انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟

به طور خلاصه، در شرایط عادی، “بازدهی مورد انتظار” برایر است با بازدهی سرمایه گذاری در پروژه های بدون ریسک بعلاوه پاداشِ پذیرش ریسک و هر چه ریسکی که پذیرفتی بیشتر باشد، صرف ریسک نیز بیشتر خواهد بود.

ریسک و مدیریت ریسک

پیش از آنکه ریسک را بشناسیم و در مورد آن بیشتر بدانیم، لازم است بدانیم ریسک چه چیزی نیست تا بهتر بتوانیم ریسک را بشناسیم.

ریسک چی نیست؟

واژه های خطر و بحران گاهی معادل ریسک در نظر گرفته می شود که صحیح نیست یا بهتر است گفته شود که کافی نیست.

وقتی از واژه خطر استفاده میکنیم به نظر میرسد در مورد موضوعی منفی که عواقب بدی برای ما خواهد داشت، صحبت میکنیم و بحران، تداعی کننده شرایطی بدتر از خطر است، در حالی که منظور از ریسک، صرفا نا اطمینانی است نه لزوماً اتفاقی منفی.

ریسک چی هست؟

ریسک بعنی نمیدونم سود میکنم یا ضرر، یا حتی چقدر سود میکنم یا چقدرضرر میکنم.

اگر بین چیزی که فکر میکنیم روی خواهد داد و آنچه واقعا روی می دهد، تفاوتی وجود داشته باشد، چه این تفاوت به نفع ما باشد چه به ضرر ما، با ریسک مواجه هستیم. در حقیقت زمانی که با ریسک مواجه هستیم خطر و فرصت را همزمان در کنار هم داریم هم این امکان وجود دارد که با عواقب بدی مواجه بشیم هم این فرصت را داریم که به چیزی بهتر از آنچه تصور میکنیم دست پیدا کنیم.

چرا ریسک وجود دارد؟

هدف از سرمایه گذاری، کسب بازده است. همانگونه که در مقاله بازدهی توضیح داده شد، بین بازدهی واقعی و بازدهی مورد انتظار تفاوت زیادی وجود دارد.

میخوام مقاله بازدهی را مطالعه کنم

بازدهی مورد انتظار از سرمایه گذاری در انواع دارایی ها، گاهی کم و گاهی زیاد است. اما این اختلاف ها از کجاست؟ چرا ما حاضریم در ازای دریافت 14درصد بازدهی، 10 میلیون تومان را در بانک سپرده گذاری کنیم و یا در ازای دریافت 20 الی 23 درصد بازدهی، اسناد خزانه و اوراق مشارکت خریداری می کنیم اما زمانی که همین پول را در بورس سرمایه گذاری می کنیم توقع داریم بازدهی بیشتر از 30 درصد را بدست بیاوریم؟

علت این تفاوتها چیست؟

اگر تمایل دارید در مورد اسناد خزانه و اوراق مشارکت بیشتر بدونید به لینک زیر مراجعه بفرمایید.

محصول صوتی “سرمایه گذاری بدون ریسک“

اگر ما پول خود را در بانک سپرده گذاری کنیم و یا اوراق مشارکت و اسناد خزانه خریداری کنیم، میتوانیم میزان بازدهی واقعی را با کمترین انحراف پیش بینی کنیم بنابراین، طبق تعریف ریسک، می توانیم بگوییم ریسکِ سپرده گذاری در بانک و یا سرمایه گذاری در اسناد خزانه و اوراق مشارکت صفر و یا بسیار کم است. در ادبیات مالی به بازدهی ناشی ازسرمایه گذاری در دارایی بدون ریسک مثل سپرده گذاری در بانک و یا خرید اوراق مشارکت و اسناد خزانه، “بازدهی بدون ریسک” گفته می شود.

در شرایط عادی و نرمال، اگر شما بپذیرید در پروژه ای سرمایه گذاری کنید که احتمال تحقق یافتن پیش بینی ها کمتر از 100% باشد، خیلی بعید است که به همان بازدهی بدون ریسک قانع باشید. هر فرد عاقل و اقتصادی ای، ترجیح میدهد در ازای قبول ریسک، بازدهی بیشتری نسبت به “بازدهی بدون ریسک” دریافت کند.

بنابراین می توان گفت زمانیکه در پروژهای ریسکی سرمایه گذاری می کنید نرخ بازدهی مورد انتظار برابر است :

نرخ بازدهی مورد انتظار = نرخ بازدهی بدون ریسک + X

هر اندازه ریسک (احتمال عدم تحقق پیش بینی) بیشتر باشد، میزان X بیشتر خواهد بود یا به عبارت دیگر، فرد سرمایه گذار توقع بازدهی بیشتری خواهد داشت به میزانX، در ادبیات مالی صرف ریسک گفته میشود.

صرف ریسک چیست؟

به مبلغِ بازدهیِ بیشتری که نسبت به “بازدهی بدون ریسک” توقع داریم، صرف ریسک گفته می شود. به عبارت دیگر، صرف ریسک، پاداشی است که هر سرمایه گذار انتظار دارد به ازای پذیرش ریسک به او تعلق بگیرد.

به طور خلاصه، در شرایط عادی، “بازدهی مورد انتظار” برایر است با بازدهی سرمایه گذاری در پروژه های بدون ریسک بعلاوه پاداشِ پذیرش ریسک و هر چه ریسکی که پذیرفتی بیشتر باشد، صرف ریسک نیز بیشتر خواهد بود.

اما، آیا همیشه شرایط عادی و نرمال است؟ آیا همیشه سرمایه گذاران عاقلانه عمل میکنند؟ نه لزوماً.

بسیاری از سرمایه گذاران عاقلانه عمل نمیکنند و در ازای پذیرش ریسک بیشتر، صرف ریسکی را مطالبه نمیکنند.

برخورد سرمایه گذاران در مواجهه با ریسک چگونه است؟

همانگونه که در بخشهای قبل توضیح داده شد، در شرایط عادی، زمانی که سرمایه گذار، در پروژه های ریسکی سرمایه گذاری می کند، توقع دارد بازدهی بیشتری نسبت به “بازدهی بدون ریسک” دریافت کند، به زبان ساده تر پروژه های ریسکی را جریمه میکند. به چنین فردی، اصطلاحا ریسک گریز گفته می شود.

پول و سرمایه بسیار ترسو هستند و در جایی آرام میگیرندکه آینده قابل پیش بینی داشته باشد.

درشرایط غیر نرمال چطور؟

درشرایط غیر نرمال، زمانی که سرمایه گذار، در پروژه های ریسکی سرمایه گذاری می کند، توقع ندارد بازدهیِ بیشتری نسبت به “بازدهی بدون ریسک” دریافت کند، از آنجایی که برای عده ای از سرمایه گذاران ریسک، موضوع جذابی است و همین که در پروژه هایی حضور دارند که هر کسی آن را قبول نمیکند و کار جدید و تازه ای است برایشان کافی است و دیگر توقع دریافت جایزه به عنوان “صرف ریسک” را ندارند. به این دسته از سرمایه گذاران سرمایه گذاران، ریسک پذیر گفته میشود.

دسته سومی هم از سرمایه گذاران وجود دارند که کاملا بدون توجه به احتمال تحقق پیش بینی ها، سرمایه گذاری میکنند آنها صرفا بر اساس پیش بینی اعلام شده برای نرخ بازدهی نسبت به سرمایه گذاری اقدام میکنند. به این دسته از افراد ، بی توجه به ریسک گفته میشود.

فرد سرمایه گذار ریسک پذیر و ریسک گریز چه کسی نیست؟

ریسک‌پذیری و ریسک گریزی به معنای به استقبال ریسک رفتن و از ریسک فراری بودن نیست.

بلکه ریسک گریزی به این معناست که افراد ریسک گریز در ازای پذیرش یک واحد ریسک بیشتر، بازدهی بیشتری نسبت به یک واحد ریسک پذیرفته شده ی قبلی توقع دارند.

و ریسک پذیری به این معناست که افراد ریسک پذیر در ازای پذیرش یک واحد ریسک بیشتر، بازدهی کمتری نسبت به یک واحد ریسک پذیرفته شده قبلی توقع دارند.

سه نمودار زیر، رابطه پذیرش ریسک و بازدهی مورد انتظار را برای سرمایه گذاران ریسک گریز (Risk -averse)، سرمایه گذاران ریسک پذیر (Risk lover) و سرمایه گذاران بی توجه به ریسک یا ریسک خنثی (Risk – neutral) را نشان میدهد

نمودار بازدهی مورد انتظار فرد ریسک گریز

نمودار بازدهی مورد انتظار فردا ریسک‌پذیر

نمودار بازدهی مورد انتظار فردی که نسبت به ریسک بی تفاوت است

محاسبه ریسک

در آمار، نوسانات و انحراف از میانگین را به کمک واریانس محاسبه می‌کنند و جذر آن را انحراف معیار می‌نامند بنابراین در ادبیات مالی نیز انحراف از بازدهی مورد انتظار را با کمک واریانس محاسبه می‌کنند برای آشنایی بیشتر با شیوه محاسبه به کتابهای مدیریت مالی مراجعه نمایید.

ریسک پذیری بهتر است یا ریسک گریزی؟

سرمایه‌گذار حرفه‌ای و عاقل به دنبال کسب بازدهی است اما این نکته را نیز در نظر دارد که…

پول و سرمایه بسیار ترسو هستند و در جایی آرام میگیرندکه آینده قابل پیش بینی داشته باشد.

بنابراین زمانی، ریسکِ بیشتری را قبول میکند که انتظار داشته باشد در ازای آن، بازدهی بیشتری را دریافت خواهد کرد. بنابراین می‌توانیم بگوییم سرمایه‌گذار حرفه‌ای و عاقل، ریسک گریز است و در پروژه‌های سرمایه‌گذاری می‌کند که

ریسک کمتر و بازدهی مورد انتظار بالاتری داشته باشد.

انواع واکنش در برابر ریسک

ازآنجایی که همه ی سرمایه گذاران (ریسک پذیر، ریسک گریز و بی توجه به ریسک) در همه امور مختلف زندگی با ریسک مواجه هستند، به طور کلی دو نوع واکنش در برابر ریسک از خود نشان می دهند:

1. اجتناب از ریسک
2. پذیرش ریسک و تلاس برای مدیریت آن

مدیریت ریسک چگونه است؟

مدیدریت ریسک با انتخاب یک استراتژی از بین استراتژی زیر انجام می شود. اما پیش از انتخاب استراتژی باید این نکته در نظر گرفته شود که ….

هدف از مدیریت ریسک، کسب بازدهی نیست بلکه هدف کنترل نوسان و ریسک است.

استراتژی های مدیریت ریسک

الف. انتقال ریسک

د.کنترل یا اداره ریسک

ه.حذف یا کاهش ریسک

در ادامه با هر یک از استراتژی ها بیشتر آشنا می شویم

الف. انتقال ریسک

همانگونه که در بخش های قبلی توضیح داده شد، هر فردسرمایه گذار به قصد کسب بازده، سرمایه گذاری میکند اگر گزینه سرمایه گذاری، ریسکی باشد و فرد سرمایه گذار از استراتژی “انتقال ریسک” استفاده کند، در اصل کلیه منافع و مضرات حاصل از سرمایه گذاری را به فرد یا نهاد دیگری منتقل میکند مانند زمانی که از انواع بیمه نامه ها استفاده میکند.

زمانی که ریسک سرمایه گذاری بسیار بالاست ، انتخاب این استراتژی بهترین استراتژی خواهد بود.

ب.پوشش ریسک

یکی دیگر از راههای “مدیریت ریسک” استفاده از ابزار های نوین مالی و استفاده از ابزارهایی است که توسط مهندسان مالی طراحی شده است. برای آشنایی بیشتر با ابزارهای مهندسی مالی به لینک زیر مراجعه بفر مایید

آشنایی با مهندسی مالی

زمانیکه افراد برای ادامه کسب و کار خود به مواد اولیه ، ارز و یا هر چیز دیگری نیاز داشته باشند که در آینده احتمال نوسان قیمت زیادی داشته باشد، از “استراتژی پوشش ریسک” استفاده میکنند.

ج.تسهیم ریسک

استراتژی “تسهیم ریسک” بسیار شبیه به “استراتژی انتقال ریسک” است انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟ به این تفاوت که در انتقال ریسک، کلیه ریسک به دیگران منتقل میشود وخود سرمایه گذار از مزایا و مضرات پذیرش ریسک منفعت و ضرری را نمی برد اما در استراتژی “تسهیم ریسک”، خود نیز دربخشی از ریسک، مزایا و مضرات با دیگران شریک می شود.

د.کنترل یا اداره ریسک

ساده ترین شیوه مدیرت ریسک، “کنترل و اداره ریسک” است . استراتژی “کنترل و اداره ریسک” به این صورت است که فرد، ریسک را می پذیرد و با فعالیت هایی مانند سرمایه گذاری در دارایی های بدون ریسک و یا انبار کردن مواد اولیه موردنیاز، خود را دربرابر نوسانات قیمت، ایمن میکند یا از ابزارهای فیزیکی مثل نصب دوربین کنترل نامحسوس و … استفاده میکند.

ه.حذف یا کاهش ریسک

استراتژی “حذف و کاهش ریسک” بسیار شبیه به استراتژی “پوشش ریسک” است، با این تفاوت که در پوشش ریسک، مدیریت ریسک با کمک ابزار های نوین و مهندسی مالی انجام میشود اما در استراتژی “حذف و یا کاهش ریسک”، مدیریت ریسک با سرمایه گذاری در سایر دارایی های فیزیکی و مالی انجام می شود.

به عبارت دیگر، زمانی که سرمایه گذار پرتفوی تشکیل میدهد، در حقیقت برای “کاهش و یا حذف ریسک” تلاش می کند.

انواع ریسک

از آنجایی که ریسکها بسیار متنوع هستند و در عین حال با هم ارتباط متقابل دارند، دسته بندی های زیادی برای آنها درنظر گرفته میشود:

1. دسته بندی ریسک به لحاظ بیمه
2. دسته بندی ریسک از نظر بانک جهانی
3. دسته بندی ریسک به لحاظ ریسک های اصلی و فرعی
4. دسته بندی ریسک با توجه به ساختار ترازنامه

دسته بندی ریسک به لحاظ بیمه

در ابتدای این مقاله گفته شد ریسک، بحران و یا خطر نیست بلکه نا اطمینانی است نه لزوماً اتفاقی منفی. ریسک یعنی نمیدونم سود میکنم یا ضرر میکنم یا حتی چقدر سود میکنم یاچقدرضرر میکنم. بناراین می توان گفت ریسک هم زمان هم شرایط منفی را پوشش را میدهد هم شرایط مثبت را. در دسته بندی ریسک به لحاظ ریسک، دو بخش شرایط منفی و مثبت از هم جدا میشوند.

به عبارت دیگر دسته بندی ریسک به لحاظ بیمه عبارتست از :

1. ریسکهای خالص که فقط جنبه منفی رویدادهای محتمل را درنظر میگیرند مانند زیان، آتش سوزی ، سیل و …
2. ریسک های سفته بازی که ناشی از تبادل یا معامله بین اشخاص است که شامل جنبه های مثبت و منفی می شود مانند نرخ ارز و …

دسته بندی ریسک از نظر بانک جهانی

طبق نظر بانک جهانی، ریسک ها به دو دسته ریسکهای مالی و ریسکهای غیر مالی قابل دسته بندی هستند:

دسته بندی ریسک به لحاظ ریسک های اصلی و فرعی

طبق دسته بندی ریسک های اصلی و فرعی، ریسک ها قابل تفکیک نیستند. بلکه صرفا ریسکها روی هم اثر می گذارند. به عنوان مثال، پس از وقوع حادثه 11 سپتامبر، سقوط بازار های سرمایه را تجربه کردیم که این امر منجر به کاهش ارزش دارایی ها و عدم ایفای تعهدات فعالان اقتصادی شد.

دسته بندی ریسک با توجه به ساختار ترازنامه بانکها

همانگونه که اطلاع دارید وظیفه اصلی بانک، جمع آوری سپرده ها ی مردمی و ارائه وام به متقاضیان وام است و از محل مابه التفاوت نرخ سودی که به سپرده ها پرداخت می شود و نرخ بهره ای که از دریافت کنندگان وام دریافت می شود، سود کسب میکند. بنابراین ساختار ترازنامه بانک با سایر نهادهای مالی متفاوت است.

قسمت اعظم سمت راست یا به عبارت بهتر دارایی های بانک ها عبارتند از : وام های پرداختی به وام گیرندگان

قسمت اعظمِ بخشِ بالایی سمت چپ یا به عبارت بهتر بدهی های بانک ها عبارتند از سپرده گذاری مردم و شرکتها در بانک

اگر با ترازنامه آشنا نیستید به لینک زیر مراجعه کنید.

ترازنامه چیست؟

1. بنابراین یکی از مهمترین ریسکهایی که بانکها درمعرض آن قرار دارند، عدم تطابقِ زمانِ دریافت سود از وام گیرندگان و زمان پرداخت سود به سپرده های بانکی است.
2. ریسکِ مهم دیگری که بانکها و حتی سایر شرکتها درمعرض آن قرار دارند، ریسک معاملات است که ناشی از ترکیب سرمایه گذاری ها و معاملات بانک/ شرکت است مانند ریسک بازار و نوسانات ارز و …

چطوری ریسک محاسبه می شود؟

اگر دوست دارید با روش های محاسبه ریسک آشنا بشید و یا دوست دارید اطلاعات جامع تری در مورد ریسک بدست بیارید، در دوره مدیریت ریسک شرکت کنید.

اطلاعات بیشتر در اینستاگرام

www.instagram.com/royaderakhshani

خلاصه

1. در این مقاله در مورد تعریف ریسک صحبت کردیم و گفتیم ریسک با خطر و بحران متفاوت است، وقتی از واژه خطر استفاده میکنیم بعنی موضوعی منفی که عواقب بدی برای ما خواهد داشت و بحران نیز تداعی کننده شرایطی بدتر از خطر است، در حالی که منظور از ریسک، صرفا نااطمینانی است نه لزوماً اتفاقی منفی.
2. از آنجایی که هدف اصلی سرمایه گذاران، کسب بازدهی است، فرد سرمایه گذار زمانی حاضر است در پروژه های ریسکی سرمایه گذاری کند که انتظار داشته باشد بازدهی بیشتری نسبت به بازدهی بدون ریسک دریافت کند.
3. در مورد برخوردسرمایه گذاران در مورد ریسک صحبت کردیم و گفتیم سرمایه گذاران به سه دسته ریسک پذیر و ریسک گریز و بی تفاوت نسبت به ریسک دسته بندی می شوند.
4. در مورد مدیریت ریسک و اتخاذ استراتژی مناسب در مواجه با ریسک صحبت کردیم
5. درنهایت هم درمورد انواع ریسک و دسته بندی های ریسک از منظر های گوناگون صحبت کردیم.

درخشان باشید و بدرخشید

رویا درخشانی هستم، دانشجوی دکتری مدیریت مالی ، تحلیلگر بازارهای مالی و سرمایه و مدرس دانشگاه.

ایران، تهران، پاسداران

آموزش های رایگان

ثبت نام

[mailerlite_form form_id=5] برای اطلاع از آموزشهای رایگان، سمینارها و محصولات ، ایمیل خود را وارد نمایید.

آموزش مدیریت ریسک در معاملات ارز دیجیتال

۹۵ درصد از تریدر‌های مبتدی ارز‌های دیجیتال ضرر می‌کنند؛ دلیل اصلی این ضرر‌ها هم فقدان مهارت‌های مدیریت ریسک است که می‌تواند منجر به اقدامات عجولانه شود. به همین دلیل است که مدیریت ریسک یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تجارت ارز‌های دیجیتال است. داشتن درک درست از چگونگی مدیریت ریسک می‌تواند به شما کمک کند تا کل سرمایه خود را حفظ کنید. ریسک‌های مالی اشکال و اندازه‌های مختلفی دارند و ممکن است به روش‌های مختلفی طبقه‌بندی شوند. فرآیند مدیریت ریسک در این مقاله توضیح داده شده است. همچنین در این مقاله برخی از استراتژی‌هایی که به کاهش ریسک مالی کمک می‌کند، آورده شده است.

مدیریت ریسک چیست؟

ما دائماً در حال مدیریت ریسک در طول زندگی هستیم- جه در حین انجام کار‌های روزمره مانند رانندگی یا در هنگام تهیه بیمه. در واقع مدیریت ریسک اساساً در مورد تجزیه و تحلیل و واکنش به ریسک‌ها است. اکثریت ما در زمان انجام فعالیت‌های روزمره به صورت ناخودآگاه آن‌ها را مدیریت می‌کنیم. با این حال، زمانی که صحبت از بازار‌های مالی و مدیریت آن‌ها می‌شود، ارزیابی ریسک به یک عمل مهم و آگاهانه تبدیل می‌شوند.

مدیریت ریسک در اقتصاد به عنوان چارچوبی تعریف می‌شود که توضیح می‌دهد چگونه یک شرکت یا سرمایه‌گذار ریسک‌های مالی را که در همه انواع سازمان‌ها وجود دارد، مدیریت می‌کند. برای تریدر‌ها و سرمایه‌گذاران این چارچوب ممکن است به انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟ منظور مدیریت چندین طبقه دارایی، مانند ارز‌های دیجیتال، بازار فارکس، بازار سهام، املاک و مستغلات باشد.

مدیریت ریسک چگونه کار می‌کند؟

شناسایی اهداف، شناسایی خطرات، ارزیابی ریسک، ایجاد اقدامات و نظارت، پنج فرآیند برای مدیریت ریسک هستند. با این حال، بسته به موقعیت، این فرآیند‌ها ممکن است بسیار متفاوت باشند.

شناسایی اهداف

مرحله اول شناسایی اهداف اولیه است. اغلب به میزان تحمل ریسک شرکت یا فرد مرتبط است. به عبارت دیگر، برای رسیدن به اهداف خود آماده پذیرش چه میزان خطر انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟ هستند؟

شناسایی ریسک

مرحله دوم شناسایی و تعریف ریسک‌‌‌های احتمالی است. هدف از این مرحله درک انواع رویداد‌هایی است که ممکن است پیامد‌های زیانباری داشته باشد. این مرحله همچنین ممکن است اطلاعات مفیدی را ارائه دهد که به خطرات مالی در دنیای تجارت مرتبط نیست.

ارزیابی ریسک

مرحله بعدی ارزیابی فراوانی و شدت پیش‌بینی‌شده خطرات آن‌ها است. در این مرحله خطرات به ترتیب اهمیت اولویت‌بندی می‌شوند تا توسعه یا اجرای راه حل مناسب را آسان‌تر شود.

تعریف پاسخ‌ها (واکنش‌ها)

مرحله چهارم، شناسایی پاسخ‌ها برای هر دسته از ریسک بر اساس درجه اهمیت آن‌ها است. این مرحله مشخص می‌کند که در صورت بروز یک حادثه منفی چه اقداماتی باید انجام شود.

مانیتورینگ

مرحله نهایی در اجرای فرایند مدیریت ریسک، ارزیابی میزان مؤثر بودن آن در واکنش به خطرات است. این امر اغلب مستلزم جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل مداوم داده‌ها است.

مدیریت ریسک مالی

یک استراتژی یا راه‌اندازی تجارت ممکن است به دلایل مختلفی شکست بخورد. برای مثال، اگر بازار خلاف موقعیت قرارداد آتی یک تریدر حرکت کند یا اگر احساسی شود و در جو فروش قرار گیرد، ممکن است ضرر کند. تریدر‌ها معمولاً استراتژی‌های اولیه خود را دلیل احساسات عاطفی نادیده می‌گیرند و یا کنار می‌گذارند. این امر به ویژه در زمان رکود بازار‌ها و لحظات تسلیم اتفاق می‌افتد.

اکثر افراد در بازار‌های مالی معتقدند داشتن یک برنامه مدیریت ریسک خوب برای موفقیت آن‌ها حیاتی است. در عمل، این برنامه‌های می‌تواند شامل قرار دادن حد ضرر (Stop-Loss) یا برداشت سود (Take-Profit) باشد.

یک استراتژی معاملاتی مستحکم باید مجموعه روشنی از گزینه‌ها را ارائه دهد که به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا برای مقابله با سناریو‌های مختلف آمادگی بیشتری داشته باشند. با این حال، همانطور که قبلاً گفته شد، راه‌های مختلفی برای مدیریت ریسک وجود دارد. استراتژی‌ها باید به طور‌ایده‌آل تغییر کرده و به طور منظم تطبیق داده شوند. در ادامه چند نمونه از ریسک‌های مالی، همراه با توضیح کوتاهی در مورد چگونگی کاهش آن‌ها آورده شده است.

انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟

ریسک بازار

این نوع ریسک را می‌توان با استفاده از سفارشات حد ضرر در هر معامله کاهش داد تا به طور خودکار پوزیشن‌ها قبل از اینکه بیش از حد سقوط کنند، خاتمه یابد.

ریسک نقدینگی

تجارت در بازار‌های با حجم بالا می‌تواند به کاهش ریسک نقدینگی کمک کند. دارایی‌هایی که ارزش بازاری بالایی دارند معمولاً نقدشوندگی بیشتری دارند.

ریسک اعتباری

این ریسک را می‌توان با معامله از طریق یک صرافی معتبر، که نیاز وام گیرندگان و وام‌دهندگان (یا خریداران و فروشندگان) را برای اعتماد به یکدیگر از بین می‌برد، کاهش داد.

ریسک عملیاتی

سرمایه‌گذاران با تنوع بخشیدن به پرتفوی خود و اجتناب از قرار گرفتن در معرض یک پروژه یا شرکت واحد، می‌توانند ریسک عملیاتی را کاهش دهند. آن‌ها همچنین ممکن است برای شناسایی سازمان‌هایی که احتمال کمتری مشکلات عملیاتی دارند، تحقیق کنند.

ریسک سیستمیک

تنوع پرتفوی همچنین می‌تواند به کاهش ریسک سیستمیک کمک کند. با این حال، تنوع در این سناریو باید شامل ابتکاراتی با مفاهیم منحصر به فرد یا شرکت‌هایی از صنایع مختلف باشد. ترجیحاً آن‌هایی که کمترین همبستگی را دارند.

کلام آخر

تریدر‌ها و سرمایه‌گذاران باید قبل شروع یک موقعیت معاملاتی یا تخصیص وجوه به یک سبد، یک برنامه مدیریت ریسک را در نظر بگیرند. با این حال، یادآوری این نکته که خطرات مالی هم ممکن است اجتناب ناپذیر باشند، ضروری است.

به طور کلی، مدیریت ریسک نحوه برخورد با خطرات را توصیف می‌کند، اما تنها در مورد اجتناب از آن‌ها نیست. همچنین مستلزم تفکر استراتژیک به منظور پذیرفتن خطرات اجتناب ناپذیر به مؤثرترین روش ممکن است. به بیان دیگر، شناخت، تجزیه و تحلیل و نظارت بر خطرات در پرتو موقعیت و برنامه است. هدف مدیریت ریسک ارزیابی نسبت ریسک/پاداش است تا بتوان بهترین موقعیت را انتخاب کرد.

ریسک پروژه چیست؟

ریسک پروژه یک رویداد نامشخص است که ممکن است در طول یک پروژه رخ دهد یا ندهد.

ریسک پروژه یک فرصت یا تهدید است که خواستگاه های مختلفی داشته و بنا به شرایط میتواند موفقیت پروژه را تقویت، تسریع و کم هزینه تر نماید و یا می تواند به شکست پروژه از طریق تأخیر زمانی محسوس و طولانی یا افزایش سرسام آور هزینه ها و یا ایجاد نارضایتی مشتریان/ ذینفعان بدلایل مختلف از محصول نهایی پروژه شود.

مدیر/ تیم پروژه بشدت می بایست مراقب این نوسانات باشند تا نسبت به تقویت موفقیت و تضعیف شکست بتوانند اقداماتی موثر انجام دهند.

برخلاف تصور عامیانه و روزمره ما از معنای “ریسک” به معنای صرفا خطر و ضرر، ریسک پروژه می تواند تاثیر منفی یا مثبتی بر پیشرفت به سمت اهداف پروژه داشته باشد. تصور کنید تابستان آینده بسیار گرم و آفتابی است.

• برای تیمی که روی پروژه ای برای راه اندازی یک آب نبات چوبی یخی کار می کند، این احتمالاً یک ریسک با تأثیر مثبت است.
• برای تیمی که اولین دوره مسابقات قهرمانی مجسمه سازی روی یخ تابستانی را سازماندهی می کند، احتمالاً برعکس است.

بنابراین از نگاه برخی از ذینفعان وقوع یک اتقاق می تواند مفید و از نگاه دیگر ذینفعان آن اتفاق مضر باشد.

مدیر پروژه موظف است بسمت اهداف از پیش تعیین شده پروژه که در منشور پروژه مندرج شده حرکت کند لذا ایجاد یک تعادل بین ذینفعان و به نوعی تعادل در مدیریت وقوع و عدم وقوع ریسکها در راه رسیدن به اهداف پروژه نقشه راه تحقق اهداف خواهد بود.

یادمان باشد در پست مربوط به منشور پروژه، به محتویات آن نیز اشاره کردیم. یکی از رئوس مهم منشور لیست ریسک های کلان پروژه بود. مدیر پروژه در همان ابتدا فعالیت انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟ شناسایی ریسکها را شروع کرده و به لیستی از این اتفاقاات خوب و بد احتمالی نیز رسیده بود.

نکته مهم اینجاست که این لیست تا انتهای پروژه زنده است و مرتب چاق و لاغر می شود. شرایط پروژه مدام در حال تغییر است و حسب اینکه صبح چک حقوق پرسنل به بانک نرسد و یا عصر چه کسی در مورد پروژه تصمیماتی مفید بگیرد یا ظهر کدامین قانون در نهاد بالادستی مصوب یا ملغی شود، پروژه تحت تأثیر و تنش قرار دارد و این داستانی ادامه دار و بی پایان است. پس به روزرسانی آن لیست ضمیمه منشور نیز متناسب با این شرایط و اوضاع و احوال امری مداوم و دائمی است.

انواع ریسک در پروژه چیست؟

ریشه وقوع ریسک یا همان فرصت و تهدید در حوزه های مختلفی می تواند وجود داشته باشد. یک طبقه بندی از انواع ریسک را اینجا برای شما می آوریم تا نسبت به انواع ریسک در پروژه بینش پیدا کرده باشید:

جنبه فناورانه اجرای یک پروژه همان تحویل پیچیده محصولات پروژه است مابه ازای اجرای پروژه، گردش مالی بالایی بخاطر فناوری های جدید و پیشرفته در حین اجرا بوجود می آید.برای مثال در یک پروژه ICT، جنبه فنی یک پروژه تهدیدی حیاتی برای امنیت داده ها، خدمات سازمانی، انطباق و امنیت اطلاعات است. خطرات مرتبط با فناوری چالش برانگیزتر هستند زیرا اجرای برنامه های جدید فناوری اطلاعات اغلب به آموزش پرسنل جدید و راه اندازی نرم افزار جدید نیاز دارد. همچنین خطرات مرتبط با فناوری دیگری مانند قطع خدمات قبلی وجود دارد که ممکن است منجر به تاخیر و شکست پروژه شود.

برقراری ارتباط موثر و به موقع یک اخلاق کاری مهم است که هنگام مدیریت پروژه باید به شدت آن را رعایت کنید. تشکیل جلسات با ذینفعان، مانند کارفرمای پروژه، به شما کمک می کند تا هر گونه تغییر را پیگیری کنید، وظایف را مجدداً تعیین کنید و یک محیط تیمی منسجم را تقویت کنید. با همه کانال‌های ارتباطی و ابزارهایی که در اختیار داریم، گاهی اوقات اعضای تیم از مؤلفه‌های مهم ارتباط مؤثر غفلت می‌کنند که منجر به از دست دادن داده‌ها یا اطلاعات نادرست و در نهایت اختلال در پروژه می‌شود.

تغییر کنترل نشده و غیرمجاز در محدوده پروژه مورد نظر اولیه ممکن است منجر به هزینه اضافی ویژگی ها، محصولات یا عملکردهای اضافی شود. تقریباً همه پروژه‌ها با این خطر روبرو هستند و گاهی اوقات چالش‌های غیرقابل برگشتی را ایجاد می‌کند زیرا برخی از عملکردهای اضافه شده برای پروژه مهم و برای موفقیت پروژه مطلوب هستند. در نظر بگیرید که محدوده پروژه شفاف نشده و کارفرمایی هم داریم که هر روز یم فعالیت را از قرارداد کم و یا مدام به فعالیتهای پروژه می افزاید. بار مالی نامحسوسی که به همین خاطر اضافه می شود ناگهان منجر به کمبود منابع مالی و ورشکستگی پروژه خواهد شد.

کمبود یا سوء مدیریت بودجه پروژه ناشی از افزایش بودجه یا سایر محدودیت ها، تهدیدی برای تکمیل پروژه است. زمانی که هزینه پروژه بیشتر از بودجه تعیین شده باشد، ریسک ممکن است به سایر عملیات ها و بخش های نیروی کار منتقل شود. کاهش وجوه همچنین ممکن است به وقوع یک ریسک محدوده دامن بزند. تصور کنید که در ابتدای پروژه برآورد کرده اید که کار با پنجاه میلیارد تومان خاتمه یابد ولی در اواسط راه کل این پنجاه میلیارد تومان خرج شده و پیشرفت فزیکی هم معادل هفتاد درصد کل پروژه باشد. پروژه خاتمه نیافته، منابع مالی نیز به اتمام رسیده و حجم زیادی فعالیت ناتمام در پیش روی پروژه دیده می شود. البته ریشه های این برآورد هزینه غلط خود یک مقوله مفصل است.

در صورت اجرای ضعیف عملیات های حیاتی با فرآیندهای اصلی مانند تولید یا تدارکات، یک پروژه ممکن است متوقف شده یا خاتمه یابد. این ریسکها می تواند منجر به زیان مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از نارسایی یا شکست کیفی، کمی یا استراتژی ها شود. بسته به نوع پروژه، ریسک های عملیاتی عبارتند از:

• ریسک سیستم فناوری اطلاعات
• ریسک اجرای مستقیم انسانی و فرآیندی

• ریسک اجرای غیرمستقیم انسانی و فرآیندی

• ریسک ظرفیت مالی
• ریسک ایمنی و بهداشت

سلامت و ایمنی نوعی ریسک است که می تواند اعتبار شرکت را به خطر بیندازد. یک سازمان باید استانداردهای بهداشتی و ایمنی خود را به طور منظم مورد نظارت و ارزیابی قرار دهد تا خطرات احتمالی که می تواند شرکت را به ضرر یا جریمه برساند شناسایی کند. این خطر همچنین می تواند منجر به ایجاد خطر و حادثه مرتبط با سلامتی کارکنان یا مشتریان شود که در آن شهرت شرکت ممکن است به مخاطره بیافتد. مدیریت ارشد سازمان مسئول استقرار نظارت مستمر سلامت و ایمنی در محل شرکت و کارگاه های پروژه و محصولات یا خدمات آن است.

• ریسک مهارت منابع انسانی

گاهی اوقات فعالیت های پروژه در کورس های زمانی مختلف در مکان های مختلف، مستلزم حضور پرسنل ماهر است. همپوشانی این جبهه های کاری خود به یک منبع ریسک تلاطم زای بالقوه تبدیل می شود. بی کفایتی کارکنان در بخش‌های مختلف پروژه خطر دیگری است که ممکن است به هزینه اضافی آموزش مجدد یا انتقال پرسنل منجر شود.

زمانی که بعید است که یک پروژه به نتایج مورد نظر دست یابد، ریسک عملکرد بشدت محسوس می باشد. این ریسک تأثیر ذاتی بر عملکرد کلی کسب و کار دارد. چنین مشکلی ممکن است منجر به نیاز اضافی به تامین مالی، جریمه احتمالی برای عدم عملکرد گردد و همچنین ممکن است عملکرد رقبا را تحت تاثیر قرار دهد.

زمانی که یک پروژه نتواند اهداف مدنظر ذینفعان را برآورده کند، احتمال وقوع ریسک بازار وجود دارد. رقبا ممکن است از این مزیت برای فلج کردن کسب و کار و حذف آن از بازار استفاده کنند. یک ریسک بازار دیگر ممکن است در حوزه کالا و بازار خارجی رخ دهد که ممکن است به نفع برآوردهای اولیه پروژه نباشد. نقدینگی، اعتبار و نوسانات نرخ های ارز و بهره نیز به عنوان یک عامل بالقوه پریشانی بازار برای فروش محصولات پروژه محسوب می شوند.

• ریسک عوامل خطرزای خارجی

یک رویداد نامطلوب احتمالی خارج از کنترل مدیریت پروژه، یک خطر بالقوه است. چنین خطراتی در انواع و اشکال مختلف از جمله تروریسم، طوفان، سیل، خرابکاری، زلزله و ناآرامی های داخلی ظاهر می شود. یک پروژه ممکن است در صورت وقوع چنین رویدادهایی متوقف شود. با بکارگیری اقدامات نظارتی مناسب، سازمان ها می توانند از خسارات سنگین ناشی از یک خطر خارجی پیش بینی نشده جلوگیری کنند.

• ریسک های سازمانی

ریسک های سازمانی به جنبه هایی از منابع و فرهنگ کلی شرکت شما اشاره دارد که می تواند بر اجرای پروژه شما تأثیر بگذارد. وقتی ریسک های سازمانی خود را فهرست می کنید،

• ببینید آیا کارکنان کافی برای پوشش زمان و تلاش برای تکمیل پروژه در دسترس دارید یا خیر.
• بررسی کنید که آیا فرآیندهای مالی شما به اندازه کافی خوب عمل می کند تا به موقع به پیمانکاران فرعی پول پرداخت کنید.
• از خود بپرسید که آیا بودجه لازم برای اجرای پروژه خود را در نظر گرفته اید یا خیر.
• در نظر بگیرید که آیا سیاست هایی دارید که بدانید چه کسی در مورد مسائل حیاتی پروژه تصمیم می گیرد
• ریسک مدیریت پروژه

ریسک های مدیریت پروژه شامل نحوه عملکرد تیمی است که مستقیماً روی پروژه شما کار می کند. جنبه های داخلی تیم شما می تواند بر موفقیت پروژه شما تأثیر بگذارد.

• هنگامی که ریسک های مدیریت پروژه خود را فهرست می کنید، به فرهنگ و روحیه تیم خود و اینکه آیا مسائل بین فردی می تواند بر نتایج تأثیر بگذارد، نگاهی بیندازید.
• بررسی کنید که آیا کانال های ارتباطی واضحی بین اعضای تیم ایجاد شده است یا خیر
• آیا افراد می دانند که برای مسائل خاص به چه کسی مراجعه کنند یا خیر.
• در نظر بگیرید که آیا شما همه کسانی را که نیاز دارید در مرحله برنامه ریزی پروژه خود گنجانده اید یا صداهای دیگری وجود دارد که باید با آنها مشورت کنید.انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟

این انواع ریسک که در بالا به آنها پرداخته شد می توانند از منظر منفعت مورد بررسی قرار گیرند و هم از منظر ضرر و زیان. ما در این بررسی جنبه منفی و ضرر و زیان را بررسی نمودیم و قاعدتا اگر آن روی سکه بر زمین افتد جنبه های مثبت یا فرصت های پیش روی پروژه عیان می گردد و میتوان به موفقیت پروژه بیشتر امیدوار شد.

برای هرکدام از این انواع ریسک یک فرصت را در لیست خود انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟ بگنجانید. در پست های بعدی به موضوعاتی مانند

اصول مدیریت ریسک در بازار سرمایه + انواع آن

ریسک ؛ کلمه‌ای است که ممکن است شما را به یاد خطر و چالش بیاندازد. به همین دلیل، افراد ترجیح می‌دهند از ریسک کردن دوری کنند و از کارهایی که دارای ریسک بالایی است پرهیز نمایند. اما اینکه افراد فکر می‌کنند ریسک به معنی خطر است، کاملا اشتباه است. زیرا، زمانی که بحث مدیریت ریسک را در نظر بگیریم دیگر نمی‌توان ریسک را معادل خطر دانست. بنابراین می‌توان گفت، در ذات هر فعالیتی ریسک وجود دارد و زندگی روزمره همه افراد دارای ریسک بوده، اما این نکته را فراموش نکنید که با استفاده از مدیریت ریسک می‌توانید از این خطر و چالش در امان باشید و در معرض آن قرار گرفتن را به حداقل برسانید. در این مقاله به مدیریت ریسک در بازارهای مالی پرداخته‌ایم تا بتوانید زمانی که در معرض این ریسک قرار گرفته‌اید، بتوانید ریسک موجود در سرمایه‌گذاری خود را مدیریت کنید. پس، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

مدیریت ریسک چیست؟

مدیریت ریسک یکی از مهمترین اصول در بازار بورس و سرمایه‌گذاری است. هر چقدر هم که سرمایه داشته باشید برای اینکه بتوانید در بازار بمانید و فعالیت کنید باید بتوانید به طرز صحیح از مدیریت ریسک و مدیریت سرمایه استفاده کنید.

* در صورت تمایل می‌توانید مقاله اصول مدیریت سرمایه در بازارهای مالی را مطالعه نمایید.

شما به عنوان یک کاربر وقتی یک معامله انجام می‌دهید ممکن است 4 حالت به وجود بیاید؛

1. سود خیلی بزرگ ⇐ 10 تا 60 درصد
2. سود کم ⇐ 10 تا 15 درصد
3. ضرر کوچک ⇐ 10 تا 20 درصد
4. ضرر بزرگ ⇐ 40 تا 50 درصد

اگر بتوانید جلوی حالت چهارم را بگیرید؛ می‌توانید در بورس خیلی موفق باشید.

هدف مدیریت ریسک دقیقاً حذف ضررهای مالی بزرگ است.

فرآیند مدیریت ریسک

فرض کنید بر اساس تحلیلی که انجام می‌دهید خرید انجام داده‌اید؛ اما قبل از اینکه خرید کنید حتما باید حد ضرر را مشخص و انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟ مبلغ خرید را محاسبه کنید.

* ضریب ریسک: انتخاب یک عدد بین 1 تا 2

* کل سرمایه: کل پولی که در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید.

* درصد حد ضرر: درصدی که برای جلوگیری از ضرر بیش از حد برای خود تعیین کرده‌اید.

در خصوص ضریب ریسک باید گفت؛ اگر آدم محتاطی هستید و تمایل دارید کمتر ریسک کنید 1 را انتخاب کنید؛ اما اگر آدم ریسک پذیری هستید می‌توانید عدد 2 را انتخاب کنید. همچنین، می‌توانید هر عددی بین 1 تا 2 را نیز انتخاب کنید؛ مثلا 1/5. عددی که انتخاب می‌کنید هر چقدر به 1 نزدیک‌تر باشد، ریسک کمتر؛ و هر چقدر به 2 نزدیک‌تر باشد، ریسک بیشتر می‌شود.

یکی از اصول خیلی مهم مدیریت ریسک و سرمایه می‌گوید:

اگر در یک معامله ضرر کردید، این ضرر باید بین 1 تا 3 درصد از کل مبلغ سرمایه شما باشد. حال این اصل را تبدیل به یک فرمول می‌کنیم؛

* نکته: ضریب ریسکی که انتخاب کرده‌اید باید در همه معاملات همان باشد و با همان ضریب کار کنید.

* با حد ضرر 10 درصد، اجازه دارید 10 میلیون خرید انجام دهید.

* با حد ضرر 20 درصد، اجازه دارید 5 میلیون خرید انجام دهید.

و اما یک فرمول ساده‌تر برای حداکثر مبلغ خرید؛

* بهتر است حد ضرر خود را 10 یا 20 درصد انتخاب کنید؛ زیرا، این حد ضرر یک عدد معقول، منطقی و یک رنج نرمال است تا بتوانید ریسک را بهتر مدیریت کنید.

انواع حد ضرر

• تعیین حد ضرر بر حسب دامنه نوسانات بازار
• استفاده گسترده در اکسپرت‌های خودکار
• تناسب با فازهای مختلف بازار
• نقطه ضعف، کارکرد ضعیف به هنگام انتشار اخبار و گزارش‌های مهم

انواع ریسک در بازارهای سرمایه

در اینجا، انواع ریسک‌هایی که یک سرمایه‌گذار در خرید سهام شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری در بورس با آنها مواجه می‌شود را معرفی و توضیح خواهیم داد؛

ریسک در یک طبقه‌بندی کلی به دو دسته تقسیم می‌شود؛

1. ریسک قابل اجتناب یا غیر سیستماتیک
2. ریسک غیرقابل اجتناب یا سیستماتیک

ریسک قابل اجتناب یا غیر سیستماتیک

ریسکی که می‌توانیم با استفاده از برخی روش‌ها از آن اجتناب کنیم؛ ریسک های قابل اجتناب می‌گویند. این ریسک ها اغلب ناشی از خصوصیات خاص شرکت‌ها هستند.

نمونه هایی از ریسک قابل اجتناب

• مدیریت ضعیف شرکت
• درست عمل نکردن سهامداران شرکت
• عدم موفقیت در رقابت با سایر رقبا
• قدیمی شدن محصولات تولیدی شرکت
• و .

که هر کدام از این نمونه‌ها باعث می‌شود، مشتریان شرکت به تدریج کم و فروش آن کاهش پیدا کند.این ریسک ها منشأ درونی دارند و علت بروز آن، به داخل شرکت مربوط می‌شود. با توجه به اینکه این نوع ریسک را می‌توانیم با به کارگیری برخی روش‌های محاسبه به حداقل ممکن برسانیم، از آن به عنوان ریسک قابل اجتناب یاد می‌شود.

ریسک غیر قابل اجتناب یا سیستماتیک

کنترل این نوع ریسک در اختیار سرمایه‌گذار نیست. به این گروه از ریسک ها، ریسک غیر قابل اجتناب یا سیستماتیک می‌گویند. مواردی مثل تغییر نرخ تورم، سیاست‌های کلان اقتصادی، شرایط سیاسی و . مواردی هستند که کنترل آنها از اختیار شرکت خارج می‌کند.
برای مثال؛ تغییر در سیاست‌های کلان اقتصادی و افزایش یا کاهش نرخ ارز و یا نرخ تورم می‌تواند به طور مستقیم در وضعیت درآمد-سود و میزان سودآوری شرکت‌ها تاثیر بگذارد و طبیعتاً ارزش سهام آنها را تحت تاثیر قرار دهد. اینگونه ریسک ها را ریسک های سیستماتیک یا غیر قابل اجتناب می‌گویند، زیرا کنترل آنها از اختیار سرمایه‌گذار خارج است.

و اما چگونه می‌توانیم ریسک قابل اجتناب را به حداقل ممکن رساند؟

به این ضرب‌المثل دقت کنید؛

همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد قرار ندهید، اگر از شما بپرسند منطق این ضرب‌المثل چیست؟ همه شما می‌گویید که ریسک آن کاهش پیدا می‌کند. چون اگر یکی از سبدهای تخم‌مرغ به زمین بیافتد و تخم‌مرغ‌های آن بشکند سبدها و تخم‌مرغ‌های دیگر همچنان سالم می‌مانند. در مباحث مرتبط با بورس هم تئوری بسیار معروفی به نام تئوری سبد وجود دارد که بر پایه همین ضرب‌المثل تشکیل شده است. بر اساس این تئوری، سرمایه‌گذار می‌تواند با متنوع کردن سبد سرمایه‌گذاری خود و انتخاب دارایی‌های بسیار متنوع به جای چند دارایی محدود ریسک های قابل اجتناب را در سرمایه‌گذاری خود به حداقل ممکن برساند. بنابراین، هر اندازه سبد سرمایه‌گذاری متنوع‌تر باشد؛ ریسک سرمایه‌گذاری هم کمتر می‌شود. بر پایه تئوری سبد، متخصصان بازار سرمایه توصیه می‌کنند؛ به جای اینکه فرد یک یا چند سهم از شرکت‌های محدودی را خریداری کند، سهام شرکت‌های متنوع از صنایع مختلف را خریداری نماید و حتی در سبد سرمایه‌گذاری خودش اوراق بهادار بدون ریسک مثل اوراق مشارکت و دیگر موارد را هم داشته باشد. مجدداً این نکته را یادآوری کنیم که، با متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری تنها می‌توانید حذف ریسک های قابل اجتناب یا غیرسیستماتیک را به حداقل برسانید و حذف ریسک های غیرقابل اجتناب یا سیستماتیک از کنترل یا اختیار سرمایه‌گذار خارج است. البته، با حذف یا کاهش ریسک های قابل اجتناب عملاً بخش عمده‌ای از ریسک هایی که سرمایه‌گذار با آنها مواجه است، کاهش پیدا می‌کند.

مدیریت ریسک در بازارهای مالی

یکی از مهمترین مواردی که یک سرمایه‌گذار نیاز دارد در طول معاملات به آن دقت زیادی کند، مدیریت ریسک می‌باشد. این مورد یکی از مهمترین موارد در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی می‌باشد. مانند پدال گاز در ماشین است که استفاده نابجا از آن می‌تواند باعث از بین رفتن قسمت یا تمامی سرمایه شود. مدیریت، میزان ریسک یا درگیر کردن درصدی از حساب در یک معامله است که با شناخت از استراتژی و میزان تاییدات انجام می‌شود.
به عنوان مثال؛ شما همیشه نمی‌توانید با سرعت 100 کیلومتر در ساعت رانندگی کنید، ممکن است در یک کوچه با 10 کیلومتر، در یک جاده لغزنده 15 کیلومتر و در یک اتوبان اگر شرایط مساعد باشد می‌توانید با 100 یا 120 کیلومتر اقدام به رانندگی کنید. پس اینکه شما چه جایی پدال گاز را فشار بیشتری دهید تا بتوانید سریع‌تر به مقصد برسید به مدیریت ریسک شما با توجه به خیابان، اتوبان و یا لغزندگی جاده و سایر عوامل در آن بستگی دارد.

در بازارهای مالی نیز به همین گونه است.
به عنوان مثال؛ شما می‌توانید نسبت به شرایط بازار و انتخاب ضریب ریسک خود یک معامله خوب و پر سود انجام دهید. همه اینها بستگی به صبر در معاملات با استراتژی‌های کارآمد و تاییدات بالاتر، شرایط بازار و بازدهی آن و البته نوع مدیریت ریسک شما دارد. افرادی که عادت دارند، صبر کنند تا معاملات با شرایط خوب و تاییدات خوب به وجود بیاید؛ معاملات کمتر ولی سود‌ده‌تری انجام داده و قاعدتاً نتایج بهتری را خواهند دید و راحت‌تر معاملات خود را انجام می‌دهند.

هیچ چیز برای سرمایه گذار نباید مهمتر از توانایی خوابیدن آسوده در شب باشد.

نتیجه بحث

احتمال انحراف بازده واقعی سرمایه‌گذاری از بازده پیش‌بینی شده آن، ریسک گفته می‌شود. ریسک همچنین، شامل احتمال از دست رفتن همه یا بخشی از اصل سرمایه‌گذاری نیز می‌شود. برای سنجش ریسک سرمایه‌گذاری معیارهای متفاوتی وجود دارد. یکی از مهمترین معیارهای این سنجش، انحراف معیار بازده تاریخی یا میانگین یک سرمایه‌گذاری است.
مدیریت ریسک ؛ جلوگیری از ضررهای بزرگ، انتخاب حد ضرر برای خریدهای خود، به دست آوردن حداکثر مبلغ خرید در هر معامله از طریق فرمول گفته شده می‌باشد. سرمایه‌گذاران همیشه باید در ذهن داشته باشند که مهمترین معیار این نیست که چقدر بازدهی به دست آورده‌اند بلکه بازدهی در مقابل ریسک متحمل شده مهم است.

سوالات متداول

یکی از اصول خیلی مهم مدیریت ریسک و سرمایه چیست ؟

اگر در یک معامله ضرر کردید، این ضرر باید بین 1 تا 3 درصد از کل مبلغ سرمایه شما باشد.

مفهوم ریسک در سرمایه‌گذاری چیست؟ + اهمیت بررسی ریسک

یکی از مفاهیم مهمّی که آشنایی با آن برای هر سرمایه‌گذاری واجب است، مفهوم ریسک در سرمایه‌گذاری و میزان ریسک‌پذیری در هر مورد خواهد بود. در واقع می‌توان ادّعا کرد که بدون شناخت مفهوم ریسک، ورود به حوزه‌ی سرمایه‌گذاری تقریباً غیرممکن است. حتی اگر بدون شناخت این مفهوم، وارد حوزه‌ی سرمایه‌گذاری شوید، احتمال شکست و عدم سودآوری بسیار بالا می‌رود.
متأسفانه بیش‌تر افراد، در هنگام بررسی جوانب مختلف یک سرمایه‌گذاری، بیش‌تر به سنجش بازدهی آن می‌پردازند. بازدهی همان نقطه مقابل ریسک است که می‌توان آن را به جنبه‌ی موفقیت آن سرمایه‌گذاری تعبیر کرد. در این مطلب، توضیحات کاملی در زمینه‌ی مفهوم ریسک در سرمایه‌گذاری ارائه شده است. مطالعه‌ی این مطلب، توان شما را برای مدیریت ریسک، افزایش می‌دهد. توصیه می‌کنیم از مطالعه‌ی این محتوا غافل نشوید!

همچنین با مراجه به صفحه‌ی اصلی وب‌سایت می‌توانید از پادکست ، دوره‌ی آموزش اقتصاد ، سایر مقالات آموزشی و البته محتواهای تحلیلی ما استفاده کنید.

گام اول آشنایی با ریسک در سرمایه‌گذاری؛ مفهوم بازده در سرمایه‌گذاری

بازده پاداشی است که شخص سرمایه‌گذار، بابت تحمل ریسک معین در یک امر سرمایه‌گذاری، انتظار دارد یا به دست می‌آورد. اگر این پاداش، به پاداش مورد انتظار سرمایه‌گذار اشاره کند، آن را «بازده مورد انتظار» و اگر به پاداش کسب شده در پایان مدت باشد، «بازده واقعی» می‌نامند. ابتدایی‌ترین گام برای ورود به یک سرمایه‌گذاری، تعیین همین میزان بازده مورد انتظار است.
به عنوان مثال، زمانی که شما انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟ پولی را در محل معینی، سرمایه‌گذاری می‌کنید و پیش‌بینی می‌کنید که درصد معینی سود (مثلا ۲۰ درصد) در ظرف مدت زمان معین (مثلاً ۶ ماه) عایدتان شود، شما بازده مورد انتظارتان را تعریف کرده‌اید. حال بعد از گذشت زمان تعیین شده (یعنی همان ۶ ماه)، شما به سود و بازدهی واقعی می‌رسید که می‌تواند از میزان بازدهی مورد انتظار شما، کم‌تر یا بیش‌تر باشد. روشن است که هر سرمایه‌گذار، انتظار دارد که حداقل به بازده مورد انتظار خود برسد.

آشنایی با مفهوم ریسک در سرمایه‌گذاری

اگر بخواهیم یک تعریف خلاصه و جمع‌وجور برای ریسک ارائه دهیم، می‌توانیم «عدم اطمینان در خصوص یک موضوع» را برای آن بازگو کنیم. در واقع ریسک، به اختلاف میان بازده واقعی و بازده مورد انتظار می‌پردازد. این‌که چقدر احتمال دارد تا در یک سرمایه‌گذاری، تمام یا بخشی از سرمایه‌ی اولیه‌ی خود را از دست بدهیم، در همین مفهوم ریسک روشن خواهد شد.
مثال بازی دارت و صفحه‌ی سیبل، تشبیه بسیار نزدیکی برای لمس این تعریف خواهد بود. زمانی که شما دارت را به سوی صفحه پرتاب می‌کنید، هدف شما برخورد با نقطه‌ی مرکزی سیبل خواهد بود. اما می‌دانید که این احتمال نیز وجود دارد که دارت با نقطه‌ی مرکزی صفحه، برخورد نداشته باشد. به عبارت دیگر ریسک این‌که دارت با هر نقطه‌ای از صفحه و حتی خارج از آن برخورد داشته باشد را می‌دانید.
در سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی، مانند بازی دارت یا شطرنج، شما یک انتظار و هدف مشخصی دارید. (همان برخورد دارت با نقطه‌ی مرکزی صفحه‌ی سیبل یا کیش و مات کردن طرف مقابل در شطرنج) اما باید بدانید که این امکان وجود دارد که نتیجه‌ی سرمایه‌گذاری شما خارج از چهارچوب مورد انتظارتان باشد. و این تشخیص همان ریسک‌پذیری در سرمایه‌گذاری شما خواهد بود.

ارتباط بازدهی و ریسک در سرمایه‌گذاری

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، بازدهی را می‌توان نقطه مقابل «ریسک» دانست. اما بین این دو مفهوم ارتباط هم برقرار است. اگر شما برای یک آیتم و مورد سرمایه‌گذاری به خصوص، ریسک بالاتری را متحمل شوید، انتظار بالاتری برای میزان بازدهی آن نیز خواهید داشت! به عبارت بهتر، رابطه‌ی میان بازدهی و ریسک در یک سرمایه گذاری، یک رابطه‌ی مستقیم است.
البته توجه داشته باشید که امکان دارد بازدهی تحقق یافته، با بازدهی مورد انتظار یکسان نباشد! یعنی در یک سرمایه‌گذاری، شما به اندازه‌ی مطلوب و به حد مورد انتظار با ریسک متحمل شده، بازدهی دریافت نکنید. که در صورت پایین‌تر بودن، سرمایه‌گذاری مطلوب شناخته نخواهد شد.

ریسکِ سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی

تا به این‌جا، بیس مفهوم ریسک را دانستید. اکنون به بررسی این موضوع در بازارهای مالی می‌پردازیم. در بازارهای مالی، با دو دسته از انواع ریسک‌ها روبه‌رو خواهیم بود:

• ریسک‌های سیستماتیک در سرمایه‌گذاری
• ریسک‌های غیر سیستماتیک در سرمایه‌گذاری

در ادامه، این دو نوع ریسک را تشریح کرده‌ایم. شناخت انواع ریسک‌ها، برای مدیریت ریسک در سرمایه‌گذاری اهمیت دارد.

ریسک‌های سیستماتیک در سرمایه‌گذاری

انواع سیستماتیک ریسک‌ها در بازارهای مالی، تمام فعالین آن حوزه‌ی سرمایه‌گذاری را تحت الشعاع قرار می‌دهد. به عبارت دیگر، ریسک‌های سیستماتیک، در سطح کلان هستند. از طرف دیگر، فرد سرمایه‌گذار در کنترل ریسک‌های سیستماتیک نقشی ندارد. به عنوان مثال تمام افراد فعال در حوزه‌ی بازارهای مالی، از جابه‌جایی نرخ ارز، متحمل ریسک می‌شوند. وقوع جنگ و چنین پیشامدهایی نیز در این دسته از ریسک‌ها قرار می‌گیرند. این دسته از ریسک‌ها، قابل پیشگیری و کنترل از سوی فرد سرمایه‌گذار نخواهند بود اما می‌توان تصمیم صحیح را با توجه به شرایط اتّخاذ نمود.
در بازار ایران، تصمیمات سیاسی، تعیین نرخ ارز و دلار، نرخ تورم، قوانین و مقررات از این دسته از ریسک‌ها به شمار می‌روند. تمام موارد یاد شده، روند و وضعیت تمامی صنایع را تحت کنترل (چه به صورت مثبت و چه به شکل منفی) قرار می‌دهد.

ریسک‌های غیر سیستماتیک در سرمایه‌گذاری

این دسته از ریسک‌ها، برخلاف ریسک‌های سیستماتیک، تنها برای برخی از شرکت‌ها قابل دریافت خواهند بود. این ریسک‌ها، در بازارهای مالی، فراوان‌تر هستند. به عنوان نمونه می‌توان تغییرات ارزش سهام یک شرکت را در این زمینه مثال زد. روند ارزش سهام یک انواع مختلف ریسک‌های مالی چیست؟ شرکت، قابل بررسی است و سرمایه‌گذار می‌تواند با کنترل آن، ریسک پایین‌تری برای خرید و سرمایه‌گذاری در آن سهام، داشته باشد.
موضوعات درونی شرکت‌ها، می‌توانند به ایجاد ریسک‌های غیر سیستماتیک، دامن بزنند. ریسک‌های مدیریتی، ریسک‌های نظارتی و برنامه‌های این‌چنینی در شمار این دسته از ریسک‌ها قرار می‌گیرند. با مطالعه‌ی ریسک‌ها و شناخت اصول مدیریتی آن‌ها، این ریسک‌ها قابلیت کنترل را دارند.

وضیعت معکوس ریسک‌ها در سرمایه‌گذاری

تمام سرمایه‌گذاری‌ها، حتّی سپردن وجه اندک به حساب‌های سپرده، حاوی ریسک هستند. البته بسته به میزان بازدهی مورد انتظار و بازدهی واقعی، میزان ریسک‌پذیری متفاوتی خواهند داشت. گاه سودآوری برای یک حساب بسیار پایین است اما طبیعتاً ریسک این سرمایه‌گذاری نیز نسبت به موراد دیگر، پایین‌تر خواهد بود.
باید توجه داشت که زمانی که از ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک صحبت می‌کنیم، همیشه اتفاقات منفی ریسک‌ها را مورد خطاب قرار نمی‌دهیم. بسیاری از صنایع، با روبه‌رو شدن با ریسک‌های بالا، دچار روند صعودی خواهند شد. برای این‌که این موضوع را بهتر لمس کنید، مثال وضعیت کرونا را در نظر بگیرید. قرنطینه‌ی خانگی در بازه‌های مختلف این بیماری، برای بسیاری از مشاغل، مضر بود و سبب سقوط آن‌ها شد. اما مشاغل خانگی و کسب‌وکارهایی که از طریق اینترنت قابل انجام بوند، روند صعودی و پیشرفت بی‌نظیری را در این بازه، تجربه کردند. این همان وضعیت معکوس ریسک است.

اهمیت تعیین بازدهی مورد انتظار در سرمایه‌گذاری

اگر به شما پیشنهاد یک سرمایه‌گذاری داده شود، باید بتوانید تشخیص دهید که میزان بازدهی مطلوب شما از این میزان سرمایه‌گذاری چقدر است. توجه داشته باشید که این میزان باید دقیق مشخص باشد. یعنی این‌طور نباشد که بگوییم هراندازه سود بیش‌تر باشد، بهتر است! طبیعتاً سود بالاتر در یک سرمایه‌گذاری، آن را به گزینه‌ی مطلوب‌تری تبدیل می‌کند. اما به عنوان یک سرمایه‌گذار باید رقم معینی از عدد بازدهی مورد انتظار را مشخص نماییم. البته تعیین دقیق رقم بازدهی مورد انتظار برای هر سرمایه‌گذار، یک الزام است.
تعیین بازدهی مورد انتظار، برای شفاف‌سازی ریسک‌های موجود در آن سرمایه‌گذاری بسیار ضروری خواهد بود. تعیین بازدهی مورد انتظار شما برای یک سرمایه‌گذاری، به شما کمک می‌کند تا بهتر بتوانید برای ریسک‌های پیش‌رو تصمیم بگیرید. زمانی که می‌دانید که حداقل بازدهی مورد انتظار شما، مشروط به پذیرش ریسک‌های بالایی است، با دید بازتری آن‌ها را خواهید پذیرفت. برعکس زمانی‌که بازدهی مورد انتظار شما میزان پایینی داشته باشد، می‌توانید به تناسب آن، از پذیرش ریسک‌های بالا صرف نظر نموده و در موارد با ضریب اطمینان بالاتری، سرمایه‌گذاری کنید.

اگر به سرمایه‌گذاری پرریسک و اصولی و همچنین کسب بازدهی بالا، علاقه‌مند هستید، حتما نگاهی به مقاله‌ی مربوط به صندوق جسورانه داشته باشید.

مدیریت ریسک در سرمایه‌گذاری

همان‌طور که اشاره شد، در زندگی ما، هیچ کاری بدون ریسک نخواهد بود. در واقع تمام کارهایی که هر روز انجام می‌دهیم، همراه با ریسک است. از رانندگی به سمت محل کارمان گرفته، تا سرمایه‌‌گذاری مالی و تجارتی که انجام می‌دهیم، همه با «ریسک‌» روبه‌رو هستند. در پاره‌ای از مسائل، این ریسک‌ها آن‌قدر کوچک هستند که تقریباً صفر در نظر گرفته می‌شوند. در برخی از مسائل مانند سرمایه‌‌گذاری‌های مالی و اقتصادی، کاملاً قابل کنترل هستند. بنابراین، کنترل و بررسی میزان ریسک در سرمایه‌گذاری، می‌تواند تا حدود بسیار زیادی در تعیین سرمایه‌گذاری صحیح به سرمایه‌گذار کمک کند. موارد ریسک‌های غیر سیستماتیک که کاملاً قابل بررسی هستند، در موارد عدیده‌ای می‌تواند جلوی زیان‌های مالی را بگیرد. بنابراین مدیریت ریسک، در تصمیم گیری برای سرمایه‌گذاری در نقطه‌ی صحیح، بسیار مؤثر خواهد بود.

اگر به دنبال یک سرمایه‌گذاری با حداقل میزان سرمایه هستید، اوراق با درآمد ثابت می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای شما محسوب شود.

جمع‌بندی آکادمی دانایان

بدون توجه به مفهوم ریسک، و توسّل به گزینه‌ی شانس در بازارهای مالی، احتمال شکست و متحمل شدن زیان‌های مالی سنگین، بسیار بالا خواهد بود. شکست‌هایی که می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری را برای سرمایه‌گذار به دنبال داشته باشد. خلاصه‌ی مطلب آن‌که با مدیریت ریسک، سرمایه‌گذار می‌تواند به اهداف مالی خود برسد. حداقل سریع‌تر و با خطراتی کم‌تر!.

برای دسترسی به سایر مقالات و همچنین بهره‌مند شدن از محتوای تحلیلی وارد شوید .