تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟

ویژگی‌های ارز فیات

بررسی تفاوت ارز فیات و کریپتوکارنسی

استفاده و خرید و فروش ارز در دنیای امروز بسیار رایج شده است. افراد در هر کشور، شیوه‌های متفاوتی برای تهیه ارز در اختیار دارند. اما خود ارزها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. کاربران بازارهای مالی نیز بسته به نیاز خود، انواع مختلف ارزها را خرید و فروش می‌کنند. دو نمونه پرکاربرد ارز در بازارهای مالی فعلی، ارز فیات و ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی است. در این مقاله قصد داریم تا هرآنچه لازم است درخصوص ارز فیات بدانید را، با شما به اشتراک گذاشته و درنهایت تفاوت و شباهت این ارز با کریپتوکارنسی را بررسی کنیم.

ارز فیات چیست؟

ارز فیات (Fiat Currency) شامل تمامی ارزهای قانونی می‌گردد. این ارزها ارزش خود را از دولت‌های صادرکننده و یا کالاهای فیزیکی همچون طلا که پشتوانه این ارز کاغذی است، می‌گیرند. در نتیجه قدرت ساختار سیاسی یا کالای موردنظر، بسیار در ارزش ارز فیات تاثیرگذار است. مثلا ارز فیاتی که دولت ایالات متحده آمریکا، منتشر می‌سازد، ارتباط مستقیمی با قدرت اقتصادی و سیاسی این کشور دارد. از حدود قرن ۱۹ میلادی، این ارز جایگزین استاندارد طلا و سایر ارزهای مبتنی بر کالای فیزیکی در نظام مالی بین‌المللی شده است. بر این اساس هم کشورها و هم بسیاری از مردم در سراسر جهان، از ارز فیات جهت خرید و فروش کالا و خدمات و یا حتی سرمایه‌گذاری و پس‌انداز استفاده می‌کنند.

تاریخچه ارز فیات

پیشینه استفاده از ارز فیات، به چندین قرن پیش بازمی‌گردد. واژه فیات، ریشه لاتین داشته و به معنای «باید بشود» یا «بگذار بشود»، است. در کشور چین از حدود قرن ۱۱ میلادی، ارز فیات به شکل پول کاغذی منتشر شد. این پول در ابتدا با کالاهای گران‌قیمت و ارزشمندی همچون طلا، نقره و ابریشم معاوضه می‌شد.

اما از قرن ۱۳ میلادی، ارز فیات توسط «کوبلای خان»، به‌طور رسمی چاپ شد. البته در آن دوره، تورم و هزینه‌های مالی این شیوه بسیار سنگین بوده و برخی مورخین، یکی از دلایل سقوط امپراطوری مغول را، مسائل اقتصادی از جمله تورم ناشی از ارز فیات، ذکر کرده‌اند.

از حدود قرن ۱۷ میلادی، ارز فیات بار دیگر وارد چرخه اقتصاد سنتی شد. از این زمان به بعد، برخی کشورهای اروپایی همچون اسپانیا، سوئد و هلند این سیستم مالی را پذیرفتند. در قرن‌های ۱۸ و ۱۹، با وجود عدم موفقیت دولت سوئد در استفاده از ارز فیات، دولت‌های فرانسه و سپس، ایالات متحده آمریکا، از ارز فیات در نظام مالی خود استفاده کردند.

در این برهه زمانی، دولت‌های مختلف اروپایی و آمریکایی، شیوه‌های متفاوتی را جهت استفاده از ارز فیات در پیش گرفتند. در سال ۱۹۷۲، ایالات متحده آمریکا به عنوان هژمون جهانی، سیستم مالی را تغییر داده و استاندارد طلا را به عنوان پشتوانه چاپ ارز، برداشته و ارز فیات را در سطح جهانی معرفی کرد. همین مسئله به همه‌گیری استفاده از ارز فیات در سیستم مالی بین‌المللی منتهی شد.

تفاوت ارز فیات و استاندارد طلا

در سیستم مالی با پشتوانه طلا، هر دولت به میزانی که ذخیره طلا داشت، می‌توانست پول کاغذی چاپ کند. در نتیجه یک دولت تنها زمانی می‌توانست میزان بیشتری پول چاپ کند، که ذخیره طلای خود را افزایش داده باشد. بنابراین هرچه اقتصاد یک کشور پویاتر بود، میزان پول در گردش بیشتری نیز داشت. لذا دولت‌ها برای چاپ پول بیشتر یا افزایش ارزش پول خود، مستقیما به بازار اقتصادی وابسته بودند.

از طرف دیگر، مقامات یک دولت و ساختار سیاسی، کنترل بیشتری بر سیستم ارز فیات داشته و می‌توانند ارزش پول خود را تغییر دهند.

به اعتقاد بسیاری از تحلیل‌گران، سیستم مالی با پشتوانه طلا، پایدارتر است. در مقابل، حامیان ارز فیات استدلال می‌کنند که اگرچه این روش می‌تواند نوساناتی را به‌ همراه داشته باشد، اما در این شیوه دولت انعطاف‌پذیری بیشتری، خصوصا در مواقع اضطراری خواهد داشت.

ویژگی‌های ارز فیات

ویژگی‌های ارز فیات

یکی از اصلی‌ترین مزایای استفاده از ارز فیات، این است که تحت تاثیر کمبود کالای فیزیکی همچون طلا قرار نمی‌گیرد.

دومین مزیت ارز فیات برای سیستم مالی این است که در این شیوه، هزینه تولید پول برای ساختار سیاسی کاهش می‌یابد.

انعطاف‌پذیری و توانایی پاسخگویی سریع‌تر دولت‌ها در حل بحران، از دیگر مزایای این شیوه است.

به کمک این ارز می‌توان در سطح بین‌المللی، تجارت انجام داد. درواقع ارز فیات را می‌توان به راحتی در کشورهای دیگر استفاده کرد.

از دیگر مشخصه‌های مثبت ارز فیات این است که به راحتی می‌توان از آن نگهداری کرد و به این دلیل که فضای فیزیکی چندانی اشغال نمی‌کند بسیار کاربردی‌تر است.

اما دو نکته اصلی در خصوص معایب ارز فیات؛ یکی بدون پشتوانه بودن، و دیگری ریسک تاریخی آن است. بی ارزش بودن به این معناست که دولت‌ها بدون داشتن هیچ کالای فیزیکی ارزشمندی، می‌توانند ارز فیات را تا میزان دلخواه، منتشر سازند.

همچنین از منظر تاریخی، سیستم‌های مالی که در گذشته از ارز فیات استفاده کرده‌اند، دچار فروپاشی شده‌اند. همین مسئله می‌تواند نگرانی‌هایی نسبت به آینده سیستم مالی فعلی در سطح جهانی ایجاد کند.

تفاوت ارز فیات و کریپتوکارنسی

ارز فیات و کریپتوکارنسی اشتراکات و تفاوت‌هایی با هم دارند. به عنوان مثال یکی از ویژگی‌های مشترک این دو، بدون پشتوانه بودن است. ارزهای دیجیتال نیز همچون ارز فیات، برای ارزشمندی، نیازمند پشتوانه کالای خاصی نیستند.

اما تفاوت‌های این دو بیش از این است. اولین و مهم‌ترین تفاوت در این است که برخلاف ارزهای فیات که توسط یک دولت مرکزی منتشر و پشتیبانی می‌شود، رمزارزها رسالت خود را بر حذف شخص ثالث و استقلال از دولت‌ها و سازمان‌های رسمی قرار داده‌اند. کریپتوکارنسی از فناوری بلاکچین استفاده کرده و اکوسیستم مالی غیرمتمرکزی را خلق نموده است.

از دیگر ویژگی‌های متمایزکننده رمزارزها، می‌توان به بدون مرز بودن، برگشت‌ناپذیری و امنیت بالا اشاره کرد. البته توجه داشته باشید که بازار ارزهای دیجیتال، نوسانات بسیار بیشتری نسبت به سایر بازارهای سنتی دارند. اما می‌توان انتظار داشت که با بلوغ بیشتر این بازار، نوسانات قیمت نیز تا حد قابل توجهی کاهش یابد.

خلاصه

در سیستم مالی فعلی، هر دو شیوه ارز دیجیتال و ارز فیات مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر یک نیز طرفداران خاص خود را دارند. از منظر تاریخی، کریپتوکارنسی در ابتدای راه خود قرار داد و چشم کاربران بازارهای مالی به آینده آن است. درمقابل، ارز فیات در کارنامه خود سابقه شکست‌های سنگینی را داشته و درصورت عملکرد مثبت رمزارزها در آینده، می‌توان امیدوار بود که این اکوسیستم مالی جایگزین ارزهای فیات شود.

ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد؟

تا حالا به این فکر کرده‌اید که پول‌های کاغذی امروز، از کجا آمدند؟ یا مثلا چرا پول به صورت کاغذ درآمد؟ ارز فیات چیست؟ اینکه گفته می‌شود ارزش پول یک کشور بالاست، این ارزش چگونه ایجاد می‌شود؟ امروز، مفهوم «ارز» یا همان پول در حال تغییر است و ما شاهد آن هستیم که روز به روز استفاده از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، بیشتر می‌شود.

اگر به شناخت مفهوم پول و تاریخچه آن علاقه‌مند هستید، توصیه می‌کنیم حتما ارز فیات چیست را بخوانید.

ارز فیات چیست؟

معنای دقیق ارز فیات چیست؟ آیا ارز فیات همان پول‌های کاغذی است که امروز در جیب همه افراد وجود دارد؟ عجله نکنید، ابتدا بهتر است بدانید که به هر چیز انتقال‌دهنده ارزش بین دو نفر، ارز گفته می‌شود. گاهی این ارزش از طریق همان پول رایج منتقل می‌شود. ممکن است از ارزهای دیگری مثل ارزهای دیجیتال هم برای انتقال ارزش استفاده شود.بهتر است فعلا به بحث خودمان برگردیم.

پول یا ارز فیات، آن دسته از ارزهایی هستند که توسط دولت‌ها (بانک‌های مرکزی) چاپ و توزیع می‌شوند. ممکن است برخی از این ارزهای فیات با طلا یا نقره‌ای که در خزانه بانک مرکزی قرار دارد، پشتیبانی شوند.

البته، گاهی هم یک ارز فیات با کالای فیزیکی مثل طلا پشتیبانی نمی‌شود و ارزشش را از دولتی که آن را چاپ کرده، می‌گیرد. یعنی زمانی که مردم یک کشور به دولتی اعتماد کرده و آن را انتخاب می‌کنند، ناخودآگاه به پول چاپ‌شده آن نیز اعتماد خواهند کرد.

ارزش پول یا ارز فیات به میزان عرضه آن و ثبات سیاسی و اقتصادی دولتی که آن را منتشر کرده، بستگی دارد. همین پول‌های رایج مثل دلار، یورو و ریال که به‌طور روزمره از آن استفاده می‌کنید، ارز فیات هستند.

پول یا ارز فیات چگونه کار می‌کند؟

ارزشی که در ارز فیات وجود دارد، فقط به این دلیل است که یک دولت از آن پشتیبانی می‌کند. این عامل موجب می‌شود مردم نیز به‌طور ناخواسته به ارزشمند بودن این ارزها اعتماد کنند. قبلا دولت‌ها برای اینکه پول‌های کاغذی چاپ و توزیع کنند، مقدار مشخصی از کالای فیزیکی ارزشمند مثل طلا یا دلار را در خزانه بانک مرکزی قرار می‌دادند. مردم هم می‌توانستند این پول‌های کاغذی را هر زمان که خواستند به بانک‌ها بازگردانند و به جای آن طلا بگیرند.

پشتوانه ارز فیات چیست؟

امروزه خبری از پشتوانه طلا یا نقره برای پول یا همان ارزهای فیات نیست! در واقع، مردم به اعتبار دولت‌ها به ارزشمند بودن ارز فیات اعتماد می‌کنند. دلار، یورو و دیگر ارزهای مطرح جهان، همگی ارز فیات هستند. جالب است بدانید کلمه فیات، ریشه لاتین داشته و به «توافق طرف‌ها روی یک چیز» اشاره دارد. پس ارز فیات، ارزی است که طرف‌ها روی ارزشمند بودن آن به توافق می‌رسند.

به دلیل اینکه ارزهای فیات از پشتوانه فیزیکی برخوردار نیستند، بنابراین این ارزها ممکن است در طول زمان، ارزش خودشان را در نتیجه تورم از دست بدهند. بخشی از این تورم هم می‌تواند در اثر چاپ و عرضه زیاد این ارزها توسط بانک مرکزی ایجاد شود.

حالا با توضیحاتی که دادیم، تصور کنید روزی، مردم اعتمادشان را به دولت از دست بدهند. در این صورت، ارزش ارز رایج آن کشور روز به روز کمتر می‌شود. در مقابل، ارزهایی که پشتوانه‌ آن‌ها طلاست، اینگونه نیستند. این ارزها به دلیل اینکه همیشه تقاضا برای طلا و جواهرات وجود دارد، ارزش خود را در هر حالتی حفظ می‌کنند.

بررسی تاریخچه ارز فیات

حالا که با مفهوم ارز فیات آشنا شدید، بهتر است بدانید که تاریخچه ارز فیات چیست. ارزهای فیات، اولین بار در قرن دهم میلادی و در چین متولد شدند. این ارزها از اواخر حکومت سلسله مینگ در چین به وجود آمدند. اما چگونه؟ چین در آن زمان هم جمعیت بالایی داشت و تقاضا برای سکه و پول‌های فلزی، بیشتر از کل موجودی فلزات گرانبها در این کشور بود.

حکومت تصمیم گرفت که روی تکه‌های کاغذ، ارزشی معادل پول‌های فلزی بگذارد تا مردم بتوانند به‌جای سکه، از سفته‌های اعتباری استفاده کنند. مردم چین نیز از قبل با مفهوم این سفته‌ها آشنا بودند، بنابراین، خیلی زود استفاده از این کاغذها را به جای سکه پذیرفتند.

با روی کار آمدن سلسله سونگ در چین، تجارت نیز در این کشور و به‌ویژه منطقه سیچوان رونق زیادی گرفت. کم‌کم تجار و کسب و کارهای خصوصی هم اقدام به صدور سفته‌های اعتباری کردند. کار به جایی رسید که صدور این کاغذهای اعتباری به وزارت دارایی چین سپرده شد.

غربی‌ها هم استفاده از پول کاغذی را از قرن هجدهم شروع کردند. کشورهایی مثل فرانسه و آمریکا تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ اوراق اعتباری را صادر کردند که افراد می‌توانستند از آن‌ها برای پرداخت‌های خودشان استفاده کنند.

در ابتدای قرن بیستم، دولت آمریکا به مردم وعده داد که هرکس بخواهد، می‌تواند در قبال اسکناس یا پول کاغذی خود، کالاهای ارزشمندی مثل طلا دریافت کند. البته، به دلیل جنگ داخلی آمریکا و نیاز به بازسازی بسیاری از زیرساخت‌ها در این کشور، این برنامه لغو شد.

در نهایتا این ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا بود که در سال 1971، اقدامات اقتصادی و پولی جدید را به اجرا درآورد. در نتیجه این اقدامات، آمریکا قابلیت تبدیل مستقیم دلار به طلا را لغو کرد، چون ذخیره طلا در آن زمان روبه کاهش بود. پس از آن، بیشتر کشورها هم تولید ارزهای فیات را آغاز کردند.

مزایای ارز فیات چیست؟

ارز فیات اگر بتواند اهداف مشخص‌شده برای اقتصاد کشورها را به‌درستی انجام دهد، تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ مزایای مناسبی خواهد داشت. مهم‌ترین این اهداف، حفظ ارزش دارایی‌ها و ساده‌سازی مبادلات و داد و ستد بین افراد است. استفاده از ارزهای فیات، حساب و کتاب در خرید و فروش کالا را هم ساده‌تر می‌کند.

از آنجا که موجودی ارزهای فیات مثل طلا یا نقره محدود نیست، بانک مرکزی کنترل بیشتری روی توزیع و موجودی این ارزها دارد. بانک‌های مرکزی می‌توانند متغیرهای اقتصادی مثل سیستم اعتبار (وام‌دهی)، نقدینگی و نرخ بهره بانکی را مدیریت کنند. برای نمونه، فدرال رزرو آمریکا (بانک مرکزی) دو وظیفه دارد: پایین نگه‌داشتن نرخ بیکاری و تورم.

معایب ارز فیات چیست؟

بحران مسکن آمریکا در سال 2007 ، باعث زنجیره‌ای از بحران‌ها و رکود بزرگ اقتصادی در جهان شد. به‌دنبال همین اتفاقات بود که همه متوجه شدند بانک‌های مرکزی همیشه قادر به جلوگیری از رکود و نابسمانی اقتصادی نیستند.

به‌علاوه، زمانی که از ارزهای فیات در اقتصاد یک کشور استفاده می‌شود، امکان بروز حباب قیمتی هم بالا می‌رود. دلیل، این است که موجودی و عرضه ارزهای فیات نامحدود است و بانک مرکزی هرچقدر که بخواهد می‌تواند پول چاپ کند.

بهتر است با ذکر یک مثال، درک بهتری از معایب ارز فیات داشته باشیم. بدترین شیوه استفاده از ارزهای فیات، در ابتدای دهه اول سال 2000 و در تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ کشور زیمباوه اتفاق افتاد. بانک مرکزی این کشور در پاسخ به عمیق‌ترین مشکلات اقتصادی، چاپ پول با سرعت بالا را در دستور کار قرار داد. این سیاست به بروز ابرتورم منجر شد. این ابرتورم به رقم باورنکردنی 230 تا 500 میلیارد درصد در سال 2008 رسید! قیمت‌ها به سرعت سر به فلک کشیدند و مردم زیمباوه مجبور بودند برای خرید یک تخم مرغ، چند کیف پر از پول پرداخت کنند. در اوج این ابرتورم، هر 100 تریلیون دلار زیمباوه، ارزشی معادل 40 سنت آمریکا داشت.

سوالات متداول

چرا ارز فیات با ارزش است؟

بر خلاف ارزهای با پشتوانه فیزیکی مثل طلا، ارزهای فیات کاملا بر پایه اعتماد مردم به دولت‌ها شکل می‌گیرند. دولت‌ها از افراد می‌خواهند تا مالیات خودشان را از طریق پول فیات بپردازند. این موضوع هم باعث اعتماد بیشتر افراد به ارزهای فیات می‌شود.

برخی دیگر هم باور دارند که ایده اصلی پول، همان ایده اعتبار در برابر بدهی است. یعنی شما با پول، اعتباری را منتقل یا دریافت می‌کنید. پس مهم نیست که پول حتما از یک پشتوانه فیزیکی برخوردار باشد.

چرا اقتصادهای مدرن پول فیات را ترجیح می‌دهند؟

تا پیش از قرن بیستم، بیشتر کشورها پول‌شان را بر پایه یک پشتوانه مثل طلا یا دیگر کالاهای اولیه چاپ و توزیع می‌کردند. با رشد و توسعه تجارت بین‌الملل و جهانی شدن امور مالی، نیاز به پول هم افزایش فوق‌العاده‌ای داشت.

از طرف دیگر، مقدار طلایی که از معادن استخراج می‌شد، محدود بود و بانک‌‌های مرکزی نمی‌توانستند پشتوانه طلا را برای پول‌های زیادی که چاپ می‌کنند، قرار دهند. این موضوع باعث اختلال در بازارها و بازرگانی جهانی شد. ارزهای فیات کنترل و انعطاف بیشتری را در اختیار دولت‌ها قرار می‌دهند تا سیاست‌های مالی و پولی خودشان را بهتر مدیریت کنند.

چند گزینه جایگزین ارز فیات چیست؟

امروزه بیشتر کشورها در مبادلات روزمره خودشان از ارزهای فیات استفاده می‌کنند؛ چرا که فراوانی، در دسترس بودن و قابلیت حمل آن نسبت به فلزات ارزشمندی مثل طلا بسیار بیشتر است. البته، در همه کشورها امکان خرید طلا یا سکه‌های طلا وجود دارد، اما کاربرد آن بیشتری برای ذخیره‌سازی و سرمایه گذاری بلندمدت است.

رمز ارزهایی مثل بیت کوین در یک دهه اخیر متولد شده‌اند. گفتیم که ارزهای فیات ممکن است به‌صورت فراوان توسط بانک‌های مرکزی چاپ شوند. این موضوع می‌تواند باعث تورم یا ابر تورم شود. اما رمز ارزهایی مثل بیت کوین، شکل دیجیتالی از پول هستند که در یک دهه گذشته ساخته شده‌اند. موجودی بیت کوین محدود بوده و از این نظر شبیه به طلاست. یعنی در برابر تورم مقاوم است.

شاید از خودتان بپرسید که آیا ارز فیات و رمز ارزها مشابه هستند؟ هم بله هم خیر. ادامه مطلب را بخوانید تا متوجه اصل موضوع شوید!

تفاوت ارز دیجیتال و ارز فیات چیست؟

ارزها از هر شکل و جنسی که باشند، دو هدف اصلی را دنبال می‌کنند: ابزاری برای مبادله و حفظ ارزش دارایی. رشد ناگهانی استقبال از ارزهای دیجیتال، این سوال را برای بسیاری ایجاد کرده که آیا ارزهای فیات همچنان رایج‌ترین ارز برای مبادلات خواهند بود؟

با تولد بیت کوین در سال 2009، مفهوم رمز ارزها هم خلق شد. رمز ارزها، ارزهای مجازی هستند؛ یعنی وجود فیزیکی ندارند و با استفاده از فناوری بلاکچین ایجاد می‌شوند. بلاکچین یک بستر برای ذخیره و تایید تراکنش‌ها است. بلاکچین که بستری برای مبادلات با استفاده از رمز ارزهاست، توسط همه اعضای آن کنترل و مدیریت می‌شود. یعنی خبری از یک نهاد مرکزی مثل بانک نیست.

بسیاری از کارشناسان باور دارند که ارزهای دیجیتال به‌زودی جایگزین ارزهای فیات می شوند. به این دلیل که با استفاده از ارزهای دیجیتال می‌توانیم تراکنش‌های فوری را انجام دهیم. در واقع، اگر مردم قرار باشد برای استفاده از ارزهای فیات به دولت‌ها اعتماد کنند، با استفاده از رمز ارزها به فناوری بلاکچین اعتماد می‌کنند.

این روزها، بسیاری از تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ فروشندگان آنلاین، رمز ارزها را به‌عنوان روش پرداخت می‌پذیرند. با این حال، مقیاس استفاده از بیت کوین، خیلی محدودتر از ارزهای فیات است. پس بیت کوین و سایر رمز ارزها، مسیر درازی را برای رسیدن به ارزهای فیات پیش رو دارند.

البته، رمز ارزها منتقدانی هم دارند. این عده می‌گویند که ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، نوسان بالایی دارند. نوسان بالا باعث شده تا این ارزها برای استفاده روزمره مناسب نباشند. تصور کنید که یک چک را از محل کارتان را به شکل بیت کوین می‌گیرید. ممکن است صبح که از خواب بلند می‌شوید، ارزش بیت کوین افزایش یا کاهش یافته باشد!

مقایسه بیت کوین و ارز فیات

در واقع، رایج‌ترین کاربرد بیت کوین، ذخیره ارزش دارایی افراد است. بیت کوین به دلیل موجودی محدودی که دارد، نقشی شبیه به طلا را پیدا کرده است. بیشتر تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ افراد بیت کوین می‌خرند تا یک سرمایه‌گذاری بلندمدت را انجام دهند.

بیت کوین هم مثل فلزات گرانبها، استخراج می‌شود، اما نه توسط کارگران در دل کوه. در استخراج بیت کوین به‌جای کارگران معدن، از کامپیوترهای استخراج (ماینینگ) استفاده می‌شود. به‌علاوه، خبری از معدن‌های زیر زمینی هم نیست و بلاکچین، جایی است که بیت کوین از آن استخراج می‌شود. تعداد کل بیت کوین‌هایی که وجود دارد، 21 میلیون بوده و تاکنون حدود 5/18 میلیون بیت کوین استخراج شده است.

در مقابل، موجودی ارزهای فیات مثل دلار، نامحدود است و بانک مرکزی می‌تواند بی‌نهایت از آن را چاپ و توزیع کند.

سخن آخر

ارز فیات، همان اسکناسی است که در دست دارید. ارزهای فیات مثل دلار و یورو، توسط بانک‌های مرکزی چاپ و توزیع می‌‌شوند. در قرن‌های گذشته، به ازای هر اسکناس، مقداری طلا یا نقره در بانک نگهداری می‌شد که پشتوانه آن بود.

اما حالا خبری از پشتوانه طلا یا نقره نیست و ارزهای فیات امروز، هیچ پشتوانه‌ای ندارند. در واقع، اعتبار ارزهای فیات، دولت‌هایی هستند که آن‌ها را چاپ می‌کنند و مردم هم به همین دولت‌ها اعتماد می‌کنند.

پول بدون پشتوانه یا ارز فیات چیست؟

پول بدون پشتوانه یا ارز فیات در حقیقت نوعی پول قانونی است که ارزش آن با توجه به دولت صادرکننده آن تعیین می‌شود. ارزش ارز فیات بر خلاف سایر پول‌ها به کالاهای فیزیکی وابسته نیست. برای آشنایی بیش‌تر با این پول بدون پشتوانه پیشنهاد می‌کنم که تا انتهای این مطلب از دارا ماینر همراه ما باشید.

ارز فیات چیست؟

فیات برگرفته از واژه لاتین با معنی بگذارید انجام شود است. بنابراین ارز فیات نیز به ارزی اطلاق خواهد شد که عامل تعیین ارزش آن دولت ایجاد کننده آن خواهد بود.

استفاده از ارز فیات در بسیاری از کشورها برای خرید کالا، دریافت خدمات، سرمایه‌گذاری و سپرده‌گذاری رایج است. بنابراین می‌توان آن را جایگزینی برای کالاهای ارزشمند و استانداردی چون طلا دانست.

تاریخچه پول بدون پشتوانه فیات

شاید برایتان جالب باشد که بدانید منشا پیدایش ارز فیات به کشور چین باز می‌گردد. این پول در ابتدای پیدایش خود به ابریشم، طلا یا نقره نیز قابل تغییر بود. اما سیستم ارزی حاکم بر آن بسیار گران تمام شد. به همین دلیل نیز این سیستم به مرور زمان از دور خارج شد. این در حالی است که کشورهای مختلفی همچون هلند، فرانسه و ایالات متحده نیز قوانین مختلفی را برای استفاده از این سیستم در نظر گرفته و استفاده از آن را بر اساس قوانین خود پیش می‌برند.

مقایسه ارز فیات با سایر استانداردهایی نظیر طلا

یکی از اصلی‌ترین نکاتی که در خصوص دارایی‌های استانداردی نظیر طلا وجود دارد این است که این استانداردها به راحتی امکان تغییر به اسکناس‌های رایج و کاغذی را دارند. در واقع می‌توان گفت که پشتوانه تمامی پول‌های کاغذی رایج دولت‌ها طلای استاندارد بوده است. اما داشتن پشتوانه طلا برای تمامی ارزهای دیجیتالی و به ویژه ارز فیات کافی نبود. زیرا این منبع نیز همواره با محدودیت‌هایی همراه بوده است.

بنابراین فاکتورهای اقتصادی دیگری برای ارزش دادن به ارز فیات مورد نیاز خواهد بود. اما مسئله اینجاست که ارز فیات به دارایی و کالای به خصوصی قابل تبدیل نیست. از این رو در این زمینه دولت و بانک مرکزی هر کشور، نیاز به بررسی شرایط اقتصادی و ارزش‌های ملی خواهند داشت تا در مواجهه با رویدادهای مالی با کسری ذخیره و تسهیلات مواجه نشوند. چرا که مسئولیت تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ کنترل رویدادهای مالی وظیفه خطیری است که بر عهده آن‌ها گذاشته می‌شود.

در حالت کلی داشتن پشتوانه فیزیکی با ارزش برای هر ارزی بسیار حائز اهمیت است. اما حقیقت اینجاست که ارزش دارایی‌هایی مثل طلا نیز بی‌ثبات است. بنابراین داشتن نوسان قیمتی امری اجتناب ناپذیر است. اما انعطاف‌پذیری در تعیین قیمت یکی از ضروری‌ترین نکاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

ارز فیات چه مزایا و معایبی دارد؟

بر اساس اطلاعات به دست آمده از فعالان حوزه مالی و اقتصادی می‌توان مزایا و معایب زیر را برای ارزهای فیات در نظر گرفت:

کمیاب نبودن پشتوانه

یکی از نکات مثبتی که در خصوص فیات وجود دارد، عدم تاثیرپذیری آن از کمیابی کالا یا دارایی‌های فیزیکی است.

هزینه نسبتا پایین

ایجاد ارز فیات از نظر اقتصادی بسیار باصرفه‌تر از پول کالایی است.

انعطاف‌پذیری

انعطاف‌پذیر بودن نسبت به بحران‌های اقتصادی یکی از اصلی‌ترین نکاتی است که در مورد ارز فیات می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد.

فراهم کردن امکان مبادلات بین‌المللی

با توجه به رواج استفاده از ارز فیات در کشورهای مختلف، می‌توان گفت که این ارز یکی از ابزارهای لازم برای مبادلات بین‌المللی را فراهم می‌کند.

سهولت استفاده

ارز فیات بر خلاف طلا و سایر استانداردهای با ارزش به هزینه‌ی نگه‌داری، محافظت، نظارت و … نیازی ندارد.

نداشتن ارزش اولیه

فیات نیز مانند سایر ارزهای دیجیتالی به خودی خود فاقد ارزش ذاتی و اولیه است. اما همین که امکان خلق پول از دارایی‌های بی ارزش وجود دارد، ممکن است در طولانی مدت سبب سقوط اقتصادی یک کشور شود.

عقبه تاریخی نامطلوب

پیاده‌سازی سیستم ارزی مشابه با ارزهای فیاتی تا کنون منجر به سقوط نظام‌های مالی بسیاری شده است. به همبن دلیل است که بسیاری از دولت‌ها استفاده از این سیستم مالی را خطرناک می‌دانند و تا جای ممکن از آن اجتناب می‌کنند.

ارز فیات در مقابل ارز دیجیتال

یکی از اصلی‌ترین شباهت‌های میان ارزهای دیجیتال و فیات نداشتن پشتوانه فیزیکی است. اما مسئله اینجاست که ارزهای دیجیتال ماهیتی غیرمتمرکز دارند اما ارز فیات توسط بانک مرکزی کنترل می‌شود.

مشخص‌ترین تفاوت میان ارز دیجیتال و فیات را می‌توان نحوه پول‌سازی آن‌ها دانست. به عنوان مثال بیت‌کوین که یکی از شناخته‌شده‌ترین ارزهای دیجیتالی است، در مقایسه با فیات که تحت کنترل بانک مرکزی است، همواره با محدودیت‌هایی نظیر عرضه و تعداد سکه مواجه است.

از سوی دیگر می‌توان گفت که ارزهای دیجیتال هیچ محدودیت مرزی ندارند و نیاز به معادل فیزیکی ندارند. همین امر در کنار برگشت‌ناپذیر بودن تراکنش‌های آن‌ها سبب می‌شود که به نسبت ارزهای فیات با تفاوت‌های عمده‌ای مواجه باشند.

البته ناگفته نماند که بازار ارزهای دیجیتال نیز به نسبت بازارهای سنتی بسیار کوچک و پرنوسان است. بنابراین گسترش و فراگیر شدن این ارزها در عرصه بین‌المللی با محدودیت‌های جدی مواجه شده است. از این رو با رشد ارزهای دیجیتال نیز می‌توان گفت که احتمال بروز نوسان در آن به مراتب کمتر خواهد شد.

نتیجه‌گیری

با توجه به آنچه که تا کنون در این مطلب به آن اشاره شد، می‌توان گفت که هیچ یک از سیستم‌های ارزی قطعیت لازم و کافی را دارا نیستند. بنابراین راه زیادی برای پیمودن و مواجهه با موانع پیش روی این دارایی‌های دیجیتال خواهد بود. از سوی دیگر نیز با توجه به عقبه تاریخی ارز فیات در حقیقت آسیب‌پذیر بودن این ارزها همواره ملموس بوده است. شاید هم دلیل استقبال مردم از سیستم ارزهای دیجیتال به این موضوع باز می‌گردد.

می‌توان گفت که پشتوانه اصلی بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال، ایجاد شکل جدیدی از پول یا دارایی بر روی شبکه توزیع شده همتا به همتا است. بنابراین هر یک می‌توانند به نوبه خود جایگزین مناسبی برای پول در آینده اقتصاد جهانی باشند.

دارا در حقیقت یک پلتفرم استخراج بیت‌کوین است. دغدغه‌های مدیریت و تامین برق ماینرها را رها کنید و ماینینگ را با خیال راحت به ما بسپارید!

پول فیات (کاغذی)

ارز فیات یا فیات کارنسی (Fiat Currency) که به آن پول بی پشتوانه یا حکمی نیز گفته می‌شود، پولی است که ارزش ذاتی ندارد و نشأت گرفته از اقدامات دولتی چاپ و تکثیر است. کلمه فیات (Fiat) در زبان لاتین به معنای «بگذارید انجام شود» است. از پول بدون پشتوانه به عنوان جایگزین پول پرداختی برای کالاها استفاده می‌شود. دلار آمریکا، پوند انگلستان و ریال ایران، همگی نوعی ارز فیات محسوب می‌شوند.

پول فیات چیست؟

در باور عامه مردم تمام ارزها و پول‌های جهان، دارای پشتوانه طلا، نقره و یا هرگونه کالای فیزیکی واقعی هستند. در گذشته این باور مردم درست بود اما امروز دیگر این چنین نیست. به زبان ساده، ارزهای فیات، کالایی هستند که ارزش خود را از کالاهای فیزیکی نمی‌گیرند، بلکه ارزش خود را از دولت صادر کننده آن می‌‌گیرند. در گذشته، ارزش پول به طلا تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ و نقره ذخیره شده در خزانه‌های یک کشور وابسته بود؛ اما در مورد پول فیات، ارزش آن‌ها به ارتباط میان عرضه و تقاضا و ثبات اقتصادی کشور صادرکننده آن وابسته است.

در دنیا همچنان پول‌هایی وجود دارند که ارزش آن‌ها به پشتوانه کالایی آن‌هاست که به این پول، پول کالایی یا Commodity Money می‌گویند و در نقطه مقابل پول فیات قرار دارند. پوند، یورو، پوند و بسیاری دیگر از ارزهای مطرح در جهان، ارز فیات یا پول بدون پشتوانه به شمار می‌روند.

مفهوم پول در تاریخ بشر در گونه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. کاربرد و هدف اصلی ایجاد پول، تسهیل در انجام مبادلات میان انسان‌ها است. در مصر باستان مردم برای انجام مبادلات خود از فلز استفاده می‌کردند. همانطور که در متون اقتصادی نوشته شده، در منطقه جغرافیایی ترکیه کنونی، قوم Lydians برای اولین بار از سکه‌های طلا و نقره برای مبادلات خود استفاده می‌کرده‌اند.

تاریخچه پیدایش پول کاغذی

سیستم ارزی فیات قرن‌ها پیش در چین ابداع شد. ایالت سوچوان آغازکننده‌ استفاده از پول کاغذی در قرن یازدهم بود. در ابتدا، از این پول‌ها برای مبادله‌ی ابریشم، طلا و نقره استفاده می‌شد، اما پس از به قدرت رسیدن کوبلای خان (از نوادگان چنگیزخان) در قرن سیزدهم، سیستم جامع ارز فیات رسمی شد. بر اساس ادعای مورخان، پیدایش این پول با هزینه‌های زیاد و تورم بیش از اندازه‌ای که ایجاد کرد، نقش مهمی در «سقوط امپراتوری مغول» داشته است.

ارز فیات در طول قرن هفدهم با پذیرش توسط کشورهایی از جمله اسپانیا، سوئد و هلند وارد قاره اروپا شد. این سیستم در سوئد شکست خورد تا دولت استفاده از فلز نقره را جایگزین کند. اما طی دو قرن بعد، فرانسه‌نو (کانادا)، مستعمرات سیزده‌گانه ایالات متحده، و در نهایت حکومت فدرال ایالات متحده نیز به استفاده از پول بی ‌پشتوانه روی آوردند.

در حدود قرن بیستم، ایالات متحده به صورت محدود، مجددا به استفاده از ارز مبتنی بر کالاها روی آورد. دولت آمریکا در سال 1933 میلادی، سرانجام به استفاده از پول کاغذی برای مبادله طلا پایان داد. تا سال 1972 و در دوره ریاست جمهوری ریچارد نیکسون، ایالات متحده به طور کامل استفاده از استاندارد طلا به عنوان ارز را کنار گذاشت و تصمیم به استفاده از سیستم پولی فیات گرفت. این کار با استقبال جهانی همراه بود و باعث شد استفاده از پول بدون پشتوانه در سراسر کشورها رواج پیدا کند.

تغییر پول در قرن بیستم

پس از جنگ جهانی اول، دولت‌ها و کشورها متعهد شدند که در صورت تقاضای افراد، پول کاغذی کشور خود را با کالاهای موجود در کشورشان (عموما طلا) بازخرید کنند. به عبارتی در آن سال‌ها دولت‌ها متعهد بودند که اگر فردی پول کاغذی را به دولتی ارائه دهد، آن دولت باید معادل طلای آن را پرداخت کند. با این‌حال، هزینه‌های جنگ و مشکلات اقتصادی بعد از آن به قدری بالا بود که کشورها مجبور به دریافت وام از سایر کشورها شدند و هزینه توسعه مجدد کشور، به شدت بالا رفت.

این افزایش هزینه‌ها مانع از عملیاتی کردن صددرصد تعهد دولت‌ها شد. کم کم دولت‌ها تعهدات خود را زیر پا گذاشتند و حاضر به دریافت پول و پرداخت معادل کالایی آن نشدند؛ در واقع امکان چنین کاری برای آنها وجود نداشت. کم کم پول چاپ شده توسط دولت‌ها بدون ایجاد پشتوانه کالایی آن رواج یافت. نتیجه چنین تصمیمی، افزایش تورم و کاهش ارزش پول کشورها بود.

پول بدون پشتوانه چطور کار می‌کند؟

دلیل ارزشمند بودن پول فیات فقط به خاطر تلاش دولت صادرکننده آن به منظور حفظ این ارزش یا توافق دو طرف مبادله‌کننده بر سر آن است. چندین دهه قبل، دولت‌ها از یک کالای فیزیکی باارزش نظیر طلا و نقره سکه ضرب می‌کردند. روش جایگزین ضرب سکه، صدور اسکناس‌های کاغذی بود که می‌توانست برای مقدار مشخصی از کالای فیزیکی بازخرید شود. وضعیت تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ پول فیات متفاوت است؛ پول بدون پشتوانه یک حامی فیزیکی باارزش ندارد. ارز فیات غیر قابل تبدیل و غیر قابل بازخرید است.

از آن جایی که این پول به ذخایر فیزیکی از جمله ذخیره ملی طلا یا نقره یک کشور متصل نیست، ممکن است در پی بروز تورم از ارزشش کاسته شده یا حتی به خاطر درگیر شدن یک جامعه با ابرتورم، به طور کامل بی‌ارزش شود. در صورتی که ایمان مردم به پول ملی کشورشان از بین برود، دیگر هیچ ارزشی نخواهد داشت.

از این نظر ارز فیات و بی پشتوانه با پول حمایت‌ شده توسط طلا (یا هر ماده دیگر) متفاوت است؛ پول نوع دوم دارای ارزش ذاتی است، چرا که دنیا برای ساخت جواهرات و دکوراسیون، ساخت لوازم الکترونیکی و قطعات کامپیوتر، همچنین ایجاد فضاپیماها و بسیاری دیگر از کاربردها، به طلا نیاز دارد.

مقایسه استاندارد طلا و ارز فیات

سیستم استاندارد طلا، اجازه‌ی تبدیل پول کاغذی به طلا را می‌داد. در واقع، تمام پول‌های کاغذی توسط مقدار محدودی طلا که نزد دولت نگهداری می‌شد، حمایت می‌شدند. دولت‌ها و بانک‌ها بر پایه‌ی یک سیستم ارزی مبتنی بر کالاها فقط در صورت داشتن ذخایر کافی از طلا، می‌توانستند ارزهای جدید را وارد چرخه‌ی اقتصاد کنند. این سیستم جلوی توانایی دولت‌ها برای ایجاد پول و افزایش ارزش پول آن‌ها بر اساس عوامل اقتصادی را محدود می‌کرد.

اما در آن سمت، پول کاغذی تحت نظر ارز فیات نمی‌تواند به هیچ چیزی تبدیل شود. مسئولان با پول فیات می‌توانند به صورت مستقیم روی ارزش پول خود تأثیرگذار باشند و آن را به شرایط اقتصادی ربط دهند. دولت‌ها و بانک‌های مرکزی، کنترل بیشتری روی سیستم ارزی دارند. آن‌ها می‌توانند با استفاده از ابزارهای مختلفی مانند ایجاد بانکداری ذخیره کسری (Fractional Reserve Banking) و اعمال آزادسازی کمی (Quantitative Easing) به رویدادها و بحران‌های مالی واکنش نشان دهند.

حامیان استاندارد طلا اعتقاد دارند که سیستم ارزی مبتنی بر کالاها پایدارتر است، زیرا توسط چیزی حمایت می‌شود که فیزیکی و باارزش است. در سمت دیگر، حامیان پول بی پشتوانه ادعا می‌کنند که قیمت طلا بی‌ثبات است. در این فضا، ارزش یا بهای ارز مبتنی بر کالا می‌تواند دچار نوسان شود. اما با بهره‌گیری از سیستم ارز فیات دولت‌ها در مواجهه با شرایط اضطراری اقتصادی می‌توانند با انعطاف‌پذیری بیشتری وارد عمل شوند.

مقایسه ارز فیات با ارز دیجیتال

پول فیات و رمز ارزها، در این مورد که توسط یک کالای فیزیکی حمایت نمی‌شوند، با یکدیگر مشترک هستند. البته این اشتراک در همینجا به پایان می‌رسد. ارز فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کنترل می‌شود، اما بیشتر رمز ارزها به خاطر استفاده از بلاک چین غیر متمرکز هستند.

یکی دیگر از تفاوت‌های قابل توجه آن‌ها، نحوه تولید ارز است. بیت کوین مانند اکثر ارزهای دیجیتال، عرضه کنترل شده و محدودی دارد. در آن سو، بانک‌ها با قضاوت بر نیازهای اقتصادی یک کشور، می‌توانند هر چقدر که می‌خواهند پول فیات چاپ کنند.

کریپتوکارنسی به عنوان یک نوع دیجیتالی از ارزها، هیچ همتای فیزیکی نداشته و بدون مرز است و همین باعث می‌شود برای انجام تراکنش‌های مالی بین‌المللی جذابیت بیشتری داشته باشد. همچنین، این معاملات غیرقابل بازگشت هستند و این برخلاف سیستم ارزی فیات، پیگیری را سخت‌تر می‌کند. از طرف دیگر، بازار ارزهای مجازی کوچکتر بوده و همین باعث بی‌ثبات‌تر بودن آن‌ها نسبت به بازارهای سنتی شده است. این می‌تواند یکی از دلایلی باشد که منجر به پذیرفته نشدن گسترده‌ی ارزهای دیجیتال شده است. با این حال، به دنبال بلوغ اقتصاد رمزنگاری‌ شده، نوسانات پول‌های مجازی نیز کاهش پیدا می‌کند.

مزایا و معایب پول‌ فیات

متخصصین حوزه مالی و اقتصاددانان در حمایت از ارزهای فیات هم عقیده نیستند. مدافعان و مخالفان آن مزایا و معایب زیر را برای ارزهای فیات مطرح می‌کنند:

کمیابی (Scarcity): پول‌ فیات از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی مانند طلا تاثیر نمی‌پذیرد.

هزینه: خلق پول فیات از نظر اقتصادی نسبت به پول کالایی به‌صرفه‌تر است.

واکنش‌پذیر: پول فیات این قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار می‌دهد که نسبت به بحران‌های اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.

مبادلات بین‌المللی: ارزهای فیات توسط تعداد زیادی از کشورها در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده است.

راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینه‌زا باشد، نیست.

نبود ارزش ذاتی: ارزهای فیات فاقد ارزش ذاتی هستند. این به دولت‌ها امکان «خلق پول از هیچ چیز» را می‌دهد که می‌تواند به ابرتورم و در نهایت سقوط سیستم اقتصادی یک کشور منجر شود.

سابقه تاریک: از نظر نمونه‌های تاریخی، پیاده‌سازی سیستم‌ ارزی فیات معمولاً به سقوط نظام‌های مالی ختم شده است که بیانگر خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.

نمونه‌ای از سقوط یک پول فیات

ابتدای قرن بیست و یکم، بانک مرکزی کشور زیمباوه به خاطر مواجه شدن با مشکلات اقتصادی فراوان، حجم چاپ و انتشار ارز فیات خود را شدیدا افزایش داد. در پی این تصمیم اشتباه، ابر تورم دامن زیمباوه را گرفت و سبب شد نرخ تورم در این کشور بین 230 الی 500 میلیارد درصد قرار بگیرد! باورکردنی نیست!

قیمت‌ها به سرعت افزایش یافته و شرایط به قدری بغرنج شد که مردم برای خرید خوراک ساده مجبور به حمل کیسه‌هایی پر از پول شده بودند. در اوج بحران اقتصادی این کشور، 100 تریلیون دلار زیمباوه‌، معادل 40 سنت آمریکا بود!

نگاهی به آینده پول فیات و رمزارزها

آینده‌ی هر دو شکل این نوع ارزها به هیچ عنوان مشخص نیست. در حالی که ارزهای دیجیتال راه طولانی برای طی کردن دارند و در این مسیر با چالش‌های مختلفی مواجه خواهند شد، گذشته‌ی ارز فیات می‌تواند آسیب‌پذیری این نوع پول را نشان دهد. این مهم‌ترین دلیلی است که باعث شده بسیاری از مردم احتمال حرکت به سمت سیستم رمز ارزها برای تراکنش‌های مالی آینده‌ی خود را بررسی کنند.

یکی از اصلی‌ترین ایده‌های شکل‌گیری بیت کوین و ارزهای دیجیتال، بررسی شکل جدیدی از پول است که روی شبکه همتا به همتا (P2P) توزیع شده باشد. این احتمال هم وجود دارد که بیت کوین به عنوان جایگزینی برای کل سیستم واحد پولی فیات به وجود نیامده باشد و هدف آن، صرفا ارائه یک شبکه اقتصادی جایگزین باشد. با این حال، خرید و فروش بیت کوین می‌تواند پتانسیل ساخت یک سیستم مالی بهتر برای جامعه‌ای بهتر را افراهم کند.

ارز دیجیتال چیست؟

تا به حال شاید حداقل یکبار نام بیت‌کوین را شنیده باشید یا یک آشنایی جزئی «یا کلی‌تر» با آن داشته باشید، اما دنیای ارزهای دیجیتال به بیت‌کوین خلاصه نمی‌شود و هزاران ارز دیگر که هر کدام با اهدافی مختلف ساخته می‌شوند را در بر می‌گیرد، در این محتوای جذاب از صرافی رمزارز بیتامون خواهیم گفت که ارز دیجیتال «رمزارز» چیست، چه کاربردی دارد و چه تفاوتی با اسکناس‌ها دارد، همچنین بعضی از بهترین ارزهای دیجیتال فعلی را نام خواهیم برد و توضیح خواهیم داد که چگونه باید رمزارز را بخرید، پس در ادامه این نوشتار با ما همراه باشید زیرا قرار است مطالب مفیدی را با هم بخوانیم.

ارز دیجیتال چیست؟

یا پول دیجیتال یا رمزارز یا کریپتو کارنسی (Cryptocurrency) ارزهای رمزنگاری شده هستند، این ارزها، برای اهداف مختلفی ساخته شده‌اند و هر کدام نقشه راه متفاوتی دارند.
• ارزهای دیجیتال عموماً سه خاصیت مهم شفافیت، تغییرناپذیر بودن و غیرمتمرکز بودن را دارند لذا از فضای بلاک‌چینی پیروی می‌کنند.
• هر ارز دیجیتال بدون دخالت دست و با هدف خاصی ساخته می‌شود، اکثر ارزهای موفق حوزه بلاک‌چین شبکه خاص، پشتوانه قوی و تیمی مبتکر و هوشمند را دارند.
• بسیاری اولین ارزدیجیتال به وجود آمده را بیت‌کوین می‌دانند. این ارز در سال 2008 اولین تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟ وایت پیپر رسمی خود را منتشر کرد و در سال 2009 اولین بیت‌کوین استخراج شد، لذا سابقه ارزهای دیجیتال تقریباً 12 سال است.
• بعد از بیت‌کوین رمزارزهای زیاد دیگری با اهداف مختلف به وجود آمدند؛ به‌طوریکه در حال حاضر سایت کوین‌مارکت‌کپ حدود 10 هزار رمزارز مختلف را ثبت کرده است.
• تمامی ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین قابلیت استخراج کردن یا ماینینگ را دارند، جز چند ارز محدود که از قبل استخراج شده و در فضای بلاک‌چین هستند.

رمزنگاری چیست؟

واژه “رمزنگاری” در کریپتوکارنسی به رمزنگاری پیچیده‌ای گفته می‌شود که امکان ساخت و پردازش رمزارزها و معاملات آن‌ها را در سیستم‌های غیرمتمرکز فراهم می‌کند. رمزارزها عموماً به‌گونه‌ای طراحی و تولید می‌شوند که از کنترل دولت‌ها و نهاد ها دور باشند. ارزهای رمزنگاری شده که از بیت‌کوین الگو گرفته‌اند، در کل ” آلت‌کوین”ها و در برخی موارد “شت‌کوین” نامیده می‌شوند و بیشتر سعی کرده‌اند خود را به عنوان نسخه‌های به‌روز شده و یا بهبود یافته “BTC” معرفی کنند. ارزهایی که بعد از بیت‌کوین به وجود آمده‌اند ممکن است ویژگی‌هایی داشته باشند که بیت‌کوین آن‌ها را ندارد.

تفاوت ارزهای دیجیتال با پول‌های فیات (پول‌های کاغذی)

دلار آمریکا و یورو نمونه‌هایی از ارزهای فیات یا سنتی هستند. همچنین اسکناس‌ها و سکه‌های چاپ شده توسط دولتها، که ارزش آنها بستگی به سیاست اقتصادی و قدرت اقتصاد یک کشور دارد. اصطلاح (fiat) از کلمه لاتین به معنی ” let it be done” گرفته شده است.

ارزهای دیجیتال ویژگی‌های منحصر به فردی دارند که آن‌ها از پول‌های معمولی متمایز می‌کند. «البته استثنا وجود دارد». در ادامه برخی از این ویژگی‌ها را باهم می‌خوانیم:

اولین ویژگی متمایز کننده این دو “پشتوانه” است؛ تمام پول‌های فیات پشتوانه دارند اما ارزهای دیجیتال اغلب بدون پشتوانه خلق می‌شوند:

به عنوان مثال؛ دلار ارزش خود را از طریق دولت آمریکا به عنوان یک قدرت اقتصادی جهانی حفظ می‌کند. بیشتر کالاها، از نفت گرفته تا طلا، با دلار معامله می‌شوند و به پول آمریکا اصطلاحاً ذخیره گفته می‌شود. «اکثر بانک‌های مرکزی کشورها مقادیر قابل توجهی دلار در اختیار دارند». به طور مشابه، قدرت اقتصاد اروپا می‌تواند ارزش یورو را افزایش دهد است، که دومین ارز ذخیره رایج است.

علاوه بر اسکناس‌های کاغذی، بیشتر عرضه پول فیات به صورت الکترونیکی ایجاد می‌شود، یا توسط بانک‌های مرکزی که بعداً به بانک‌های اصلی واریز می‌شود یا توسط خود بانک‌ها در قالب وام به دولت‌ها، مشاغل و مصرف کنندگان ایجاد می‌شود.

از سوی دیگر، ارزهای رمزنگاری شده خصوصی هستند و مستقل از دولت‌ها فعالیت می‌کنند. بیت‌کوین، معروف‌ترین نمونه، در سال 2009 در بحران مالی در بحبوحه نگرانی از ثبات سیستم مالی جهانی ظاهر شد و به دلیل ترس از بی ثباتی سیاسی و بدهی‌های زیاد دولتها، به سرعت مورد استقبال قرار گرفت. در حال حاضر بیش از 10000 ارز رمزنگاری شده در بازار به ارزش بیش از 2 تا 3 تریلیون دلار وجود دارد.

تراکنش‌های بیت‌کوین با استفاده از فناوری بلاک‌چین که «به یک سرور متصل نیست، بلکه به شبکه جهانی رایانه‌ها متصل است» به صورت دیجیتالی تأیید می‌شود.

دومین ویژگی متمایز کننده، سبک تراکنشات پول‌های فیات و ارزهای دیجیتال هست.

تراکنشات ارزهای دیجیتال غیر قابل برگشت هستند «یعنی اگر تراکنشی در سیستم بلاک‌چین ثبت شود، شخص فرستنده و هیچ نهادی نمی‌تواند آن پول را برگرداند به‌جز گیرنده که در صورت تمایل می‌تواند آن را برگرداند»، در سیستم پول‌های فیات این گونه نیست یعنی اگر پولی از بانک انتقال داده شود یا حتی خود فرستنده اشتباهاً پول را واریز کند، از طریق بانک قابل پیگیری و برگرداندن است.

سومین ویژگی ارزهای دیجیتال مخفی کردن هویت فرستنده و گیرنده است.

در حالی که آدرس‌های کیف پول‌های فرستنده و گیرنده می‌تواند در دست هر فردی باشد اما هویت آنها مشخص این، دقیقاً برخلاف نظام بانکداری که با شماره حساب یا شماره کارت هویت افراد شناسایی می‌شود «این ویژگی گاها به نفع ارزهای دیجیتال تمام نمی‌شود، زیرا احتمال اینکه تراکنشات اشتباه انجام شوند و وجوه واریز اشتباه به حساب شخص دیگری واریز شود وجود دارد».

چهارمین ویژگی ارزهای دیجیتال فرامرزی بودن آن‌هاست.

بدون در نظر گرفتن مرزهای جغرافیایی رمزارزها می‌توانند از نقطه‌ای به نقطه دیگر جهان انتقال یابد. «در حالی که ممکن است انتقال پول‌های فیات از کشوری به کشور دیگر چندین روز طول بکشد، پول‌های دیجیتالی در چندین دقیقه منتقل می‌شوند، همچنین برای انتقال پول‌های کاغذی به صورت فرامرزی نیاز به رفتن به بانک و گذراندن مراحل اداری است، اما ارزهای دیجیتال با چند کلیک ساده منتقل می‌شوند».

پنجمین ویژگی متمایز کننده ارزهای دیجیتال از پول‌های فیات، امنیت است.

در حالی که پول‌های خود را به بانک‌ها سپرده‌اید بر امنیت آن‌ها هیچ تسلطی ندارید. اما ارزهای دیجیتال در کیف پول‌ها با دو کلید عمومی و خصوصی مدیریت می‌شوند و امنیت آنها بستگی به قدرت مدیریت شما دارد.

ششمین وجه تمایز کننده این دو، انحصاری و عمومی بودن است.

ارزهای دیجیتال به هیچ وجه انحصاری نیستند و شما برای استفاده از ارزی خاص «مثلاً بیت‌کوین یا اتریوم» نیاز به مجوز خاصی ندارید و می‌توانید در هر ساعتی در شبانه روز به صورت دلخواه از شبکه‌های دیجیتالی استفاده کنید.