10 اندیکاتور تحلیل تکنیکال که هر فعال بورسی باید بشناسد
اندیکاتورها مجموعهای از فرمولها و ابزارهای ریاضی هستند. تحلیلگران با استفاده از اندیکاتور تحلیل تکنیکال میتوانند:
- نقاط دقیق ورود و خروج به بازار مورد نظر خود را پیدا کنند.
- جهت روند بازار را به درستی تشخیص دهند.
- تأثیر احساسات و هیجانات انسانی روی تصمیمگیریهای خود را به حداقل برسانند.
درمجموع دو نوع اندیکاتور تحلیل تکنیکال وجود دارد: اندیکاتورهای متقدم و اندیکاتورهای متأخر. اندیکاتورهای متقدم کمک میکنند تا با پیشبینی قیمت سهام در آینده، کسب سود کنید. اندیکاتورهای متقدم با وجود افزایش ریسک، سود بیشتری را برای سرمایهگذار فراهم میکند. این اندیکاتورها از طریق اندازهگیری میزان اشباع خرید یا اشباع فروش سهام عمل میکنند. دلیل نامگذاری این اندیکارتورها آن است که اندیکاتورهای متقدم، همواره کمی جلوتر از قیمت بازار هستند. به این معنا که هر تغییری در روند بازار، ابتدا در اندیکاتورهای متقدم ظاهر شده و سپس در بازار مشاهده میشود. اندیکاتورهای متأخر برای بررسی جابجایی قیمت در روندهای نسبتاً طولانی مناسب است. البته این اندیکاتورها درباره همه تغییرات احتمالی قیمت هشدار نمیدهند. اندیکاتورهای متأخر همواره عقبتر از روند بازار حرکت میکنند. هر تغییری در روند قیمت بازار، با کمی فاصله زمانی در این اندیکاتورها مشاهده میشود. شاید اینطور به نظر برسد که اندیکاتورهای متقدم جزء بهترین اندیکاتورها هستند. اما درحقیقت، به دلیل درصد خطای بالای آنها، چندان مورد اطمینان نیستند. در این مقاله به آموزش اندیکاتور میپردازیم و بهترین اندیکاتورها را در بازار بورس معرفی میکنیم.
میانگین متحرک (MA)
میانگین متحرک (MA) یا میانگین متحرک ساده (SMA)، اندیکاتوری است که برای شناسایی جهت روند فعلی قیمت، بدون در نظر گرفتن حرکات شارپی کوتاهمدت استفاده میشود. منظور از حرکات شارپی، افزایش یا کاهش ناگهانی قیمت در مقیاسی بزرگ و قابل توجه، و در یک بازه زمانی کوتاه است. اندیکاتور تحلیل تکنیکال میانگین متحرک، میانگین قیمت را در یک بازه زمانی مشخص محاسبه نموده و سپس همراه با حرکت قیمت، به سمت جلو پیش میرود. با استفاده از این اندیکاتور تحلیل تکنیکال میتوان بدنه اصلی حرکت قیمت را تعیین نموده و درنتیجه جهت روند بازار را مشخص کرد. دادههای مورد استفاده، بستگی به طول میانگین متحرک دارد. به عنوان مثال یک میانگین متحرک 200 روزه، به 200 روز داده نیاز دارد. با استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک میتوانید سطوح حمایت و مقاومت را بررسی کرده و تاریخچه بازار را مشاهده کنید. این بدان معناست که میتوانید با استفاده از این اندیکاتور، الگوهای قیمت سهام در آینده را نیز پیشبینی کنید.
میانگین متحرک نمایی (EMA)
میانگین متحرک نمایی شکل دیگری از میانگین متحرک است. این اندیکاتور برخلاف میانگین متحرک ساده، وزن بیشتری را روی دادههای جدید قرار میدهد. در صورت استفاده از سایر شاخصها، میانگین متحرک نمایی به معاملهگران کمک میکند تا حرکتهای قابلتوجه بازار را پیشبینی کرده و مشروعیت آنها را ارزیابی کنند. محبوبترین میانگینهای متحرک نمایی برای دورههای کوتاهمدت، میانگین متحرک نمایی 12 و 25 روزه است. درحالی که میانگین متحرک نمایی 50 و 200 روزه به عنوان اندیکاتورهای بلندمدت مورد استفاده قرار میگیرند.
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)
جورج سی.لین، مبدع اندیکاتور تحلیل تکنیکال استوکاستیک، معتقد بود قیمت تمایل دارد در روندهای صعودی به سقف قیمت، و در روندهای نزولی به کف قیمت نزدیک شود. سی.لین، اندیکاتور استوکاستیک را برمبنای همین نظریه تعریف کرده است. استوکاستیک اندیکاتوری است که قیمت بسته شدن یک سهم را با طیف وسیعی از قیمتهای آن در طی زمان مقایسه میکند. این اندیکاتور از یک مقیاس صفر تا 100 استفاده میکند و یکی از بهترین اندیکاتورها برای تشخیص نقاط مطلوب خرید یا فروش سهام است. مقادیر زیر 20 به طور کلی نمایانگر بازار اشباع فروش و مقادیر بالای 80 نشاندهنده بازار اشباع خرید است. اگر یک روند جدی وجود داشته باشد، لزوماً اصلاح یا افزایش قیمت رخ نخواهد داد.
اندیکاتور میانگین متحرک همگرایی و واگرایی (MACD یا مکدی)
اندیکاتور مکدی برای نخستین بار توسط دکتر بیل ویلیامز، معرفی شده است. مکدی اندیکاتوری است که با مقایسه دو میانگین متحرک، تغییرات مومنتوم (momentum) را تشخیص میدهد. معاملهگران با استفاده از این اندیکاتور تحلیل تکنیکال میتوانند فرصتهای خرید و فروش بالقوه را در نزدیکی سطوح حمایت و مقاومت شناسایی کنند. همگرایی به این معناست که دو میانگین متحرک مورد نظر در حال جمع شدن هستند، در حالیکه واگرایی به معنای دور شدن از یکدیگر است. همگرایی میانگینهای متحرک به معنای کاهش مومنتوم، و کاهش قدرت بازار است. در حالی که اگر میانگینهای متحرک در حال واگرایی باشند، مومنتوم افزایش مییابد، درنتیجه قدرت بازار نیز رو به افزایش خواهد بود.
اندیکاتور باند بولینگر (Bollinger bands)
منحنی نرمال به منحنی گفته میشود که بیشتر دادههای آن حول محور میانگین آنها قرار دارند. شکل این منحنی معمولاً به صورت یک زنگوله است. انحراف معیار یا واریانس نیز کمیتی است که متوسط فاصله دادهها از مقدار میانگین را نشان میدهد. شخصی به نام آقای بولینگر، با استفاده از تعریف منحنی نرمال و انحراف معیار، اندیکاتور تحلیل تکنیکال باند بولینگر را معرفی کرده است. این اندیکاتور، یکی از بهترین اندیکاتورها در تحلیل رفتار قیمت است و توسط بسیاری از تحلیلگران تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرد. باند بولینگر اندیکاتوری است که بیانگر دامنه معاملات یک سهام است. افزایش یا کاهش عرض باند نشاندهنده نوسانات اخیر است. هر چه این باندها به هم نزدیکتر باشند (یا نازکتر باشند)، نوسانات بازار کمتر است. همچنین هرچقدر باندها عریضتر باشند، نوسانات بازار نیز بیشتر میشود. اندیکاتور تحلیل تکنیکال باند بولینگر، برای تشخیص زمانی که سهام اندیکاتور شاخص میانگین جهت خارج از سطح معمول خود معامله میشود، مفید است. از این ابزار بیشتر برای پیشبینی تغییرات طولانیمدت قیمت استفاده میشود. وقتی قیمت به طور مداوم خارج از حد بالای پارامترهای باند، نوسان کند، میتواند در حالت اشباع خرید قرار بگیرد. همچنین در صورتی که پایینتر از حد پایین باند، نوسان کند، میتواند در حالت اشباع فروش باشد.
اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)
اندیکاتور تحلیل تکنیکال شاخص قدرت نسبی، بیشتر برای شناسایی حرکت و شرایط بازار، و همچنین سیگنالهای هشداردهنده شروع نوسانات قابلتوجه قیمت به کار میرود. این اندیکاتور که توسط فردی به نام جی. ولز. وایلدر ابداع شده است، میانگین افزایش قیمتها را در یک بازه زمانی تعیین شده محاسبه کرده و عدد به دست آمده را بر میانگین کاهش قیمت در همان بازه زمانی تقسیم میکند. درنهایت، نتیجه به دست آمده از این روش، به صورت عددی بین صفر تا 100 بیان میشود. یک دارایی در سطح 70، اغلب به عنوان اشباع خرید در نظر گرفته میشود. در حالی که دارایی با RSI حدود 30، به عنوان اشباع فروش شناخته میشود. یک سیگنال اشباع خرید نشان میدهد که سودهای کوتاهمدت ممکن است به نقطه بلوغ خود برسند و سهمها در حالت اصلاح قیمت قرار بگیرند. در مقابل، یک سیگنال اشباع فروش میتواند به این معنا باشد که کاهش کوتاهمدت، میتواند به بلوغ برسد و داراییها افزایش قیمت بدهند.
فیبوناچی اصلاحی
فیبوناچی اصلاحی شاخصی است که میتواند میزان حرکت یک بازار را در مقایسه با روند فعلی خود مشخص کند. اصلاح، زمانی رخ میدهد که بازار دچار یک افت موقتی شود. این وضعیت همچنین با عنوان پولبک نیز شناخته میشود. معاملهگرانی که فکر میکنند بازار در حال حرکت است، از فیبوناچی اصلاحی برای تأیید نظر خود استفاده میکنند. دلیل این امر کمک به تشخیص سطوح مقاومت و حمایت احتمالی، ودرنتیجه شناسایی روندهای نزولی یا صعودی است. از آنجا که معاملهگران میتوانند با استفاده از این اندیکاتور سطوح حمایت و مقاومت را شناسایی کنند، قادر خواهند بود درباره زمانهای ورود یا خروج خود به یک سهم با اطمینان بیشتری تصمیمگیری کنند.
ابر ایچیموکو (Ichimoku cloud)
ابر ایچیموکو مانند بسیاری از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال دیگر، سطوح حمایت و مقاومت را مشخص میکند. با این حال، اندیکاتور تحلیل تکنیکال ابر ایچیموکو حرکات قیمت را نیز تخمین زده و سیگنالهایی در اختیار معاملهگران قرار میدهد تا در تصمیمگیریهای خود استفاده کنند. معنی ایچیموکو در زبان انگلیسی «one-look equilibrium chart» است. اگر بخواهیم این عبارت را به فارسی ترجمه کنیم، باید بگوییم تحلیلگران با یک نگاه به نمودار میتوانند به سیگنالهای خرید و فروش دست یابند. به همین دلیل این اندیکاتور تحلیل تکنیکال توسط معاملهگرانی که نیاز به کسب اطلاعات زیاد از یک نمودار دارند، استفاده میشود. به طور خلاصه، این اندیکاتور روند بازار و سطوح حمایت و مقاومت فعلی را نشان داده و سطوح قیمت آینده را پیشبینی میکند.
انحراف معیار (Standard deviation)
انحراف معیار اندیکاتوری است که به اندازهگیری میزان حرکت قیمتها کمک میکند. معاملهگران با استفاده از این اندیکاتور تحلیل تکنیکال مشخص میکنند که نوسانات تا چه حد در قیمتها اثرگذارند. البته با این روش نمیتوان تعیین کرد که روند قیمت صعودی خواهد بود یا نزولی. فقط میتوان گفت که قیمت تحت تأثیر نوسانات قرار خواهد گرفت یا خیر. انحراف استاندارد، حرکات قیمت روز را با نوسانات گذشته قیمت مقایسه میکند. بسیاری از معاملهگران معتقدند که حرکتهای بزرگ قیمت به دنبال تغییرات قیمت کوچک ایجاد میشوند.
اندیکاتور شاخص میانگین جهتدار (ADX)
اندیکاتور تحلیل تکنیکال میانگین جهتدار، اهمیت روند قیمت را نشان میدهد. این اندیکاتور در مقیاس صفر تا 100 عمل میکند. در این مقیاس، مقادیر بالای 25، روند قوی و زیر 25 نیز تصادفی در نظر گرفته میشود. معاملهگران میتوانند از این اطلاعات برای پی بردن به تداوم صعودی یا نزولی بودن روند قیمت استفاده کنند. اندیکاتور میانگین جهتدار معمولاً بر اساس میانگین متحرک دامنه قیمت 14 روزه محاسبه میشود. البته نباید فراموش کرد که اندیکاتور شاخص میانگین جهتدار هرگز نشان نمیدهد که روند فعلی قیمت ممکن است ادامه یابد یا خیر، فقط قدرت و اهمیت آن را مشخص میکند. با کاهش قیمت، اندیکاتور میانگین جهتدار افزایش مییابد. این مسئله نشانگر روند نزولی شدید است.
قبل استفاده از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال این نکات را در نظر بگیرید
اولین قانون استفاده از اندیکاتورهای معاملاتی این است که هرگز خود را به یک اندیکاتور محدود نکنید و البته بیش از حد از اندیکاتورهای مختلف نیز استفاده نکنید. روی تعداد معدودی از اندیکاتورها متمرکز شوید که فکر میکنید بهترین نتیجه را برای شما خواهند داشت. همچنین باید اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال را درکنار ارزیابیهای شخصی خود از روند قیمتها به کار ببرید. نکته مهمی که باید به یاد داشته باشید این است که تلاش شما در جهت تأیید یک سیگنال خاص باشد. اگر از یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال سیگنال خرید دریافت کردید و از بررسی روند قیمت به سیگنال فروش رسیدید، باید از یک اندیکاتور دیگر یا بازههای زمانی مختلف استفاده کنید. نکته مهم دیگر آن است که هیچوقت از استراتژی معاملاتی خود صرف نظر نکنید. قوانین تعیین شده شما در تجارت، هنگام استفاده از اندیکاتورها نیز باید در نظر گرفته شوند.
کلام آخر
اندیکاتورها یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند. با تسلط روی این ابزارها قادر خواهید بود بهترین نقاط را برای خرید و فروش خود پیدا کنید و میزان سود حاصل از سرمایهگذاری خود را افزایش دهید. آکادمی دکتر ژند با آموزش اندیکاتور و معرفی بهترین اندیکاتورها در بازار بورس، شما را با روش به کارگیری این ابزارها آشنا میکند. پکیج اندیکاتورها، اسیلاتورها و استراتژی یک بسته آموزشی کامل است که شما را از هر منبع آموزشی دیگری بینیاز میکند. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره این بسته آموزشی اینجا کلیک کنید.
۵ اندیکاتور بسیار مهم برای تحلیل تکنیکال
معاملهگران جهت بهدست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد عملکرد قیمت یک دارایی از اندیکاتور شاخص میانگین جهت اندیکاتور (Indicator) در تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) استفاده میکنند. اندیکاتورها شناسایی الگوها و تشخیص سیگنالهای خرید یا فروش در شرایط فعلی بازار را آسانتر میکنند.
اندیکاتورها انواع گوناگونی دارند و همه معاملهگران از قبیل معاملهگران روزانه، سویینگ تریدرها (Trader) و حتی سرمایهگذاران بلندمدت از آنها استفاده میکنند. حتی برخی از تحلیلگران اندیکاتور شاخص میانگین جهت و معاملهگران حرفهای اندیکاتورهای مخصوص خود را میسازند.
در این مقاله، ما شرح مختصری از محبوبترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال را آوردهایم که میتوانند ابزار مفیدی برای هر معاملهگری باشند.
اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index)
اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا RSI یک شاخص برای نشان دادن قدرت حرکت (مومنتوم / Momentum) اندیکاتور شاخص میانگین جهت اندیکاتور شاخص میانگین جهت قیمت یک دارایی است و مشخص میکند که یک دارایی بیش از حد خریداری شده (Overbought) و یا بیش از حد فروخته شده (Oversold) است.
شاخص RSI این کار را با اندازهگیری سطح تغییرات اخیر قیمت انجام داده و بهصورت پیشفرض، 14 بازه زمانی گذشته را ملاک قرار میدهد (14 روز، ساعت یا . . .). سپس دادهها در قالب یک اُسیلاتور (نوسانسنج / Oscillator) نمایش داده میشود و میتواند مقداری بین 0 تا 100 داشته باشد.
از آنجا که RSI یک شاخص در رابطه با حرکت قیمت است، نرخی (حرکت) که قیمت دارایی طبق آن در حال تغییر است را نشان می دهد؛ به این معنی که چنانچه قیمت در حال افزایش باشد(حرکت قیمت رو به بالا باشد)، روند صعودی قوی است و خریداران بیشتری در حال ورود به بازار هستند.
در مقابل، در صورتی که قیمت در حال افزایش اما حرکت در نمودار رو به پایین باشد، ممکن است به این معنی باشد که فروشندگان بهزودی کنترل بازار را بهدست میگیرند.
تحلیل کلی شاخص قدرت نسبی به اینصورت است که اگر این شاخص عددی بالاتر از 70 را نشان داد، یعنی دارایی مورد نظر وارد محدوده اشباع خرید شده و عددی پایینتر از 30 بهمعنای اشباع فروش آن است. از این رو، این ارقام در شاخص RSI میتواند نشاندهنده یک تغییر روند یا اصلاح قیمتی (پولبک / Pullback) باشد، اما یک معاملهگر نباید این ارقام را بهعنوان سیگنالی برای خرید یا فروش در نظر گیرد.
شاخص RSI میتوانند مانند بسیاری از دیگر فنون تحلیل تکنیکال، سیگنالهای اشتباه یا گمراهکنندهای به کاربر نشان دهد؛ بنابراین، معاملهگر بهتر است پیش از انجام معامله عوامل دیگر را نیز مورد بررسی قرار دهد.
اندیکاتور میانگین متحرک (Moving Average)
میانگین متحرک (MA) اندیکاتوری است که تغییرات قیمتی را بهصورت اصلاحشده نشان میدهد و مسیر روند قیمت را مشخص میکند. از جایی که این اندیکاتور از دادههای قیمتی گذشته استفاده میکند، یک اندیکاتور اندیکاتور شاخص میانگین جهت پسرو (Lagging Indicator) محسوب میشود.
میانگین متحرک ساده (Simple Moving Average / SMA) و میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average / EMA) بیشتری استفاده را بین دیگر انواع دارند.
میانگین متحرک ساده (SMA)، میانگین قیمت یک دارایی را در یک بازه زمانی مشخص نشان میدهد. برای مثال، میانگین متحرک 10 روزه (SMA-10) میانگین قیمت را در 10 روز گذشته محاسبه کرده و آن را نمایش میدهد. از طرفی دیگر، میانگین متحرک نمایی، میانگین قیمت در یک بازه مشخص را با اعمال ضریب یا وزن بیشتر بر آمار قیمت در روزهای اخیر محاسبه میکند تا رفتار قیمتی (Price Action) در روزهای اخیر بهتر و صحیحتر نمایش داده شود.
همانطور که گفته شد، میانگین متحرک یک اندیکاتور پسرو است؛ یعنی هرچه مدت زمان طولانیتری را نمایش دهد، دیرتر به تغییرات اخیر قیمتی واکنش نشان خواهد داد.
معاملهگران از میانگین متحرک بیشتر بهعنوان ابزاری جهت تشخیص روند بازار استفاده میکنند. برای مثال، هنگامی که قیمت برای مدتی طولانی بالای خط میانگین متحرک 200 روزه باقی بماند، اکثر معاملهگران روند بازار را صعودی در نظر میگیرند.
کاربرد دیگر این اندیکاتور، استفاده از دو میانگین متحرک با دورههای زمانی مختلف و بررسی تقاطع آنها به عنوان سیگنالی برای خرید یا فروش است. مثلاً زمانی که میانگین متحرک 100 روزه، میانگین متحرک 200 روزه را به سمت پایین شکسته باشد و به زیر آن حرکت کند، نشانهای برای فروش است.
اما این تلاقی یا تقاطع (Cross) دقیقاً به چه معناست؟ این تقاطع نشان میدهد میانگین قیمت در 100 روز گذشته کمتر از میانگین آن در 200 روز گذشته بوده است. طبق این مثال، سیگنال فروش به این صورت بهدست میآید که تحرکات قیمتی در بازههای کوتاهمدت دیگر مطابق با روند صعودی نیست و در نتیجه امکان تغییر روند وجود دارد
اندیکاتور مکدی (MACD)
اندیکاتور مکدی (Moving Average Convergence Divergence / MACD) نیز ابزاری برای شناسایی روند بازار با استفاده از ارتباط بین دو میانگین متحرک است. این شاخص از دو خط تشکیل شده است: خط مکدی (MACD Line) و خط سیگنال (Signal Line). خط مکدی تفاضل میانگین متحرک نمایی 26 روزه از میانگین متحرک نمایی 12 روزه و خط سیگنال نیز میانگین متحرک نمایی 9 روزه از خط مکدی است.
معاملهگران میتوانند قدرت روند (مومنتوم) فعلی را از طریق پیدا کردن واگراییها (Divergence) بین مکدی و رفتار قیمتی تشخیص دهند. بهعنوان مثال، چنانچه قیمت در حال تشکیل سقفهای بالاتر (Higher High / HH) باشد در حالی که مکدی سقفهای پایینتر (Lower High / LH) ایجاد میکند، ممکن است روند بازار بهزودی معکوس شود.
مکدی طبق این مثال نشان میدهد با وجود اینکه قیمت در حال افزایش است، قدرت حرکت آن در حال کاهش است؛ بنابراین احتمال وقوع پولبک یا تغییر روند وجود دارد.
همچنین، معاملهگران میتوانند با استفاده از این شاخص تقاطعهای خطوط مکدی و سیگنال را پیدا کنند. چنانچه خط مکدی تقاطعی رو به بالا با خط سیگنال ایجاد کند، ممکن است علامتی برای فروش باشد. متقابلاً، اگر خط مکدی تقاطعی بهسمت پایین با خط سیگنال داشته باشد، میتواند نشاندهنده سیگنالی برای فروش باشد.
شاخصهای مکدی و RSI مومنتوم را با دو شیوه متفاوت محاسبه می کنند؛ لذا استفاده همزمان این دو اندیکاتور میتواند درصد خطا را تا حد زیادی کاهش دهد.
استوکاستیک آر اس آی (Stochastic RSI)
استوکاستیک آر اس آی نیز یک اُسیلاتور جهت محاسبه قدرت روند قیمت است که مانند RSI محدوده اشباع خرید یا اشباع فروش یک دارایی را نمایش میدهد.
این شاخص همانگونه که از نامش پیدا است، گونهای از شاخص قدرت نسبی است؛ با این تفاوت که بهجای اطلاعات قیمت، از اطلاعات شاخص RSI استفاده میکند.
اطلاعات این شاخص از طریق اعمال یک فرمول در مقادیر شاخص RSI بهدست میآید که اُسیلاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator Formula) نام دارد و دادههای آن مقادیری بین 0 تا 1 (یا 1 تا 100) را نمایش میدهند.
بهدلیل سرعت اندیکاتور شاخص میانگین جهت بالاتر و حسایست بیشتر این اندیکاتور نسبت به شاخص RSI، سیگنالهای معاملاتی بیشتری را در اختیار افراد قرار میدهد که فهم صحیح آنها کمی چالش برانگیز خواهد بود. این شاخص عموماً در حدهای نهایی (کف یا سقف) یک محدوده معاملاتی بیشترین استفاده را دارد.
در این اندیکاتور محدوده بالای 0.8 به منزله اشباع خرید و محدوده زیر 0.2، اشباع فروش است. عدد صفر در StochRSI به این معنی است که شاخص RSI در دوره زمانی پیشفرض خود در پایینترین حد قرار گرفته است. متقابلاً عدد 1 برای StochRSI، نشاندهنده بالاترین مقدار در شاخص RSI خواهد بود.
مانند شاخص RSI، قرار گرفتن اندیکاتور شاخص میانگین جهت شاخص StochRSI در محدوده اشباع خرید یا فروش به معنی بازگشت روند نیست؛ بلکه نشان میدهد شاخص RSI در حال نزدیک شدن به محدوده اشباع خرید یا اشباع فروش است.
اندیکاتور باند بولینگر (Bollinger Bands)
اندیکاتور باند بولینگر، نوسانات بازار و وضعیت اشباع خرید و فروش را ارزیابی میکند. این اندیکاتور از سه خط تشکیل شده است؛ خط میانی یک میانگین متحرک ساده (SMA) بوده و یک خط یا باند در بالا و یک خط در پایین این میانگین متحرک قرار دارند.
خطوط بالا و پایین یا باندهای اندیکاتور بولینگر، انحراف معیار میانگین متحرک (خط میانی) هستند. با افزایش نوسانات و تغییرات قیمتی، فاصله این باندها تغییر کرده و این خطوط به هم نزدیک و یا از هم دور میشوند. نزدیک شدن قیمت به باند بالایی این اندیکاتور، بهمنزله احتمال قرار گرفتن قیمت در محدوده اشباع خرید و نزدیک شدن قیمت به باند پایین آن، نشاندهنده ورود قیمت به محدوده اشباع فروش است.
شکستن باندهای این اندیکاتور بسیار کم اتفاق میافتد و نمیتوان چنین رویدادی را بهعنوان یک سیگنال معاملاتی در نظر گرفت اما میتوان نشاندهنده شرایط شدید بازار باشد.
یکی دیگر از مفاهیم مهم در این اندیکاتور اِسکوییز (Squeeze) یا فشار است و زمانی رخ میدهد که دو باند بالا و پایین بههم نزدیک میشوند و نشاندهنده کم بودن نوسانات در بازار است و میتوان آن را بهعنوان افزایش احتمالی نوسانات در آینده در نظر گرفت. همچنین در حالتی که فاصله بین باندهای بولینگر زیاد شود، میتواند دورهای از کاهش نوسانات را در پی داشته باشد.
سخن پایانی
با وجود این که اندیکاتورها صرفاً دادهها و اطلاعات را نمایش میدهند، باید بدانید که تحلیل و تفسیر آنها به ذهن خود شخص بستگی دارد. از این رو، بهتر است همیشه برای چند لحظه صبر کرده و بررسی کنید که تعصبات شخصی شما بر تصمیمگیریهایتان تاثیر نگذاشته باشند. چیزی که برای یک معاملهگر بهعنوان سیگنال مستقیم برای خرید یا فروش در نظر گرفته میشود، ممکن است برای شخصی دیگر صرفاً یک نوسان جزئی از بازار باشد.
اندیکاتورها همانند اکثر تکنیکهای تحلیل بازار، در صورت ترکیب با یکدیگر و روشهای دیگر مانند تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis) بهترین نتیجه را خواهند داد و بهترین روش یادگیری تحلیل تکنیکال از طریق تمرین بسیار زیاد است.
اندیکاتور چیست؟
اندیکاتور (Indicator) در تحلیل تکنیکال، علائم مبتنی بر الگوهایی هستند که بر اساس قیمت، حجم معاملات و یا بازده یک دارایی توسط معاملهگران مورد استفاده قرار میگیرند.
تحلیل فاندامنتال چیست؟
تحلیل فاندامنتال یا بنیادی روشی برای ارزیابی ارزش ذاتی یک دارایی و تحلیل عواملی است که میتوانند در قیمت آن در آینده تاثیرگذار باشند.
اندیکاتور ADX
این اندیکاتور برای تعیین وضعیت حالات بازار رونددار (trending) یا بدون روند (non-trending) به بکار می رود.
این اندیکاتور از چهار عنصر کلیدی تشکیل گردیده:
+DI: اندیکاتور جهت دار مثبت (positive directional indicator)
-DI: اندیکاتور جهت دار منفی (negative directional indicator)
ADX: شاخص جهت دار میانگین (average directional index)
زمانی که نمودار +DI از -DI بیشتر باشد نشانگر برتری خریداران در بازار و نیز بر عکس زمانی که نمودار -DI از +DI بیشتر باشد نشانگر برتری فروشندگان در بازار است.
DI+ برابر است با شاخص هدایتی مثبت
DI-برابر است با شاخص هدایتی منفی
- اخطارهای خریدوفروش با کمک اندیکاتور ADX:
بطور کلی اعتقاد بر این است که این شاخص (که به شکل خطی پر رنگ نشان داده می شود)، قدرت روند کنونی را بازتاب می دهد:
1-3 . اخطار خرید و فروش با استفاده از خطوط DI:
اگر + DI خط سبزرنگ بالاتر از – DI خط قرمزرنگ برود، یک سیگنال خرید شکل گرفته است.
اگر – DI خط قرمزرنگ بالاتر از +DI خط سبزرنگ برود، یک سیگنال برای فروش شکل گرفته است..
اخطار خرید و فروش با استفاده از خطوط روند ADX:
نزول نمودار ADX از بالای سطح 40 اخطاری است در جهت اینکه روند در حال تضعیف است و صعود به بالای سطح 20 نیز غالبأ اخطاری برای شروع روند جدید است .
هر سهم باید دو قانون را داشته باشد تا بتوان سیگنال خرید به حساب آورد:
خط +di بالای خط -di قرار داشته باشد و نیز خط adx بالای خط ۲۵ قرار داشته باشد.
در حالت کلی خط های di مشخص کننده روند نزولی یا صعودی بودن یک سهم در بورس هستند. وقتی خط di+ بالای خط di- باشد نشان دهنده روند صعودی سهم است. ولی روند صعودی وقتی تایید میشود که خط ADX بالای خط ۲۵ قرار داشته باشد.
شرایط بالا نشان دهنده یک روند صعودی در سهم است و اینجا خط adx مشخص میکند که این روند چه قدرتی دارد.
اگر خط adx بالای خط ۲۵ باشد نشان دهنده قدرت داشتن روند است و اینجا تایید خرید برای سهم صادر میشود. ولی وقتی خط adx پایین خط ۲۵ باشد نشان از نداشتن روند خوب و قدرتمند است و نمیتواند خرید خوبی باشد.
شکل 1 : برخی از نقاط تغییر روند در سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان
شکل 2 : نقطه ی تغییر روند در سهام شرکت مخابرات ایران
1.4. در کدام تصویر خط di+ روند صعودی را قبل از adx شروع کرده است ؟
دقت شود که اندیکاتور ADX صرفا قدرت روند نمودار قیمت را پیش بینی میکند لذا به تنهایی نمیتواند مبنای خرید و فروش سهام قرار بگیرد.
آموزش کامل اندیکاتور ADX
در این مقاله با آموزش کامل اندیکانور ADX همراه شما هستیم. می توان گفت که ADX، مخفف عبارات Average Directional movement Index و به معنی شاخص جرم متوسط جهت حرکت است. ADX یکی از اندیکاتور هایی است که در گروه اندیکاتور های ترند یا روند قرار می گیرد. به صورت کلی این اندیکاتور حاوی سه عنصر اصلی خواهد بود که از جمله آنها می توان به منحنی DI-، DI+ و اصلی ترین منحنی به نام منحنی ADX اشاره کرد.
خیلی ساده و مختصر می توان گفت که این اندیکاتور شاخص میانگین جهت اندیکاتور برای تعیین وضعیت حالت رونددار trending و بدون روند non-trending در بازار بکار می رود. برای آشنایی بیشتر به عناصر این اندیکاتور به معرفی زیر توجه کنید:
- DI+: اندیکاتور جهت دار مثبت
- DI-: اندیکاتور جهت دار منفی
- ADX: شاخص جهت دار میانگین و هیستوگرام
زمانی که نمودار DI+ از نمودار DI- بیشتر باشد، نشانگر بازار گاوی یا میل رو به بالا خواهد بود و برعکس. برای توضیحات بیشتر در این مورد فیلم آموزشی زیر را مشاهده کنید. شما می توانید اطلاعات بیشتری در مورد این ادیکاتور در قسمت دوم، قسمت سوم و قسمت چهارم آموزش اندیکاتور ADX بدست آورید.
در این بخش در مورد فرمول هایی که مربوط به عناصر این اندیکاتور است به طور کامل صحبت خواهیم کرد.
در این زمینه ما فرمول هارو به صورت تصویری برای شما قرار می دهیم و جهت توضیحات بیشتر فیلم آموزشی مربوطه رو مشاهده کنید. در این قسمت تنها فرمول های عناصر این اندیکاتور توضیح داده شده و نمایش داده می شود. شما می توانید در قسمت های بعدی آموزش اندیکاتور ADX، به صورت کامل با ویژگی ها و مشخصات دیگر این اندیکاتور آشنا شوید.
در اینجا ما قصد داریم تا اطلاعات دیگری را که این اندیکاتور در اختیار ما قرار می دهد بازگو کنیم. اندیکاتور ADX اطلاعاتی در مورد سرعت و قدرت در اختیار ما قرار می دهد. با این اطلاعات ما می توانیم خطوط افقی و عمودی رسم کنیم و میزان قدرت مورد نیاز را بدست آوریم. اگر این قدرت بیشتر از ۴۰ بود یعنی قدرت خیلی بالا بوده و می توان یک ترید عالی داشت. اطلاعات دیگری در این زمینه با نمایش فیلم آموزشی زیر در اختیار شما قرار می گیرد.
در انتها به قسمت آخر معرفی و تعریف اندیکاتور ADX رسیدیم که این آموزش را برای شما به اتمام می رساند. در قسمت های قبلی آموزش اندیکاتور ADX درمورد این اندیکاتور به صورت کامل توضیح دادیم. علاوه بر تعریف و توضیحات بسیار کامل و جامعی در مورد این اندیکاتور که شناخت این اندیکاتور را برای شما بسیار ساده و راحت می کند می توانید در قسمت دوم و سوم با ویژگی ها و عناصر این اندیکاتور آشنا شده و با کاربرد هر کدام از این عناصر آشنا شوید. در قسمت سوم آموزش اندیکاتور ADX در مورد فرمول های مربوط به این عناصر در اندیکاتور ADX به صورت کامل آشنا شدید و توضیحات بسیار کاملی در این موارد به شما دادیم که بتوانید از تمام جوانب با این اندیکاتور آشنا شوید.
در این مبحت که آخرین قسمت آموزش اندیکاتور شاخص میانگین جهت اندیکاتور ADX خواهد بود در مورد استفاده از این اندیکاتور، عناصر و فرمول های آن صحبت خواهیم کرد. برای درک بهتر و تکمیل آموزش خود فیلم آموزشی زیر را به صورت کامل مشاهده کنید. برای استفاده از مطالب قسمت های قبل می توانید با استفاده از سه لینک زیر به مطالب قبل منتقل شوید.
اندیکاتور ADX یا شاخص میانگین حرکت جهتدار
ساعد نیوز: میانگین حرکت جهتدار (Average Directional Movement Index)، پارابولیکسار، میانگین محدوده واقعی (Average True Range) و اندیکاتور شناخته شده RSI، هر یک حاصل سالها تلاش و آزمون ولز وایلدر (welles wilder) آمریکایی می باشد.کلمه ADX مخفف عبارت Average Directional movement Index به معنای شاخص میانگین حرکت جهتدار است.
میانگین حرکت جهت دار (Average Directional Movement Index)، پارابولیک سار، میانگین محدوده واقعی (Average True Range) و اندیکاتور شناخته شده RSI، هر یک حاصل سال ها تلاش و آزمون ولز وایلدر (welles wilder) آمریکایی می باشد.کلمه ADX مخفف عبارت Average Directional movement Index به معنای شاخص میانگین حرکت جهت دار است. این اندیکاتور در گروه اندیکاتورهای روند (Trend) قرار می گیرد و به صورت کلی از سه عنصر اصلی شامل منحنی های +DI و -DI و منحنی اصلی ADX تشکیل شده است.
میزان قدرت و ضعف سیگنال را از این اندیکاتور می توان اندیکاتور شاخص میانگین جهت دریافت کرد. برای بررسی این اندیکاتور باید میزان کمتر از 25 را بعنوان روند ضعیف، مقدار 25 تا 50 را بعنوان روند متعادل و مقدار بیشتر از 50 را بعنوان روند قوی درنظر بگیریم.
خطوط اندیکاتور ADX
اندیکاتور ADX از سه خط تشکیل شده است.
نحوه استفاده از اندیکاتور ADX
برای استفاده صحیح از این اندیکاتور باید دو گام زیر را انجام دهیم. ابتدا می بایست قدرت روند فعلی را فارغ از صعودی یا نزولی بودن آن ارزیابی کنیم. پس از مشخص شدن قدرت روند نوبت به تشخیص روند صعودی یا نزولی می رسد. پس تشخیص قدرت روند با استفاده از منحنی ADXمهمترین کاربرد این اندیکاتور، استفاده از منحنی ADX (منحنی سبز رنگ) به تنهایی و برای تشخیص قدرت روند است. به این صورت که :
- هر گاه منحنی ADX صعودی بود و به سطوح بالاتر نزدیک شود، بازار در حال تشکیل یک روند قدرتمند است. این روند می تواند صعودی یا نزولی باشد.
- هرگاه منحنی ADX نزولی بود و خود را به سطوح پایینی نزدیک کند، بازار روند خاصی نداشته و وارد فاز استراحت شده است.
- در استفاده از این روش بهتر است سطح ۲۵ (یا ۲۰) را برای تأیید صحت روند استفاده کنیم. به این صورت که اگه ADX به بالای سطح ۲۵ برسد، روند صعودی یا نزولی فعلی تأیید می شود. اما اگر ADX صعودی بوده ولی هنوز به سطح ۲۵ نرسیده باشد، قدرت روند با تردیدهایی روبرو است.
- در هنگام تشخیص نزولی بودن ADX برای بازارهای خنثی نیز بهتر است ADC به پایین سطح ۲۰ برسد تا روند خنثی و بی رمق بودن بازار مورد تأیید قرار گیرد. در صورتی که شما یک معامله گر روند هستید، توصیه می شود که در مقادیر ADX کمتر از ۲۵ یا ۲۰ از معامله کردن اجتناب کنید.
خط di- و di+
خط di- مخفف کلمه negative directional indicators است. به معنی شاخص هدایتی منفی است و در ترکیب با دیگر خط ها می تواند سیگنال هایی مبنی بر خرید یا فروش سهام صادر کند.خط di+ مخفف کلمه positive directional indicators است. معنی آن شاخص هدایتی مثبت است و بوسیله این خط و دیگر خط ها سیگنال هایی برای خرید و فروش سهام صادر می شود.
در عکس بالا خط های di- di+ را مشاهده می کنید که با رنگ های مختلف مشخص شده است.
سیگنال های اسیلاتور
سیگنال خرید در بورس با این اسیلاتور با دو قانون مهم صادر می شود. هر سهم باید هر دو قانون را داشته باشد تا بتوان سیگنال خرید به حساب آورد:
۱- خط di+ بالای خط di- قرار داشته باشد و بتواند خط ۲۵ را به سمت بالا بشکاند.
۲- خط adx بالای خط ۲۵ قرار داشته باشد.
در حالت کلی خط های di مشخص کننده روند نزولی یا صعودی بودن یک سهم در بورس هستند. وقتی خط di+ بالای خط di- باشد نشان دهنده روند صعودی سهم است. ولی روند صعودی وقتی تایید می شود که خط di+ بالای خط ۲۵ قرار داشته باشد.شرایط بالا نشان دهنده یک روند صعودی در سهم است و اینجا خط adx مشخص می کند که این روند چه قدرتی دارد.اگر خط adx بالای خط ۲۵ باشد نشان دهنده قدرت داشتن روند است و اینجا تایید خرید برای سهم صادر می شود. ولی وقتی خط adx پایین خط ۲۵ باشد نشان از نداشتن روند خوب و قدرتمند است و نمی تواند خرید خوبی باشد.
همانطور که در عکس بالا می بینید سهم کماسه در محدوده مشخص شده بر روی اسیلاتور (زرد رنگ) دو قانون خرید برای ما صادر شده است. یعنی خط di+ بالای خط di- قرار دارد و خط ۲۵ را به سمت بالا شکانده است. همچنین خط adx هم بالای خط ۲۵ قرار دارد.و سهم بعد از آن روند صعودی را در پیش گرفته و رشد بسیار خوبی داشته است.
در عکس بالا می بینید که خط di+ در بالا قرار گرفته است و خط adx هم بالای خط ۲۵ است. ولی خط di+پایین خط ۲۵ قرار دارد و این نشان می دهد روند صعودی برای این سهم معتبر نیست و حتما باید خط di+بالای خط ۲۵ قرار داشته باشد.
دیدگاه شما