تضمین سرمایه و سود ۲۰ درصدی حقیقی‌ها چه اثری روی بورس خواهد داشت؟
اجرایی شدن بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه از روز شنبه ۶ آبان ماه سوالات تازه‌ای را برای فعالان اقتصادی و سهامداران بازار سرمایه ایجاد کرده است. مهم‌ترین آن این است که تضمین اصل سرمایه و سود ۲۰ درصدی پرتفوی سهامداران حقیقی بورس چه تاثیری روی بازار سرمایه خواهد داشت و چگونه انجام خواهد شد؟
به گزارش شهرآرانیوز، شاخص کل بورس بعد از فتح قله ۲ میلیون واحدی در مرداد ماه سال ۱۳۹۹ دیگر روی خوش به خود ندید. از آن زمان تاکنون نماگر اصلی بازار سرمایه فراز و فرود‌ها بسیاری را تجربه کرده است.
اکنون شاخص در تراز یک میلیون و ۲۴۴ هزار واحدی قرار دارد و طی ۶ ماه اخیر قریب به ۲۰ درصد سقوط را تجربه کرده است. در چنین شرایطی دولت بازهم دست به طراحی بسته حمایتی از بورس زده است. اقدامی که پس از مرداد ۹۹ برای چندمین بار شاهد آن هستیم. حمایت‌هایی که اگرچه لازم بوده، اما تاثیر کافی را نداشته و نتوانسته است مقابل سیل خروج سرمایه حقیقی از بازار را بگیرد و ترمز سقوط قیمت‌ها را بکشد.
سبد سهامداران حقیقی چگونه بیمه می‌شود؟
مهم‌ترین بند در بسته حمایتی جدید دولت از بازار سرمایه، بند نخست آن است که در آن به صراحت نوشته شده: «بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر (که حدود ۹۶ درصد از تعداد کد‌های حقیقی فعال حاضر در بازار را تشکیل می‌دهند) از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه گذاران صورت می‌گیرد. سر رسید اعمال این اوراق یک ساله بوده و مبلغ تعهد خرید ۲۰ درصد بالاتر از ارزش ترکیب سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهار شنبه، ۴ آبان ۱۴۰۱ می‌باشد؛ و بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌نماید اعمال و اجرایی خواهد شد.».
نکته نخست اطمینان دولت از بازدهی ۲۰ درصدی بورس و فرابورس طی یکسال آینده است. به زبان دیگر این بند حمایتی می‌تواند به اطمینان بخشی مردم نسبت به آینده بازار سهام کمک کند. اگرچه سهام شرکت‌های حاضر در تابلو بازار پایه شامل این طرح نمی‌شوند، اما این نشان می‌دهد که دولت به سود ۲۰ درصدی و حتی بیشتر شرکت‌های فعال در تابلو بورس و فرابورس مطمئن است وگرنه چنین تضمینی را به سهامداران حقیقی ارائه نمی‌کرد.
اما این طرح ایراداتی هم دارد. نظیر اینکه فقط و فقط سهام‌های موجود در پرتفوی سهامداران حقیقی در تاریخ ۴ آبان ۱۴۰۱ مشمول این طرح است و به بیان ساده‌تر اگر در روز جاری و روز‌های آینده سهامداران حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان سهام جدید بخرند، سهام جدیدشان شامل این تضمین و بیمه نمی‌شود.
تضمین دولت برای اصل سهام و سود عملیاتی است؟
چالش دیگری که پیش روی سهامداران حقیقی است، مسئله مثال از محاسبه سرمایه در گردش اعتماد به دولت است. اگر سهامداران حقیقی به تضمین دولت اعتماد کنند و اعتقاد داشته باشند که دولت نسبت به سود حداقل ۲۰ درصدی بازار سهام طی یکسال مطمئن است، سرمایه‌های خود را وارد بازار سرمایه می‌کنند حتی اگر سهام‌های جدیدشان بیمه نشود.
اما ایراد کار، حافظه تاریخی نه چندان مثبت سهامداران نسبت به وعده وعید‌های دولت درباره بازار سرمایه است. از زمانی که بازار سرمایه سیر نزولی خود را در پیش گرفته است دولتمردان بارها و بارها اقداماتی را برای حمایت از بازار سرمایه انجام داده اند، اما تاکنون موفق به جلب اعتماد دوباره سهامداران نشده اند.
تاثیرات دیگر بند‌های بسته حمایتی جدید روی بورس
بند دوم این بسته حمایتی در واقع سازوکار اجرایی حمایت از بازار را تشریح کرده است. از بند سوم تا هشتم نیز تکرار یکسری اقداماتی است که تاکنون دولتمردان بارها و بارها انجام آنها را وعده کرده است. به عنوان مثال بند سوم تاکید بر واریز منابع مندرج در بودجه سال ۱۴۰۱ برای صندوق تثبیت بازار است و یا بند هشتم فروش بازارگردان‌ها را محدود کرده است.
نکته قابل توجه، اما بند نهم این بسته است که در آن قید شده «پذیره نویسی اوراق بهادار و عرضه‌های اولیه تا زمان بازگشت ثابت به بازار سرمایه باید متوقف شود.» این بند اگرجه در ظاهر منجر به ایجاد تعادل در کفه‌های عرضه و تقاضای بازار است و به نوعی کفه عرضه را محدود می‌کند، اما پیامی نه چندان مثبتی را اقتصاد کشور مخابره می‌کند اینکه بازار سرمایه آمادگی لازم برای پذیرش شرکت‌های جدید را ندارد.
بند دهم این بسته نیز تاکید کرده است که «زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت ۱۳:۰۰ به ۱۲:۳۰ بازگردد». این اقدام مثبت است و البته درسی در آن نهفته است. اینکه عمده تغییراتی که مسئولان و سیاست گذاران بازار سرمایه روی روند معاملات اعمال می‌کنند پس از مدتی اندک تاثیر منفی آن نمایان شده و باز به حالت اولیه باز می‌گردد.
قبلا هم تجربیات مشابهی نظیر محدود کردن ساعت معاملات در گروه‌ها و تابلو‌های مختلف را در بازه‌های زمانی گوناگون داشته ایم که عمدتا نتیجه دلخواه را به همراه نداشته و بیشتر منجر به سردرگم شدن معامله گران شده است.
شرط «بانک صادرات» برای پرداخت وام
در شرایطی که مسئولان بانکی می‌گویند برای پرداخت تسهیلات خرد، شرط بررسی میانگین یا معدل مانده حساب نداریم، مشاهدات میدانی از برخی شعب بانک صادرات در روند پرداخت تسهیلات بیانگر این است که متقاضیان حداقل باید دو ماه سپرده بگذارند تا بتوانند ۱۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان بسته به میانگین آن سپرده، وام بگیرند.
به گزارش ایسنا، در پی ممنوعیت بلوکه کردن بخشی از مبلغ وام و همچنین سپرده گذاری بدون سود برای دریافت تسهیلات، عملکرد بانک‌ها در این راستا و رعایت این بخشنامه مورد بررسی قرار گرفته که دراین گزارش به طور نمونه شرایط وام دهی از سوی بانک صادرات و چگونگی برخورد این بانک با بخشنامه مربوطه رصد شده است.
بر اساس مشاهدات میدانی از برخی شعب بانک صادرات، این بانک برای پرداخت تسهیلات خرد، مبلغی از وام را بلوکه نمی کند. اما پرداخت وام مشروط به سپرده گذاری است که این سپرده برای حداقل مدت دو ماه باید نزد بانک باشد، البته به آن سود تعلق می گیرد و متقاضی زمان دریافت وام می تواند سپرده خود را پس بگیرد؛ لذا این شرایط خارج از بخشنامه اخیر بانک مرکزی نیست. اما در مجموع مسئولان بانکی تاکید دارند که برای پرداخت تسهیلات خرد، شرط بررسی میانگین یا معدل مانده حساب نباید داشته باشیم.
طبق بررسی میدانی از برخی شعب بانک صادرات، این بانک سه طرح برای پرداخت تسهیلات به مشتریان خود دارد که شامل طرح‌های میثاق، صدر و سنا می‌شود.
طرح صدر به دو صورت است که در طرح «صدر ۱» با سپرده سرمایه‌گذاری یکساله، نرخ سود علی‌الحساب ۱۶ درصد و حداقل مبلغ برای افتتاح حساب ۵۰ میلیون تومان تسهیلات پرداخت می‌شود و شرایط لازم برای وام‌دهی از طریق طرح «صدر ۲» با سپرده‌گذاری دو ساله، نرخ سود علی‌الحساب ۱۸ درصد و حداقل مبلغ برای افتتاح حساب ۱۰۰ میلیون تومان است.
علاوه بر این، پرداخت تسهیلات از طریق طرح «میثاق» بانک صادرات بدین صورت است که برای اشخاص حقیقی امکان دریافت تسهیلات با نرخ ۹ درصد، ۹۰ درصد معادل موجودی تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان با اقساط ۳۶ ماهه وجود دارد.
اشخاص حقوقی نیز برای دریافت وام از طریق طرح «میثاق» می‌توانند با نرخ هفت درصد به میزان ۲۰۰ درصد معدل موجودی با اقساط ۲۴ ماهه وام بگیرند.
البته مشاهدات از برخی شعب بانک صادرات بیانگر این است که در حال حاضر فقط طرح سنا برای پرداخت وام اجرا می‌شود.
طرح «سنا» که فعلا در اغلب شعب این بانک اجرا می شود، اینگونه است که نرخ سود تسهیلات از این محل ۱۰ تا ۱۸ درصد و اقساط آن ۱۸ تا ۶۰ ماهه است که پرداخت تسهیلات بعد از دو ماه سپرده‌گذاری تا ۱۰۰ درصد معدل موجودی انجام می‌شود.
در جزئیات این طرح آمده است که مثال از محاسبه سرمایه در گردش یکی از مزیت‌های آن نسبت به سپرده‌های سرمایه‌گذاری ماه شمار این است که نحوه محاسبه میانگین موجودی و کسب امتیاز دریافت تسهیلات در این طرح به‌صورت روزشمار بوده و مشتری امکان واریز و برداشت و انجام امور روزانه مالی خود را خواهد داشت.
از سوی دیگر، حداقل مبلغ جهت افتتاح سپرده کوتاه مدت سنا ۱۰۰ هزار تومان است که حداقل معدل میانگین جهت محاسبه امتیاز دریافت تسهیلات ۱۰ میلیون تومان است و امکان واریز و برداشت از حساب میسر خواهد بود.
مبنای دوره سپرده‌گذاری برای بهره‌مندی از امتیاز تسهیلات، حداقل دو ماه خواهد بود که بعد از طی کردن حداقل مدت ماندگاری (دو ماه) معادل ۱۰۰ میانگین موجودی، تسهیلات قابل پرداخت است.
در این زمینه، یکی از کارمندان شعب بانک صادرات می‌گوید که در طرح سنا، دو ماه سپرده در بانک می ماند و بعد از این مدت متقاضی به میزان آورده خود وام می گیرد؛ به طور مثال اگر ۲۰۰ میلیون تومان طی دو ماه سپرده شود، پس از این مدت متقاضی می تواند سپرده خود را برداشت و معادل ۲۰۰ میلیون تومان نیز از بانک وام بگیرد.
البته میزان پرداخت سود به این سپرده ۹.۵ درصد است اما میزان پرداخت سود به سپرده های دیگر ۱۸ درصد است.
نکته مهم در این زمینه این است که حداقل مبلغ تسهیلات قابل پرداخت از این محل ۱۰ میلیون تومان و حداکثر ۲۰۰ میلیون تومان است که دوره بازپرداخت اقساط و ضرایب پرداخت تسهیلات به شرح جدول زیر است:
بنابراین، بانک صادرات در شرایطی بر اساس میانگین حساب، وام می‌دهد که مسئولان بانکی می‌گویند برای پرداخت تسهیلات خرد، شرط بررسی میانگین یا معدل مانده حساب نداریم و بانک‌ها نباید این کار را انجام دهند.
پسا انتخابات
فردا گزارش می‌دهد؛
تبعات شکست ترامپ برزیلی
پیروزی پیرمرد چپ‌گرا بر ترامپ برزیل به تحلیل بسیاری کارشناسان بسیاری از معادلات را نه تنها در برزیل بلکه در قاره آمریکا و کل جهان تغییر خواهد داد.
حمیدرضا ترقی در گفت‌وگو با «فردا»:
مسئولان در مشورت با نخبگان روش‌های اصلاحی را در پیش بگیرند
حمیدرضا ترقی گفت: پیشنهاد آقای قالیباف به عنوان رئیس مجلس هم بسیار مهم است و او می‌تواند در جلسه سران قوا این موضوع را بیشتر پیگیری کند.
سردبیر فردا :
وقت حسابرسی از نهادهای فرهنگی فرا رسیده
مرندی: ناتو مقصر اصلی جنگ اوکراین است
مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران در گفت‌وگویی با شبکه راشا تودی با گفتن اینکه ناتو و سیاست‌های آن «تهدیدی علیه بشریت و ثبات» است، گفت ناتو مقصر اصلی وقوع جنگ اوکراین است.
واکنش لاوروف به ادعای وال‌استریت‌ژورنال درباره ایران
وزیر امور خارجه روسیه به ادعاهای مطرح شده در گزارش اخیر روزنامه وال‌استریت‌ژورنال مبنی بر وجود تهدید حمله ایران به مواضعی در عربستان و عراق، واکنش نشان داده و آن را یک…
ابراز نگرانی پنتاگون درباره ادعای تهدید حمله ایران
سخنگوی وزارت دفاع آمریکا به ادعاهای مطرح شده در گزارشی مبنی بر وجود تهدید «حمله‌ای قریب‌الوقوع» از سوی ایران به مواضعی در عربستان و عراق واکنش نشان داد.
تیتر یک
منابع ارزی بلوکه ایران در آستانه آزاد شدن؟
رئیس کل بانک مرکزی ایران دیدار امروز خود با رئیس بانک مرکزی عمان را در ادامه همکاری سال گذشته با مثال از محاسبه سرمایه در گردش این کشور که ۵۰۰ میلیون دلار از وجوه ایران از انگلیس…
ماموریت رئیسی به دستگاه‌های اجرایی برای خدمات هوشمند
رئیسجمهور، «حکمرانی دیجیتال و دولت هوشمند» را لازمه شکل‌گیری دولت قوی دانست و گفت: اساس کار دولت هوشمند تسهیل دسترسی‌های مردم به اطلاعات در…
سرخط خبر ها
از ضاربین شهید آرمان علی‌وردی؛ جمعیت زیاد بود و ۱۰ نفر آرمان را با چاقو می‌زنند!
واکنش لاوروف به ادعای وال‌استریت‌ژورنال درباره ایران
اعترافات کسی که به شهید علی‌وردی چاقو زده است
اعترافات نفر دوم حادثه تروریستی شیراز: رابط داعش می‌گفت بهترین زمان عملیات موقع اغتشاشات است
سرلشکر باقری: دستان اختاپوسی آمریکا در حال قطع شدن است
اولتیماتوم سردار جلالی به مدیران درباره آموزش سواد سایبری
اثر ناآرامی‌ها در جابه‌جایی سرمایه به سمت سکه و دلار
مالی‌می‌خواهد «کار بی نتیجه» ترامپ را امتحان کند!
سخنگوی قوه قضائیه: ما اعتراض را قبول داریم اما آشوب را بر نمی‌تاببیم / هیچ تخفیفی برای مرتکبان جرایم خشن در اغتشاشات وجود ندارد
گزافه گویی های «رابرت مالی»
واکنش آمریکا به داستان‌جدید وال‌استریت ژورنال علیه ایران
تاکید امیرعبداللهیان بر نقش مجالس ایران و روسیه برای توسعه مناسبات دوجانبه
۳ خواسته نماینده چابهار از رییس‌جمهور
توافق ایران و روسیه برای سوآپ فرآورده‌های نفتی
علت فوت فرشته احمدی/ شلیک گلوله در داخل منزل
روزنامه الکترونیک
تیتر یک
ثبت بدترین وضعیت تاریخ دریاچه ارومیه
صدای پای بحران از خیلی وقت پیش به گوش رسیده بود، موضوع از هشدار و خطر گذشته است و حالا شاهد نفس‌های آخر دریاچه ارومیه هستیم. دریاچه‌ای که زمانی عنوان ششمین دریاچه آب شور جهان، بزرگ‌ترین دریاچه آب‌شور خاورمیانه و بزرگ‌ترین دریاچه ایران را با خود به یدک می‌کشید، محل زندگی بسیاری از حیوانات مهاجر و بومی مثل فلامینگو، پلیکان، حواصیل و اردک بود و سالانه هزاران گردشگر را به خود جلب می‌کرد؛ حالا، تنها یک‌قدم تا خشکی کامل دارد. براساس آمارهای منتشره، شرایط امروز دریاچه ارومیه بدترین وضعیت این پهنه آبی…
گزارش
شهاب حسینی درباره چه چیزی صحبت کرد؟
مطالبه اخیر شهاب حسینی و برخی سوال‌هایش درباره وضعیت سینما دغدغه جدی بسیاری از فعالان این حوزه است که نسبت به ادامه…
کمبود حداقل 50هزار پرستار
نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس می‌گوید لازم است در سال آینده حداقل ۵۰ هزار پرستار استخدام شوند.
پیشخوان
- - نام‌نویسی ۱۶۰ هزار نفر در کنکور
- - چرا در پاییز سریعتر می‌دوید؟
- - ۱۳ میلیون جوان ایرانی در سن ازدواج مجرد هستند
- - پایان آبان؛افزایش حقوق مددجویان بهزیستی
- - ایران در شدت مصرف انرژی جهان اول شد!
- - آیا اصغر فرهادی دزد ایده‌هاست؟
- - پشت پرده کمبود آنتی‌بیوتیک در کشور
- - نرخ بیکاری جوانان کاهش یافت
ویدئو خبر
این آنفلوآنزای سمج
به نظر می‌رسد پاییز و زمستان امسال، ویروس آنفلوانزا جایگزین کرونا شود. زیرا، زودتر از موعد مقرر مثال از محاسبه سرمایه در گردش آمده است و هر روز بر…
باکس زرد
جزئیات قتل خواننده آمریکایی
رئیس پلیس اداره پلیس هیوستون در کنفراس خبری اعلام کرد، پلیس در ساعت ۲:۳۴ بامداد به وقت محلی گزارشی درباره شلیک دریافت کرده است. ماموران پلیس به ساختمان «بیلیارد و بولینگ ۸۱۰ هیوستون» یعنی محل برگزاری یک مهمانی خصوصی رسید و با…
یادداشت
لزوم مدیریت در مهاجرت
مهاجرت به‌خصوص مهاجرت‌های بین‌المللی بدل به امری بسیار متداول در جهان امروز شده است. چراکه تقریباً هیچ کشوری در جهان یافت نمی‌شود که با پدیده مهاجرت نیروی انسانی به خارج یا ورود به داخل کشور خود…
عجب مرد هنرمندی!
تا بوده رویه اینگونه بوده که رسانه‌ها به عنوان چشم ناظر بر عملکرد نهادها و سازمان‌ها در حسن اجرای وظایف محوله‌شان نظارت می‌کردند. سنجه قانون عیار آنها بوده و هر جا نهادی پا را بیرون از چارچوب قانون…
پیشنهاد فردا
عدالت؛ چه باید کرد؟
دنیا پیچیده است. نمی‌دانیم چه باید کرد، نمی‌دانیم چه چیزی اخلاقی است و یا اشتباه است و به عنوان یک انسان، از ابتدای تاریخ به دنبال جوابِ سوال‌هایی از این دست بوده‌ایم. کمتر کسی به ما آموزش داده چه طور فکر کنیم. عدالت، قدمی در این راستا برداشته است. مایکل سندل در این کتاب تلاش می‌کند ما را با…
اثر افزایش حقوق بر بازارها چیست؟/ بازتولید سیکل معیوب دستمزد و قیمت
تجارت نیوز نوشت:مسابقه بین افزایش حقوق و قیمت کالا و خدمات که همواره به زیان حقوق‌بگیران است، مسابقه‌ای خوب و نتیجه‌بخشی نیست.
هر ساله این تصمیم که حقوق و دستمزد بالا رود، با اما و اگرهای بسیاری مواجه می‌شود. شاید بتوان دیدگاه‌های موجود در این بخش را به دو گروه تقسیم کرد. گروه اول بر این باورند که آنهایی که مخالف افزایش حقوق هستند، بهانه‌جویی می‌کنند تا مهم‌ترین سیاست اقتصادی دولت جهت کاهش فقر –یعنی افزایش حداقل حقوق به میزانی بیش از تورم پیش‌بینی‌شده- را به زیر سوال ببرند.
اما در مقابل، گروهی معتقدند اگر حقوق ۲۰ درصد افزایش یابد، قیمت‌ها به بالای ۳۰ درصد می‌رسد؛ این موضوع یعنی ایجاد فاصله قابل توجه بین دستمزد و قیمت کالاها و خدمات. در واقع یک سیکل ناقص شکل می‌گیرد که خود را بازتولید می‌کند. البته، ناگفته نماند که این گروه راهکار جایگزین افزایش حقوق را نظام کمک‌های غیرنقدی می‌دانند که به رفاه مردم و چرخش تولید منجر می‌شود.
در همین زمینه، مسعود دانشمند- کارشناس مسائل اقتصادی- با بیان اینکه وقتی دستمزدها پاسخگوی هزینه‌های جاری نیست، یکی از راه‌حل‌های بدون مطالعه و کارشناسی‌نشده، افزایش حقوق است، به تجارت‌نیوز گفت: وقتی دولت حقوق را افزایش می‌دهد، طبیعی است که اعضای بخش خصوصی و بعد خویش‌فرمایان و افرادی که بیرون از سیستم رسمی کار می‌کنند، اقدام به افزایش دستمزد می‌کنند. این مجموعه افزایش‌ها منتهی به بالا رفتن قیمت کالا و خدمات خواهد شد.
وی افزود: به دنبال افزایش بهای کالا و خدمات، وقتی دوباره مثال از محاسبه سرمایه در گردش به سرخط برمی‌گردیم و حقوق کارمند افزایش ۲۰ درصدی پیدا می‌کند، اینبار قیمت‌ها به میزان ۳۰ درصد بالا می‌رود. این موضوع یعنی بازهم بین دستمزد و قیمت کالاها و خدمات فاصله وجود دارد. در واقع یک سیکل ناقص، خودش را بازتولید می‌کند.
مسابقه بین حقوق و قیمت به زیان کارمندان است
دانشمند اضافه کرد: دولت تصور می‌کند وقتی مردم قدرت خرید ندارند، نمی‌توانند کالا و خدمات بخرند و در نتیجه تولیدکننده و توزیع‌کننده کالا بیکار می‌ماند. در این باره یک مثال ساده می‌زنم؛ وقتی دستمزد به حدی نیست که مصرف‌کننده نمی‌تواند یک بطری شیر بخرد، فروشنده شیر کمتری از شرکت تولیدکننده می‌خرد. بعد، شرکت تولیدکننده شیر کمتری از دامداری تحویل می‌گیرد و وقتی دامدار می‌بیند شیر به فروش نمی‌رود، اقدام به فروش گاو خود و عرضه گوشت آن در بازار می‌کند. تمام اینها در نهایت باعث نابودی صنعت دامداری می‌شود.
وی در این باره ادامه داد: در چنین شرایطی، دولت به یک کار فوری روی می‌آورد و آن افزایش حقوق است. وقتی حقوق به میزان ۲۰ درصد بالا می‌رود، آنوقت کارمند می‌تواند مثال از محاسبه سرمایه در گردش شیر بخرد. اما در ادامه با افزایش حقوق و دستمزد تمام بخش‌ها، قیمت کالا و خدمات مثل شیر افزایش پیدا می‌کند. چون، قیمت شیر در دامداری و دستمزد کارگر کارخانه لبنیات هم بالا می‌رود. سپس، بهای کالا در شبکه توزیع هم افزایش پیدا می‌کند و مغازه‌دار هم کالا را گران‌تر به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رساند. این زنجیره شکل گرفته در نهایت نه‌تنها فاصله بین دستمزد و قیمت‌ها را کاهش نمی‌دهد بلکه افزایش هم می‌دهد. در واقع مسابقه بین افزایش حقوق و قیمت که همواره به زیان حقوق‌بگیران است، مسابقه خوب و نتیجه‌بخشی نیست.
بالا رفتن حقوق، دولت را بزرگتر می‌کند
دانشمند با اشاره به اینکه راهکارهای دیگری وجود دارد تا جایگزین افزایش حقوق شود، مثال از محاسبه سرمایه در گردش اظهار کرد: اینکه هر سال دولت اقدام به افزایش حقوق کند، باعث خواهد شد تا این نهاد بزرگتر و بخش خصوصی ناکارآمدتر شود. از آنجایی‌که دولت محدودیت درآمد دارد، در آخر به بن‌بست می‌رسد.
افزایش حقوق تورم‌زاست
وی درباره اینکه منابع افزایش حقوق باید از کجا تامین شود، نیز گفت: دولت با کسری بودجه هنگفتی مواجه است، اما با بانک مرکزی دور هم می‌نشینند و تصمیم به چاپ اسکناس می‌گیرند و آن را به بازار تزریق می‌کنند. نتیجه این است که حجم نقدینگی به طرز فاجعه‌بازی بیشتر می‌شود که این خود تورم‌زاست و در کنار آن افزایش حقوق هم به بالا رفتن تورم منجر می‌شود. در نهایت این دو عامل باعث گران‌تر شدن بهای کالا و خدمات می‌شوند.
کمک غیرنقدی جایگزین افزایش حقوق شود
دانشمند با تاکید بر اینکه باید سیستم کمک‌های غیرنقدی را جایگزین افزایش دستمزد کنیم، اظهار کرد: در این صورت، مردم در رفاه خواهند بود و چرخه تولید می‌چرخد. اینکه هر ماه یارانه نقدی به مردم داده شود، این امر هم اثر پول پرفشار را به دنبال خواهد داشت که تورم‌زاست.
وی ادامه داد: سیستم کمک‌های غیرنقدی باعث می‌شود جریان تولید و توزیع در سطح قبلی باقی بماند. دیگر نیازی به افزایش حقوق نخواهد بود اما قدرت خرید مصرف‌کننده نهایی با کمک‌های غیرنقدی بالا می‌رود. برای مثال، اگر یک مرغ درب مرغ‌داری کیلویی ۶۰ هزار تومان باشد، با این مکانیزم با قیمت ۲۰ هزار تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسد. بنابراین، کارمند و کارگر با حقوقی که افزایش نیافته، قادر به خرید مرغ خواهند بود. مرغ‌دار هم مرغ را تولید می‌کند و دولت هم به‌جای افزایش حقوق، تفاوت قیمت را از جیب خود می‌گذارد.
شکست انحصار نرم‌افزاری آمریکایی‌ها در حوزه نفت توسط فناوران ایرانی
تهران - ایرنا - چندین نرم افزار کاربردی در حوزه مهندسی نفت از جمله نرم افزار جامع شبیه سازی و بهینه سازی فرآیند اسیدکاری چاه های نفت و گاز، در انحصار شرکت‌های آمریکایی بود اما حالا توسط فناوران یک شرکت دانش بنیان ابرانی بومی سازی و به بازار عرضه شد.
به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، چاه های نفت و گاز در دنیا به طور معمول و در بازه های زمانی مشخصی نیازمند عملیات اسیدکاری هستند، در واقع این عملیات بدنبال آن انجام می شود که فضای اطراف چاه ها هنگام تولید نفت و گاز به مرور زمان توسط ذرات سیال مسدود شده است لذا با عملیات اسیدکاری خرده ریزها و موادی که اطراف چاه های نفت و گاز را مسدود کرده اند پاک سازی شده و یک سری مسیرهای جدید در چاه ایجاد می شودکه به آن کرم چاله گفته می شود.
اما نوع و غلظت اسید و ترتیب اسیدکاری چاهها اگر به شکل صحیح انجام نشود، نتیجه معکوس بدنبال خواهد داشت و مهندسان نفت ممکن است به نتیجه دلخواه دست نیابند، به طوریکه با وجود هزینه های بالای اسیدکاری، ممکن است در طول حداقل سه هفته نیز عملیات تولید نفت یا گاز از چاه مورد نظر به وقفه بیافتد.
حالا یک شرکت دانش بنیان کشورمان مستقر در پارک فناوری پردیس موفق به طراحی چندین نرم افزار کاربردی در حوزه مهندسی نفت شده است که یکی از این محصولات جدید نرم افزار جامع تحت عنوان Acid pro است که به منظور شبیه سازی و بهینه سازی فرآیند اسیدکاری چاه های نفت طراحی شده است و سالانه حداقل ۲۰۰ هزار دلار صرفه جویی ارزی برای کشورمان بدنبال دارد.
پیش از این دو نمونه خارجی از این نرم افزار طراحی شده و هر دو انحصاری و متعلق به شرکت های آمریکایی بود.
این شرکت های آمریکایی به هیچ وجه نرم افزار Acid pro را نمی فروشند و تنها هنگامی که شرکت های نفتی به این شرکت سرویس اسیدکاری چاه های نفت و گاز را سفارش دهند و نیازمند عملیات مورد نظر باشند، برای شرکت های متقاضی سرویس مورد نظر را شبیه سازی می کنند.
بر اساس این گزارش، شرکت مدیریت پروژه های صنعتی ابدال (مپصا) یک شرکت دانش بنیان نفتی است که از سال ۱۳۷۹ شروع بکار کرده است و در حال حاضر به عنوان شرکت دانش بنیان در حوزه های مختلف از جمله مدیریت پروژه های صنعتی، خدمات مختلف در اکتشاف و تولید نفت و گاز مانند خدمات حفاری، مطالعات میدان، مطالعات آزمایشگاهی، بازرسی، آموزشی و توسعه نرم افزارهای خاص فعالیت می کند.
هم اکنون حدود ۳۰۰ نفر در گروه مپصا فعالیت می کنند که حدود ۸۰ درصد نیروها در رده کارشناسی به بالا هستند که در دفاتر مختلف شرکت در کیش و همچنین پارک فناوری پردیس فعالیت دارند.
سامان جهانبخشی عضو هیات علمی دانشگاه تهران و از دست اندرکاران این شرکت فناور با بیان اینکه، شرکت دانش بنیان مپصا از آزمایشگاه بالادستی بسیار پیشرفته ای برخوردار است که در خاورمیانه شماره یک و در دنیا چهارم است، افزود: این شرکت دانش بنیان دارای واحد حفاری و اندازه گیری و همچنین مرکز فناوری است و تمام محصولات مرکز فناوری این شرکت و البته بخشی از فعالیت های این شرکت دانش بنیان محسوب می شود.
وی که با خبرنگار ایرنا گفت و گو می کرد، با اشاره به سه محصول جدید شرکت مپصا که اخیرا توسط سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رونمایی شده است افزود: این محصولات همه دانش بنیان سطح یک هستند که نخستین محصول نرم افزار جامع تحت عنوان Acid pro است که به منظور شبیه سازی و بهینه سازی فرآیند اسیدکاری چاه های نفت استفاده می شود.
جهانبخشی در توضیح کاربرد این نرم افزار با بیان اینکه، به طور معمول چاه های نفت و گاز در دنیا در بازه های زمانی مشخصی نیازمند عملیات اسیدکاری هستند، افزود: این عملیات در واقع بدنبال آن انجام می شود که فضای اطراف چاه ها هنگام تولید نفت و گاز به مرور زمان توسط ذرات سیال مسدود می شود لذا به همین دلیل نیازمند اسیدکاری هستند تا خرده ریزها و موادی که اطراف چاه را مسدود کرده اند پاک سازی شوند و یک سری مسیرهای جدید در چاه ایجاد می کند که به آن کرم چاله گفته می شود.
وی افزود: در واقع این اسیدکاری در ادامه به افزایش دبی چاه کمک می کند چراکه گاها مشاهده می شود دبی تولیدی چاه نفت یا گاز بسیار کاهش می یابد و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست لذا با یک هزینه ای عملیات اسیدکاری را انجام می دهند تا دبی چاه مجددا افزایش یابد.
این فعال حوزه دانش بنیان همچنین یادآور شد: عملیات اسیدکاری چاه های نفت و گاز تقریبا ماهانه یا دوماه یکبار باید در تمام چاه های نفتی و گازی انجام شود.
کاربرد نرم افزار جامع Acid pro چیست؟
اما از این دانشیار دانشگاه تهران در خصوص کاربرد نرم افزار جامع Acid pro پرسیدیم که استفاده از این نرم افزار در اسیدکاری چاه های نفت و گاز چه مزایایی دارد.
جهانبخشی در پاسخ به این سوال با تاکید براینکه، نوع و غلظت و ترتیب اسیدکاری چاهها اگر به شکل صحیح انجام نشود، نتیجه معکوس بدنبال خواهد داشت افزود: با وجود هزینه های اسیدکاری از طرفی و متوقف شدن تولید نفت یا گاز از چاه در طول انجام اسیدکاری که ممکن سه هفته زمان ببرد گاها مهندسان به نتیجه دلخواه نمی رسند.
وی افزود:اما مهندسان نفت با وجود نرم افزار جامع Acid pro می توان فرآیند اسیدکاری و حرکت اسید در داخل سنگ مخزن را مدل سازی کنند و پارامترهای عملیات را طوری انتخاب کنند تا به نتیجه مطلوب برسند به طوریکه با دقت آسیب اطراف چاه و آسیب سازند را از طریق اسیدکاری رفع کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: در واقع نرم افزار جامع Acid pro برنامه اسیدکاری چاههای نفت و گاز را بهینه می کند و میزان غلظت و افزایه های اسید را تنظیم می کند. (چون اسید خالص که تزریق نمی شود بلکه یک سری مواد افزودنی را می توان با استفاده از این نرم افزار برای افزایش مطلوبیت اسیدکاری تعریف و اضافه کرد.)
وی تاکید کرد: بهره برداران حوزه نفت و گاز می توانند همه این مسائل را از طریق نرم افزار جامع Acid pro بررسی کنند و هنگامی که درنهایت به عدد مطلوب خود رسیدند می توانند در چاه واقعی عملیات را اجرایی کنند.
اما ممکن است هنگام شروع کار اسیدکاری در چاه های واقعی فرآیند طبق انتظار مورد نظر پیش نرود، یعنی ممکن است عملیات اسیدکاری به منظور کاهش آسیب سازند به مقدار مورد نظر انجام شود اما نتیجه دلخواه بدنبال نداشته باشد. حال در این شرایط چه باید کرد؟
جهانبخشی در پاسخ به این سوال می گوید: البته در حین فرآیند این نرم افزار از یک ماژول تحلیل دیتا برخوردار است که بصورت آنلاین داده های واقعی را ثبت و ضبط می کند.
وی افزود: نرم افزار جامع Acid pro همچنین می تواند با تحلیل داده ها محاسبه می کند که آیا فرآیند اسیدکاری چاه به روش مطلوبی پیش رفته است یا خیر که در صورت منفی بودن پاسخ فردی که پشت سیستم نشسته است بصورت آنلاین و به هنگام می تواند تصمیم بگیرد که فرآیند اسیدکاری اعم از نوع اسید، دبی تزریق و ترتیب اسیدهای ترکیبی را modify یا تعدیل و تنظیم کند.
اما یکی دیگر از محصولات این شرکت دانش بنیان نفتی که توسط متخصصان این شرکت بومی سازی شده است نرم افزاری است تحت عنوان فلوپرو (flopro)، نرم افزاری که جهانبخشی قابلیت های بسیاری دارد.
این فعال حوزه دانش بنیان با بیان اینکه، همه محصولات نرم افزاری شرکت مپصا داری یک پسوند پرو هستند افزود:این محصول در واقع نرم افزار شبیه سازی جریان چندفازی در چاه و خطوط لوله مثال از محاسبه سرمایه در گردش است.
جهانبخشی افزود:یعنی جریان چندفاز آب، نفت و گاز را از زمانی که سیال داخل چاه می ریزد تا هنگامز که سرچاه می آید و از ادوات درون چاهی و تاسیسات سطح الارضی و ازداخل خطوط لوله عبور می کند و در نهایت به پالایشگاه و ایستگاه فروش می رسد را مدل سازی می کند.
وی در توضیح بیشتری در خصوص کاربرد نرم افزار flopro اظهارکرد: به طورحتم در هر نقطه ای از خط لوله نفت و گاز نیاز است که مهندسان مقدار دما و فشار جریان و همچنین دبی آب و نفت وگاز را مشاهده کنند که اگر به عنوان مثال فشار از حد خاصی افتاده در آنجا ایستگاه تقویت فشار نصب شود یا دما از حد خاصی کمتر است آنجا را طوری طراحی کنند که به جریان اصلی انتقال آسیب نرساند.
جهانبخشی با بیان اینکه، نرم افزار flopro قابلیت های بسیار زیاد دیگری نیز دارد، شبیه سازی خطوط لوله نفت وگاز و همچنین انواع ادوات داخل چاه ها از جمله پمپ های درون چاهی، توربین ها که محاسبات مربوط به دما و فشار آنها را انجام می دهد را از آن جمله نام برد.
وی افزود:همچنین این نرم افزار کار تشخیص و محاسبات انواع ادوات سرچاهی همچون انواع جداکننده ها، انواع مبدل های حرارتی، انواع پمپ ها و کمپرسورها را انجام می دهد.
همچنین نرم افزار pvt pro یکی دیگر از نرم افزارهای بومی سازی شده توسط مرکز فناوری شرکت دانش بنیان مپصا است که به گفته جهانبخشی به منظور مدل سازی و پیش بینی خواص سیال نفت طراحی شده است، یعنی قسمت هیدروکربنی که از داخل زمین استحصال و استفاده می شود و البته خود آن هم از محاسبات پیچیده ای برخوردار است.
وی در این خصوص افزود: اینکه بدانیم در هردمایی رفتار فشار حجم آن به چه صورت است و چه مقدار آن مایع و چه مقدار آن بخار و درصد ترکیب گازمایع و بخار آن چه میزان است و رفتار فازی آن چگونه است یعنی نمودار دوفازی آن را که رسم می کنیم به چه شکلی درمی آید یا مثلا در هر دمایی مقدار فشار اشباع چند است یا در هر فشاری مقدار دمای اشباع چند است که تمام اینها برای مهندسان نفت متغیرهای تصمیم گیری محسوب می شوند. به طوریکه مهندس نفت باید فشاراشباع را بداند تا اگر فشار مخزن کمتر از فشار اشباع می شود و دوفازی می شود برای آن چاره ای بیاندیشد.
جهانبخشی با بیان مثال از محاسبه سرمایه در گردش اینکه، نرم افزار pvt pro برای محاسبات ترمودینامیکی نفت طراحی شده است تاکیدکرد: مهندسان نباید اجازه دهند یک مخزن نفتی دو فاز شود به طوریکه فشار آن از فشار اشباع کمتر و جریان دو فازی شود، اگر این اتفاق رقم بخورد مقداری زیادی از نفت داخل مخزن باقی مانده و دیگر قابل تولید نیست.
این فعال حوزه نوآوری در صنایع نفت و گاز کشورمان افزود: حالا با این نرم افزار یک مهندس نفت فشار مخزن را دارد و اندازه گیری می کند، از طرفی باید فشار اشباع را هم می داند و هنگامی که فشار به حد اشباع می رسد با روش هایی همچون تزریق آب یا تزریق گاز جلوی افت فشار بیشتر را می تواند بگیرد، لذا محاسبات ترمودینامیکی نفت که از با استفاده از نرم افزار پی وی تی پرو قابل انجام است در همه قسمت ها برای مهندسان نفت و مهندسان بهره بردار بسیار حائز اهمیت است.
شکست انحصار شرکت های آمریکایی و صرفه جویی ارزی برای کشور
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در خصوص اینکه آیا نرم افزار اسیدپرو (Acid pro)که اخیرا توسط سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رونمایی شده است دارای نمونه خارجی است یا خیر نیز گفت: در حال حاضر دو نمونه خارجی از این نرم افزار پیش از این طراحی شده و هردو متعلق به شرکت های آمریکایی است.
جهانبخشی با تاکید براینکه، این شرکت های آمریکایی به هیچ وجه نرم افزار Acid pro را نمی فروشند گفت: تنها هنگامی که شرکت های نفتی به این شرکت سرویس اسیدکاری سفارش دهند و نیازمند عملیات اسیدکاری چاه های نفتی وگازی باشند، عملیات مورد نظر را برای شرکت های متقاضی این سرویس شبیه سازی می کند.
وی با بیان اینکه، هر دو نرم افزار آمریکایی دارای نقاط ضعف بسیاری هستند، تاکید کرد: شرکت دانش بنیان مپصا با استفاده از توان متخصصان و فناوران خود قابلیت موجود در این نرم افزارها را افزایش داده است، قابلیت هایی که در هیچکدام از این نرم افزارها خارجی وجود ندارد اما مورد نیاز عملیات اسیدکاری چاه های نفت و گاز است.
این فعال حوزه نوآوری در صنایع نفت و گاز کشورمان در خصوص ارزش نرم افزارهای بومی سازی شده و مقایسه قیمت آن با نمونه آمریکایی آن گفت: هر یک از نمونه های خارجی این نرم افزارها حداقل نسخه ای ۵۰ هزار دلار ارزش دارند، اما میزان سرمایه ای که شرکت برای توسعه نرم افزار اسیدکاری چاه ها هزینه کرده است تاکنون حدود ۱۵ میلیارد تومان بوده است.
وی درخصوص میزان استقبال وزارت نفت و شرکت های نفتی از نرم افزار اسیدپرو، با بیان اینکه، وزارت نفت استقبال خوبی از این نرم افزار داشته است افزود: شرکت ملی مناطق نفتی جنوب بعنوان یکی از شرکت های تابعه شرکت ملی نفت ایران نخستین شرکتی که در قالب مثال از محاسبه سرمایه در گردش یک تفاهمنامه با ما همکاری کرده است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به فروش ۱۰ نسخه از نرم افزار اسیدپرو (Acid pro) به شرکت های نفتی کشورمان توسط این شرکت دانش بنیان افزود: این شرکت ها از طرفی با خرید این نرم افزار از محصول ایران ساخت حمایت کردند و از طرفی مثال از محاسبه سرمایه در گردش در هزینه های خود صرفه جویی کردند چراکه باید برای هر نرم افزار حداقل ۵۰ هزاردلار پرداخت می کردند اما تنها با یک سوم قیمت این محصول را از یک شرکت فناور داخلی تهیه کردند.
تامین نیاز نرم افزاری چاه های نفت و گاز کشور توسط فناوران کشورمان
این فعال حوزه نوآوری در حوزه نفت و گاز مثال از محاسبه سرمایه در گردش کشورمان در خصوص اینکه آیا تمام حوزه های نفتی می توانند از این نرم افزار استفاده کنند نیز با بیان اینکه، تقریبا ۴ هزار چاه فعال در داخل کشور وجود دارد افزود: اگر فرض کنیم هر ۵۰ تا چاه نیازمند یک نسخه از این نرم افزار باشند بازار کشورمان نیازمند ۸۰ نسخه نرم افزار اسیدپرو (Acid pro) است که ما می توانیم این محصول فناورانه و استراتژیک را تامین کنیم.
جهانبخشی همچنین تصریح کرد: برای توسعه این نرم افزار یک تیم ۱۵ نفره فعالیت کرده است و همه آنها نخبه های کشور و فارغ التحصیل دانشگاه های تهران، شریف و امیرکبیر هستند.
وی در ادامه با تاکید براینکه، این نرم افزارهای مورد استفاده در حوزه مهندسی نفت از قابلیت و مزیت رقابتی بالایی به لحاظ قیمت و کیفیت برخوردارند در عین حال اذعان داشت: متاسفانه در حال حاضر امکان فروش این نرم افزار به شرکت های نفتی خارجی به دلیل مشکل تحریم کشورمان وجود ندارد.
این فعال حوزه نوآوری در صنایع نفت و گاز کشورمان در ادامه اظهارکرد: بارها شده است که ما مشتریانی چه از کشورهای اروپا، آمریکای لاتین، کشورهای همسایه و چین داشته ایم که سایت و محصول ما را دیده اند و حتی نسخه آزمایشی از ما درخواست کرده اند و محصول استقبال کرده اند اما به دلیل تحریم ها عقب نشینی می کنند لذا در این زمینه نیازمند حمایت های جدی دولت هستیم.
دیدگاه شما