مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار

اندیکاتور ADX

این اندیکاتور برای تعیین وضعیت حالات بازار رونددار (trending) یا بدون روند (non-trending) به بکار می رود.

این اندیکاتور از چهار عنصر کلیدی تشکیل گردیده:

+DI: اندیکاتور جهت دار مثبت (positive directional indicator)

-DI: اندیکاتور جهت دار منفی (negative directional indicator)

ADX: شاخص جهت دار میانگین (average directional index)

زمانی که نمودار +DI از -DI بیشتر باشد نشانگر برتری خریداران در بازار و نیز بر عکس زمانی که نمودار -DI از +DI بیشتر باشد نشانگر برتری فروشندگان در بازار است.

DI+ برابر است با شاخص هدایتی مثبت

DI-برابر است با شاخص هدایتی منفی

1. اخطارهای خریدوفروش با کمک اندیکاتور ADX:

بطور کلی اعتقاد بر این است که این شاخص (که به شکل خطی پر رنگ نشان داده می شود)، قدرت روند کنونی را بازتاب می دهد:

1-3 . اخطار خرید و فروش با استفاده از خطوط DI:

اگر + DI خط سبزرنگ بالاتر از – DI خط قرمزرنگ برود، یک سیگنال خرید شکل گرفته است.

اگر – DI خط قرمزرنگ بالاتر از +DI خط سبزرنگ برود، یک سیگنال برای فروش شکل گرفته است..

اخطار خرید و فروش با استفاده از خطوط روند ADX:

نزول نمودار ADX از بالای سطح 40 اخطاری است در جهت اینکه روند در حال تضعیف است و صعود به بالای سطح 20 نیز غالبأ اخطاری برای شروع روند جدید است .

هر سهم باید دو قانون را داشته باشد تا بتوان سیگنال خرید به حساب آورد:

خط +di بالای خط -di قرار داشته باشد و نیز خط adx بالای خط ۲۵ قرار داشته باشد.

در حالت کلی خط های di مشخص کننده روند نزولی یا صعودی بودن یک سهم در بورس هستند. وقتی خط di+ بالای خط di- باشد نشان دهنده روند صعودی سهم است. ولی روند صعودی وقتی تایید می‌شود که خط ADX بالای خط ۲۵ قرار داشته باشد.

شرایط بالا نشان دهنده یک روند صعودی در سهم است و اینجا خط adx مشخص می‌کند که این روند چه قدرتی دارد.

اگر خط adx بالای خط ۲۵ باشد نشان دهنده قدرت داشتن روند است و اینجا تایید خرید برای سهم صادر می‌شود. ولی وقتی خط adx پایین خط ۲۵ باشد نشان از نداشتن روند خوب و قدرتمند است و نمی‌تواند خرید خوبی باشد.

شکل 1 : برخی از نقاط تغییر روند در سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان

شکل 2 : نقطه ی تغییر روند در سهام شرکت مخابرات ایران

1.4. در کدام تصویر خط di+ روند صعودی را قبل از adx شروع کرده است ؟

دقت شود که اندیکاتور ADX صرفا قدرت روند نمودار قیمت را پیش بینی می‌کند لذا به تنهایی نمی‌تواند مبنای خرید و فروش سهام قرار بگیرد.

آموزش اندیکاتور ADX | فیلم آموزش تحلیل تکنیکال با ADX

اندیکاتور ADX یکی از ابزارهای مهم تحلیل تکنیکال برای شناسایی قدرت یک روند است. ADX مخفف واژه Average Directional Movement Index است که به فارسی می توان آن را شاخص میانگین حرکت جهت دار ترجمه کرد. از این اندیکاتور می توان در انواع بازارهای مالی مانند بازار سهام، فارکس و ارزهای دیجیتال بهره برد.

همچنین با اضافه کردن دو شاخص دیگر به نام های DI+ و DI- به اندیکاتور می توان جهت روندها را شناسایی کرد و همچنین سیگنال های خرید و فروش دریافت کرد. با تماشای این ویدئوی آموزشی می توانید با اندیکاتور ADX، کاربردهای آن و استراتژی معاملاتی با استفاده از آن آشنا شوید. این پست را تا انتها مطالعه کنید تا نکات بیشتری را در مورد این ابزار مهم تحلیل تکنیکال بازارهای مالی بدست آورید.

فیلم آموزش اندیکاتور ADX – فیلم آموزش تحلیل تکنیکال با ADX

اندیکاتور ADX که از یک تنظیم استاندارد 14 دوره ای استفاده می کند، بر روی یک نمودار جداگانه در پایین چارت قیمت رسم می شود. مقادیر ADX، که می تواند از 0 تا 100 مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار باشد، با یک خط روندی نشان داده می شود. اغلب، معامله‌گران میتوانند انتخاب می‌کنند که آیا میخواهند +DI و -DI در چنجره اندیکاتور نمایش داده شوید یا خیر. در صورتی که این 2 شاخص به اندیکاتور اضافه شود، مانند شکل زیر به صورت دو خط اضافی ظاهر می‌شود.

شناخت روند مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار ADX و سنجش قدرت آن

هنگامی که ارزش ADX به زیر 25 می رسد، نشان می دهد که یک روند ضعیف است و به معامله گران هشدار می دهد که از استراتژی های معاملاتی مبتنی بر روند استفاده نکنند. برعکس، نرخ های ADX بالای 25 معمولاً نشان می دهد که این روند به اندازه کافی قوی است که معاملات را در جهت روند فعلی تایید کند. مقادیر اندیکاتور ADX بالاتر از 40 روندهای قوی در نظر گرفته می شوند و هر خوانشی که از 50 فراتر رود بسیار قوی در نظر گرفته می شود. وقتی روند قوی باشد، معامله در جهت روند دارای بیشترین پتانسیل سود است.

ترسیم هر سه اندیکاتور با هم (همانند شکل بالا) به معامله گران اجازه می دهد تا به طور همزمان جهت و قدرت روند را بسنجند. هنگامی که +DI بالاتر از -DI است، نشان می دهد که قیمت در یک روند صعودی قرار دارد. در مقابل، زمانی که -DI بالاتر از +DI باشد، قیمت در یک روند نزولی قرار دارد. معامله گر می تواند قدرت روند صعودی یا نزولی را با بررسی مقدار ADX در همان نقطه از زمان تعیین کند.

به طور طبیعی، هر بینشی که از ADX، +DI، و -DI به دست می آورید باید در نمودار اقدام قیمت شما نیز منعکس شود. در بخش دایره شده بالا، ADX حدود 50 است (میانسط محور y)، که نشان دهنده یک روند قوی است، و -DI بالای +DI است، که نشان می دهد روند در جهت نزولی در حال حرکت است. اگر یک خط مستقیم مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار را از نقطه دایره شده در نمودار اقدام قیمت بالا ترسیم کنید، خواهید دید که قیمت در واقع در یک روند نزولی قوی حرکت می کند.

مزایای استفاده از ADX

با توجه به مواردی که تا کنون گفته شد و در ویدیوی آموزش اندیکاتور ADX مشاهده کردید، بیایید ببینیم تا مزایای استفاده از ADX، +DI، و -DI برای تعیین قدرت و جهت روند چیست؟

اولین مزیت استفاده از این اندیکاتور این است که، ADX نقاط ورود و خروج دقیق تری را در اختیار معامله گران قرار می دهد. هنگامی که ADX به بالای سطح 25 حرکت می کند و همچنان به رشد خود ادامه می دهد، بسیاری از معامله گران آن را به عنوان دعوتی برای ورود به معامله می بینند.

به نقل از ValueTrade، هر خوانش ADX زیر 25 نشان می دهد که روند موجود بازار در حال پایان است و بنابراین به عنوان نقطه خروج از معامله عمل می کند. با این حال، ورود و خروج از معامله نزدیک به خط 25 پتانسیل سود کمتری خواهد داشت زیرا این روند یا تازه شروع به شکل گیری کرده است یا به طور پیوسته ضعیف می شود. به همین دلیل، برخی از معامله گران از ارزش بالاتری مانند 40 به عنوان نقطه ورود و خروج معاملات خود استفاده می کنند زیرا حرکت ADX بالای 40 نشان دهنده روند قوی و بیشترین پتانسیل سود است.

اگرچه ممکن است روند در همان جهت ادامه یابد که ADX بین 40 تا 25 سقوط کند، اما با کاهش قدرت روند، قیمت تثبیت می شود و در نتیجه حاشیه سود بالقوه معامله گر کاهش می یابد. به همین دلیل، بررسی پیک‌ها و افت‌های ADX نیز می‌تواند به معامله‌گران حس حرکت بازار بدهد.

ریسک های استفاده از ADX

اگرچه معامله گران عموماً نسبت به ADX به عنوان یک اندیکاتور روند ابراز رضایت می کنند، اما این اندیکاتور به محدودیت هایی نیز روبرو است که در هنگام ترید کردن باید از آن آگاه باشند. استفاده از ADX همراه با +DI و -DI می تواند به شما در شناسایی روندهای نزولی و صعودی کمک کند و یکی از بزرگترین نقاط ضعف استفاده از ADX به تنهایی را برطرف کند.

اما اندیکاتور ADX فاقد راهنمایی روشن از نظر سیگنال هایی است که هنگام خروج از موقعیت استفاده می کند. همانطور که در بالا نشان داده شد، معامله‌گران روش‌های خود را برای زمان‌بندی معاملات بر اساس سطوح معینی در محدوده ADX توسعه داده‌اند، و خود اندیکاتور نیز حدس زدن را به معامله‌گر واگذار می‌کند. همانطور که گفتیم گاهی از سطح 25 و گاهی 40 برای دریافت این سیگنال ها استفاده میشود. همچنین مقادیر دیگری میتواند برای معامله گران متفاوت مورد استفاده قرار گیرد.

در نهایت، ADX یک اندیکاتور متاخر است که به پرایس اکشن واکنش نشان میدهد. به این معنی که معامله گران همیشه از مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار داده های گذشته برای درک حرکت بالقوه قیمت در آینده استفاده می کنند. در نتیجه، همیشه این ریسک وجود دارد که سیگنال های ارائه شده توسط این اندیکاتور، معامله گران را به انجام معاملاتی که منجر به زیان می شود، وارد کند. به همین دلیل، اغلب معامله گران اندیکاتور ADX را با اندیکاتورهای پیشرو و متقدم جفت میکنند که ممکن است در تأیید سیگنال های آن مفید باشد.

جفت کردن اندیکاتور ADX با ابزارهای دیگر

استفاده از اندیکاتور ADX درکنار سایر ابزارهای مومنتوم مانند stochastic oscillator و اندیکاتور RSI می تواند به معامله گران کمک کند تا واگرایی ها را تأیید کنند و سیگنال های ورود و خروج را در برابر خوانش های خرید و فروش افراطی برای دقت بیشتر تأیید کنند. قدرت روند، جهت و حرکت را می توان با استفاده از اندیکاتور MACD تأیید کرد.

استوکاستیک اسیلاتور و مکدی به دلیل نقش مکمل آنها در تجزیه و تحلیل فرصت های معاملاتی، در حال حاضر یک جفت محبوب در کنار اندیکاتور ADX هستند.

از سوی دیگر، RSI نیز زمانی که به دنبال بهبود زمان بندی معاملات خود بر اساس سیگنال های ADX هستید، یک جفت عالی در کنار اندیکاتور ADX است. در حالی که ADX شدت روندهای در حال وقوع را مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار منعکس می کند، RSI می تواند به شما کمک کند زمان مناسب برای باز کردن یک موقعیت را شناسایی کنید، که به شما کمک می کند پتانسیل سود خود را به حداکثر برسانید و دقت بالایی را در استراتژی معاملاتی شما به ارمغان می آورد.

مهم نیست که چه شاخص‌های حرکت و روندی را برای استفاده در استراتژی معاملاتی خود انتخاب می‌کنید، مطمئن شوید که بینش خود را در مجموعه ابزار خود تأیید می‌کنید تا ریسک را به حداقل برسانید و سود را به حداکثر برسانید.

اندیکاتور ADX چیست؟ آموزش دریافت سیگنال‌های طلایی با اندیکاتور ADX

اندیکاتور ADX چیست؟ یک نکته بسیار مهم در معامله‌گری وجود دارد که در تمام بازارهای مالی صدق می‌کند؛ همراه شدن با روند‌های قوی، شانس معامله‌گر را برای کسب سود به مراتب افزایش می‌دهد و مانع از تحمیل ضررهای سنگین به او می‌گردد. در همین راستا اندیکاتورهایی برای شناخت روند‌ها و پیش‌بینی میزان قدرت آن‌ها ابداع شده است که کاربردهای بسیار زیادی دارند. در این مقاله قصد داریم به آموزش اندیکاتور ADX بپردازیم که به عنوان شاخص قدرت روند ارزیابی می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا هرآنچه لازم است به عنوان تحلیلگر تکنیکال بدانید را بررسی کنیم.

فهرست عناوین مقاله

اندیکاتور ADX چیست؟

Average Directional Movement Index یا شاخص میانگین حرکت جهت‌دار به عنوان یکی از مهم‌ترین اندیکاتورهای حال حاضر تحلیل تکنیکال به شمار می‌رود که از سوی تحلیلگران بسیاری مورد توجه قرار می‌گیرد. اما هدف از ابداع اندیکاتور ADX چیست و چه سیگنال‌هایی را می‌توان از آن دریافت نمود؟

همان‌طور که در ابتدای مطلب اشاره کردیم، این اندیکاتور قدرت روند سهم‌ها را در بازار پیش‌بینی می‌کند. به این ترتیب که با استفاده از میان‌گیری قیمت‌ها در یک بازه زمانی مشخص، روند سهم را در آینده مشخص می‌کند. در حالت پیش‌فرض نرم‌افزارهای محاسبه این اندیکاتور بازه زمانی 14 روزه را برای این منظور در نظر می‌گیرند. این در حالی مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار است که امکان تعیین بازه‌های زمانی دیگر نیز برای محاسبه روابط اندیکاتور ADX وجود دارد.

اندیکاتور ای دی ایکس در ردیف اسیلاتور‌ها یا نوسان‌گرها قرار می‌گیرد. این اندیکاتور بین 0 تا 100 در نوسان است. در ادامه در خصوص نحوه تحلیل این اندیکاتور روی نمودار توضیح می‌دهیم. اگر با مفهوم اندیکاتور آشنا نیستید پیشنهاد می کنیم مقاله اندیکاتور چیست را مطالعه کنید.

تحلیل اندیکاتور ADX روی نمودار قیمت

دو خط کمکی تحت عنوان DI+ و DI- در کنار خط اصلی ADX وجود دارد. نقش این دو خط کمکی در محاسبه روند قدرت نزولی یا صعودی در سهم بسیار مهم و کاربردی است. به‌گونه‌ای که وقتی خط DI+ بالاتر از خط DI- قرار بگیرد، قیمت‌ها در بازار روند صعودی پیدا می‌کند و در نتیجه اندیکاتور ADX نیز قدرت روند صعودی را محاسبه و ارزیابی می‌نماید. این در حالی است که اگر خط DI- بالاتر از DI+ قرار بگیرد، اندیکاتور قدرت روند نزولی را محاسبه می‌کند و باید شاهد نزولی شدن قیمت‌ها باشیم.

چه زمانی می‌توان از اندیکاتور ADX سیگنال‌های قدرتمند دریافت کرد؟

همان‌طور که اشاره کردیم، این اندیکاتور بین 0 تا 100 در نوسان است. سؤال اساسی که باید در این قسمت به آن پاسخ داده شود این است که در چه بازه‌ای از اعداد است که سیگنال‌های تولید شده از سوی این اندیکاتور از اعتبار بالایی برخوردار است. در حالت کلی از نظر کارشناسان تحلیل تکنیکال چهار بازه برای این شاخص می‌توان متصور بود که عبارت‌اند از:

• مقدار 0 تا 25: هیچ روندی در این بازه قابل مشاهده نیست.
• مقدار 25 تا 50: روند نسبتا قوی در سهم شکل گرفته است.
• مقدار 50 تا 75: روند بسیار قوی در سهم ایجاد شده.
• مقدار 75 تا 100: روند فوق‌العاده قوی و معتبری شکل گرفته است.

بنابراین همان‌طور که در بالا مشخص است، هرچه شاخص ADX به سمت عدد 100 نزدیک شود، باید شاهد افزایش قدرت روندها و اعتبار سیگنال صادرشده باشیم. البته این مسئله به معنای آن نیست که شاخص‌های پایین برای تحلیلگر تکنیکال پیام خاصی به همراه ندارد. در حالت کلی اگر شاخص اندیکاتور ADX برای مدت بیش از 30 روز زیر عدد 25 باقی بماند، نشان‌دهنده آن است که سهم در یک بازه قیمتی قرار گرفته است. در چنین شرایطی است که احتمال شناسایی الگوهای قیمتی در سهم به مراتب افزایش پیدا می‌کند.

سؤالات متداول

1. رابطه بین جهت قیمت سهم با اندیکاتور ADX چیست؟

جهت قیمت سهم با اندیکاتور ADX رابطه مستقیم دارد. به عبار دیگر وقتی این اندیکاتور روند صعودی پیدا می‌کند، قدرت روند قیمت نیز افزایش می‌یابد و وقتی اندیکاتور روند نزولی به خود می‌گیرد، قدرت روند قیمت نیز کاهشی می‌شود.

2. آیا خط ADX در حال سقوط به معنای معکوس شدن روند قیمت سهم است؟

خیر؛ این اشتباه رایجی است که معمولا برخی تحلیلگران تکنیکال از اندیکاتور ADX مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار برداشت می‌کنند. خط ADX در حال سقوط صرفا نشان‌دهنده آن است که روند قیمت در حال ضعیف شدن است. بنابراین نمی‌توان برداشت نزولی شدن یا صعودی شدن قیمت را از آن داشت.

3. چه زمانی در اندیکاتور ADX احتمال صدور سیگنال دارد؟

زمانی که دو خط DI+ و DI- در معرض تقاطع با یکدیگر قرار می‌گیرند، باید نسبت به صدور سیگنال توسط این اندیکاتور حساس شویم. البته ممکن است در اثر همه تقاطع‌ها سیگنال معتبری صادر نشود ولی این معیار می‌تواند شاخص مناسبی برای توجه بیشتر به خط ADX باشد.

4. حضور شاخص ADX در زیر عدد 25 نشانه چیست؟

وقتی این شاخص به زیر 25 کاهش پیدا می‌کند، نشان‌دهنده آن است که نوعی تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار وجود دارد. به گونه‌ای که اجازه شکل‌گیری هیچ‌گونه روند صعودی یا نزولی را در بازار نمی‌دهد. بنابراین در این محدوده بالانس و تعادل نسبتا پایداری در بازار حاکم است. به محض مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار خارج شدن شاخص اندیکاتور ADX از 25 به سمت بالا باید منتظر شکل‌گیری روندهایی باشیم.

کلام پایانی

در این مقاله به آموزش اندیکاتور ADX پرداختیم. واقعیت این است که اندیکاتورهایی که قدرت روندها را ارزیابی و پیش‌بینی می‌کنند، از ارزش و اعتبار بسیار بالایی بین تحلیلگران حرفه‌ای تکنیکال برخوردار هستند. به این مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار دلیل که اساسا امکان مقابله با روندها در بازارهای مالی وجود ندارد. بنابراین بهترین استراتژی آن است که افراد خود را با روندها همراه کنند. این اندیکاتور برای صدور سیگنال‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت با توجه به استراتژی معامله‌گران می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.

نکته مهمی که باید در پایان در خصوص اندیکاتور ADX اشاره کنیم، آن است که یک تحلیلگر زمانی می‌تواند از این اندیکاتور به درستی بهره ببرد که که از قبل تمرین‌های عملی و واقعی متعددی را روی آن انجام داده باشد. برای این منظور ما در کلینیک سرمایه دو دوره تحلیل تکنیکال مقدماتی و دوره تحلیل تکنیکال پیشرفته را برای شما عزیزان آماده کرده‌ایم که به کمک آن‌ها می‌توانید زیر و بم اندیکاتورها و سایر ابزارهای کاربردی تحلیل تکنیکال را فرا بگیرید. رویکرد آموزش ما نیز معطوف به تمام بازارهای مالی از بورس گرفته نا بازار رمزارزها و فارکس است. تلاش کنید تا تحلیلگر معاملات شخصی خودتان باشید.

معرفی اسیلاتور ADX

اسیلاتور‌ها از ابزار‌های کاربردی در تحلیل تکنیکال هستند. معمولا از آنها برای شناسایی قدرت روند و نقاط برگشت بازار استفاده می‌شود. اسیلاتور ADX که مخفف کلمه (Average Directional movement index) است، یکی از کاربردی‌ترین اسیلاتور‌ها برای تشخیص ضعف یا قدرت در روند بازار است.

ساخته‌ Welles Wilder از ۴ عنصر کلیدی تشکیل شده که به توضیح آنها خواهیم پرداخت.

اسیلاتور ADX چگونه کار می‌کند؟

این اسیلاتور از ۴ عنصر کلیدی تشکیل شده که جهت و نحوه قرار‌گیری آنها هرکدام معنا و مفهوم خاص خود را دارند. این عناصر عبارتند از

• +DI : اندیکاتور جهت دار مثبت (positive directional indicator)
• -DI : اندیکاتور جهت دار منفی (negative directional indicator)
• خط ADX : شاخص جهت دار میانگین (average directional index)
• سطح ۲۵ که جدا کننده مناطق تشخیص ضعف و قدرت در روند است

زمانی که خط +DI بالای خط -DI قرار بگیرد، نشان‌دهنده صعودی بودن بازار و تمایل کلی بازار به صعود است. وقتی -DI بالای +DI قرار بگیرد تمایل به نزول در بازار بیشتر است.

خط ADX نشان‌دهنده قدرت روند است. این عنصر کاربردی در شناسایی جهت حرکت بازار ندارد بلکه فقط قدرت بازار را نشان می‌دهد. زمانی که ADX صعودی است یعنی قدرت در روند رو به افزایش است. چه روند نزولی باشد چه صعودی فرقی برای شاخص ADX ندارد.

نزول ADX نشانه ضعف در روند و تمایل بازار به پایان روند کنونی است. ممکن است در یک روند ADX شروع به نزول کند اما روند همچنان ادامه داشته باشد، این نشانه موج‌های پایانی روند است. با نزول ADX و ورود آن به محدوده زیر ۲۰ بازار تمایل به تغییر روند پیدا می‌کند. معمولا پس از پایان هر روند مدتی بازار به حالت خنثی در می‌آید. حرکت رنج ADX نیز به معنی ورود به بازار خنثی است.

چگونه هشدار‌های ADX را دریافت کنیم؟

این اسیلاتور به گونه‌های مختلفی به تحلیلگر هشدار می‌دهد. شناخت سازوکار این ابزار نیازمند صرف وقت و تجربه است. مهم‌ترین هشدار های این اسیلاتور عبارت است از:

• کراس ADX از محدوده ۲۰ به سمت بالا: زمانی که خط ADX سطح ۲۰ به سمت بالا کراس کند، اولین هشدار برای شروع یک روند جدید یا قدرت گرفتن روند فعلی است که بسیار مهم و حائز اهمیت است.
• کراس خط DI با ADX: در صورتی که خط +DI مثبت، ADX را به سمت بالا قطع کند و همزمان ADX به بالای محدوده ۲۰ نفوذ کرده باشد یک سیگنال خرید قدرتمند است. برعکس این اتفاق نیز به نشانه ضعف روند احتمال نزول بازار است.
• کراس +DI با -DI: کراس این دو خطن نیز از هشدار‌های مهم اسیلاتور ADX است. وقتی +DI بالاتر از DI- قرار بگیر نشانه قدرت‌گرفتن خریداران بوده و برعکس آن نیز نشان از ضعف خریدار و قدرت فروشندگان بازار است.
• درهم رفتگی تمامی خطوط: در مواقعی که تمامی اجزای اندیکاتور در هم رفتنگی پیدا می‌کنند، مخصوصا اطراف محدوده ۲۰، نشان از بلاتکلیفی و حرکت ساید بازار دارد.

ترکیب اندیکاتور‌ها

همانطور که می‌دانید بسنده کردن تنها به یک ابزار نمی‌تواند اطلاعات کاملی از بازار به تحلیلگر بدهد. هیچ ابزاری در بازار وجود ندارد که به تنهایی بتواند پاسخگو نیاز معامله‌گران باشد. به همین دلیل ترکیب اندیکاتور ADX با ابزار دیگری مانند RSI و سطوح پرایس اکشنی بسیار به اعتبار تحلیل و پیدا کردن نقاط ورود و خروج معامله کمک می‌کند. پیدا کردن بهترین مکمل‌ها برای این ابزار نیازمند آگاهی معماله‌گر به استراتژی خود است. همواره به یاد داشته باشد تجربه معامله‌گری و آگاهی از نیاز خود در بازار از هر ابزاری مهم‌تر است.

آشنایی با اندیکاتور مومنتوم و مزایای استفاده از آن

در تحلیل تکنیکال مبحث نمودار خوانی بسیار مهم است. شناسایی چگونگی رفتار قیمتی همواره به معامله‌گران کمک می‌کند. بنابراین با شناسایی جهت رفتار قیمت می‌توانیم در جهت آن وارد معامله شویم. مومنتوم (momentum) میزان شتاب قیمت نمودار را نشان‌ می‌دهد.

به بیان دیگر اجسام در حال حرکت همواره تمایل به حرکت در همان جهت را دارند مگر اینکه نیرویی خلاف جهت به آنها وارد شود. بنابراین می‌توانیم بگوییم قیمت‌ها در بازار سهام مایل به ادامه حرکت در جهت روند خود هستند تا زمانیکه نیرویی در خلاف جهت حرکت، از طرف خریداران یا فروشندگان وارد شود.

در این مقاله قصد داریم درباره نحوه معامله با مومنتوم و مزایا و مشکلات آن صحبت کنیم. تا پایان با مدرسه تحلیل همراه باشید.

مومنتوم

بیاید قبل از هرچیز شما را با مفهوم مومنتوم آشنا کنیم. منظور از مومنتوم چگونگی سرعت حرکت قیمت است، بنابراین با استفاده از شناسایی مومنتوم می‌توانیم روند‌ها پر شتاب را شناسایی کنیم.

اندیکاتور مومنتوم

اندیکاتور مومنتوم (MOM) یک اندیکاتور پیشرو برای اندازه گیری نرخ شتاب حرکت است. به گونه‌ای که قیمت فعلی را با قیمت قبلی چند دوره قبل مقایسه می‌کند. با توجه به سیگنا‌ل‌های زیادی که این اندیکاتور صادر می‌کند باید توجه داشت که سیگنال‌های این اندیکاتور تنها در نقاط حمایت و مقاومت بدست‌ آمده در تحلیل قابل استفاده است.

در شکل زیر شما اندیکاتور مومنتوم را در نمودار قیمتی شرکت ایران خودرو با نماد خودرو میبینید.

وقتی مقدار اندیکاتور بالاتر از ۱۰۰ باشد، قیمت فعلی بالاتر از قیمت «N» دوره‌های قبل است. برعکس، وقتی ارزش آن کمتر از ۱۰۰ باشد، قیمت فعلی کمتر از قیمت «N» دوره‌های قبل است. مثلا اگر دوره ۱۰ برای اندیکاتور انتخاب شده باشد بدین معنی است که هرگاه مقدار آن بالای ۱۰۰ قرار گیرد قیمت در آن لحظه بالاتر از ۱۰ کندل قبلی می‌باشد.

چگونگی شناسایی مومنتوم

• یکی از روش‌های بررسی مومنتوم استفاده از اندیکاتور مومنتوم مشابه آنچه در بالا گفتیم است. اما با استفاده از سایر اندیکاتور‌ها نیز می‌توانیم مومنتوم را شناسایی کنیم.

• اندیکاتور مومنتوم به ما در تجزیه و تحلیل سرعت کاهش یا افزایش قیمت سهام کمک می‌کنند.

• در اندیکاتور مومنتوم آخرین قیمت بسته شدن را با قیمت بسته شدن قبلی در هر بازه زمانی مقایسه می‌کند.

چگونه با اندیکاتورهای مومنتوم معامله کنیم؟

اندیکاتورهای مومنتوم برای صدور سیگنال‌های معاملاتی در روند‌های پر شتاب استفاده می‌شوند. البته بهتر است ابتدا با استفاده از استراتژی شخصی خودتان سیگنال ورود را دریافت و سپس با استفاده از اندیکاتور، مومنتوم را بررسی کنید.

چند راه وجود دارد که معامله‌گران می‌توانند با این اندیکاتورها معامله کنند:

۱.کراس اوورها

• سیگنال‌های معاملاتی زمانی که از خط میانی یا خطوط دیگر عبور می‌کنند توسط اندیکاتورهای حرکت تولید می‌شوند.

• به عنوان مثال، زمانی که از واگرایی میانگین متحرک همگرایی (MACD) استفاده می کنیم، هنگامی که خط MACD ،خط سیگنال را از بالا یا پایین قطع می‌کند، سیگنال خرید صادر می‌شود.

۲. مفهوم واگرایی

زمانی اتفاق می‌افتد که جهت حرکت قیمت و حرکت اندیکاتور مخالف یکدیگر باشد.

• دو نوع واگرایی داریم: واگرایی منفی و واگرایی مثبت.

• واگرایی مثبت زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت به سمت پایین‌تر حرکت می‌کند اما اندیکاتور حرکت در حال حرکت بالاتر است. این نشان می دهد که در حالی که قیمت در حال کاهش است روند ممکن است به یک روند صعودی معکوس شود.
• زمانی که قیمت به اوج های بالاتر حرکت می‌کند اما اندیکاتور مومنتوم در حال حرکت پایین‌تر است، به آن واگرایی منفی می‌گوییم. این نشان می‌دهد که در حالی که قیمت در حال افزایش است، روند ممکن است نزولی شود.

شکل زیر نشان‌دهنده واگرایی در سهام شرکت ایران خودرو (خودرو) است.

۵ اندیکاتور مهم مومنتوم که قدرت روند را تجزیه و تحلیل می‌کنند

• معامله‌گران از اندیکاتورهای مومنتوم برای تشخیص سرعت حرکت قیمت استفاده می‌کنند.

• با مشابه نمودار قیمتی دارایی‌ها مشاهده می‌کنیم که گاهی اوقات قیمت سهام به سرعت سقوط می کند، اما در برخی مواقع ممکن است به کندی سقوط کند.

• با استفاده از اندیکاتورهای مومنتوم می‌توان سرعت ریزش یا افزایش سهام خاص را تحلیل کرد.

در زیر ۵ اندیکاتور مهم مومنتوم که به معامله گران در سنجش سرعت قیمت‌ها کمک می‌کند را به شما معرفی می‌کنیم:

1. واگرایی میانگین متحرک همگرایی (MACD)
2. نرخ تغییر (ROC)
3. استوک استیک (Stochastic Oscillator)
4. اندیکاتور قدرت نسبی (RSI)
5. اندیکاتور شاخص جهت دار میانگین (ADX)

۱. واگرایی میانگین متحرک همگرایی (MACD):

• اندیکاتور MACD یک اندیکاتور مومنتوم است که رابطه بین دو میانگین متحرک یعنی 26 EMA و 12 EMA را نشان می دهد.

• این اندیکاتور از دو خط MACD line و signal line تشکیل می‌شود. خط MACD تفاوت بین 26 EMA و 12 EMA و خط سیگنال 9 EMA است.

• در صورتیکه MACD line از پایین signal line را قطع کند، سیگنال خرید صادر می‌شود. از طرفی سیگنال فروش زمانی صادر می‌شود که MACD line از بالا signal line را قطع کند.

شکل زیر تقاطع خطوط و صدور سیگنال در اندیکاتور مکدی (MACD) را در نمودار فولاد مبارکه اصفهان با نماد فولاد نشان می‌دهد.

همچنین در شکل بالا شاهد واگرایی مثبت (RD+) هستیم که با فلش سبز رنگ مشخص شده است.

شناسایی مومنتوم با استفاده از اندیکاتور MACD

یکی از اندیکاتور‌های مناسب برای شناسایی مومنتوم بازار اندیکاتور مکدی است. اگر خطوط در اندیکاتور مکدی در بالای سطح صفر قرار گیرد حاکی از مومنتوم مثبت بازار است. از طرفی زمانیکه خطوط در زیر سطح صفر قرار داشته باشد، مومنتوم بازار منفی است.

در شکل زیر مومنتوم منفی و مثبت را در شرکت فولاد مبارکه اصفهان با نماد فولاد میبینید.

۲. نرخ تغییر (ROC):

• نرخ تغییر، سرعت تغییر قیمت در یک زمان خاص را نشان می‌دهد. این شاخص به صورت نسبتی بین تغییر یک متغیر نسبت به تغییر در متغیر دیگر بیان می‌شود.

• سهامی که مومنتوم بالا دارند دارای ROC مثبت هستند. در حالی که سهام با مومنتوم پایین دارای ROC منفی هستند و احتمالاً ارزش آنها کاهش می‌یابد که نشان‌دهنده سیگنال فروش است.

شکل زیر نحوه نمایش اندیکاتور نرخ تغییر (ROC) در نماد شستا است.

• شایان ذکر است، با استفاده از واگرایی بین قیمت و اندیکاتور، سیگنال‌های خرید و فروش صادر می‌شوند. در شکل بالا واگرایی مثبت را با فلش سبز رنگ نشان دادیم.

۳. استوک استیک (Stochastic Oscillator):

• این اندیکاتور مومنتوم توسط معامله گران برای مقایسه قیمت بسته شدن فعلی سهام در یک دوره زمانی خاص استفاده می‌شود.

• این اندیکاتور مومنتوم و سرعت بازار را دنبال می‌کند و حجم و قیمت را در نظر نمی‌گیرد.

• به عبارتی استوک استیک (Stochastic Oscillator) به شناسایی مناطق اشباع خرید و فروش بیش از حد کمک می کند و در محدوده 0 و 100 نوسان می کند.

• وقتی این اندیکاتور بالای 80 باشد، منطقه اشباع خرید در نظر گرفته می شود و زمانی که زیر 20 باشد، منطقه اشباع فروش را نشان می دهد.

شکل زیر مناطق اشباع خرید و فروش را در نماد شستا نشان می‌دهد.

۴. اندیکاتور مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار قدرت نسبی (RSI):

یکی دیگر از شاخص‌های مورد علاقه تحلیلگران تکنیکال است. این اندیکاتور به عنوان معیاری برای تغییرات قیمت‌ها و همچنین سرعت تغییر قیمت‌ها برای یک دوره خاص عمل می‌کند.

• اندیکاتور بین صفر تا 100 در نوسان است. معامله‌گران می‌توانند با استفاده از واگرایی‌ها سیگنال‌های معاملاتی دریافت کنند. همچنین خروج اندیکاتور از ناحیه اشباع خرید و شکست سطح ۷۰ به معنای سیگنال فروش و شکست سطح ۳۰ به بالا و عبور اندیکاتور از ناحیه اشباع فروش، سیگنال خرید است.

در شکل زیر نواحی اشباع خرید و فروش را در اندیکاتور (RSI) روی نمودار قیمتی شرکت سایپا با نماد خساپا می‌بینید.

• به عبارتی دیگر هنگامی که RSI از بالای 50 عبور می‌کند، سیگنال مثبت و شتاب روند صعودی را نشان می‌دهد، اما اگر RSI به 70 یا بالاتر برسد، نشان دهنده شرایط خرید بیش از حد (اشباع خرید) است.

• از سوی دیگر، وقتی RSI از زیر 50 عبور کند، حرکت منفی و نزولی را نشان می‌دهد. اگر RSI زیر 30 باشد، نشان دهنده شرایط فروش بیش از حد (ناحیه اشباع فروش) است.

• دقت کنید زمانیکه اندیکاتور سطح ۳۰ را به سمت بالا می‌شکند بیانگر مومنتوم مثبت بازار است.

۵. اندیکاتور شاخص جهت دار میانگین (ADX):

• در نهایت، اندیکاتور شاخص جهت‌دار میانگین (ADX) که توسط ولز وایلدر ارائه شد، سیستم حرکت جهت‌دار را ایجاد کرد که از ADX، اندیکاتور جهت‌دار منفی(-DI) و اندیکاتور جهت‌دار مثبت (+DI) تشکیل شده است.

• این اندیکاتورها به عنوان یک گروه برای کمک به اندازه گیری حرکت و همچنین جهت حرکت مفهوم شاخص میانگین جهت‌دار قیمت استفاده می‌شوند.

• معامله گران باید توجه داشته باشند که مقادیر ADX بیست یا بالاتر نشان می‌دهد که بازار در حال روند (روند صعودی یا روند نزولی) است و برای هر میزان کمتر از 20، بازار به عنوان “بی جهت” یا متراکم در نظر گرفته می‌شود.

در شکل زیر اندیکاتور شاخص جهت‌دار میانگین (ADX) در نمودار قیمت سهام شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد فملی را نشان می‌دهد.

مزایای معامله با اندیکاتورهای مومنتوم:

اندیکاتور مومنتوم برای تشخیص تغییرات در خرید یا فروش سهام، عمدتاً از طریق واگرایی، مفید است. البته توصیه می‌کنیم به جای اینکه فقط از این اندیکاتور برای دریافت سیگنال کمک بگیرید، از آن برای تایید سیگنال‌های معاملاتی تحلیل تکنیکال استفاده کنید.

معایب:

بهتر است از اندیکاتورهای مومنتوم همراه با سایر اندیکاتورها مانند حجم یا نوسانات استفاده کنید. همچنین رفتار قیمت باید اندیکاتور را تایید کند، زیرا گاهی اوقات ممکن است اندیکاتورها سیگنال نادرست صادر کنند.

همانطور که خواندید در این مقاله شما را با اندیکاتور مومنتوم و همچنین ۵ اندیکاتور دیگر برای شناسایی مومنتوم آشنا کردیم. البته نیازی به استفاده از تمامی این اندیکاتور‌ها نیست و تنها با استفاده از اندیکاتور RSI و MACD به راحتی می‌توانید مومنتوم بازار را شناسایی کنید.

حرف آخر

اندیکاتورهای مومنتوم ابزارهای مهمی برای معامله‌گر هستند، اما به ندرت به صورت مجزا از آنها استفاده می‌شود. این اندیکاتور‌ها در بیشتر مواقع با سایر ابزار‌های تکنیکالی برای یافتن جهت و سرعت روند‌ها استفاده می‌شود.

هنگامی که جهت روند قیمت مشخص شد، شاخص‌های مومنتوم ارزشمند هستند زیرا قدرت روندها و زمان معکوس شدن را نشان می‌دهند.

سوالات متداول

اندیکاتور مومنتوم (MOM) یک اندیکاتور پیشرو برای اندازه گیری نرخ شتاب حرکت است. به گونه‌ای که قیمت فعلی را با قیمت قبلی چند دوره قبل مقایسه می‌کند. با توجه به سیگنا‌ل‌های زیادی که این اندیکاتور صادر می‌کند باید توجه داشت که سیگنال‌های این اندیکاتور تنها در نقاط حمایت و مقاومت بدست‌ آمده در تحلیل قابل استفاده است.

اندیکاتور مومنتوم برای تشخیص تغییرات در خرید یا فروش سهام، عمدتاً از طریق واگرایی، مفید است. البته توصیه می‌کنیم به جای اینکه فقط از این اندیکاتور برای دریافت سیگنال کمک بگیرید، از آن برای تایید سیگنال‌های معاملاتی تحلیل تکنیکال استفاده کنید.

بهتر است از اندیکاتورهای مومنتوم همراه با سایر اندیکاتورها مانند حجم یا نوسانات استفاده کنید. همچنین رفتار قیمت باید اندیکاتور را تایید کند، زیرا گاهی اوقات ممکن است اندیکاتورها سیگنال نادرست صادر کنند.

منابع

Top 5

“Momentum Indicator (MOM) — Technical Indicators — Indicators and Signals — TradingView”, TradingView, 2022.