خروج پول هوشمند، تنها با یک نقد و بررسی ساده قابل پیش‌بینی نمی‌باشد.
دقت داشته باشید که افزایش حجم معاملات در بورس ضمن اینکه می‌تواند خبرهای خوبی برای معامله‌گران به همراه داشته باشد، می‌تواند بیانگر وضعیتی هشداردهنده نیز باشد! اما برای دستیابی به اطلاعات دقیق در این زمینه باید دید که این میزان از حجم معاملات در چه شرایطی صورت گرفته است؟ همچنین به تعداد معامله‌کنندگان هم باید توجه شود. اگر حجم معاملات یک سهم بالا و قیمت روز آن سهم مثبت باشد، اما تعداد خریداران آن کم باشد، خبر از ورود پول هوشمند به آن سهم می‌دهد.اما در مقابل حجم معاملات بالا و تعداد فروشندگان پایین، نشانگر خروج پول هوشمند از سهم است؛ ضمن اینکه در این حالت قیمت روز سهم نیز در بازه‌ی منفی قرار دارد. به این ترتیب، به‌سادگی می‌توانید فرصت‌های معاملاتی مطلوب را بیابید و همچنین از ایجاد روندهای نزولی احتمالی، جلوگیری نمایید.
سخن آخر
در این مقاله از سایت آموزش چراغ به بررسی حجم معاملات در بورس و نحوه سیگنا‌ل‌گیری با استفاده از آن پرداختیم. به‌طور حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه کلی حجم معاملات را می‌توان یکی از مفیدترین ابزارهای دنیای بورس معرفی کرد. امروزه جهت استفاده از حجم معاملات، روش‌های متعددی وجود دارد که به‌راحتی از طریق آنها می‌توان روند آینده‌ی سهام را پیش بینی کرد. بسیاری از تحلیلگران این شاخص مهم را به عنوان تاییدی بر حرکات (مثبت و منفی) و روند معکوس یک سهم می‌دانند؛ اما همان‌طور که گفتیم، گاهی مواقع شاهد افزایش سریع حجم معاملات هستیم. در چنین شرایطی بررسی و تشخیص حجم مشکوک اهمیت فراوانی در تصمیم‌گیری تحلیلگران دارد که باید به آن توجه شود. چراغ ، به‌عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مهم در زمینه‌ی کار و سرمایه‌گذاری به شما برای رسیدن به موفقیت در این زمینه‌ها کمک نماید.
همه چیز درباره‌ی حجم معاملات در بورس
یکی از اصطلاحات بورس، حجم معاملات م ی‌باشد. به تعداد خرید و فروشی که در یک بازه زمانی مشخص، بر روی یک سهم انجام می‌شود، حجم معاملات آن سهم گفته می‌شود. به تعداد خرید و فروشی که بر روی کل سهام موجود در بازار در یک بازه زمانی انجام می‌شود، حجم یا مقدار معاملات بازار گفته می‌شود. (بازه زمانی را می‌توان، روزانه، هفتگی و یا ماهانه در نظر گرفت). حجم خرید و فروش را می‌توان برای همه بخش‌های بازار، مانند شاخص بورس، شاخص صنعت و یا سهام خاص مورد حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه بررسی قرار داد. در ادامه با باشگاه سرمایه‌گذاری رزسا همراه باشید تا به سوال حجم معاملات چیست و انواع آن کدام‌اند جواب جامع و کاملی بدهیم.
به هر تعداد معامله خرید و فروش که در یک بازه زمانی مشخص و معلوم به روی یک سهم انجام می‌شود، حجم یا مقدار معاملات آن سهم می‌گویند.این بازه زمانه می‌تواند روزانه، هفتگی و یا ماهانه باشد.
حجم معاملات بورس از مفیدترین ابزارهاست که روش‌های زیادی برای استفاده از آن وجود دارد. دستورالعمل‌ها و پارامتر‌های زیادی برای تایید قدرت یا ضعف خط روند یک سهم یا کل بازار، موجود هستند. به عبارت دیگر تعداد معاملات، تاییدی بر حرکات قیمت و سیگنال معکوس شدن قیمت می‌باشد. از آنجایی که مبحث شاخص‌ها از مهمترین موضوعات در آموزش بورس می‌باشند، شاخص‌های حجمی هم نقش ویژه‌ای در تصمیم گیری معامله‌گران دارند. خلاصه، حجم معامله یک ابزار دقیق برای ورود و یا خروج از یک معامله نیست.
انواع حجم معامله
در این بخش به انواع حجم معامله و توضیحاتی در رابطه با آن ها می‌پردازیم:
اندیکاتور حجم یا volume
این اندیکاتور از پرکاربردترین و ساده‌ترین نوع حجم، برای معامله‌گران تکنیکال است که در نمودارها به صورت میله‌های سبز و قرمز، نشان داده می‌شود. میله‌های سبز نشان دهنده افزایش تعداد معاملات در آن بازه زمانی و میله های قرمز رنگ نشان دهنده کاهش حجم معاملات در آن بازه زمانی نسبت به روز قبلش می‌باشد.
نکته: اندیکاتور مقدار معاملات بسیار مهم و پرکاربرد است؛ حتما از این اندیکاتور در تحلیل‌های خود استفاده کرده و از آن برای تایید گرفتن از صحت تحلیل‌ها استفاده نمایید.
نکته: با استفاده از اندیکاتور volume یا حجم می توان سود را افزایش داد و ریسک معامله را به کمترین حد ممکن رساند.
اندیکاتور حجم متوازن یا OBV
این اندیکاتور شامل دو نوع ساده و پیچیده می‌باشد؛ برای دسترسی به برخی از آن ها باید از کامپیوتر استفاده کرد، زیرا محاسبات سنگینی دارند. این اندیکاتورها قیمت و حجم معاملات را ترکیب کرده و میزان قدرت تغییر در معاملات را نشان می‌دهند.
نکته: اندیکاتور حجم متوازن بسیار دقیق است.
افزایش حجم معاملات سهام
افزایش ناگهانی و یکباره حجم خرید و فروش چه در جهت منفی و چه در جهت مثبت، صرفا یک هشدار، برای سرمایه گذار می‌باشد.
افزایش حجم معامله در جهت مثبت
چنانچه افزایش حجم معامله در جهت مثبت باشد، در چنین مواردی انتظار است که یک حرکت صعودی برای سهم، در روزهای آینده رخ دهد.
افزایش حجم معامله در جهت منفی
اگر افزایش حجم معامله در جهت منفی باشد، انتظار می‌رود که یک حرکت نزولی برای سهم در روزهای آتی رخ دهد. معمولا در چنین شرایطی سرمایه‌گذار سریعا جهت فروش سهم، اقدام می‌کند.
افزایش ناگهانی حجم معامله در بورس
امکان دارد یک سهم با افزایش ناگهانی حجم معامله روبه رو شود؛ قیمت سهم هم مثبت شود اما با مشاهده نمودار سهم متوجه شویم که سهم در محدوده مقاومتی خود در حال معامله است. در چنین شرایطی احتمال کاهش قیمت وجود دارد، پس باید توجه داشته باشید که در چنین حالتی، این یک سیگنال خرید محسوب نمی‌شود، اما اگر افزایش ناگهانی حجم معاملات سهمی با افزایش آن در محدوده حمایت تکنیکالی اتفاق افتد، می‌توان گفت که با این افزایش، انتظار رشد قیمت سهم وجود دارد و این حالت یک سیگنال خرید محسوب می‌شود.
نکته: افزایش حجم معامله در محدوده حمایت و مقاومت تکنیکالی، نکته مهمی است که باید مد نظر قرار گیرد.
نکته: از لحاظ تکنیکالی، با رسیدن قیمت به حمایت‌های معتبر در سهم، انتظار افزایش تقاضا و حجم معامله را داریم. در مقاومت‌ها هم شاهد افزایش حجم فروش و عرضه‌های فراوان هستیم.
نکته: حجم معامله هر سهم را می‌توان به صورت روزانه در سایت مدیریت فناوری بورس تهران مشاهده کنید.
نکته: وقتی قیمت سهمی کاهش پیدا می‌کند، در صورتی که حجم معامله هم پایین باشد، نمی‌توان آن را یک سیگنال قوی محسوب کرد. اما در سیگنالی که حجم معاملات بورس پایین باشد و همزمان افزایش قیمت هم صورت بگیرد، سیگنال بهتری است.
نکته: پس از آشکار شدن حجم معامله، باید بررسی کنید که افزایش حجم معامله، همگام با افزایش قیمت سهم، یا کاهش قیمت سهم بوده است.
حجم معاملات سهام
حجم خرید و فروش سهم هر شرکت را می‌توان به صورت روزانه، در صفحه سایت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس tsetmc.com مشاهده کرد. زمانی که قصد دیدن حجم معامله سهم را در یک بازه زمانی چند روزه و یا چند ماهه داشته باشیم باید از طریق نمودار سهم آن را مشاهده کرد. حجم معامله در نمودارها در انتهای نمودار و به صورت هیستوگرام نشان داده می شود. اما نکته اصلی اینجاست که کارکرد استفاده از حجم معامله در بازار سرمایه چیست و چطور می‌توان از آن در معاملات بازار سهام، استفاده کرد؟
سعی می‌کنیم با یک مثال آن را به بیان ساده توضیح دهیم. فرض کنید میانگین میزان معاملات سهمی همواره بین 400 تا 600 هزار سهم است. اما در یک روز خاص حجم معاملات یکباره افزایش پیدا کرده و به 1200000 هزار سهم رسیده است. تا اینجای کار سرمایه‌گذار به این نتیجه می‌رسد که حجم معامله، به صورت غیر عادی افزایش پیدا کرده و باید به دنبال دلیل افزایش و بررسی سهم باشد. تا اینجای کار افزایش یکباره حجم معاملات بورس، صرفا یک هشدار برای سرمایه‌گذار است. حال باید بررسی کرد که افزایش حجم معامله همگام با افزایش قیمت سهم، یا کاهش قیمت سهم بوده است. افزایش حجم معاملات بورس در جهت مثبت، می‌تواند انتظار برای حرکت صعودی سهم در روزهای آتی باشد و حرکت نزولی هم نشان از احتمال انتشار خبر منفی در سهم هست. افرادی که این موضوع را می‌دانند، سریع‌‌تر از بقیه نسبت به فروش سهام خود اقدام می‌کنند.
البته افزایش حجم معاملات در محدوده‌های حمایت و مقاومت تکنیکالی، نکته بسیار مهمی است که باید مد نظر قرار گیرد. از نظر تکنیکالی با رسیدن قیمت، به حمایت‌های معتبر در سهم، انتظار افزایش تقاضا و حجم معامله را داریم؛ در مقاومت‌ها هم شاهد افزایش حجم فروش و عرضه‌های فراوان هستیم. بنابراین ممکن است در سهمی افزایش یکباره حجم معاملات بورس را داشته باشیم و قیمت سهم هم مثبت شود ولی با مشاهده نمودار سهم می بینیم که سهم در محدوده مقاومتی خود در حال معامله می باشد و احتمال کاهش قیمت بعد ازآن وجود دارد و این به عنوان یک سیگنال خرید در سهم به محسوب نمی‌شود.
از طرفی ممکن است در سهمی با افزایش یکباره حجم معامله را روبه رو شویم؛ اگر این افزایش سهم در محدوده حمایت تکنیکالی اتفاق افتاه باشد، رشد اتفاق خواهد افتاد. در این حالت می توان گفت که با افزایش یکباره حجم معامله و آن هم در محدوده مثبت، انتظار رشد سهم وجود دارد. البته با وجودی‌که افزایش یکباره حجم معاملات بورس و همزمان تغییر قیمت در سهم، به عنوان یکی از نشانه‌ها در تحلیل تکنیکال به حساب می‌آید، نباید صرفا به دلیل افزایش حجم معاملات، تصمیم به خرید یا فروش سهم گرفت.
چطور می‌توان به بهترین شکل از حجم معامله استفاده کرد؟
۱- حجم معامله و بازار سهام
حجم معاملات بورس باید رو به رشد باشد. به این صورت که با زیاد شدن خریدار، قیمت‌ها هم به سمت بالا حرکت کنند. افزایش قیمت و کاهش حجم حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه معامله، یک هشدار برای معکوس شدن احتمالی سهم است. اگر قیمت ها صعودی باشد و کاهش جزئی در حجم مشاهده شود، سیگنال قوی برای معکوس شدن بازار نیست. در حقیقت افزایش یا کاهش قیمت با حجم خیلی زیاد یک سیگنال قوی را صادر می‌کند و قابل اطمینان‌تر است.
۲- حجم معامله و معکوس شدن بازار
حجم معاملات بورس نقش مهمی در نمایش علایم معکوس شدن بازار بورس ایفا می‌کند. زمانی که حجم معاملات حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه بورس کمتر می‌شود و قیمت‌ها هم نزولی هستند، یک سیگنال صعودی صادر می‌شود. به طور مشابه وقتی حجم معامله کاهش می‌یابد و قیمت‌ها رو به افزایش هستند، این وضعیت نشان دهنده سیگنال نزولی است. (جهت اطلاع از معکوس شدن بازار می‌توان از فیلتر حجم معاملات استفاده کرد).
۳- بریک اوت (شکست) در مقایسه با بریک اوت‌های نادرست
شکست یا بریک اوت اولیه از محدوده رنج یا پترن‌های چارت همراه با افزایش حجم خرید و فروش در بورس بیانگر یک حرکت قدرتمند است. تغییرات کوچک یا کاهش حجم معامله در بریک اوت نشان دهنده بریک اوت یا شکست نادرست است.
چرا حجم معامله در بورس اهمیت زیادی دارد؟
همان‌طور که پیش‌تر توضیح داده شد، در تحلیل تکنیکال از حجم معامله، برای تایید خط روند و پترن‌های چارت استفاده می‌شود. قدرت همه تغییر قیمت‌ها از طریق حجم معامله قابل اندازه‌گیری است.
۱- حجم معاملات و پترن‌های چارت
حجم معامله در بورس نقش مهمی در تایید پترن‌های چارت مانند مثلث‌ها (triangles) ، سر و شانه (head and shoulders)، پرچم‌ها (flags) و غیره دارد. اگر افزایش حجم معامله همراه با این پترن‌ها رویت نشد، سیگنال معاملاتی ارائه شده قابل اعتماد نیست.
۲- حجم معامله قبل از قیمت سیگنال می‌دهد
تحلیلگران تکنیکال از نزدیک حجم معامله در بورس را آنالیز می‌کنند تا متوجه شوند عمل معکوس شدن چه زمانی اتفاق می‌افتد. هنگامی‌که حجم معامله در خط روند صعودی، کاهش پیدا می‌کند، بیانگر سیگنال معکوس شدن فوری روند می‌باشد.
شاخص‌های حجم معاملات بورس
شاخص‌های حجم معاملات بورس یک سری فرمول‌های ریاضی هستند که در چارت نمایش داده می‌شوند. تعداد زیادی شاخص‌های معاملاتی وجود دارد. شاخص‌های حجمی از مهمترین بحث های آموزش بورس می‌باشد که در این قسمت قصد داریم در رابطه با آن ها استفاده کنیم:
۱- شاخص حجم معاملات On-Balance Volume:
On-Balance Volume به اختصار OBV از ساده‌ترین شاخص‌های حجمی در بورس است. در شاخص OBV، حجم معامله وقتی بازار در قیمت‌های بالاتر بسته می‌شود، افزایش یافته و هنگامی‌که بازار در قیمت‌های پایین‌تری بسته می‌شود، حجم معامله‌ها کاهش می‌یابد.
از این شاخص به عنوان واگرایی حجم معاملات، استفاده می‌شود؛ وقتی قیمت بالا رفته و حجم معامله با سرعت کمتری زیاد می‌شود و یا در حال کاهش است.
۲- شاخص Chaikin Money Flow:
افزایش قیمت‌ها باید همراه با افزایش حجم معامله در بورس باشد. وقتی قیمت در سطح بالایی از خط رنج بسته می‌شود و حجم در حال افزایش است، بازار صعودی است. زمانی که قیمت در سطح پایین تر از رنج قرار دارد، حجم معامله هم منفی می‌شود.
کلام آخر
حجم معاملات بورس از مهمترین موضوعات تحلیل تکنیکال بوده و معمولا افراد مبتدی آن را نادیده می‌گیرند؛ در صورتی‌که به عنوان یک متریک در تحلیل‌های اهمیت زیادی دارد. مهم است بدانیم بقیه سرمایه‌گذاران چه سهامی را خریداری و چه سهامی را می‌فروشند. در واقع میزان معاملات در بورس، ابزار ساده‌ای برای تشخیص حرکات بزرگ در بازار سهام می‌باشد. پس به عنوان یک مبتدی، ضروری است بدانیم حجم معاملات چیست و چه کاربردی دارد. ممنون از اینکه تا انتهای این مقاله ما را همراهی کردید.
نظریه داو چیست؟ راه‌حلی برای تحلیل بازارهای مالی
نظریه داو همیشه بخشی جدایی‌ناپذیر از تحلیل تکنیکال بوده است. نظریه داو حتی قبل از کشف نمودارهای شمعی (کندل استیک‌ها) توسط جهان غرب به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گرفت. در واقع امروزه نیز از مفاهیم نظریه داو استفاده می‌شود. می‌توان گفت که تریدرها بهترین شیوه‌ها را با کمک نظریه داو و کندل استیک‌ها ترکیب می‌کنند.
نظریه داو توسط چارلز اچ داو (Charles H. Dow) که سرویس اخبار مالی داو جونز (وال استریت ژورنال) را نیز تأسیس کرد، به جهان معرفی شد. او در زمان حیات خود، مجموعه‌ای از مقالات را از دهه ۱۹۰۰ نوشت که در سال‌های بعد با عنوان «نظریه داو» شناخته می‌شد. در این نظریه اعتبار زیادی به ویلیام پی همیلتون (William P. Hamilton) تعلق دارد که این مقالات را با نمونه‌های مرتبط در یک دوره ۲۷ ساله گردآوری کرد. از زمان چارلز داو خیلی چیزها تغییر کرده است و از این رو این نظریه طرفداران و منتقدان زیادی دارد.
نظریه داو چیست؟
نظریه داو
اساساً، نظریه داو (DOW) چارچوبی برای تحلیل تکنیکال است که بر اساس نوشته‌های چارلز داو در مورد تئوری بازار است. او به همراه ادوارد جونز (Edward Jones) و چارلز برگسترسر (Charles Bergstresser)، شرکت Dow Jones & Company را تأسیس کردند و میانگین صنعتی داو جونز را در سال ۱۸۹۶ توسعه دادند.
داو بنیانگذار و سردبیر وال استریت ژورنال و یکی از بنیانگذاران Dow Jones & Company بود. وی به عنوان بخشی از این شرکت، به ایجاد اولین شاخص سهام، معروف به شاخص حمل و نقل داوجونز (DJT) و به دنبال آن میانگین صنعتی داوجونز (DJIA) کمک کرد. داو این نظریه را در مجموعه‌ای از سرمقاله‌های وال استریت ژورنال بیان کرد.
داو هرگز ایده‌های خود را به عنوان یک نظریه خاص ننوشت و به آنها چنین اشاره‌ای نکرد. با این حال، بسیاری از طریق سرمقاله‌هایش در وال استریت ژورنال از او مطالب زیادی یاد گرفتند. پس از مرگش، ویراستاران دیگری، مانند ویلیام همیلتون، این ایده‌ها را اصلاح کرده و از سرمقاله‌های او برای گردآوری آنچه که امروزه به عنوان نظریه داو شناخته می‌شود، استفاده کردند.
چارلز داو در سال ۱۹۰۲ درگذشت و به این دلیل هرگز نظریه کامل خود را در بازار منتشر نکرد، اما چند نفر از پیروان و همکاران او کارهای وی را گسترش داده و در مقالاتی منتشر کردند. برخی از مهمترین افرادی که با مقالات خود به انتشار نظریه داو کمک کردند عبارتند از:
- «فشار سنج بازار سهام»، ویلیام پی همیلتون (۱۹۲۲)
- «نظریه داو»، رابرت ریا (۱۹۳۲)
- «چگونه به بیش از ۱۰۰۰۰ سرمایه‌گذار برای کسب سود در سهام کمک کردم»، جورج شفر (۱۹۶۰)
- «نظریه داو امروزی»، ریچارد راسل (۱۹۶۱)
داو معتقد بود که بازار سهام به عنوان یک کلیت، معیار قابل اعتمادی از شرایط کلی کسب‌و‌کار در اقتصاد است و با تجزیه و تحلیل کل بازار می‌توان به دقت آن شرایط را ارزیابی کرده و جهت روندهای اصلی بازار و جهت احتمالی تک تک سهم‌ها را شناسایی کرد.
این نظریه در تاریخ بیش از ۱۰۰ ساله خود دستخوش تحولات زیادی شده است، از جمله مشارکت‌های ویلیام همیلتون در دهه ۱۹۲۰، رابرت ریا (Robert Rhea) در دهه ۱۹۳۰ و ای. جورج شفر (E. George Shaefer) و ریچارد راسل (Richard Russell) در دهه ۱۹۶۰. جنبه‌های این تئوری جایگاه خود را از دست داده‌اند، برای مثال، تأکید آن بر بخش حمل‌ونقل، یا راه‌آهن، در شکل اصلی‌اش، اما رویکرد داو همچنان هسته تحلیل تکنیکال مدرن را تشکیل می‌دهد.
این مقاله مقدمه‌ای بر تئوری داو ارائه کرده و مراحل مختلف روند بازار بر اساس کار داو را مورد بحث قرار می‌دهد. مانند هر نظریه دیگری، اصول زیر خطاناپذیر نبوده و قابل بحث و تفسیر هستند.
۶ اصل نظریه داو
۶ اصل نظریه داو
۱. بازار گویای همه چیز است
این اصل در راستای فرضیه بازار کارآمد (EMH) است. داو معتقد بود که بازار گویای همه چیز است، به این معنی که تمام اطلاعات موجود از قبل در قیمت منعکس شده است.
به عنوان مثال، اگر انتظار می‌رود شرکتی به طور گسترده سودهای بهبود یافته و مثبتی را گزارش کند، بازار قبل از وقوع آن را منعکس خواهد کرد. تقاضا برای سهام این شرکت قبل از انتشار گزارش افزایش می‌یابد و پس از اینکه در نهایت گزارش مثبت مورد انتظار منتشر شود، قیمت ممکن است تغییر چندانی نداشته باشد.
در برخی موارد، داو مشاهده کرد که ممکن است قیمت سهام یک شرکت پس از اخبار خوب کاهش یابد، زیرا آن اخبار آنطور که انتظار می‌رفت خوب نبوده‌اند.
هنوز بسیاری از تریدرها و سرمایه‌گذاران به این اصل اعتقاد دارند، به ویژه کسانی که از تحلیل تکنیکال زیاد استفاده می‌کنند. با این حال، کسانی که تحلیل فاندامنتال را ترجیح می‌دهند مخالف آن هستند و معتقدند ارزش بازار منعکس‌کننده ارزش ذاتی یک سهام نیست.
۲. روندهای بازار
برخی افراد می‌گویند که کار داو همان چیزی است که مفهوم روند بازار را به وجود آورد که اکنون به عنوان یک عنصر اساسی در دنیای مالی تلقی می‌شود. نظریه داو می‌گوید که سه نوع اصلی از روند بازار وجود دارد:
دیدگاه شما