چگونه حد ضرر را تعیین می‌کنیم؟

رسیدن به یک استراتژی خروج منطقی، با رعایت اصول مدیریت سرمایه، یکی از مهم ترین کارها برای موفقیت در معامله گری است.

حد ضرر یا استاپ لاس در بورس چیست؟

معامله‌گران حرفه‌ای وقتی وارد سهمی می‌شوند دو محدوده را برای خروج از سهم در نظر می‌گیرند: حد سود و حد ضرر. وقتی قیمت به هر کدام از این محدوده‌ها برسد، معامله‌گر اقدام به فروش و خروج از سهم می‌کند. حد سود در واقع محدوده‌ای است که معامله‌گر برای شناسایی سود در نظر گرفته و حد ضرر در بورس (یا همان استاپ لاس) هم محدوده‌ای است که برای جلوگیری از ضرر بیشتر مشخص کرده است.

برای مثال، معامله‌گر با ابزارهای تحلیلی خود به این نتیجه می‌رسد که سهمی را در قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کند. با استفاده از همین ابزارهای تحلیلی، این معامله‌گر محدوده ۱۵۰۰ تومان را به عنوان حد سود در نظر می‌گیرد و اگر قیمت سهم رشد کند و به این محدوده برسد، سهم را با همین قیمت می‌فروشد و به یک سود ۵۰ درصدی می‌رسد. ولی اگر به هر دلیلی قیمت سهم پایین برود و مثلا به محدوده ۸۰۰ تومان (حد ضرری که معامله‌گر تعیین کرده است) برسد، در اینجا هم معامله‌گر اقدام به فروش سهامش می‌کند و با پذیرش ضرر ۲۰ درصدی، اجازه نمی‌دهد که سرمایه‌اش بیشتر از این مقدار کاهش پیدا کند.

تعیین حد ضرر، پایبندی به این محدوده و خروج از سهم در صورت رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر، یکی از مهم‌ترین رفتارها برای ماندگار بودن در بازارهای مالی است. مولفه‌های بسیار زیادی وجود دارند که بر قیمت سهم و بازارهای مالی تاثیر می‌گذارند و پیش‌بینی همه این مولفه‌ها عملا امکان‌پذیر نیست. در نظر گرفتن حد ضرر در واقع ابزاری احتیاطی است که معامله‌گر باید در معاملاتش در نظر بگیرد تا بتواند ریسک مولفه‌های پیش‌بینی‌ناپذیر (از قبیل تغییرات سیاسی، تغییر قیمت جهانی کالاهایی از قبیل نفت و فولاد، تغییرات بهره بانکی و غیره) را تا حد زیادی کنترل کند.

حد ضرر در بورس را چگونه تعیین کنیم؟

تعیین حد ضرر قاعده و قانون مشخص و ثابتی ندارد که بشود آن را برای همه معامله‌گران تجویز کرد. تعیین حد ضرر به عواملی از قبیل درجه ریسک‌پذیری، مدت‌زمان معامله، شرایط بازار، وضعیت بنیادی سهم، وضعیت تکنیکالی نمودار قیمت و غیره بستگی دارد.

برای نمونه، شخصی ممکن است روحیه ریسک‌پذیری بالایی داشته باشد و بتواند به‌راحتی ضررهای ۳۰ درصدی را هم تحمل کند. اما شخص دیگری چنین روحیه‌ای نداشته باشد و اگر قیمت سهامش بیشتر از ۱۰ درصد افت کند، آرامش خودش را از دست بدهد و دچار اضطراب شود. معامله‌گران موفق برای تعیین حد ضرر، پیش از هر چیز روحیات خودشان را در نظر می‌گیرند و مقدار مشخصی برای حد ضررشان دارند. این معامله‌گران حد ضررشان را طوری در نظر می‌گیرند که آرامش‌ و تمرکزشان را از دست ندهند و در صورت افت قیمت بتوانند ضرری را که متحمل می‌شوند به‌راحتی بپذیرند. معامله‌گران موفق می‌دانند که اگر در معامله‌ای ضرر کنند، می‌توانند به‌راحتی در معامله‌ای دیگر این ضرر را جبران کنند و در مجموع به سود برسند.

نکته: متداول‌ترین محدوده برای تعیین حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایین‌تر از قیمت ورود به سهم است. علاوه بر این، معامله‌گران محتاط، سرمایه‌شان را طوری مدیریت می‌کنند که اگر در یک سهم به حد ضرر رسیدند، حداکثر ۲ تا ۳ درصد از سرمایه‌شان را از دست بدهند. مثلا اگر کل سرمایه‌شان ۱۰۰ میلیون تومان است و ۱۰ میلیون تومان از این مبلغ را برای خرید سهام شرکت الف در نظر گرفته‌اند، حد ضررشان را طوری در نظر می‌گیرند که اگر قیمت سهم به حد ضرر رسید، حد اکثر ۲ تا ۳ میلیون تومان ضرر کنند.

تعیین حد ضرر با استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال

تحلیلگران تکنیکال که بیش از هر چیز نمودار قیمت سهم را بررسی می‌کنند، اولین کارشان این است که سطوح مقاومت و حمایت قیمت سهام را مشخص کنند. معمولا انتظار می‌رود که قیمت سهم بعد از رسیدن به سطوح حمایتی واکنش مثبت نشان بدهد و شروع به رشد کند. معامله‌گرانی که از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند، سعی می‌کنند سهامی را بخرند که قیمت‌شان نزدیک به محدوده حمایتی باشد و حد ضررشان را کمی پایین‌تر از این محدوده در نظر می‌گیرند. به این ترتیب محدوده حمایتی مانند نوعی سپر عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد که قیمت سهام به‌راحتی به محدوده حد ضرر برسد.

در تصویر زیر نمونه‌ای از حد ضرری را مشاهده می‌کنید که به کمک تحلیل تکنیکال مشخص شده است.

تحلیلگر در این مثال به این نتیجه رسیده است که محدوده ۹۰۰ تا ۹۵۰ تومان محدوده حمایتی سهم شستا است. این تحلیلگر می‌تواند طبق این تحلیل در این محدوده اقدام به خرید سهم کند و حد ضررش را محدوده ۸۵۰ تومان در نظر بگیرد. اگر قیمت زیر این محدوده تثبیت شود، در واقع حمایت ۹۰۰ تومانی از دست رفته است و انتظار نمی‌رود که در آینده نزدیک قیمت سهم بالاتر از این محدوده برود. پس معامله‌گر باید سهم را بفروشد و از آن خارج شود.

البته در این نمودار همان‌طور که مشخص است قیمت سهم به این محدوده واکنش مثبت نشان داده و تا محدوده ۱۴۰۰ تومان هم رشد کرده است. باید دقت کرد که وقتی قیمت سهم به محدوده حمایتی واکنش مثبت نشان می‌دهد و از این محدوده فاصله می‌گیرد، فرصت خرید سهم از دست رفته است. زیرا اگر مثلا در قیمت ۱۲۰۰ تومان خریدار سهم باشید و حد ضرر را با استفاده از این تحلیل ۸۵۰ تومان در نظر بگیرید، متحمل ریسک بسیار زیادی خواهید بود. به‌طور کلی در این روش هرچه قیمت خریدتان هرچه به حمایت نزدیک‌تر باشد، ریسک کمتری متحمل خواهید شد و پاداش بیشتری در انتظارتان خواهد بود.

حد ضرر متحرک چیست؟

یکی دیگر از مفاهیمی که خوب است در زمینه حد ضرر بدانیم، مفهوم حد ضرر متحرک است. حد ضرر متحرک یا Trailing Stop Loss در واقع ابزاری برای محافظت از سود است و زمانی به کار می‌رود که معامله ما وارد سود شده باشد و به حد سود رسیده باشد. شیوه استفاده از این نوع حد ضرر به این صورت است که مثلا معامله‌گر در محدوده ۱۰۰۰ تومان وارد سهم شده است و حد سود را ۱۵۰۰ تومان در نظر گرفته است.

بعد از مدتی قیمت سهم رشد می‌کند و به ۱۵۰۰ تومان می‌رسد، اما تحلیلگر با ارزیابی شرایط به این نتیجه می‌رسد که احتمال دارد قیمت سهم از این هم بالاتر برود. در این حالت حد ضرر را بالاتر می‌آورد و در محدوده ۱۴۰۰ تومان قرار می‌دهد. به این ترتیب اگر قیمت سهم به رشد خودش ادامه بدهد، همچنان این امکان وجود خواهد داشت که سود بیشتری از این معامله کسب شود، ولی اگر قیمت سهم کاهشی شود، معامله‌گر در محدوده ۱۴۰۰ تومان اقدام به فروش می‌کند و اجازه نمی‌دهد سودی که به دست آورده، از بین برود.

اهمیت رعایت حد ضرر

این مطلب را با مقایسه حد ضرر و کمبربند ایمنی آغاز کردیم، ولی هرچه درباره رعایت حد ضرر بگوییم کم گفته‌ایم. رعایت حد ضرر این امکان را برای معامله‌گر فراهم می‌کند که اگر شرایط طبق انتظارش پیش نرود، با ضرر حداقلی از معامله خارج شود و سرمایه‌اش برای معامله بعدی آزاد باشد و بتواند در معاملات آینده این ضرر کوچک را جبران کند و به سود برسد.

گاهی پیش می‌آید که بعضی از معامله‌گران تازه‌کار وارد محدوده حد ضرر می‌شوند و از سهم خارج می‌شوند، اما درست بعد از خروج آن‌ها، روند صعودی سهم آغاز می‌شود و حسرت کسب سود با این معامله‌گران می‌ماند. بسیاری چگونه حد ضرر را تعیین می‌کنیم؟ از افراد تازه‌کار به‌راحتی تحت تاثیر چنین موقعیت‌هایی قرار می‌گیرند و حد ضرر را به‌کلی کنار می‌گذارند، نکته اینجاست که چنین کاری می‌تواند آغاز مسیری باشد که به‌راحتی به ناکامی معامله‌گران منتهی می‌شود.

رعایت حد ضرر از ضروریات معامله‌گری است و اگر حد ضررتان به‌راحتی فعال می‌شود و تعداد زیادی از معاملات‌تان به حد ضرر می‌رسد، معنایش این نیست که نباید حد ضرر در نظر گرفت، بلکه مفهومش این است که شیوه تحلیل و معامله‌تان ایراد دارد و باید به دنبال رفع این ایرادها باشید. متداول‌ترین مشکل هم این است که معامله‌گران تازه‌وارد محدوده مناسبی برای خرید سهم در نظر نمی‌گیرند و با هر قیمتی که شد اقدام به خرید می‌کنند.

بهترین محدوده‌ها برای خرید سهم محدوده‌های حمایتی است و معامله‌گر باید پیش از آنکه قیمت به این محدوده برسد، آماده خرید باشد و هر وقت قیمت به این محدوده رسید اقدام به خرید کند و نه قبل یا بعد از آن. در این صورت اگر محدوده‌های حمایتی به‌درستی تشخیص داده شود، حد ضررهای کمتری در معاملات‌مان فعال خواهد شد و تعداد بیشتری از معاملات‌مان با موفقیت همراه خواهد بود.

نحوه محاسبه حد ضرر در بورس

شیوه‌های مختلفی برای محاسبه و تعیین حد ضرر در بورس وجود دارد. در بعضی از این روش‌ها از ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود و در بعضی دیگر حد ضرر را صرفا بر مبنای قیمت تعیین می‌شود. در ادامه چند روش برای تعیین حد ضرر را با هم مرور می‌کنیم.

تعیین حد ضرر ثابت

حد ضرر ثابت معمولا به دو صورت تعیین می‌شود. در روش اول معامله‌گر مقدار مشخصی از قیمت را به عنوان حد ضرر در نظر می‌گیرد. مثلا معامله‌گر حد ضررش را ۵۰ تومان کمتر از قیمت خرید در نظر می‌گیرد. در این روش، اگر قیمت خرید سهمی ۹۰۰ تومان بوده باشد، حد ضرر مقدار ۸۵۰ تومان خواهد بود.

در روش دوم درصد مشخصی به عنوان حد ضرر در نظر گرفته می‌شود. در این حالت معامله‌گر حد ضررش را مثلا ۱۰ درصد زیر قیمت خرید در نظر می‌گیرد. به عنوان مثال، اگر قیمت خرید سهم ۲۰۰۰ تومان باشد و معامله‌گر حد ضرر ۱۰ درصدی در نظر داشته باشد، حد ضرر سهم ۱۰ درصد پایین‌تر از ۲۰۰۰ تومان، یعنی ۱۸۰۰ تومان، خواهد بود.

نکته: در این روش حد ضرر معمولا بین ۵ تا ‍۱۵ درصد در نظر گرفته می‌شود.

تعیین حد ضرر به کمک میانگین‌های متحرک

بعضی از معامله‌گران برای اینکه انعطاف‌پذیری بیشتری در معاملات‌شان داشته باشند، از حد ضررهای دینامیک استفاده می‌کنند. در این روش معمولا از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر استفاده می‌شود. یکی از متداول‌ترین اندیکاتورها برای این کار، میانگین‌های متحرک هستند.

در این روش، معامله‌گر یک اندیکاتور میانگین متحرک (مثلا میانگین متحرک ۵۰ روزه) را در نظر می‌گیرد و وقتی قیمت سهم زیر این میانگین تثبیت می‌شود، اقدام به فروش سهم می‌کند. میانگین متحرک ۵۰ روزه در واقع نشان می‌دهد که میانگین قیمت سهم طی ۵۰ روز معاملاتی اخیر چه مقدار بوده است. اگر قرار به رشد سهم باشد، قیمت باید بالای این میانگین حرکت کند و اگر قیمت سهم کمتر از این میانگین شود، نشانه آن است که کاهش قیمت سهم ادامه خواهد داشت.

تعیین حد ضرر به کمک محدوده حمایتی

یکی از مهم‌ترین مواردی که در تحلیل تکنیکال مطرح می‌شود، بررسی و تشخیص سطوح حمایتی است. در این روش، معامله‌گر به کمک تحلیل تکنیکال سطوح حمایتی مهم سهم را تعیین می‌کند و حد ضرر را ۵ الی ۱۰ درصد زیر این محدوده در نظر می‌گیرد. برای نمونه، اگر معامله‌گر به این نتیجه برسد که سهمی در محدوده ۳۵۰ تومان حمایت تکنیکالی دارد، حد ضررش را ۱۰ درصد پایین‌تر از این محدوده (یعنی محدوده ۳۱۵ تومان) در نظر می‌گیرد.

معایب و مزایای رعایت حد ضرر در بورس

در قسمت‌های قبلی این مطلب به مزایای رعایت حد ضرر در بورس اشاره کرده‌ایم. اما به طور خلاصه، مهم‌ترین مزیت رعایت حد ضرر این است که سرمایه شما از آسیب در امان می‌ماند و در ازای از دست رفتن بخش کوچکی از سرمایه، این امکان را خواهید داشت که وارد معامله دیگری شوید و زیان معامله قبلی را جبران کنید.

مزیت مهم دیگر رعایت حد ضرر این است که اعصاب و روان‌تان آرام می‌ماند و هر روز نگران این نخواهید بود که ضررتان بیشتر خواهد شد یا نه و اینکه چه زمانی روند سهم تغییر خواهد کرد و از ضرر خارج خواهید شد.

رعایت حد ضرر، اگر درست و اصولی و بر مبنای روحیات معامله‌گر تعیین شده باشد، معایب خاصی ندارد. ولی اگر حد ضررتان را طوری در نظر بگیرید که به سرعت فعال شود، تعداد معاملات ناموفق‌تان زیاد خواهد شد و در نتیجه بخش مهمی از سرمایه‌تان را از دست خواهید داد.

مثلا اگر حد ضررتان را ۵۰ درصد در نظر بگیرید، با رسیدن به این حد ضرر نیمی از سرمایه‌تان را از دست خواهید داد. یا اگر هنگام خرید سهم و تعیین حد ضرر، به محدوده‌های حمایتی سهم توجه کافی نداشته باشید و قیمت خریدتان فاصله زیادی با محدوده حمایتی داشته باشد، این امکان که حد ضررتان به‌راحتی فعال شود وجود خواهد داشت. در این حالت هم شناسایی ضرر و خروج از معامله باعث خواهد شد بخشی از سرمایه‌تان از دست برود، در حالی که اگر محدوده ورودتان مناسب می‌بود و حد ضررتان را زیر محدوده حمایتی قرار می‌دادید، در این معامله به سود مناسبی می‌رسیدید.

نکته مهم: پیش از اینکه به فکر خرید سهمی باشیم، باید حد ضرر مناسبی برای این سهم در نظر بگیریم و سپس اقدام به خرید کنیم. در این حالت محدوده خریدمان را باید طوری انتخاب کنیم که اگر معامله وارد ضرر شد و به حد ضرر رسید، زیان‌مان بیشتر از مقداری که از قبل مشخص کرده‌ایم نباشد.

مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر

یک روش ساده برای تعیین حد ضرر طی کردن مراحل زیر است:

• تعیین محدوده حمایت تکنیکال
• اقدام به خرید نزدیک به حمایت
• قرار دادن حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایین‌تر از حمایت

فرض کنید نمودار سهم فولاد مبارکه را تحلیل کرده‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم که سهم در محدوده ۱۰۰۰ تومان حمایت خوبی دارد. سپس در این محدوده اقدام به خرید کرده‌ایم و حد ضررمان را ۱۰ درصد پایین‌تر از این محدوده قرار داده‌ایم. در تصویر زیر این حالت را می‌بینید.

همان‌طور که در این تصویر می‌بینید، قیمت سهم بعد از خرید ما افت کرده است و زیر محدوده حد ضرر رفته است. در این حالت باید سهم را بفروشیم و از سهم خارج شویم. چون این احتمال را می‌دهیم که روند نزولی سهم ادامه پیدا کند و ضرر ما بیشتر شود. البته در این مثال سهم وارد یک روند خنثی شده است و اصطلاحا درجا زده است.

اما اگر همین حد ضرر را رعایت کرده باشیم، با ضرر حداقلی از سهم خارج شده‌ایم و خودمان را درگیر درجا زدن‌های فرساینده سهم نکرده‌ایم. به این ترتیب، بعد از شناسایی ضرر سرمایه‌مان آزاد شده است و این امکان را یافته‌ایم که بدون از دست دادن زمان خرید دیگری انجام بدهیم و در معاملات بعدی به سود برسیم.

اندیکاتور ATR؛ میانبر تعیین بهتر سیگنال و حد ضرر

اندیکاتور ATR اندیکاتوری برای تعیین قیمت مناسب حد ضرر در معاملات.

برای بسیاری از معامله گران در بازار اتفاق افتاده است که هنگامی که در بازار، نمودارهای قیمتی رنج یا نوسانی و پرهیجان می‌شوند، در تعیین حد ضررهای خود دچار اشتباه شوند و دارایی خود را درست قبل از زمان شروع رشد قیمتی بفروشند.

بله این همان اشتباهی هست که بسیاری از فرصت‌هایی را که معامله گران به درستی پیدا کرده‌اند را از بین می‌برد. مسئله از دست رفتن فرصت کسب سود به همین نقطه ختم نمی‌شود. از طرفی در اکثر اوقات دیده شده است که معامله‌گران پس از رشد قیمت، نتوانسته‌اند عدد مناسبی را برای سیو سود انتخاب کنند و در نتیجه از مقدار زیاد رشد قیمت تنها درصد کمی سود نصیب آن‌ها می‌شود.

این موارد از جمله مواردی هستند که می‌توانند تحلیل‌های تکنیکالی موفق هر تکنیکالیستی را به خطر بیندازد. و به نوعی هر معامله‌ی حرفه‌ای دارای حد سود و حد ضرر را به خطر می‌اندازد.

اندیکاتور ATR ابزاری است که بسیاری از معامله‌گران برای رفع اشتباهات خود در تعیین محدوده مناسب جایگذاری حد سود و حد ضرر از آن استفاده می‌کنند.

شما نیز اگر قصد دارید اطلاعات بیشتری در خصوص اندیکاتور ATR کسب کنید و نحوه استفاده از آن را بیاموزید، مقاله اندیکاتور ATR آکادمی آینده را از دست ندهید.

در این مقاله می‌آموزید:

1. اندیکاتور ATR چیست؟
2. فرمول محاسبه اندیکاتور ATR چیست؟
3. نحوه استفاده از اندیکاتور ATR چگونه است؟
4. چگونه به وسیله ATR حدضرر مناسب تعیین کنیم؟

این مقاله برای چه کسانی مناسب است؟

1. کسانی که علاقه‌مند به معاملات نوسانی در بازار هستند.
2. افرادی که بیشتر علم تکنیکال مبنای معاملات آن‌هاست.
3. افرادی که به حد ضررهای خود پایبند هستند و به آن‌ها اهمیت می‌دهند.
4. افرادی که به دنبال روشی برای تعیین حد سود و حد ضرر مناسب برای معاملاتشان هستند.

تاریخچه اندیکاتور ATR

قبل از اینکه بخش‌های مختلف اندیکاتور ATR را بررسی کنیم بهتر است بدانیم که اصلا این اندیکاتور توسط چه کسی و در چه سالی ایجاد شده است. اندیکاتور ATR در سال 1978 توسط Average True Range به وجود آمده است.

Average True Range این اندیکاتور را در کتاب ((مفاهیم جدید در سیستم‌های تحلیل تکنیکال)) بیان کرد. البته باید بدانید ولز وایدر شخصی است که، به او لقب مادر اندیکاتورها را نسبت داده‌اند. مادر اندیکاتورها به جز اندیکاتور ATR اندیکاتورهای دیگری مانند: Relative Strength Index یا RSI (شاخص قدرت نسبی)، Parabolic Sar یا PSAR (پارابولیک سار) و Average Directional Index یا ADX (میانگین جهت‌دار) را به وجود آورده است.

اندیکاتور ATR چیست؟

اندیکاتور ATR چیست | آکادمی آینده

اکنون که می‌دانیم این اندیکاتور توسط چه کسی به وجود آمده است، بیایید بررسی کنیم اندیکاتور ATR چیست و چه کاری انجام می‌دهد.

در ابتدا گذری کوتاه بر اندیکاتورها خالی از لطف نیست. اندیکاتورها به طور کل به دو بخش اندیکاتورها یا روندگرنماها و اسیلاتورها یا نوسان‌گرنماها تقسیم می‌شوند. اندیکاتور ATR جزء دسته اسیلاتورها یا همان نوسان‌گرنماها می‌باشد.

درواقع کلمه ATR مخفف و کوتاه شده کلمه Average True Range به معنای برد واقعی میانگین است. در ابتدا اندیکاتور ATR فقط برای استفاده در بازار اوراق بهادار به وجود آمد؛ اما به طور کل از این اندیکاتور در تمام بازارها می‌توان استفاده نمود. این اندیکاتور همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد بیشتر برای بازارهای نوسانی یا هیجانی که نوسانات در آن‌ها زیاد می‌باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد. درواقع این اندیکاتور می‌تواند به ما نشان دهد که چه زمانی نوسانات بازار زیاد؟ و چه زمانی نوسانات بازار کم است؟

به کمک همین کم یا زیاد بودن نوسان یا فراریت می‌توان نقاط ورود و خروج به بازار را مشخص نمود. در ادامه بیشتر در خصوص نحوه استفاده از اندیکاتور ATR صحبت خواهیم کرد.

فرمول محاسبه اندیکاتور ATR چیست؟

برای اجرای اندیکاتور ATR در هر پلتفرمی مانند تردینگ ویو یا مفیدتریدر یا هر پلتفرم تکنیکالی دیگر، کافیست ATR را در بخش اندیکاتورها جست‌وجو و انتخاب کنید تا برای شما نمایش داده شود. و این اندیکاتور را برای تایم فریم‌های مختلف می‌توانید اجرایی کنید. در حقیقت برای تحلیل یا اجرا و… نیازی به فرمول این اندیکاتور نخواهید داشت.

اما برای درک بهتر اندیکاتور ATR فرمول آن را با یک دیگر بررسی می‌کنیم.

فرمول اندیکاتور ATR

1. TR: محدوده واقعی
2. HIGH: قیمت بالای تایم فریم انتخابی توسط شما
3. LOW: قیمت پایین تایم فریم انتخابی توسط شما
4. Closeprev: قیمت بسته شدن در تایم فریم انتخابی شما

به نوعی تعریف فرمول ATR برابر است با: اختلاف بالاترین قیمت کندل و قیمت بسته شدن با اختلاف پایین‌ترین قیمت کندل و قیمت بسته شدن.

و در نهایت TR را باید بر تعداد دوره تقسیم کنیم. که در این صورت فرمولی دیگر داریم که برابر است با:

1. TR: محدوده تشکیل شده
2. N: تعداد دوره‌ها (یا همان میانگین تعداد کندل‌های انتخابی)

انتخاب تعداد دوره مناسب در اندیکاتور ATR

دوره مناسب اندیکاتور ATR | آکادمی آینده

در هر پلتفرمی که قصد داشته باشید اندیکاتور ATR را در آن به اجرا دربیاورید، امکاناتی برای ایجاد تغییراتی بر روی آن در اختیار شما قرار می‌دهد. در پلتفرم‌های مختلف این عدد یا دوره یا به اختصار تناوب به طور پیش‌فرض بر روی 14 قرار دارد. خود ولز وایدر برای بهره‌وری بهتر، عدد 7 یا 14 را پیشنهاد کرده است. اما به طور کلی هر چه عدد تناوب کمتر گرفته شود اندیکاتور سریع‌تری به دست خواهید آورد و در نتیجه، سیگنال‌های ورود و خروج بیشتری را را نیز دریافت خواهید کرد.

اما در هر صورت توجه داشته باشید بهتر است ابتدا از عدد 14 استفاده شود سپس اگر قصد دارید نوسانات بیشتری از ATR دریافت کنید؛ بهتر است از عدد 7 استفاده کنید. زیرا سیگنال‌های دریافتی از اندیکاتورها زمانی اعتبار دارند که، اعداد به کار رفته در آن، همان اعدادی باشند که عموم معامله گران از آن استفاده می‌کنند.

چگونه از اندیکاتور ATR سیگنال دریافت کنیم

سیگنال های اندیکاتور ATR | آکادمی آینده

به طور کلی اندیکاتور ATR نمودارهای قیمتی را که دارای نوسانات زیاد هستند با مقدار بالاتری و نمودارهای قیمتی را که دارای نوسانات کمی هستند، با مقداری اندک نمایش می‌دهد. این اندیکاتور معیاری برای تuیین جهت حرکت قیمت نیست بلکه برای اندازه‌گیری نوسانات ایجاد شده به واسطه حرکت قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سیگنال‌ها و تحلیل‌هایی که هر معامله‌گر ممکن است از این اندیکاتور دریافت کند متفاوت است. اما به طور کل در نوع اول و معمول آن، می‌توان زمانی که اندیکاتور در سطوح پایینی قرار دارد را فرصت خرید و زمانی که اندیکاتور در سطوح بالایی قرار دارد فرصت فروش درنظر گرفت. و اما نوسان گیران بازار بهتر است برای دریافت سیگنال‌های بیشتر از تایم فریم‌های پایین‌تر یا تناوب و دوره‌های کمتر استفاده کنند.

در نوع دوم می‌تواند در تأیید حد ضرر تأثیرگذار باشد. همان‌طور که گفته شد نمودار قیمتی که نوسانات زیادی را تجربه می‌کند ATR بالاتری را تجربه می‌کند و نمودار قیمتی که نوسانات کمتری را در خود دارد ATR پایین‌تری را دارا است. پس زمانی که ATR در حالت صعودی قرار دارد، معامله گران حد ضرر خود را در قیمت‌های پایین‌تر در نظر می‌گیرند. همچنین زمانی که ATR در حالت نزولی قرار دارد حد ضرر خود را در قیمت‌های بالاتر در نظر می‌گیرند.

در نوع دیگری زمانی که سهم در اوج قیمتی قرار داشته باشد و اندیکاتور ATR در مقادیر بالا قرار داشته باشد؛ این مسئله می‌تواند نشان از پایان روند داشته باشد و بهتر است که سیو سود انجام پذیرد.

به هرحال این اندیکاتور نوعی اندیکاتور نظری است و هر معامله‌گر می‌تواند سیگنال‌های متعددی از آن دریافت نماید. در ادامه به بحث نظری بودن این اندیکاتور خواهیم پرداخت.

نمونه تاثیرگذاری اندیکاتور ART در حد ضرر

به طور مثال فرض کنید رمز ارزی را در قیمت 400 دلار خریداری کرده‌اید و حدضرر ((STOP LOSS خود را 5 درصد پایین‌تر روی قیمت 380 قرار داده‌اید. قیمت به 375 می‌رسد و حد ضرر شما فعال می‌شود، در نهایت شما از معامله خارج می‌شوید. اما حقیقت این است که رمز ارز زمانی که به قیمت 375 رسید؛ مجددا شروع به رشد کرده و سود خوبی را نسیب خریداران خود می‌کند. در این شرایط به دلیل انتخاب حدضرر نادرست شما سود خوبی را از دست می‌دهید.

اما به کمک اندیکاتور ATR معامله گران قادر خواهند بود مقادیر مناسب حد ضرر را انتخاب کنند. تا درصورت بالا بودن ATR حد ضرری با درصد بالاتر یا اعداد پایین‌تر تعیین کنند.

اندیکاتور ATR مطلق به چه معنا است؟

گاهی مشاهده می‌شود که به طور مثال در بازار، نمودار RSI رمز ارزی یا سهامی از بازار اوراق بهادار را با رمز ارزی دیگر یا سهامی دیگر مقایسه می‌کنند. و اعلام می‌کنند که فلان رمز ارز RSI بالاتری نسبت به رمز ارز دیگر دارد، و نتایج یا تحلیل‌هایی را در همین راستا به دست می‌آورند.

اما در اندیکاتور ATR مقادیر به دست آمده را طبق فرمول به صورت مطلق اعلام می‌کند. پس درنتیجه این مقادیر، درصدی از قیمت‌های حال حاضر نمودار نیستند. به طور مثال رمز ارزی که قیمت آن بین 600 تا 700 دلار است، ATR بالاتری نسبت به رمز ارزی که قیمت آن بین 200 تا 300 دلار است، دارد. پس در نتیجه مقادیر به دست آمده در اندیکاتور ATR هر نمودار مختص خود آن می‌باشد. و نمی‌توان آن‌ها را با یکدیگر مقایسه کرد.

محدودیت‌ های اندیکاتور ATR

کسانی که قصد آشنایی یا کار کردن با اندیکاتور ATR را دارند ممکن است با دو محدودیت یا چالش روبه‌رو باشند.

برداشت‌های متفاوت

مقادیر مشخصی برای ATR وجود ندارد و هر معامله‌گری ممکن است برداشت‌های متفاوتی از برگشت روند یا حرکت روند با ATR داشته باشد.

نوسانات زیاد

اندیکاتور ATR جهت قیمت را مشخص نمی‌کند، بلکه نوسانات را مشخص می‌کند. به همین دلیل ممکن است مثلا اگر نمودار قیمت بر خلاف روند نوساناتی را انجام دهد ATR نیز افزایش یابد. و معامله‌گر گمان کند که ATR روند قبلی را تأیید می‌کند. در صورتی که این چنین نیست و احتمال اتفاق افتادن یا نیفتادن آن برابر است.

کلام پایانی

در این مقاله در خصوص اندیکاتور ATR سخن گفته شد. که در نمودارهای قیمت می‌توان از آن برای اندازه‌گیری نوسانات قیمت استفاده کرد.

به واسطه این این اندیکاتور شما می‌توانید سیگنال‌های ورود و خروج و حد ضرر مناسبی را انتخاب کنید. همچنین برای دریافت سیگنال‌های بیشتر می‌توان تناوب یا تعداد دوره‌ها را در آن کاهش دهید. هر چگونه حد ضرر را تعیین می‌کنیم؟ چند کماکان پیشنهاد می‌کنیم تناوب را در ATR به همان حالت پیش‌فرض گذاشته و استفاده کنید.

همچنین از مقایسه ATR دو نمودار قیمت صرف‌نظر کنید زیرا نموداری که قیمت بالاتری داشته باشد دارای ATR بالاتری است. همچنین پیشنهاد می‌کنیم برای دریافت سیگنال، به تنهایی از اندیکاتور ATR استفاده نکنید و سایر آیتم‌های معاملاتی مانند رفتار شناسی را با آن ترکیب نمایید.

سفارش استاپ لاس (Stop Loss) یا همان حد ضرر چیست؟

یکی از اصطلاحات مهم در ترید کردن و خرید و فروش در بازارهای مالی حد ضرر (StopLoss) می باشد. استاپ لاس روشی است که افراد، برای محدود کردن ضرر در معاملات به کار می گیرند. عدم استفاده از این قابلیت، باعث گسترش زیان تریدر و سرمایه گذار می شود.

بروکرهای فارکس و صرافی های ارز دیجیتال، قابلیتی برای تعیین حدضرر ارائه داده اند که در آن، شما قیمت را به عنوان آستانه حد تحمل ضررتان تعیین می کنید و هر زمان از شبانه روز که قیمت به مبلغ تعیین شده رسید، شما با ضرر محدودی از معامله خارج می شوید.

در این مقاله تعریف جامعی از استاپ لاس ارائه می دهیم و روش های تعیین حد ضرر در معاملات را معرفی می کنیم. همچنین نکات مهم و اشتباهات معامله گران در ضرر را بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.

استاپ لاس (Stop-loss) چیست؟

Stop-loss یک نوع دستور توقف معامله است. به طور کلی دستورات توقف معامله به دو دسته تقسیم می شوند:

1. توقف سود: تیک پرافیت- Take profit- حد سود
2. توقف ضرر: استاپ لاس – Stop loss – حد ضرر

استاپ لاس به این معنی است که با رسیدن قیمت به یک سطح مشخص، دارایی موردنظر به منظور جلوگیری از ضرر بیش تر به فروش برسد، یا یک موقعیت باز در بازار بسته شود. از این ابزار برای محدود کردن ضرر در ترید استفاده می شود.

مثال: فرض چگونه حد ضرر را تعیین می‌کنیم؟ کنید تریدری ارزی را با قیمت 1.5 دلار خریده است. او بر اساس نتایج تحلیلی که روی این ارز انجام داده (تحلیل نمودار)، تصمیم می گیرد با رسیدن قیمت به اولین سقف قیمتی در محدوده 2 دلار، ارز خود را به فروش برساند (توقف سود). در واقع حد سود این معامله در محدوده 2 دلار است. از طرفی معامله گر می داند که در محدوده 1.2 دلار، شرایط به گونه ای است که احتمال ریزش بیش تر قیمت وجود دارد. او تصمیم می گیرد که با رسیدن قیمت به محدوده 1.2 دلار، از این معامله صرف چگونه حد ضرر را تعیین می‌کنیم؟ نظر کند و با ضرر محدودی از معامله خارج شود (توقف ضرر). بنابراین استاپ لاس این معامله در محدوده 1.2 دلار قرار می گیرد.

اگر استاپ لاس به طور مناسبی استفاده شود و قانون منطقی داشته باشد، می تواند تفاوت بزرگی در بازده سیستم معاملاتی و مقدار سود شما ایجاد کند. معمولا معامله گرانی از استاپ لاس استفاده می کنند، که با دیدگاه میان مدت و کوتاه مدت در بازار، خرید و فروش می کنند. این افراد بیش تر از تحلیل نمودار (تحلیل تکنیکال) برای تعیین حد خروجشان از معامله کمک می گیرند.

حدضرر باید جایی قرار بگیرد که با برخورد قیمت به آن، تحلیل شما نقض شود.

روش های تعیین استاپ لاس

مکان ایده آل برای تنظیم حد ضرر باید دو ویژگی داشته باشد:

• حد ضرر باید جایی قرار بگیرد که ثابت کند ورود ما به معامله اشتباه بوده است. در واقع حد ضرر جایی قرار می گیرد که منطق ورود ما به معامله نقض شده باشد.
• حد ضرر در سطحی قرار می گیرد که با رسیدن قیمت به آن سطح، احتمال حرکت شدید در خلاف جهت ورود ما به معامله، وجود دارد.

افراد مختلف روش های تحلیلی متفاوتی را به کار می برند. هر استراتژی ورودی می تواند خروج مختص خود را نیز داشته باشد. اما به طور کلی روش های خروج با ضرر (حد ضرر) در معاملات موارد زیر می باشند:

• شکسته شدن خط روند
• شکسته شدن سطح حمایتی مهم
• شکسته شدن سطوح مهم در اندیکاتورها (فیبوناچی، ایچی موکو، میانگین متحرک و…)
• خروج به روش پرایس اکشن
• الگوهای کلاسیک (از جمله دو قلو سقف و کف، سروشانه، شکسته شدن مثلت و…)
• خروج بر حسب گذشت زمان مشخص
• تعیین حدضرر با درصد ثابتی از سرمایه
• و…

استاپ لاس به معنی جلوگیری از ضرر بیش تر در یک معامله غلط است.

چگونه بهترین نقطه حد ضرر را مشخص کنیم؟

تعیین حد ضرر بسیار ساده است. اما چیزی که باعث عدم موفقیت معامله گر می شود پایبند نبودن به حد ضرر است.

برای اینکه بتوانید یک استراتژی خروج مطمئن برای معاملاتتان پیدا کنید، باید مدتی به تست استراتژی بپردازید تا بهترین و کم ریسک ترین حالت انتخاب استاپ لاس تعیین شود. این کار چند گام ساده دارد.

تعیین استراتژی معاملاتی

اگر استراتژی معاملاتی دقیقی ندارید قبل از هر کاری باید به یک استراتژی ثابت برسید. تنها با داشتن یک استراتژی مشخص است که می توانید استراتژی خروج در ضرر را نیز مشخص کنید.

در یک استراتژی معاملاتی، شما باید به طور دقیق نحوه ورود به معامله، ماندن در معامله و خروج از معامله (با سود یا با ضرر) را بدانید. در تمام این موارد باید قوانین مدیریت سرمایه را نیز در نظر بگیرید.

تست استراتژی معاملاتی

سنجش استراتژی معاملاتی، به شما این امکان را می دهد تا بر اساس داده های تاریخی قیمت، عملکرد سیستم معاملاتی خود را به دست آورید. نتایج به دست آمده را مرور کنید تا کاربردی ترین موارد را شناسایی کنید. تایم فریم ها و جفت ارزهای مختلف را محک بزنید و از میان آنها پربازده ترین را، بر اساس استراتژی خود انتخاب کنید.

اگر استراتژی شما سودآور نبود، وقت آن است که تغییراتی در آن اعمال کنید. آنقدر استراتژی را بهینه کنید تا به یک درصد بازدهی منطقی (ریسک به ریوارد مناسب) برسید.

پیاده سازی استراتژی

هنگامی که به یک استراتژی مناسب دست پیدا کردید، بهتر است که ابتدا آن را بر روی یک حساب دمو (آزمایشی) یا حسابی با بالانس کم تست کنید.

زمانی که با تجربه فهمیدید که هم استراتژی ورود و هم استراتژی خروج تان به خوبی عمل می کنند، می توانید سرمایه بیش تری را وارد معاملات کنید.

رسیدن به یک استراتژی خروج منطقی، با رعایت اصول مدیریت سرمایه، یکی از مهم ترین کارها برای موفقیت در معامله گری است.

مراحل گذاشتن حد ضرر در صرافی بایننس

در پلتفرم های معاملاتی بازارهای مالی مختلف، ابزارهایی برای اتوماتیک سازی حد ضرر ارائه شده است. یعنی نیاز نیست که شما برای خروج از معامله همیشه پای نمودار باشید. می توانید بلافاصله بعد از ورود به معامله، تیک پرافیت و استاپ لاس را مشخص کرده و سیستم را ببندید. با رسیدن قیمت به محدوده های مشخص شده، معامله به صورت خودکار بسته می شود.

متاسفانه این امکان در کارگزاری های بورس ایرانی وجود ندارد. حتی برخی صرافی های ارز دیجیتال ایرانی، هنوز این قابلیت را اضافه نکرده اند. اما صرافی های زیادی مثل ایرانکس بیت و اکثر صرافی های معتبر ارز دیجیتال مثل کوکوین و بایننس این قابلیت را دارند.

ما برای مثال تعیین استاپ لاس در صرافی بایننس را توضیح می دهیم. در سایر صرافی ها با کمی جستجو می توانید به صورت مشابه نحوه تعیین استاپ لاس در سفارشات مارکت و لیمیت را پیدا کنید.

برای تعیین استاپ لاس در صرافی Binance، پس از ورود به بخش مربوط به هر یک از انواع معاملات، از گزینه Stop-Limit استفاده می کنیم. فرض کنید مقداری بیت کوین را در قیمت 35000 دلار خریده اید و می خواهید در صورتی که قیمت به 33500 دلار رسید به فروش برسانید. برای انجام این کار به بخش Sell رفته و گزینه «Stop-Limit» را انتخاب کنید.

تعیین استاپ لاس در صرافی بایننس

در این حالت، شما باید سه مقدار “Stop” ،”Limit” و “Amount” را مشخص کنید.

• «Stop» قیمتی است که در آن می خواهید معامله شما فعال شود. (قیمت Stop برای تعیین حدضرر کمی بیش تر از Limit در نظر گرفته می شود.)
• «Limit» برای مشخص کردن قیمت فروش است که همان استاپ لاس شما خواهد بود.
• «Amount»مقدار دارایی است که می خواهید به فروش برسانید. شما می توانید با استفاده از این گزینه، برای کل دارایی خریداری شده یا بخشی از آن استاپ لاس تعیین کنید. همچنین از بخش درصدها می توانید درصدی از دارایی تان را برای فروش مشخص کنید.

نکات مهم در تعیین حد ضرر

• در مدیریت سرمایه اصولی، درصد ضرر در هر معامله در صورت برخورد با استاپ لاس ثابت است. برای مثال اگر در هر معامله ای به استاپ لاس برخوردید، 3 درصد از سرمایه تان از بین می رود. معمولا این مقدار در ترید کردن بین 1 تا 4 درصد متغیر است.
• حد ضرر باید به گونه ای باشد که هم از کاهش ارزش سرمایه اصلی پیشگیری کند و هم مانع از دست رفتن سودهایی که طی رشد بازار به دست آورده اید، شود.
• در تعیین حد ضرر، دیدگاه زمانی معامله گر اهمیت زیادی دارد. مثلا تعیین StopLoss برای معامله های کوتاه مدت با تعیین StopLoss برای معامله های بلند مدت متفاوت است. معمولا حد ضرر در معاملات کوتاه مدت کوچکتر است و هر چه تایم فریم بیش تر می شود، درصد ضرر کمی افزایش می یابد.
• ابزار استاپ لاس و تیک پرافیت برای جلوگیری از رفتارهای احساسی اند. پس بعد از تعیین TP و SL، به هیچ وجه دست به تغییر آن ها نزنید.
• حدضرر باید جایی قرار بگیرد که با برخورد قیمت به آن، تحلیل شما نقض شود. اگر غیر این است، یعنی شما روند حرکتی بازار را درست تشخیص داده اید، اما نقطه استاپ اشتباهی انتخاب کرده اید. پس باید به فکر بهینه کردن نقطه حد ضررتان باشید.
• پس از ورود به معامله، در صورتی که قیمت در جهت روند پیش بینی شده حرکت کرد و فاصله معناداری از نقطه ورود گرفت، استاپ لاس را به نقطه شروع معامله بیاورید و به اصطلاح معامله را ریسک فری کنید. این کار را به تدریج با حرکت قیمت ادامه دهید. به این کار تریل کردن (Trailing) استاپ لاس می گویند. این کار می تواند منجر به بهتر شدن برآیند مدیریت سرمایه شما شود.
• اگر در معامله ای به حد سود تعیین شده رسیدید یا همه دارایی خود را بفروشید و از بازار خارج شوید؛ یا بخشی از آن را بفروشید و برای مابقی آن حد ضرر شناور تعریف کنید.

جمع بندی

استاپ لاس در معاملات به معنی محدود کردن ضرر و جلوگیری از ضرر بیش تر در یک معامله اشتباه است. در این مقاله ما ضرورت تعیین استاپ لاس در معاملات را توضیح دادیم.

انتخاب روش خروج از معامله موضوع بسیار حساسی است. استراتژی خروج شما بسته به تایم فریم معاملاتی، استراتژی ورود و مدیریت سرمایه تان متفاوت خواهد بود. بنابراین ما در این مقاله از ارائه یک روش ثابت که به شما کمکی نمی کند، پرهیز کردیم. شما باید با در نظر گرفتن نکات ارائه شده بهترین استراتژی خروج (خروج در سود و خروج در ضرر) را پیدا کنید و در طول زمان آن را بهبود دهید.

صرافی ها و بروکرهای مختلف برای تعیین استاپ لاس امکانات مختلفی ارائه می دهند. استفاده از این ابزارها برای مدیریت معاملات ضروری است. برای مثال سفارش OCO نوعی سفارش گذاری برای تعیین استاپ لاس است که برخی صرافی ها از آن پشتیبانی می کنند. یا اینکه قابلیت گذاشتن حدضرر متحرک (Trailing Stop Loss ) یکی از امکانات کاربردی در بروکرهای فارکس است که امیدواریم به زودی توسط صرافی های ارز دیجیتال نیز به کار گرفته شود.

حد ضرر یا استاپ لاس چیست و فرمول محاسبه آن چگونه است؟

انجام هر معامله‌ای با ریسک‌پذیری همراه است و فردی در بازار موفق خواهد شد که این ریسک را در معاملات به حداقل برساند. بازار سهام و رمزارز نیز از این قاعده مستثنی نیست و تریدرهای موفق همواره اقداماتی را انجام می‌دهند که خطر از دست دادن سرمایه‌شان به حداقل برسد. یک‌سری ترفندها برای کاهش خطر سرمایه‌گذاری وجود دارد و از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به تعیین حد ضرر یا استاپ لاس اشاره کرد. با تعیین حد ضرر معامله‌گر مشخص خواهد کرد که اگر شرایط بازار برخلاف پیش‌بینی‌ها پیش رفت، او بتواند با حداقل ضرر ممکن از بازار خارج شود و سرمایه خود را نجات دهد. در ادامه به طور کامل توضیح خواهیم داد که حد ضرر چیست و چگونه می‌توان یک حدضرر معقول برای همه‌ی معاملات در نظر گرفت.

فهرست عناوین مقاله :

دستور حد ضرر چیست؟

حد ضرر یا استاپ لاس یعنی که یک نقطه یا یک بازه قیمتی را مشخص کرده و در صورت سقوط ارزش سهام یا ارز خریداری شده به آن قیمت، دستور فروش صادر شود تا معامله‌گران درگیر ضرر‌های احتمالی بیشتر نشوند. رعایت استاپ لاس بسیار کلیدی و حائز اهمیت است و بدون رعایت آن در معاملات خود بدون شک با ضرر و زیان روبرو خواهید شد.

بنابراین به طور خلاصه می‌توان گفت که حد ضرر یا استاپ لاس یعنی تعیین یک قیمت فروش برای جلوگیری کردن از ضرر بیشتر در معاملات. البته این دستور فقط منحصر به معاملات ضررده نیست و گاهی ممکن است از این دستور برای سیو سود به دست آمده استفاده کرد.

تعیین قیمت مناسب برای حد ضرر

این که از لحاظ تئوری بدانیم حد ضرر چیست، کمک چندانی به ما نخواهد کرد، به همین منظور قصد داریم مصادیق عملی تعیین حد ضرر را به صورت روش‌های رایج موجود در بازار برای شما توضیح دهیم. به طور کلی سه روش برای اعمال حد ضرر وجود دارد که هر کدام به زیرشاخه‌هایی تقسیم می‌شوند. این روش‌ها عبارتند از:

تعیین حد ضرر ثابت

1. تعیین یک قیمت ثابت برای حد ضرر: در این روش بر اساس محاسباتی که معامله‌گر انجام می‌دهد، یک قیمت به عنوان حداکثر میزان ضرر تعیین خواهد شد. برای مثال فرد تعیین می‌کند که در صورت افت قیمت هر واحد سهام به اندازه ۱۰ هزار تومان، وارد پوزیشن فروش شود. بهتر است که پیش از تعیین حد ضرر به این روش از تحلیل تکنیکال کمک بگیریم که ادامه آن را نیز توضیح خواهیم داد.
2. تعیین درصدی از قیمت خرید به عنوان حد ضرر: در این روش تریدر پس از خرید سهم مورد نظر، با استفاده از ابزار‌هایی که در اختیار دارد، تعیین می‌کند که در صورت افت قیمت سهام به میزان درصدی مشخص، سهم خود را در صف فروش قرار دهد. برای مثال فردی که هر سهم را ۱۰۰۰ تومان خریداری کرده است می‌تواند حد ضرری ۱۰ درصدی برای خود تعیین کند و در صورت افت قیمت تا ۹۰۰ تومن، سهام خود را در صف فروش قرار دهد. این روش در میان تریدرها از محبوبیت بیشتری برخوردار است.

تعیین حدضرر متحرک

1. تعیین حد ضرر با استفاده از میانگین متحرک: ‌آشنایی با اندیکاتورها و مفاهیم بازار کمک زیادی می‌کند که درک کنیم حد ضرر چیست. میانگین متحرک یکی از جذاب‌ترین پارامترهای بازار سرمایه برای معامله‌گران است. میانگین متحرک در واقع میانگین قیمت ارزش هر واحد از سهم مورد نظر را در دوره‌های مختلف به نمایش می‌گذارد و به پیش‌بینی روند بازار نیز تا حدی کمک می‌کند. معمولا عبور قیمت از سقف میانگین متحرک نشانه تشکیل روند صعودی و عبور آن از کف قیمت نشان‌دهنده به وجود آمدن روندی نزولی است. به همین ترتیب می‌توان نقاط و محدوده‌هایی را که در آن احتمال سقوط قیمت داریم را به عنوان حد ضرر در نظر بگیریم.
2. استفاده از اندیکاتورSARبرای تعیین حد ضرر‌: این اندیکاتور می‌تواند به میزان خوبی روندهای موجود در بازار را نمایان کند. در صورتی که نقاط معروف آن در بالای نمودار قرار گرفتند و به ما سیگنال فروش دادند، بهتر است در یک فاصله مناسب از کف قیمت حد ضرر خود را تعیین کنیم. استفاده از این اندیکاتور به همراه اندیکاتور بولینگر برای تعیین روند بازار توصیه می‌شود.

تعیین حد ضرر به وسیله ابزارهای تکنیکال

یکی از الزامات انجام معامله در بازار سرمایه، آشنایی شما با ابزارهای تکنیکال است. به منظور تعیین حد ضرر شما حتما باید به وسیله خطوط ترید کف قیمت را مشخص کنید و حد ضرر را در ناحیه‌ای مشخص در زیر آن قرار دهید. همچنین باید الگوهای بازار را بشناسید و بدانید حد ضرر چیست، برای مثال در صورت مشاهده الگوی سر و شانه توقع تغییر روند بازار را داشته باشید. ابزارهای تکنیکال بسیار متنوعند و توضیح کامل آن‌ها در این مقاله نمی‌گنجد، اما به خاطر داشته باشید که هرگز بدون استفاده از این ابزارها اقدام به تعیین حد ضرر نکنید.

تفاوت استاپ لیمیت با حد ضرر چیست؟

اجرای دستور حد ضرر را در واقع استاپ اُردر (Stop Order) می‌گویند، یک مفهوم مشابه نیز در بازار سرمایه با نام استاپ لیمیت وجود دارد. بیشتر معامله‌گران ممکن است از تفاوت میان این دو آگاه نباشند و هنگام انجام معاملات دچار سردرگمی شده یا دستوری را به اشتباه اعمال کنند. به همین منظور در این بخش توضیح خواهیم داد که تفاوت میان استاپ لیمیت و حد ضرر چیست.

عملیات Stop Loss

هنگام تعیین حد ضرر باید یک دستور توقف یا استاپ اُردر صادر کنیم. مطابق این دستور شما پس از خرید یک سهم برای سیستم معاملاتی تعیین می‌کنید که در صورتی که قیمت به عدد مشخصی رسید، عملیات فروش در آن قیمت انجام شود. برای مثال در صورتی که شما یک سهم با ارزش ۵۰۰ تومن خریداری کرده باشید، با اعمال دستور استاپ اُردر و تعیین یک حد ضرر در قیمت ۴۵۰ تومان، برای سیستم تعیین می‌کنید که در صورت افت قیمت و رسیدن آن به۴۵۰ تومان، سهم شما را بفروشد. پس از آن تفاوتی ندارد که قیمت بر روی ۴۵۰ تومان بماند، بالاتر رفته و یا بیشتر سقوط کند، در هر صورت سهم شما در ۴۵۰ تومان به فروش می‌رود.

دستور Stop-limit

برای آن که درک کنیم که تفاوت استاپ لیمیت با حد ضرر چیست باید بدانیم که در واقع استاپ لیمیت یک دستور ترکیبی و شرطی است. مطابق این دستور شما فروش یا خرید یک سهم را به عبور قیمت آن از محدوده خاصی مشروط می‌کنید. برای مثال شما یک سهم را ۵۰۰ تومان خریداری می‌کنید و با استفاده از ابزارهای تکنیکال می‌دانید که مقاومت آن در محدوده ۴۸۰ تومان قرار دارد. همچنین شما مطلع هستید که در صورت شکستن این مقاومت، سهم ریزش شدیدی خواهد کرد. بنابراین یک دستور استاپ لیمیت به این صورت صادر می‌کنید: در صورت شکست مقاومت در ناحیه ۴۸۰، تمام سهام را بر روی قیمت ۴۵۰ به فروش بگذار. حال ممکن است که این مقاومت هرگز شکسته نشود، اما در صورتی که شکسته شود شما با اعمال این دستور از یک ضرر بزرگ جلوگیری کرده‌اید.

چه زمانی از حد ضرر استفاده کنیم؟

حال که پی بردیم که حد ضرر چیست و چه فوایدی دارد، به راحتی می‌توان اذعان کرد رعایت استاپ لاس باید در همه‌ی معاملات ما به صورت یک اصل درآمده و همواره از آن استفاده کنیم. این موضوع حتی در جزئی‌ترین معاملات نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

به عنوان یک تریدر یا تحلیل‌گر بزار سرمایه شما باید بتوانید در کمترین زمان ممکن و با دقت مناسب حد ضرر معاملات مدنظرتان را تعیین کنید، در غیر این صورت به طور حتم از سایر رقبا در بازار عقب خواهید ماند. در همه معاملات _چه مارجینی و چه غیرمارجینی_ باید بتوانید حدضرر را به صورت دستی یا اتوماتیک محاسبه کرده و به کار برید. با توجه به زیاد بودن نوسان‌های بازار، بستن حد ضرر به صورت دستی می‌تواند وقت‌گیر و یا با خطای زیادی همراه باشد، بنابراین پیشنهاد اکید ما این است که حتما در سیستم معاملاتی خود در کارگزار فارکس یا هر کارگزاری دیگری، حتما در تنظیمات مربوطه حد ضرر یا استاپ لاس را اعمال کنید تا به صورت خودکار در معاملات انجام شود.

روش محاسبه حد ضرر چیست؟

حال که می‌دانید حد ضرر چیست، بگذارید در ابتدا یک پاسخ کلی به این سوال دهیم. در واقع یک روش واحد برای تعیین حد ضرر در تمام معاملات وجود ندارد. نکته اولی که در هنگام تعیین حد ضرر باید در نظر بگیریم حجم معامله است، طبیعی است که هر چه حجم معامله بالاتر باشد، ریسک‌پذیری کاهش می‌یابد و لازم است که حد ضررهای کوتاه‌تری تعیین کنید؛ به آن معنی که فاصله کمتری از قیمت خرید داشته باشند.

نکته دوم این است که همواره میزانی که ضرر خواهید کرد را در ابتدا محاسبه کنید و فقط به تعیین درصد بسنده نکنید. چراکه گاهی در ابتدا حجم معاملات به چشم نمی‌آید و فرد پس از یک ضرر سنگین در بازار به اشتباه خود پی خواهد برد.

معامله‌گران معمولا حد ضرر خود را چیزی مابین ۸ تا ۱۰ درصد قیمت خرید در نظر می‌گیرند. اگرچه همانطور که گفتیم این یک قاعده کلی نیست و طبیعتا هنگامی که حجم معاملات بالاتر می‌رود ممکن است حد ضرر چیزی حدود ۵ درصد تعیین شود و پایین بیاید. همه‌ی این کارها برای کاهش ریسک معاملات است.

نکته‌ی دیگری که باید در محاسبات خود لحاظ کنیم روند بازار است. تحلیل تکنیکال در این زمینه به ما کمک بسیاری خواهد کرد. قطعا تعیین حد ضرر در یک بازار رو به نزول با یک بازار مثبت متفاوت خواهد بود. بنابراین پیش از تعیین حد ضرر همه جوانب را به خوبی در نظر گرفته و سپس آن را اعمال کنید.

دلیل عمل نکردن حد ضرر چیست؟

آیا ممکن است دستور حد ضرر اعمال نشود؟ بله، یک دستور استاپ اُردر همیشه عمل نخواهد کرد و این یکی از مشکلات بازار فارکس است. در سایر بازارهای مالی هم ممکن است این اتفاق به ندرت رخ دهد. معمولا این اتفاق هنگامی که تغییرات بازار بسیار سریع است و یا یک خبر مهم بازار را به لرزه درآورده است رخ می‌دهد. اگرچه به ندرت هم پیش می‌آید که بازار راکد باشد و خرید و فروشی در آن صورت نگیرد. در هر صورت در این هنگام بروکر دستور استاپ لاس شما را اجرا نخواهد کرد.

اگر هنوز سردرگمید و نمی‌دانید که علت اجرا نشدن دستور حد ضرر چیست نگران نباشید. در بازار به فاصله به وجود آمده میان عرضه و تقاضا، گپ قیمتی می‌گویند. اگرچه در بازار فارکس برخلاف بورس داخلی کشورها، معمولا این گپ قیمتی رخ نمی‌دهد. مهم‌ترین علت آن تعداد بالای تریدرها و نقدشوندگی بالای این بازار است. محتمل‌ترین زمان برای وقوع این رویداد در فارکس اواخر و اوایل هفته است. برخی اخبار مهم مانند انتخابات، اجلاس سران و کنفرانس‌های مهم می‌توانند بازارهای مالی را دچار شوک کنند و طبیعتا بازار ارز و فارکس نیز از این قاعده مستثنی نیستند.

هنگام وقوع گپ معاملاتی، سفارش استاپ لاس شما اجرا نمی‌شود و بروکر در عوض سفارش‌تان را هنگام برقراری مجدد بازار اجرا خواهد کرد؛ یعنی سهام شما را در بالاترین قیمتی که بتواند خواهد فروخت، اگرچه این قیمت ممکن است از قیمت ثبت شده شما به عنوان استاپ لاس کمتر باشد.

لازم به ذکر است که در حالت عادی و نرمال، تنها زمانی که ممکن است گپ قیمتی در فارکس مشاهده شود، صبح دوشنبه و در زمان بازگشایی بازار است، در غیر این صورت وقوع این اتفاق امری نادر است.

حد ضرر یا استاپ لاس در بورس چیست؟

معامله‌گران حرفه‌ای وقتی وارد سهمی می‌شوند دو محدوده را برای خروج از سهم در نظر می‌گیرند: حد سود و حد ضرر. وقتی قیمت به هر کدام از این محدوده‌ها برسد، معامله‌گر اقدام به فروش و خروج از سهم می‌کند. حد سود در واقع محدوده‌ای است که معامله‌گر برای شناسایی سود در نظر گرفته و حد ضرر در بورس (یا همان استاپ لاس) هم محدوده‌ای است که برای جلوگیری از ضرر بیشتر مشخص کرده است.

برای مثال، معامله‌گر با ابزارهای تحلیلی خود به این نتیجه می‌رسد که سهمی را در قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کند. با استفاده از همین ابزارهای تحلیلی، این معامله‌گر محدوده ۱۵۰۰ تومان را به عنوان حد سود در نظر می‌گیرد و اگر قیمت سهم رشد کند و به این محدوده برسد، سهم را با همین قیمت می‌فروشد و به یک سود ۵۰ درصدی می‌رسد. ولی اگر به هر دلیلی قیمت سهم پایین برود و مثلا به محدوده ۸۰۰ تومان (حد ضرری که معامله‌گر تعیین کرده است) برسد، در اینجا هم معامله‌گر اقدام به فروش سهامش می‌کند و با پذیرش ضرر ۲۰ درصدی، اجازه نمی‌دهد که سرمایه‌اش بیشتر از این مقدار کاهش پیدا کند.

تعیین حد ضرر، پایبندی به این محدوده و خروج از سهم در صورت رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر، یکی از مهم‌ترین رفتارها برای ماندگار بودن در بازارهای مالی است. مولفه‌های بسیار زیادی وجود دارند که بر قیمت سهم و بازارهای مالی تاثیر می‌گذارند و پیش‌بینی همه این مولفه‌ها عملا امکان‌پذیر نیست. در نظر گرفتن حد ضرر در واقع ابزاری احتیاطی است که معامله‌گر باید در معاملاتش در نظر بگیرد تا بتواند ریسک مولفه‌های پیش‌بینی‌ناپذیر (از قبیل تغییرات سیاسی، تغییر قیمت جهانی کالاهایی از قبیل نفت و فولاد، تغییرات بهره بانکی و غیره) را تا حد زیادی کنترل کند.

حد ضرر در بورس را چگونه تعیین کنیم؟

تعیین حد ضرر قاعده و قانون مشخص و ثابتی ندارد که بشود آن را برای همه معامله‌گران تجویز کرد. تعیین حد ضرر به عواملی از قبیل درجه ریسک‌پذیری، مدت‌زمان معامله، شرایط بازار، وضعیت بنیادی سهم، وضعیت تکنیکالی نمودار قیمت و غیره بستگی دارد.

برای نمونه، شخصی ممکن است روحیه ریسک‌پذیری بالایی داشته باشد و بتواند به‌راحتی ضررهای ۳۰ درصدی را هم تحمل کند. اما شخص دیگری چنین روحیه‌ای نداشته باشد و اگر قیمت سهامش بیشتر از ۱۰ درصد افت کند، آرامش خودش را از دست بدهد و دچار اضطراب شود. معامله‌گران موفق برای تعیین حد ضرر، پیش از هر چیز روحیات خودشان را در نظر می‌گیرند و مقدار مشخصی برای حد ضررشان دارند. این معامله‌گران حد ضررشان را طوری در نظر می‌گیرند که آرامش‌ و تمرکزشان را از دست ندهند و در صورت افت قیمت بتوانند ضرری را که متحمل می‌شوند به‌راحتی بپذیرند. معامله‌گران موفق می‌دانند که اگر در معامله‌ای ضرر کنند، می‌توانند به‌راحتی در معامله‌ای دیگر این ضرر را جبران کنند و در مجموع به سود برسند.

نکته: متداول‌ترین محدوده برای تعیین حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایین‌تر از قیمت ورود به سهم است. علاوه بر این، معامله‌گران محتاط، سرمایه‌شان را طوری مدیریت می‌کنند که اگر در یک سهم به حد ضرر رسیدند، حداکثر ۲ تا ۳ درصد از سرمایه‌شان را از دست بدهند. مثلا اگر کل سرمایه‌شان ۱۰۰ میلیون تومان است و ۱۰ میلیون تومان از این مبلغ را برای خرید سهام شرکت الف در نظر گرفته‌اند، حد ضررشان را طوری در نظر می‌گیرند که اگر قیمت سهم به حد ضرر رسید، حد اکثر ۲ تا ۳ میلیون تومان ضرر کنند.

تعیین حد ضرر با استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال

تحلیلگران تکنیکال که بیش از هر چیز نمودار قیمت سهم را بررسی می‌کنند، اولین کارشان این است که سطوح مقاومت و حمایت قیمت سهام را مشخص کنند. معمولا انتظار می‌رود که قیمت سهم بعد از رسیدن به سطوح حمایتی واکنش مثبت نشان بدهد و شروع به رشد کند. معامله‌گرانی که از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند، سعی می‌کنند سهامی را بخرند که قیمت‌شان نزدیک به محدوده حمایتی باشد و حد ضررشان را کمی پایین‌تر از این محدوده در نظر می‌گیرند. به این ترتیب محدوده حمایتی مانند نوعی سپر عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد که قیمت سهام به‌راحتی به محدوده حد ضرر برسد.

در تصویر زیر نمونه‌ای از حد ضرری را مشاهده می‌کنید که به کمک تحلیل تکنیکال مشخص شده است.

تحلیلگر در این مثال به این نتیجه رسیده است که محدوده ۹۰۰ تا ۹۵۰ تومان محدوده حمایتی سهم شستا است. این تحلیلگر می‌تواند طبق این تحلیل در این محدوده اقدام به خرید سهم کند و حد ضررش را محدوده ۸۵۰ تومان در نظر بگیرد. اگر قیمت زیر این محدوده تثبیت شود، در واقع حمایت ۹۰۰ تومانی از دست رفته است و انتظار نمی‌رود که در آینده نزدیک قیمت سهم بالاتر از این محدوده برود. پس معامله‌گر باید سهم را بفروشد و از آن خارج شود.

البته در این نمودار همان‌طور که مشخص است قیمت سهم به این محدوده واکنش مثبت نشان داده و تا محدوده ۱۴۰۰ تومان هم رشد کرده است. باید دقت کرد که وقتی قیمت سهم به محدوده حمایتی واکنش مثبت نشان می‌دهد و از این محدوده فاصله می‌گیرد، فرصت خرید سهم از دست رفته است. زیرا اگر مثلا در قیمت ۱۲۰۰ تومان خریدار سهم باشید و حد ضرر را با استفاده از این تحلیل ۸۵۰ تومان در نظر بگیرید، متحمل ریسک بسیار زیادی خواهید بود. به‌طور کلی در این روش هرچه قیمت خریدتان هرچه به حمایت نزدیک‌تر باشد، ریسک کمتری متحمل خواهید شد و پاداش بیشتری در انتظارتان خواهد بود.

حد ضرر متحرک چیست؟

یکی دیگر از مفاهیمی که خوب است در زمینه حد ضرر بدانیم، مفهوم حد ضرر متحرک است. حد ضرر متحرک یا Trailing Stop Loss در واقع ابزاری برای محافظت از سود است و زمانی به کار می‌رود که معامله ما وارد سود شده باشد و به حد سود رسیده باشد. شیوه استفاده از این نوع حد ضرر به این صورت است که مثلا معامله‌گر در محدوده ۱۰۰۰ تومان وارد سهم شده است و حد سود را ۱۵۰۰ تومان در نظر گرفته است.

بعد از مدتی قیمت سهم رشد می‌کند و به ۱۵۰۰ تومان می‌رسد، اما تحلیلگر با ارزیابی شرایط به این نتیجه می‌رسد که احتمال دارد قیمت سهم از این هم بالاتر برود. در این حالت حد ضرر را بالاتر می‌آورد و در محدوده ۱۴۰۰ تومان قرار می‌دهد. به این ترتیب اگر قیمت سهم به رشد خودش ادامه بدهد، همچنان این امکان وجود خواهد داشت که سود بیشتری از این معامله کسب شود، ولی اگر قیمت سهم کاهشی شود، معامله‌گر در محدوده ۱۴۰۰ تومان اقدام به فروش می‌کند و اجازه نمی‌دهد سودی که به دست آورده، از بین برود.

اهمیت رعایت حد ضرر

این مطلب را با مقایسه حد ضرر و کمبربند ایمنی آغاز کردیم، ولی هرچه درباره رعایت حد ضرر بگوییم کم گفته‌ایم. رعایت حد ضرر این امکان را برای معامله‌گر فراهم می‌کند که اگر شرایط طبق انتظارش پیش نرود، با ضرر حداقلی از معامله خارج شود و سرمایه‌اش برای معامله بعدی آزاد باشد و بتواند در معاملات آینده این ضرر کوچک را جبران کند و به سود برسد.

گاهی پیش می‌آید که بعضی از معامله‌گران تازه‌کار وارد محدوده حد ضرر می‌شوند و از سهم خارج می‌شوند، اما درست بعد از خروج آن‌ها، روند صعودی سهم آغاز می‌شود و حسرت کسب سود با این معامله‌گران می‌ماند. بسیاری از افراد تازه‌کار به‌راحتی تحت تاثیر چنین موقعیت‌هایی قرار می‌گیرند و حد ضرر را به‌کلی کنار می‌گذارند، نکته اینجاست که چنین کاری می‌تواند آغاز مسیری باشد که به‌راحتی به ناکامی معامله‌گران منتهی می‌شود.

رعایت حد ضرر از ضروریات معامله‌گری است و اگر حد ضررتان به‌راحتی فعال می‌شود و تعداد زیادی از معاملات‌تان به حد ضرر می‌رسد، معنایش این نیست که نباید حد ضرر در نظر گرفت، بلکه مفهومش این است که شیوه تحلیل و معامله‌تان ایراد دارد و باید به دنبال رفع این ایرادها باشید. متداول‌ترین مشکل هم این است که معامله‌گران تازه‌وارد محدوده مناسبی برای خرید سهم در نظر نمی‌گیرند و با هر قیمتی که شد اقدام به خرید می‌کنند.

بهترین محدوده‌ها برای خرید سهم محدوده‌های حمایتی است و معامله‌گر باید پیش از آنکه قیمت به این محدوده برسد، آماده خرید باشد و هر وقت قیمت به این محدوده رسید اقدام به خرید کند و نه قبل یا بعد از آن. در این صورت اگر محدوده‌های حمایتی به‌درستی تشخیص داده شود، حد ضررهای کمتری در معاملات‌مان فعال خواهد شد و تعداد بیشتری از معاملات‌مان با موفقیت همراه خواهد بود.

نحوه محاسبه حد ضرر در بورس

شیوه‌های مختلفی برای محاسبه و تعیین حد ضرر در بورس وجود دارد. در بعضی از این روش‌ها از ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود و در بعضی دیگر حد ضرر را صرفا بر مبنای قیمت تعیین می‌شود. در ادامه چند روش برای تعیین حد ضرر را با هم مرور می‌کنیم.

تعیین حد ضرر ثابت

حد ضرر ثابت معمولا به دو صورت تعیین می‌شود. در روش اول معامله‌گر مقدار مشخصی از قیمت را به عنوان حد ضرر در نظر می‌گیرد. مثلا معامله‌گر حد ضررش را ۵۰ تومان کمتر از قیمت خرید در نظر می‌گیرد. در این روش، اگر قیمت خرید سهمی ۹۰۰ تومان بوده باشد، حد ضرر مقدار ۸۵۰ تومان خواهد بود.

در روش دوم درصد مشخصی به عنوان حد ضرر در نظر گرفته می‌شود. در این حالت معامله‌گر حد ضررش را مثلا ۱۰ درصد زیر قیمت خرید در نظر می‌گیرد. به عنوان مثال، اگر قیمت خرید سهم ۲۰۰۰ تومان باشد و معامله‌گر حد ضرر ۱۰ درصدی در نظر داشته باشد، حد ضرر سهم ۱۰ درصد پایین‌تر از ۲۰۰۰ تومان، یعنی ۱۸۰۰ تومان، خواهد بود.

نکته: در این روش حد ضرر معمولا بین ۵ تا ‍۱۵ درصد در نظر گرفته می‌شود.

تعیین حد ضرر به کمک میانگین‌های متحرک

بعضی از معامله‌گران برای اینکه انعطاف‌پذیری بیشتری در معاملات‌شان داشته باشند، از حد ضررهای دینامیک استفاده می‌کنند. در این روش معمولا از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر استفاده می‌شود. یکی از متداول‌ترین اندیکاتورها برای این کار، میانگین‌های متحرک هستند.

در این روش، معامله‌گر یک اندیکاتور میانگین متحرک (مثلا میانگین متحرک ۵۰ روزه) را در نظر می‌گیرد و وقتی قیمت سهم زیر این میانگین تثبیت می‌شود، اقدام به فروش سهم می‌کند. میانگین متحرک ۵۰ روزه در واقع نشان می‌دهد که میانگین قیمت سهم طی ۵۰ روز معاملاتی اخیر چه مقدار بوده است. اگر قرار به رشد سهم باشد، قیمت باید بالای این میانگین حرکت کند و اگر قیمت سهم کمتر از این میانگین شود، نشانه آن است که کاهش قیمت سهم ادامه خواهد داشت.

تعیین حد ضرر به کمک محدوده حمایتی

یکی از مهم‌ترین مواردی که در تحلیل تکنیکال مطرح می‌شود، بررسی و تشخیص سطوح حمایتی است. در این روش، معامله‌گر به کمک تحلیل تکنیکال سطوح حمایتی مهم سهم را تعیین می‌کند و حد ضرر را ۵ الی ۱۰ درصد زیر این محدوده در نظر می‌گیرد. برای نمونه، اگر معامله‌گر به این نتیجه برسد که سهمی در محدوده ۳۵۰ تومان حمایت تکنیکالی دارد، حد ضررش را ۱۰ درصد پایین‌تر از این محدوده (یعنی محدوده ۳۱۵ تومان) در نظر می‌گیرد.

معایب و مزایای رعایت حد ضرر در بورس

در قسمت‌های قبلی این مطلب به مزایای رعایت حد ضرر در بورس اشاره کرده‌ایم. اما به طور خلاصه، مهم‌ترین مزیت رعایت حد ضرر این است که سرمایه شما از آسیب در امان می‌ماند و در ازای از دست رفتن بخش کوچکی از سرمایه، این امکان را خواهید داشت که وارد معامله دیگری شوید و زیان معامله قبلی را جبران کنید.

مزیت مهم دیگر رعایت حد ضرر این است که اعصاب و روان‌تان آرام می‌ماند و هر روز نگران این نخواهید بود که ضررتان بیشتر خواهد شد یا نه و اینکه چه زمانی روند سهم تغییر خواهد کرد و از ضرر خارج خواهید شد.

رعایت حد ضرر، اگر درست و اصولی و بر مبنای روحیات معامله‌گر تعیین شده باشد، معایب خاصی ندارد. ولی اگر حد ضررتان را طوری در نظر بگیرید که به سرعت فعال شود، تعداد معاملات ناموفق‌تان زیاد خواهد شد و در نتیجه بخش مهمی از سرمایه‌تان را از دست خواهید داد.

مثلا اگر حد ضررتان را ۵۰ درصد در نظر بگیرید، با رسیدن به این حد ضرر نیمی از سرمایه‌تان را از دست خواهید داد. یا اگر هنگام خرید سهم و تعیین حد ضرر، به محدوده‌های حمایتی سهم توجه کافی نداشته باشید و قیمت خریدتان فاصله زیادی با محدوده حمایتی داشته باشد، این امکان که حد ضررتان به‌راحتی فعال شود وجود خواهد داشت. در این حالت هم شناسایی ضرر و خروج از معامله باعث خواهد شد بخشی از سرمایه‌تان از دست برود، در حالی که اگر محدوده ورودتان مناسب می‌بود و حد ضررتان را زیر محدوده حمایتی قرار می‌دادید، در این معامله به سود مناسبی می‌رسیدید.

نکته مهم: پیش از اینکه به فکر خرید سهمی باشیم، باید حد ضرر مناسبی برای این سهم در نظر بگیریم و سپس اقدام به خرید کنیم. در این حالت محدوده خریدمان را باید طوری انتخاب کنیم که اگر معامله وارد ضرر شد و به حد ضرر رسید، زیان‌مان بیشتر از مقداری که از قبل مشخص کرده‌ایم نباشد.

مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر

یک روش ساده برای تعیین حد ضرر طی کردن مراحل زیر است:

• تعیین محدوده حمایت تکنیکال
• اقدام به خرید نزدیک به حمایت
• قرار دادن حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایین‌تر از حمایت

فرض کنید نمودار سهم فولاد مبارکه را تحلیل کرده‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم که سهم در محدوده ۱۰۰۰ تومان حمایت خوبی دارد. سپس در این محدوده اقدام به خرید کرده‌ایم و حد ضررمان را ۱۰ درصد پایین‌تر از این محدوده قرار داده‌ایم. در تصویر زیر این حالت را می‌بینید.

همان‌طور که در این تصویر می‌بینید، قیمت سهم بعد از خرید ما افت کرده است و زیر محدوده حد ضرر رفته است. در این حالت باید سهم را بفروشیم و از سهم خارج شویم. چون این احتمال را می‌دهیم که روند نزولی سهم ادامه پیدا کند و ضرر ما بیشتر شود. البته در این مثال سهم وارد یک روند خنثی شده است و اصطلاحا درجا زده است.

اما اگر همین حد ضرر را رعایت کرده باشیم، با ضرر حداقلی از سهم خارج شده‌ایم و خودمان را درگیر درجا زدن‌های فرساینده سهم نکرده‌ایم. به این ترتیب، بعد از شناسایی ضرر سرمایه‌مان آزاد شده است و این امکان را یافته‌ایم که بدون از دست دادن زمان خرید دیگری انجام بدهیم و در معاملات بعدی به سود برسیم.