شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

شاخص کل جایگزین شود یا رئیس سازمان بورس؟

در حالی بورس همچنان در شرایط نابسامان به سر می برد و بسیاری از سهامداران خرد در زیان هستند رئیس سازمان بورس اعلام کرده که شاخص جدیدی جایگزین شاخص کل شود بازار بهبود می یابد اما کارشناسان معتقدند که این مساله تاثیری بر روند بازار ندارد، از این رو پیشنهاد می شود که رئیس سازمان بورس به جای شاخص جایگزین شود.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج، در حالی بورس همچنان در شرایط نابسامان به سر می برد و بسیاری از سهامداران خرد در زیان هستند رئیس سازمان بورس یکبار اعلام کرده که با بازارگردان های متخلف برخورد می شود یکبار هم اعلام کرده که شاخص جدیدی جایگزین شاخص کل شود و بازار بهبود می یابد این در حالی است که کارشناسان معتقدند که این مساله تاثیری بر روند بازار ندارد و از طرف دیگر رئیس سازرمان بورس هرچند وقت یکبار شعار می دهد تا به نوعی به تبعیت از مسئولان بالادستی تنور بورس را داغ نگهدارد، از این رو پیشنهاد می شود که رئیس سازمان بورس به جای شاخص جایگزین شود و بیشتر از این با سرمایه های خرد مردم بازی نشود.

یک کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج ضمن اشاره به اینکه پیش از این بارها در شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ جلسات خصوصی موضوع تغییر شاخص کل بورس مطرح بوده است، گفت: شاخص کنونی هم بالا رفتن بازار را به درستی نشان نمی دهد هم روند نزولی بازار را و به نسبت تاثیر منفی که در کلیت بازار وجود دارد کمتر افت می کند، به همین دلیل اصرار بر اصلاح شاخص بازار برای واقهی نشان دادن روند معاملات است

رضا روحی با بیان اینکه تغییر شاخص در وضعیت بازار تاثیری نمی گذارد، افزود: شاخص کل به عنوان یک پارامتر تنها روی تحلیل بازار موثرتر است، و از آنجایی که این شاخص الان به درستی وضعیت بازار را نشان نمی دهد نمی توان از نظر تکنیکال شرایط تحلیلی بازار را فراهم کند. در واقع تاثیر سهام های بزرگ روی شاخص خیلی بیشتر از نمادهای کوچک است .

او با تاکید بر اینکه شاخص به نسبت تعداد سهام شرکت ها تاثیرگذاری خود را نشان می دهد، تصریح کرد: برای نمونه معاملات خنثی نمادهایی مانند معاملات هلدینگ فارس یا فولاد در شرایطی که همه شرکت های کوچک منفی هستند روی شاخص اثر خنثی می گذارد و از طرف دیگر اثر مثبت نمادهای کوچک با شاخص کل بورس خیلی نیست.

این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه نمی شود یک شاخص واحد برای بورس و فرابورس در نظر گرفت گفت: از آنجایی که شاخص بورس و فرابورس مجزا هستند و نحوه محاسبه اثرگذاری معاملات در این دو بخش متفاوت است به همین دلیل امکان ادغام بورس و فرابورس وجود ندارد، اما باید توجه داشت که در مقطع کنونی سودهای تقسیمی نباید شاخص را تعدیل کند اما می بینیم هم اکنون شرکت ها در زمانی که در مجمع هستند و هنوز معامله ای انجام نداده اند بعد از سود تقسیم ارزش سهام آن‌ها کاهش می یابد، در حالی که وقتی سودی از بورس خارج می شود نباید همچنان اثر آن بر شاخص کل وجود داشته باشد.

دستکاری شاخص کل بورس

شاخص کل در اصلاح اخیر در محدوده ای یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد باقی ماند، اما بسیاری از نمادها کف قبلی خود در محدوده شاخص یک میلیون و صد هزار واحد را رو به پایین شکستند و همین مساله موضوع شاخص سازی را تقویت کرد و بعد از آن مسئولان سازمان بورس اعلام کردند که شاخص کل بورس تغییر می کند و مرکب از شاخص هم وزن و شاخص فرابورس و . می شود، اما جزئیات دقیق آن هنوز منتشر نشده است.

کارشناس بورس در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج ضمن اشاره به اینکه شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ شاخص کل بورس همه شرکت ها را در نظر نمی گیرد، گفت: رفتار مدیران بالادستی حکایت از این دارد که هم اکنون شاخص سازی رخ می دهد، زیرا وقتی مدیران ارشد می گویند مانع از اصلاح بازار شوند برخی نمادهای بزرگ را مثبت باز می کنند یا مانع اصلاح آن افت بیشتر می شود.

احمد جانجان با بیان اینکه قرار است در شاخص جدید فرمول ها را دستکاری می کنند تا نمایان گر وضعیت کامل بازار باشد، اظهار کرد کرد: در تغییرات جدید وزن بازار شرکت های بزرگ را کاهش می دهند. اما باید توجه داشت که ارائه شاخص های جایگزین هم نمی تواند روند بازار را تغییر دهد، در حال حاضر دولت حتی برای محصولاتی مانند رب هم قیمت گذاری می کند و این سیاست ها روی بورس تاثیر می گذارد و عملا شاخص های محاسبه تاثیری بر روند صعودی یا نزولی ندارد.

شاخص کل بورس، امروز ۷ اسفند ۱۴۰۰

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

تسنیم: شاخص بورس در جریان معاملات امروز بازار سرمایه با افت ۵۵۱۳واحدی روبرو شد.

در جریان دادوستد‌های امروز بازار سرمایه بیش از ۵ میلیارد و ۲۲۲ میلیون سهم و حق‌تقدم به‌ارزشی بالغ بر ۲ هزار و ۹۷۶ میلیارد تومان در بیش از ۳۴۳ هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با افت ۵۵۱۳ واحدی در ارتفاع یک‌میلیون و ۲۸۲ هزار و ۷۹۶ واحد قرار گرفت.

بیشترین اثر منفی بر دماسنج بازار سهام در روز جاری به نام نماد‌های معاملاتی فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران و بانک ملت شد و در مقابل شرکت‌های پتروشیمی پردیس، پتروشیمی نوری و گسترش نفت و گاز پارسیان با رشد خود مانع افت بیشتر نماگر بازار سهام شدند.

بر اساس این گزارش، در بازار‌های فرابورس ایران هم با معامله یک میلیارد و ۹۹۲ میلیون ورقه به‌ارزش ۶ هزار و ۳۶۸ میلیارد تومان در ۲۰۴ هزار نوبت، شاخص فرابورس (آیفکس) ۴۵ واحد افت کرد و در ارتفاع ۱۷ هزار و ۶۳۳ واحد قرار گرفت.

در این بازار هم امروز بیشترین اثر مثبت بر شاخص فرابورس به نام نماد‌های پتروشیمی زاگرس، پلیمر آریا ساسول و پویا زرکان آق دره شد و در مقابل شرکت‌های فرابورس ایران، بیمه اتکایی ایرانیان شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ و توسعه سامانه نرم افزاری نگین بیشترین اثر منفی را بر این شاخص به نام خود ثبت کردند.

شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟

You are using an outdated browser. Please upgrade your browser to improve your experience.

«ملی پلاس» مظهری از آینده شعب بانک هاست

بیست و هفتمین المپیاد ورزشی کارکنان بانک ملی ایران در مشهد افتتاح شد

بانک ملی ایران با ابزارهای متنوع آماده ارائه هرگونه خدمات مالی به طرح های عمرانی در مشهد است

رونمایی از محصولات جدید «تامین سرمایه تمدن» در کیش اینوکس 2022

خروج سهامداران از شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ بورس

عمده سودآوری بیمه کوثر از محل سرمایه گذاری در بازار سهام است

برنامه‌های اعتباری بانک توسعه تعاون در استان‌های کمتر برخوردار

ثبات قیمت انواع سکه و طلا در هفته گذشته

پیروزی ترامپ، بورس ایران را سرخ پوش کرد

بیمه رازی اولین شرکت ایرانی با رتبه اعتباری بین المللی

سهامداران، صورت های مالی موسسه کوثر را تصویب کردند

پیش بینی رشد 29 درصدی درآمدهای مالیاتی در سال 95

هنرمندان، نویسندگان و روزنامه نگاران بیمه تکمیلی می شوند

تغییر رییس بورس به مذاق سهامداران خوش آمد

سکان بورس راچه کسی تحویل گرفت

سود خالص 11.633 میلیارد ریالی بانک پاسارگاد در سال 94

اقتصاد مقاومتی تنها راه درمان اقتصاد ایران است

شاخص ها هفته را سبز پوش آغاز کردند

بیمه کوثر و موسسه اعتباری کوثر به مشتریان یکدیگر خدمات می دهند

بانک شهر هیچ گونه وابستگی به شهرداری تهران ندارد

برای بانک شدن لازم باشد افزایش سرمایه می دهیم

اوراق رهنی؛ نقطه اتصال بازار پول و سرمایه برای تامین مالی

مدیرعامل فناپ: نگاه به اقتصاد مقاومتی یک نگاه ریاضت اقتصادی نیست

استعفا مدیرعامل بانک دی

وزیر اقتصاد با استعفای رییس کل بیمه مرکزی موافقت کرد

رییس کل بیمه مرکزی استعفا کرد

موسسه اعتباری کوثر محصولات سایپا را لیزینگی می فروشد

بانک صادرات سود سهام سال 94 را محقق کرد

ارتقای رسمی موسسه آموزش عالی خاتم به دانشگاه با حضور وزرای ارشاد و علوم

سختی های زیادی در این دو سال و نیم کشیدم

جزییات پرداخت وام 160، 120 و 80 میلیونی مسکن

تجربیات دوران تحریم را در پساتحریم حفظ می کنیم

بانک پاسارگاد واحد کارآفرین و اشتغالزای کشور معرفی شد

برخی از روسای شعب برای خودشیرینی نرخ ها را تغییر می دهند

شهرداری از بانک شهر بابت شعب الکترونیک، اجاره بها نمی گیرد

بیمه زندگی خاورمیانه مجوز عرضه سهام گرفت

تجلیل از مدیرعامل موسسه کوثر به عنوان رهبر کارآفرین اقتصادی و اجتماعی

به هیچ وجه تک سهم نخرید

اولین جشنواره برترین بیمه گذاران باشگاه مشتریان بیمه ما

نقدینه - افراد تازه وارد به بازار سرمایه همیشه این سوال را مطرح می‌کنند که «شاخص کل بورس» چیست؟ زیرا این شاخص همیشه در خبر‌ها شنیده شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ می‌شود و مردم تعرف دقیقی از کلمه «شاخص کل بورس» ندارند. همچنین کلمه دیگری که مردم باید با آن آشنا شوند «شاخص هم وزن» است.

به گزارش پایگاه خبری نقدینه ، در این نوشتار به بررسی تعریف این دو شاخص و تفاوت این دو پرداخته‌ایم.

شاخص کل تغییرات سطح عمومی قیمت تمامی شرکت‌هایی که در بازار سرمایه مورد معامله قرار می‌گیرد را محاسبه می‌کند و برای این کار از میانگین قیمت سهم‌ها استفاده می‌کنند.

میانگین تغییرات از سال پایه مورد محاسبه قرار می‌گیرد و سال پایه سال ۱۳۹۶ است. منظور از سال پایه سالی است که نوسانات قیمت در آن کمتر است و به عنوان مبدأ تغییرات انتخاب می‌شود.

برای توضیح دقیق‌تر باید گفت که ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصل ضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت است که روزانه مورد معامله قرار می‌گیرد؛ و از مجموع ارزش جاری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست می‌آید.

لازم به ذکر است که در این شاخص مقدار سود تقسیمی شرکت‌های بورسی محاسبه نمی‌شود، ایراد دوم این است که این شاخص فقط برای شرکت‌های بورس تهران کاربرد دارد، به عبارت دیگر این شاخص برای شرکت‌های پذیزفته شده در فرابورس ایران تعریف نشده است.

ایراد سوم شاخص کل بورس این است که سهام شرکت‌های بزرگ‌تر و با ارزش بازار بالاتر، اثر بیشتری بر مقدار شاخص کل دارند و شرکت‌های کوچک‌تر تاثیر کمتری بر شاخص کل بورس دارند. به عنوان نمونه شرکت فولاد مبارکه ارزش بسیار بالایی دارد، به طوری که مجموع ارزش شرکت‌های گروه خودروسازی به اندازه ارزش شرکت فولاد مبارکه نمی‌رسند. در نتیجه شرکت فولاد مبارکه وزن بیشتری در شاخص کل بورس دارد و اگر قیمت سهم بسیاری از شرکت‌های بورسی ریزش کند، اما اگر تنها شرکت فولاد مبارکه رشد قوی داشته باشد، می‌تواند شاخص کل بورس را بالا بکشد.

لازم به ذکر است که وقتی می‌گوییم شاخص کل ۵ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورس تهران به میزان ۵ درصد نسبت به سال پایه رشد یافته است.

**شاخص هم وزن چیست؟

با توجه به معایبی که شاخص کل بورس دارد، تحلیل گران بازار سرمایه از شاخص دیگری به نام شاخص کل هم وزن استفاده می‌کنند که دید بهتری به تحلیل‌گر می‌دهد. زیرا در شاخص هم وزن به تمام شرکت‌ها یک وزن می‌دهند و فرقی بین شرکت‌های کوچک و شرکت بزرگ بازار وجود ندارد. وقتی شاخص هم وزن منفی است یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار کاهش یافته است.

اگر در یک روز شاخص کل رشد کند، اما شاخص هم وزن منفی باشد، بدین معنی است که شرکت‌های بزرگ بازار سرمایه رشد قیمتی تجربه کرده اند و اکثر شرکت‌های کوچک ریزش قیمتی را تجربه کرده اند و نقدینگی به سمت شرکت‌های بزرگ رفته است.

در پایان لازم به ذکر است که شاخص کل بورس همیشه مورد انتقاد فعالان بازار سرمایه قرار داشته است، زیرا آن چه که در شاخص کل دیده می‌شود، در پرتفوی سهام داران دیده نمی‌شود، بنابراین رئیس سازمان بورس به تازگی خبر داده است که به دنبال ایجاد شاخص جدیدی است تا واقعیت‌های بازار سرمایه را به روشنی بیان کند.

تحلیل تکنیکال شاخص بورس / حمایت‌ جدید چه سطحی است؟

در انتهای هفته اول مرداد ماه شاخص کل با سطح حمایتی تاریخی برخورد کرد و در آستانه دو سناریو قرار گرفته؛ یا شاهد عملکرد شاخص در برگشت به سمت تراز های بالا خواهیم بود و یا شکستن حمایت و ریزش دوباره شاخص.

به گزارش اکو ایران؛ با به پایان رسیدن هفته اول مرداد و رشد 4 هزارو 866 واحدی شاخص کل در روز چهارشنبه پس از افت 35 هزار و 616 واحدی در 3 روز معاملاتی قبل از چهارشنبه به سطح حمایتی تاریخی خود رسید. در این گزارش سعی داریم تا سناریو های احتمالی واکنش ها و روند های شاخص کل را بررسی کنیم و برای شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ هر سناریو نقطه هدفی را به عنوان مقصد شاخص کل در آن روند مشخص نماییم.

روند شاخص کل در بازه‌ سالیانه

شاخص کل بورس تهران در سال 99 سقف تاریخی خود را ایجاد کرده است. پس از این رشد، شاخص وارد یک روند نزولی شدید شد که در این روند در چند مقطع به سطوحی واکنش نشان داد. در واقع در روند یک سهم یا شاخص سطوح زیادی وجود دارد که در بررسی های یک تحلیل از سطوح مؤثر در جریان پیش روی آن نماد استفاده می شود.

در روند شاخص کل بعد از سقف مرداد 99 سطحی که اهمیت فراوانی دارد، سطح حمایتی یک میلیون و 577 هزار و 683 واحدی است. این سطح در حال حاضر یک سقف برای شاخص محسوب می شود که در اردیبهشت امسال نیز شاخص به آن واکنش نشان داده و امید می رود تا با رشد شاخص در ماه های آتی، این سقف هدف شاخص کل بورس تهران باشد. سطح بعدی در تراز یک میلیون و 441 هزار و 452 واحدی قرار دارد. این سطح از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا شاخص بازار در انتهای فروردین ماه از این سطح برای جهش اردیبهشت خود استفاده کرده است. در حال حاضر نیز شاخص کل در روز چهارشنبه 5 تیرماه 1401 به این سطح حمایتی واکنش نشان داده و در این سطح قرار دارد.

سناریوی اول ما در این بخش از گزارش شکسته نشدن این سطح و رشد شاخص کل بعد از ثبات پیدا کردن در این تراز است. دلایل این پیش بینی نیز متعدد است که برای مثال می توان به حجم کم معاملات در روزهای اخیر اشاره کرد. مسئله شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ دیگری که حائز اهمیت است صورت های مالی منتشر شده و عملکرد ماهانه شرکت های بورسی است که در بررسی بنیادی شرکت ها به ارزنده بودن نماد های بازار در این رنج قیمتی پی می بریم.

سناریو دوم شکست این سطح حمایتی است. این سناریو نیز از احتمالی نزدیک به سناریوی اول برخوردار است که در صورت شکست این سطح حمایتی هدف شاخص کل سطح های پایین تر در زیر تراز یک میلیون و 340 هزار واحد است. دلایل بالا بودن احتمال وقوع این سناریو نیز افت شدید شاخص در ماه های اخیر که قدرت زیادی به این روند نزولی داده است بیان می شود. از طرفی در دو ماه اخیر بازار سرمایه با خروج روزانه پول حقیقی مواجه بوده که متأثر از بازدهی پایین بازار نسبت به تورم است. پیش بینی شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ می‌شود در صورت کاهش نیافتن نرخ بهره بین بانکی این سطح حمایتی شکسته شود.

شاخص بازار سرمایه در بازه کوتاه مدت

در بازه فصلی با توجه به واکنش های شاخص کل در ماه های اخیر یک سطح حمایتی و یک سطح مقاومتی میانی را ترسیم کرده ایم. با توجه به سناریوی اول، پیش بینی می شود قبل از سقف اردیبهشت ماه، شاخص کل به سطح مقاومتی میانی یک میلیون و 513 هزار و 246 واحدی واکنش نشان دهد. سطح حمایتی میانی که مد نظر است در تراز یک میلیون شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ و 401 هزارو 452 واحدی قرار دارد. این سطح در صورت شکست سطح فعلی و واقع شدن سناریوی دوم می تواند هدف کوتاه مدت شاخص بورس تهران باشد.

با در نظر گرفتن اصلاح 40 درصدی رشد بهمن تا انتهای اردیبهشت در دوماهه اخیر انتظار می‌رود که در صورت توقف مداخلات ناموجه سیاست گذار بازار سهام در دو ماه پیش رو از تابستان صعودی باشد تا این روند خروج سرمایه گذاران و بی اعتمادی فعالان بازار سرمایه متوقف شود.

شاخص سازان بازار در انتهای هفته اول مرداد

در بین 40 نماد شاخص ساز بازار این بار به سراغ نماد هایی رفتیم که در روز چهارشنبه 5 مرداد ماه با فشار زیاد عرضه و یا فشار زیاد تقاضا مواجه اند. نماد های وسپهر، نوری، وبصادر، صبا، همراه و وغدیر در بین نماد های دارای ارزش بازاری بالا به ترتیب با بیشترین فشار تقاضا بر عرضه مواجه اند و در روز چهارشنبه با صف خرید های سنگینی همراه بوده اند. نماد های وسپهر و صبا در بازار فرابورس هستند و 4 نماد دیگر در بازار بورس معامله می شوند.

نماد های بپاس، کگل، اپال، شاراک، وامید و جم نیز در این روز با صف های سنگین فروش و عرضه بالای سهامداران همراه بوده و برای شاخص کل بورس و فرابورس ترمز های اصلی محسوب می شوند. در بین این 6 نماد، بپاس در بازار فرابورس بوده و 5 نماد دیگر در بازار بورس معامله می شوند.

معرفی شاخص بورس به بیان ساده به همراه جزئیات

شاخص بورس یک معیار آماری است که برای اندازه‌گیری و مقایسه استفاده می‌شود. هر شاخص با فرمول خاص خودش محاسبه می‌شود و راه کلی برای محاسبه همه شاخص‌ها وجود ندارد. مثلا نحوه محاسبه شاخص داو جونز در بورس آمریکا با شاخص کل بورس تهران متفاوت است. وقتی دو شاخص متفاوت از دو راه متفاوت محاسبه می‌شوند، نمی‌توانیم مقدار آن دو را باهم مقایسه کنیم.

مقایسه عدد دو شاخص که از فرمول‌های مختلف محاسبه شده‌اند، مثل این است که بخواهیم وزن یک تیرآهن را با سرعت حرکت قطار تهران-مشهد مقایسه کنیم! برای مقایسه دو شاخص، به جای مقایسه عدد آن‌ها باید درصد تغییرات آن‌ها نسبت به یک مبدا مشترک را مقایسه کرد. یعنی مثلا برای مقایسه شاخص کل بورس و شاخص 30 شرکت بزرگ، به جای مقایسه عدد فعلی این دو شاخص، باید ابتدا یک مبدا انتخاب کنیم و سپس درصد تغییرات این دو شاخص را نسبت به آن مبدا بررسی کنیم.

فرض کنید عدد شاخص کل بورس برابر 1662205 واحد و عدد شاخص 30 شرکت بزرگ برابر 64454 واحد باشد. برای مقایسه این دو شاخص نمی‌توان عدد این دو شاخص را مقایسه کرد. یعنی اینکه نمی‌توانیم بگوییم چون عدد شاخص 30 شرکت بزرگ 64454 واحد است، شاخص کل قیمت بورس باید به این عدد برسد یا اینکه عدد شاخص 30 شرکت بزرگ تا یک میلیون و ششصد هزار واحد رشد کند. برای مقایسه باید درصد تغییرات این دو شاخص را نسبت به یک مبدا زمانی دلخواه مقایسه کنیم.

اگر مبدا را ابتدای سال 1399 قرار دهیم، درصد تغییرات این دو شاخص به شکل زیر خواهد بود: تغییرات شاخص کل بورس از ابتدای سال 1399 برابر 229.16% و تغییرات شاخص 30 شرکت بزرگ نسبت به ابتدای سال 1399 برابر 262.25%. حال با این درصد تغییرات می‌توان این دو شاخص شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ را باهم مقایسه کرد. یعنی می‌توان گفت حالا که تغییرات شاخص کمتر از تغییرات 30 شرکت بزرگ بوده، با رشد شرکت‌های کوچک و متوسط که در محاسبه شاخص 30 شرکت بزرگ اثری ندارند، تغییرات شاخص کل باید به تغییرات شاخص 30شرکت بزرگ نزدیک شود. از اینجا می‌توان پیش بینی کرد که احتمالا شاهد روی آوردن بازار به سمت سهام کوچک و متوسط خواهیم بود و یا در صورت افت، شرکت های کوچک و متوسط افت کمتری خواهند داشت. البته تاکید می شود که این بیانات تنها احتمالاتی هستند که باید در کنار دیگر شواهد و احتمالات مورد بررسی قرار گیرند و هیچ چیز قطعی وجود ندارد.

مهم‌ترین و معروفترین شاخص بورس در بورس تهران، شاخص کل است. علاوه بر این، شاخص‌های دیگری مثل شاخص کل هم وزن، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص 50 شرکت فعال‌تر، شاخـص ۳۰ شرکت بزرگ، شاخـص صنعت و شاخـص مالی، شاخـص بازار اول و بازار دوم، شاخص قیمت صنعت، شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت و همچنین شـاخص آزاد شناور از انواع دیگر شاخص بورس هستند. در اصل همه این شاخص ها از جمله مواردی است که در زمان تابلو خوانی در بورس باید به آن ها دقت کرد.

شاخص کل بورس

به زبان ساده، شاخص کل بورس (شاخص کل قیمت یا TEPIX) برآیندی از تغییرات قیمت همه سهم‌های شرکت‌های بورسی است که در بورس معامله می‌شوند بطوریکه میزان سرمایه و ارزش و حجم معاملات شرکت در تاثیر آن روی این شاخص بورس، اثر مستقیم دارد. یعنی در محاسبه شاخص کل بورس، بزرگی و کوچکی شرکت یا به اصطلاح وزن آن نقش تعیین کننده دارد. به زبان ساده در محاسبه شاخص کل، تاثیر تغییر قیمت سهام شرکت‌های بزرگ بورسی (مثل شرکت ملی مس ایران (فملی)، شرکت فولاد مبارکه (فولاد)، صنایع پتروشیمی خلیج فارس (فارس) و. ) بیشتر از شرکت‌های کوچک و متوسط است. این به آن معناست که اگر شما به نسبت بزرگی شرکت‌های شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ بورسی، از سهام تمامی آن‌ها بخرید، تغییرات پرتفوی سرمایه‌گذاری شما با تغییرات شاخص کل تقریبا یکسان خواهد بود. نام دیگر این شاخص، شاخص قیمت و بازده نقدی است. همانطور که از این نام مشخص است، این شاخص تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه که شرکت به سهامداران پرداخت می‌کند را بررسی می‌کند. شاخص کل بورس، همان شاخصی است که در رسانه های اجتماعی یا صدا و سیما، بیشتر از آن صحبت می شود. مثلا وقتی در اخبار اعلام می‌شود که شاخص بورس دو میلیونی شد، منظور همین شاخص است.

تغییرات در شاخص

وقتی تغییرات شاخص کل مثبت است، معنی آن این نیست که همه‌ی سهم‌ها افزایش قیمت داشته‌اند، ممکن است که برخی از سهم‌ها کاهش قیمت و برخی دیگر افزایش قیمت داشته باشند. مثلا وقتی فملی و فولاد تغییرات مثبت داشته باشند، (از آنجایی که این دو شرکت از غول‌های بورسی هستند) احتمالا تغییرات شاخص مثبت است و ممکن است تعداد زیادی از شرکت‌های کوچک و متوسط بورسی قیمت‌شان کاهش پیدا کرده باشد. یعنی به زبان دیگر از درصد تغییرات شاخص نمی‌توانیم درصد تغییر قیمت همه سهم‌ها را مشخص کنیم.

وقتی می‌گوییم شاخص بورس از ابتدای سال از یک میلیون واحد به دو میلیون واحد رسیده است (یعنی شاخص کل قیمت دو برابر شده) معنی این جمله این نیست که قیمت تمامی سهم‌ها دوبرابر شده است. به زبان ساده‌تر چون وزن شرکت در محاسبه شاخص موثر است، وقتی شاخص 100% رشد می‌کند، به این معنی نیست که همه سهم‌ها 100% رشد داشته‌اند بلکه ممکن است یک سهم 500% افزایش قیمت و سهمی دیگر 30% افت قیمتی را تجربه کرده باشد!

شاخص کل چگونه محاسبه می‌شود؟

برای محاسبه یک شاخص، یک سال را به عنوان سال مبنا یا پایه فرض می‌کنیم. ارزش جاری بازار را بر ارزش بازار در سال مبنا تقسیم می‌کنیم و عدد حاصل را در 100 ضرب می‌کنیم. مبدا محاسبه شاخص کل اول فروردین 1369 است که مبنای آن هم 100 واحد در نظر گرفته می‌شود. در واقع مقدار کل شاخص از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

شاخص کل = ارزش بازار جاری/ارزش بازار در سال مبنا

در محاسبه این شاخص، ارزش بازار محاسبه می‌شود که شامل تمامی سهم‌های بازار می‌شود. یعنی اگر سهمی به هر دلیلی بسته شده باشد هم در محاسبه شاخص تاثیر دارد.

شاخص کل هم‌وزن چیست؟

گفتیم که در محاسبه شاخص کل، وزن شرکت‌ها (بزرگی و کوچکی شرکت) تاثیر گذار است. پس این شاخص برای تحلیل همه شرکت‌های بازار کافی نیست. برای بی‌تاثیر کردن اثر وزن شاخص کل بورس به کدام سمت می‌رود؟ شرکت، شاخص هم‌وزن تعریف شده است. در محاسبه این شاخص دیگر بزرگی یا کوچکی شرکت تاثیر گذار نیست. شاخص هم‌وزن نشان دهنده کلیت بازار است. یعنی شاخص هم‌وزن برآیند تغییرات قیمت همه سهم‌های پذیرفته شده در بورس، بدون در نظر گرفتن وزن شرکت‌ها می باشد.

تغییرات شاخص کل هم‌وزن

تغییرات شاخص کل هم‌وزن، تغییرات کلیت بازار را نشان می‌دهد. مثلا، وقتی شاخص هم وزن تغییرات مثبت داشته باشد، می‌توان گفت بیشتر شرکت‌های بورسی مثبت هستند. برخی مواقع پیش می‌آید که شاخص کل منفی است اما شاخص کل مثبت است. در این حالت، می توان گفت که شرکت‌های بزرگ منفی بوده ولی تعداد زیادی از شرکت‌های کوچک و متوسط، مثبت هستند.

انواع دیگر شاخص در بورس

گفتیم علاوه بر شاخص کل و شاخص کل هم‌وزن، تعداد دیگری شاخص در بورس تهران وجود دارند. این شاخص‌ها عبارتند از: شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص 50 شرکت فعال‌تر، شاخـص ۳۰ شرکت بزرگ، شاخـص صنعت و شاخـص مالی، شاخـص بازار اول و بازار دوم و همچنین شـاخص آزاد شناور.

شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX)

شاخص قیمت و بازده نقدی (شاخص درآمد کل) نشان دهنده بازده کل بورس است. این شاخص تقریبا مثل شاخص کل محاسبه می‌شود ولی تفاوتی که با شاخص کل دارد در این است که این شاخص به شکل متفاوتی تعدیل می‌‌شود.

شاخص بازده نقدی

این شاخص بیانگر سطح عمومی بازده نقدی پرداختی شرکت‌ها است و از تقسیم شاخص کل بر شاخص قیمت و بازده نقدی به دست می‌آید.

شاخص 30 شرکت بزرگ

این شاخص تغییرات قیمتی 30 شرکت بزرگ در بازار را بر اساس میانگین وزنی و سهام شناور شرکت‌ها بررسی می‌کند. این شرکت‌ها شامل نمادهای زیر می باشند:

فخوز، فملی، شبندر، فارس، فولاد، وتجارت، شپدیس، کگل، وبصادر، شپنا، وغدیر، رانفور، وبانک، کچاد، شخارک، وپاسار، ومعادن، وصندوق، شبهرن، ونوین، پارسان، خودرو، حکشتی، وکار، رمپنا، همراه، اخابر، تاپیکو، وپارس و وبملت هستند.

شاخص 50 شرکت فعال تر

این شاخص، تغییرات قیمت 50 شرکت فعال بازار را بر اساس میانگین وزنی آن‌ها بررسی می‌کند. معمولا هر سه ماه یکبار سازمان بورس فهرست 50 شرکت فعالتر از نظر نقدشوندگی و تعداد روزهای معامله را اعلام می‌کند. این شاخص به دوشکل میانگین ساده و میانگین وزن دار محاسبه و گزارش می‌شود.

شاخص مالی

این شاخص مربوط به شرکت‌هایی است که در زمینه مالی (شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی، هلدینگ‌، بانک‌ها و. ) فعالیت دارند. برای محاسبه این شاخص، میانگین وزن دار نسبت‌های قیمتی سبد سهام این شرکت ها را با وزن برابر ارزش سهام آن ها در زمان پایه حساب می‌کنیم.

شاخص بازار اول

این شاخص تغییرات قیمت تمامی شرکت‌هایی که در بازار اول بورس پذیرفته شده‌اند را بررسی می‌کند.

شاخص بازار دوم

این شاخص تغییرات قیمت تمامی شرکت‌هایی که در بازار دوم بورس پذیرفته شده‌اند را بررسی می‌کند.

شاخص صنایع (شاخص قیمت صنعت)

شرکت‌هایی که در بورس پذیرفته شده‌اند بر اساس صنایعی که در آن فعالیت می‌کنند گروه بندی می‌شوند (مثل گروه خودرو، پتروشیمی، فلزات اساسی و. ) و سازمان بورس شاخص هر گروه را جداگانه محاسبه می‌کند. فرمول محاسبه این شاخص مثل شاخص کل است.

شاخص صنعت و شاخص مالی

علاوه بر این، به طور کلی شرکت‌های بورسی به دو گروه صنعتی و مالی هم طبقه بندی می‌شوند. گروه مالی شامل شرکت‌های است که فعالیت‌های مالی دارند مثل بانک‌ ها و موسسات مالی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، هلدینگ‌ها، لیزینگ‌ها و. گروه صنعت هم شامل باقی گروه‌ها و شرکت‌های بورسی است. به زبان ساده‌تر شرکت‌هایی که محصولی را تولید می‌کنند (مثل دارو، خودرو، فولاد، سرب و. ) عضو گروه صنعتی و شرکت‌های دیگر عضو گروه مالی هستند. برای این دو گروه هم به صورت جداگانه شاخصی محاسبه می‌شود. نام این دو شاخص، شاخص مالی و شاخص صنعت می‌باشد. روش محاسبه این دو شاخص هم مثل فرمول شاخص کل است.

شاخص شناور آزاد ( TEFIX )

شاخص شناور آزاد همانند شاخص کل محاسبه می‌شود. در محاسبه شاخص کل وزن شرکت‌ها تاثیر گذار است ولی در محاسبه این شاخص، میزان سهام شناور شرکت است که تاثیرگذار است.

جمع بندی

در این مقاله با انواع شاخص بورس آشنا شدیم و بیان کردیم که شاخص کل بورس مهمترین این شاخص ها می باشد و هنگامی که از شاخص بورس صحبت می شود، معمولا منظور این شاخص می باشد. اما با وجود این، در ماه های اخیر، ضعف فرمول مورد استفاده در این شاخص، بیش از قبل خود را نشان داده است و در نتیجه با وجود اینکه این شاخص، پر استفاده ترین شاخص بورس است، ولی لزوما بهترین نیست.